1
38e jaar.
Ro 1980.
y
g&X» 1 ti - L artMs. M,,. M rdm ik
I
Vfirke, 8 November 1882.
Inschrijvingsprijs. 5 fr. ’sjaars; met de post 6 fr. Annoncen 20 centimen per regel. De groote letters
dat eerst zal moeten
■1882
1879
cenen
5
5
433
>1
Centrum
Conservatieven
Vrij-cbnservatievên
Polakken
Nationaal-liberalen.
Secessionriisicn
Fortschrilter
Waar niémand kan op re
nen
98
118
48
47
87
20
37
400
436
47
48
67
22
38
den Rijksdag
Do vijanden van don Godsdienst.
Tol klaar bewijs dat de liberalen de
vijanden zijn van den godsdienst dient
het volgende
Wie houdt het volk voor groote ol erge
liberalen, die welke men gewoonlijk de
heeteköppen noemt? Wie houden de li
beralen zelve voor hunne zekerste man
nen?
Zijn het in het algemeen niet dezen,
die noch naar kerk noch naar kluis
meer gaan, en die openlijk den gods
dienst aanranden en vervolgen?
En wie houdt hel volk voor groote of
goede katholieken? Wie houden de
katholieken voor hunne zekerste man
nen?
Zijn het dezen niet die hunne christe
lijke plichten deftig kwijten en onbe
rispelijk zijn in hun gedrag?
En wie’houdt men van beide kanten in
T algemeen als wankclachtigen of' twijfel-
achtigen?
Van den kant der liberalen dezen dio
nog eenige christene gevoelens bezitten
en de christelijke zedeleer onderhou
den.
Van den kant der katholieken dezen
die aan den katholieke!) godsdienst de
getuigenis geven van hun geloof wel is
waar, maar hen meer of min verwijde
ren van de oefening der christene deug
den.
Indien men bij gevolg, om goede li
beraal te zijn, van den godsdienst ge
heel en al moet verwijderd blijven, -
en om goede katholiek te zijn, zijne chris
tene plichten goed en deftig moet onder
houden. dan is men natuurlijk verplicht
te besluiten dat de liberale partij de
paitij is der godsdiensthaters, on de
katholieke par ij die der voorstanders
van hel waar katholiek geloof!
Een ande>' bewijs van de goddeloos-
heid van het liberalumns vinden wij in
gespeeld geen wonder dat er zelf door
gebrand worde. Waren de gevolgen zoo
betreurensweerdig niet, T ware om te
i zeggen ’t is loon naar werken
Okidertusschen blijft het bestatigd dat
het gouvernement flauw en onmachtig
is jegens den revolutionnairen opstand
en vele republikeinsche gazetten moeten
Toen men hel ministerie de brand-
schriften der socialistsche gazetten liet
kennen en dat men vroeg-oin vervolgin
gen in te spannen, dan, zegt een blad,
hebbende ministers gebeefd en gevreesd
dal hel kwalijk zou kunen zijn voor
eenige vrienden der kamers, en in plaats
van bet oog te houden op de woelgees-
433
Volgens eene depeche uit Berlijn aan
den Morning Post heeft de keizer
1
l/v van ‘tuur afhangt,
den pruisischen Landdag is op 14 dezer gunsibetrachling,
gesteld. Volgens de Kreuzzeitung meldt, l
zullen de plaatsen van voorzitter en I
ondervoorzitter gegeven worden aan de i
Iwee belangrijkste groepen der 'meer- i
dérheid, de konservatieven en bel een- i
Irum. Hel tweede ondervoorzitlerschap i
zal de nationaal-liberalen aangeboden
worden; indien deze weigeren zal een i
konservalief gekozen worden.
Het Zwitserseh gouvernement ver
keert in grooie verlegenheid om den
aankoop, door eene maatschappij van
socialisten, van bet oud kasteel van
Winherthur, waar laatstelijk twee socia
listische kongressen plaats gehad heb
ben. De koopers zijn de beruchte hoof
den de woelmannen Bebel, Gullenber
ger en Volmar, een Züricher en de Rus
Labulzkopf.
Deaankoopers zijn van plan het kas
teel te veranderen in eene kolossale in
richting voor het drukken en versprei
den van socialistische schriften. Reeds
is hel materieel aangekomen en menig
vuldige bewoners worden voor hel kas
teel verwacht.
De Zwilsersche overheid is in groote
verlegenheid- over wat haar te doen
staat, des te meer omdat een Zwitser
onder de aankoopers is.
Hoe ons "Vaderland naar den
ondergang gaat.
