2® September 1882.
38^ jaar.
W5
de graanmarkt.
hebben
OVERZICHT.
Ze hebben schrik, van ’t vuur en ze
POLITIEK
1
don zal men het recht hebben te zeg-
hebben de wapenen
werkmeester
I
We weten dat de deugdzamen, als
bij voorbeeld onze priesters, de eerste
slachtoffers zullen zijn. De Frère’s en
Wat lieve wereld is T tnsschen over
sten en onderzaten, meesters en werk
lieden, als van beider kanten den gods
dienst ontbreekt? Men schudt en beeft
het bloed der eersten zal een geslacht
van geloovige en gelukkige menschen
vóórtbrengen.
kent dan wij van de
j christene meesters, hare goddeloosheid
-- - ...p
j en gij zandt gij zelf geen stronkelsieen
worden voor ’l geloof der christene kin-
De vel lichte vorsten spelen met vuur j deren u toeverlrouwd? De kinderen we-
Christus
antlerd is! dat de catechismus aange-
i leerd wordt als vroeger? Die geuzenga-
toeh doen'lie vorsten veeltijds al wal ze i zetten, uwe meesters, de onfaalbare
i dal zelfde volk meer en j oi ganen der vrijdenkerij, hebben u, oud
meer goddeloos te maken. i christene meesters, hare goddeloosheid
In wel landen van Europa zijn Frère’s en haren haal legen de Kerk ingeblazen
versche 1 en Sara’s aan Troer? Is dat wijsheid of
Is alsof de duivel 1 is dal blindheid?
Wij rijden gauw, ja, wij klappen per
telephoon, ja; maar belet dit, dat er
Misschien "neenpn zij dat nu de zeven duizenden en duizenden slaven zitten te
jaren uil zijn en de zeven vette loeren op de geldkas des meesters, en
aankomen Overigens die han- dat duizenden en duizenden niet zullen
,e is echt Oostersch. terug deinzen om door eenen stroom
Arabi de zegepraal behaald van bloed naar die geldkas heen te
het kanaal ge- baden? De goddelooze werkmeester
dreven, zooaFs hij beloofd had, dan ontnam den godsdienst aan zijne werk-
heb- lieden, godsdienst of driflenggenot moet
de macht van j den werkman hebben, neemt men het
'babi 'uiteen*"eslagen hebben, juichen eerste at, dan zal hij T tweede zoeken,
r-- 1 L - toch i kost wat kost; als de goddelooze meester
1 wil meester blijven, dan moet de godde
looze weikman in de boeien. Hel ijzer
der boeien, door T razend zweet bevoch
tigd, roest gemakkelijk, en breekt ge-
makkclijk.
Dat moeten de meesters kennen en
weten en toch kennen of weten ze dal
meer den godsdienst aan hunne onder-
hoorigen en ze schudden en beven
dagelijks meer en meer voor de ge
ls dat redelijkheid of is ’t blindheid?
De gouden kroon der vorsten schok
van
en
Dit blad vorsi hijnt den Woensdag, omniddelijk na de graanmarkt. - Inschrijvina;s!"ïjs. 5 fr. 'sjaars-, nu t de post 6 fr. Annonceri 20 cenlimen per regel. De groote letters
volgens plaatsruimte. Roehlei lijke eerherstellingen 1 fr. Een N' 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100.
De Annonccn voor Belgie (ter uitzondering der Vlaanderen en 'tbuitenland worden ontvangen door het Office de Pir.Licnfi, Magdalenastraat, 4G, Ie Brussel.
Men schrijn in bij BONHOMME-RYCKASEYS, driiEKer-intgever. Zwarte Nonnenstraat, 4, te Veurne.
I onderkoning in opstand waren
zich onderworpen.
Thans is Arabi, het hoofd der op
standelingen, in de handen der Engel-
scfien; hij werd door den politieprefekt
van Kano aangehouden om,zegde men,
de 1 evi Ikiug opgestookt te hebben tol
braridslictning en plundering. De troe-
pen \aa Arabi, ten geiallc van ongeveer
de tijding toe j jq (Ruitend man, hebben de wapenen
netrge'i g 1.
Genetuai Wolseley is te Kaïro door al
de klassen der bevolking met opene
armen ontvangen geworden.
Daarmee is nu de oorlog in Egijplc
algeloopen.
volgen daarvan.
leekens, als T ware op een j 1
werelddeel tot in
klapt tegen een draadje kelt op hunne hoofden, die jagen
het woord als een schrik voor vergoddeloosde volk,
i t>- j;.. ..„„i, ;;,|e „i
afstand wie weet of zal men eer dal I kunnen om
rond de wereld gaan, i
Deii godsdienst te niet zoeken, dal
doen de koningen. dat doen de over
heden, dal doen de ouders, dal doel
men in een wooid in al de standen, en
op alle punten der samenleving.
Een mensch zonder godsdienst zal
nooit een tevreden, nooit een
makkelijk om begrijpen, aim mensch zijn; niets is er in hem dal rust
lijk is bel de plotselinge geestdriftder of waar geluk vinden zal.
I I
de Jersctie zenden en toch zien of begiijpen
Of schijnheiligheid of apostaat.
Ouders, wilt gij u overtuigen dat het
officieel onderwijs op geene manier <>»-
zijdig is of onverschillig in religiezaken,
werpt eenen oogslag op de officiële
onderwijzers. Onder de wet van 1842
waren zij bevriend met de geestelijken,
zij kweeten hunne christene plichten,
onderweezen met eerbiedigen vlijt den
katechismus, in een woord zij gedroe
gen zich als waardige opvoeders der
jeugd. Sedert de ongelukswet is de
kaart gekeerd; eene volkomene ver
andering wordt bestaligd in de handel-
I wijze der offiiceele meesters geen ge-
j ineens meer met pastoors of onder-
gelukkig pastoors, maar oorlog tegen hen; ter
i dat rust n ii «i-Ann rxrv/1 ««vzxntit mon rl A
Dal ondervinden er duizenden en dui- i nimmer den geuzenmeester i
- »d«n en toch zien of begiijpen zo finds: vnnr honderd franken
zich vooral door hunne l niet!
Eene samenleving zonder godsdienst
i zoo onmogelijk aaneen te houden,
als liet ónmogelijk is eene stad in de
Hel bericht van de overwinning
dei Engelschen in Egijpte beeft te Lon
den en door gaiisch Engeland eene on
beschrijflijke geestdrift verwekt.
De lord-maypr van Londen zond namens
een telegram van
genet aal Woseley.
wetten der natuur, ons op eenmaal lee- en dat is gevaarlijk,
reu wou, om ons hoofd op bol te bren- I Ei
.gen;. want bet is niet min zeker dat de j spelen er mee. Indien ze zich yerLran-
veri elite negentiende eeuw stekeblind j den zal men het recht hebben te zeg-
is voor hare kostbaarste aangelegen- j gen 't is wel besteed I
heden.
Men doel alles voor ’t gemak van
T leven, en tevens alles tegen de rust; i - - - -
bet genoegen en de welvaart des levens, I de Bara’s zijn waarschijnlijk te vreden,
bestaat niét in zonder gevaar te reizen, hot hlnoH Hop A0,’0,pn 7!>l pnn
in verre te klappen zonder hard te
roepen, enz., meer in den vrede met
ons eigen zelven, en den vrede met
anderen.
Die vrede is de ware beschaving; dien
vrede geeft de godsdienst alleen. Zon
der godsdienst zijn de schoonste uitvin
dingen en de wonderbaarste ontdek
kingen, behalve somtijds heel gevaar
lijk, doorgaans niets anders dan eene
verfijnde barbarij.
Kan er eene ergere verblindheid zijn
dan beschaving zoeken in het juk des
godsdienst te verbrijzelen?
de Koningin zich i
Oorlog in Egijpte.
Eindelijk, en jiu nog veel spoediger
dnn men verwaclitte, is de groote slag
aan den gang geweest, en de uitslag
zoo als wij immer gewenscht en gehoopt
hehben.
Donderdag kwam ons
dat de Verschansingen van Tel-el-Kcbir
woensdag rnorgend door de Engelschen
genomen zijn. Zestig stukken kanon j
werden buit gemaakt en een groot aan-
tal F.gijptenaars gedood en gevangen
genomen.
Ziehier eenige tijdingen over die ge
beurtenis, die feitelijk aan den tegen
stand der oproerige partij reeds éen
einde niiek.
De krijgsmneht van Arabi bestond uit
2D,000 man tegelmatige troepen, waar
onder 2,500 man niiteiij, 0000 Bedou-
ienen en 70 kamiris.
Gfncraal Wolseley bad 11,000 man
voetvolk. 2000 man ruiterij en 60 ka
rtons. In aandacht nemende zijne getal-
7'vakfe. Ii-kI Wolrcley beslotem den
vijand voor zonnnenopgarig aan té val-
Ir-n en iu'de duisternis den afstand van
Entrelsehe mijlen afteleggen die bij
Tel-el-Keliir verwijderd was.
Hei kamp ié Gassnsin werd dus om
I ih! me 's morgens opgeheven het
leger ifintf regfn op de vijandelijke stel-
rd lerwijl 'ie niiteiij eene om-
keeici,de beweging rond de Egijptische
slaglijnen maakte.
Zi\>liaast de zon hare.eerste stralen
versp-eiddo viel het Engelsch leger met
unwcnrstnanhtiie kracht ami; de troepen
bewezen een waren lieldenmoed; wel-
h ui«t waren Iml vijandelijke korps en
ai de verste)kingswerken in hunne
macht, alsmede verscheidene spoorweg-
treinen en ei ne groote hoeveelheid
mond- en ktijgslmhoeften.
De Egijplenareti vlucht'en in wanorde
en langs alle kanten weg bij duizende
wierpen zij hunne wapens weg als de
Engelsche ruiterij hen naderde, ook zijn
hniinc verliezen aanzienlijk en men
schat ze op ruim 20011 man.
De Engelschen verloren ongeveer 200
man aan dooden en gekwetsten. Onder
<leze laatste bevindt zich de generaal
Willis zijne wonde biedt geen gevaar
aan.
Generaal Wolseley heeft omniddelijk
zijne ruiteiij naar llelbais gezonden,
eene kleine stad halverwege Zagazig.
T Is miar deze laatste plaats dat Arahi
met de overige vluchtelingen de wijk
genomen had.
Reeds vrijdag melde eene depeebe
nit Porl-Saïd van daags te voren, ten 6
ure 10 m. 's avonds, dat de ovei winning
der Engelschen volledig was. Inder
daad, de opperbevelhebber der Egijp
tische troepen die le Kardowar geble
ven waren, hebben op hot bericht van
de zegepraal der F.ngelschen, zich aan
stonds overgegeven; generaal Wolseley
heeft, door uiterst snelle krijgsver
richtingen, de laatste benden uitcenge-
jogen die nog goesting mochten toouen
zich togen zijne oppermacht te verzet
ten; opvolgentlijk liezette bij Zagazigen
Belbais; hij scheidde zijn leger in
fwcëon en marcheerde te geiijker tijd
op Kaïro en Kafrdowar, welke beide
plaatsen zich reeds onderworpen heb
ben. Iniusschen had Arabi de vlucht
genomen naar Kaïro, waar de engelsche
voorwacht den I i" is aangekomen en
geestdriftig werd ontvangen; al de
hooge persoonnaadjes die tegen t
Men speelt mot vuur.
T Is niet te loochenen dat de tegen
woordige lijden onder zeker opzicht
lijden van licht zijn; de negentiende niet! Ze ontnemen alle dagen meer en
eeuw is eene eeuw van uitvindingen J-j-j:--. r'.-
en verbazende ontdekkingen. In deze
eeuw heeft men geleerd op eenige da
gen rond de wereld te vliegen: men
spreekt met
omzien, van T eene
’t ander men I
en de draad voeit -
weerlicht met klank on al, op mijlen
1 - .1.,»
deze wondere eeuw ten einde is. op een j
uur tijds niet eens i 11 11
om na het middagmaal wat
lucht te scheppen,
den al hetgeen hij meer
loeren op de geldkas des meesters, en
bel gemeeuicbestuur
gcluKwensching aan
Te Balmoral, waar
bevindt, werden vreugdevuren omsto
ken en in bijna alle steden hadden ova-
licn plaats.
De groote vreugde der Engelschen,
over het ongedaeiil spoedig verkrijgen
ntn de beslissende zegepraal is go
makkelijk om begrijpen. Mm gemakke-
l.j..
EngelSfChq bigden, vooral van de Times
ie gelooven, ten opzichte van d 1-- 1
regimenten die
dapperntjid onderscheiden hebben, en
waai aan generaal Wolseley grootelijks is
den goeden uitslag verschuldigd is. De
I Tunes vraagt, in vollen ernst,' o! Enge- lucht ie houwen 'zegt Cicero
'and en le. land zich nu niet over slag- j Voor een deel heeft men in de samen
veld van lel-el-Kebir de hand zullan levingden godsdienst vernietigd of ten
reiken. Alsof die gebeurtenis voldoende lüiuste weggecijferd, en aien'zie maar
kou wezen om al den haat te doen ver- oens hoe’t raat!
geien, die eeuwen lang tussebeu beide i
landen gevoed is.
Min begiijpelijk dan de vreugde der
Eugi lachen is die der Egypietiarep.
En toch schijnen zij ook, volgens de a|s inCn aan de wei kmanskwesiie de
lijdingen ml Damiella, Rosetta, llelbais, sociale kwestie denkt,
zoowel als uil Kaïro en Alexandue over I
den uitslag uiterst (c vreden le zijn.
I."i -- dp 7ovpn
magere jaren uit zijn en de zeven vette
zullen
delwijze is echt Oostersch.
Indien
had en de Engelschen in
zouden de Egijptenaren gejuich; heb
ben. Nu de Engelschen c„
zij ook. Zij zijn blij omdat hel nu t
zoo is en omdat nu de Nijl weder
zijnen kalmeu weg kan stioomen.
j nauwernood woont men nog de zondag-
j mis bij; op vele plaatsen ontwaart men
ia T buis
i Gods; voor honderd franken lecren zij
i den katechismus, ondanks hel verbod
der Kerk, en den laster tegen den kate
chismus in de Kamer door de liberalen
uitgebiaakt; hunne dagelijksclie lezin
gen zoeken zij in de.... Flandre libérale.
Deze goddelooze en dweepzieke ga
zet wordt hun, met merkelijken afslag
van prijs, loegestuurd! De l landre li
bérale staat aan de spits der liberale
dagbladen zij loochent vlakaf de god
heid var. Christus, de zending en de
rechten der Kerk, zij herkent mets dan
den Staat, zij bestrijdt onze vrijheden
en noemt de grondwet eene fopperij,
zij wenscht de gruwelen der Frausche
revolutie le zien vernieuwen, zij spuwt
vuur en vlam tegen den Paus, de open
bare godsdienstige plechtigheden, de
bisschoppen, de religieuzen en ware
hare opstellers, de Laurent’s en de Cal-
lier’s, meester, zij zouden der. laatstcn
paap verbranden, ’t Is bij die razende
aanvallen van onze religie en onzer
priesters dal de huidige geuzenmeesters
ter schoole gaan, en zij blozen over
hunne Flandre libérale niet; o neen,
maar zij lezen en loven dezelve in
’t openbaar, zij loopen er mede op de
straat, van huis lol huis, overal waar
zij hopen iemand te ontmoeten in wiens
hert zij hunnen baat tegen den pastoor
zullen kunnen blazen. Bijna elke vlaain-
sche parochie levert het droevig
schouwspel óp van eenen anti-curé ge
wapend met de Flandre libérale, de
Clironique of' andere geuzengazet, die
propaganda maakt voor de bederfelijke
j'grondbeginsels en de tyrannieke onl-
I werpen van openbare loochenaars van
en zijner KerkEn't zijn die
zelfde jannen die overal uitkraaien dat
hun onderwijs onzijdig is! dat niets ver-
’'I
v:o‘
A
i
Weemuu. .--- - 1 i -
illOloir*
G.v.—.,