De diepe protestantsche staatkundige
Guizot schreef eens dat de heden
daagsche samenleving haren schrik van
den godsdienst op zijde zette, en hem
zijnen natuurlijken invloed zoo bitter
met betwistte; hare vrees zou waarlijk
kinderachtig wezen en hare dwaling
noodlottig.
Die woorden zijn wel gericht tot de
politieke gezindheid die nu s lands teu
gels in handen houdt.
Ons liberalismus heeft ja schrik van
den godsdienst; zijne aanhangers treden
overal op als afkeerig van alle gods
dienstig gevoel, en met eene geweldda
digheid, die zeker hare geheime vrees
niet tcenemaal verbergen kan, zoekt
onze liberale partij te allen kanten den
weldoenden invloed des godsdieusles
te verkleinen, te vernietigen.
Men zal naar geene voorbeelden zoe
ken; denkt op onze scholen God heelt
zijne plaats gekregen nevens den bezem;
en onze liefdadigheidsinstellingen?
men tracht ze te verwereldlijken tot het
ónmogelijke toe in ’l voorbrengen
immers eener zuster van liefde, eener
gasthuisnon gelukte nog nooit die Staat,
met blinden verwereldlijkingsiever be
licht. Denkt op onze nationale leesten
het godsdienstige hetgeen altoos
vioeg,er bij ons volk op de voorband
stond wordt hu als bijzaak achter
wege gelaten.... In honderden omstan
digheden voelt men dien kouden blaas
van onverschilligheid tegenover den
godsdienst, en niet alleen onverschiilig-
Leid komt men tegen, maar veelal slaat
deze tot afkeer en baat over, .als beselle
de Staat dal onverschilligheid in zake
van godsdienst voor hem onvergeeflijk
is. Dat verwijt van plichtverzuim wil de
Slaat ontvluchten; van schuldige wordt
hij beschuldiger; mol gewaauden trots,
en in schijn om zijne beleedigde rechten
te wreken, slaat bij op tegen’de Kerk,
tegen den godsdienst.
Wal wordt hier hel gevolg van?
Al wie van dicht of bij van bet be-
wil. uit eigenbaat en
zijne medcdeeling
Duilscbland openlijk zijne tevredenheid
uilgedrukt over den uitslag der kiezin-
gcn.
De Indépendance zegt, dat de knoop
van den Duitsclien toestand nu niet meer
te Bellijn maar te Rome, in bet Valikaan
gelegd is.
De Duitsche bewarende dagbladen
vragen de ontbinding van t’ ""j"
en nieuwe kiezingen.
De datum van de bijeenroeping
het Parlement
dwijnen met l,
de wijze op welke wij de burgerij uit
het gouvernement zullen doen verhui
zen, niét afhangt van de mcnschen, maar
van de omstandigheden.
Ue macht of 't bewind eerst;
Dan de eigendom;
Eindelijk de Kerk, indien er
iets overblijft.
Dit is.or.s plan.
Verder blijven de oproermakers be
dreigingen naar de hoogere beambten
schrijven dat zij stil te blijven hebben,
ofwel dat de wraak des volks zal volgen.
Zoo werd de prefekt van Macon verwit
tigd dat de prefektuur moet springen;
‘t zelfde is geschied met den burge
meester van Marseille; het stadhuis is
veroordeeld om in de lucht te vliegen, -
de post van Lyon en de prefektuur van de afgescheiden
policie van Parijs, zijn insgelijks ver-
wittigd dat zij hetzelfde lot zullen on
dergaan.
in geheel het zuiden, en te Parijs, te
Lyon, te Rijssel en r..'.'*'”"
worden de werkstakingen
door
(bet werkvolk leest niet anders in
groote -
en aangemoedigd, en duizenden werk
lieden woiden op straat gehouden. Het
wachtwoord der nieuwe revolutie in de 1 dag
helsche vergaderingen der muiters be- r°"'
raamd, blijftdynamiet en dolk!
In een wooid, Frank, ijk zit op
vuurbergwanorde n troebels zijn
over ganscli het land verspreid.
Eerst schreven de republickeinsclie
gazellen zoo als menige Belgische libe
rale dagbladen het nu nog doen, dal hel 1
maar kinderspel was hetgeen in liet
zuiden van Frankrijk geschiedde; maar
ten grooteren deele hebben zij hunne
oogen geopend
Zij beginnen te verstaan dat al die on
lusten uitwerksels zijn van de geheime
vergaderingen van socialismus, nihili
sten en al vernieling. Van soortgelijke
vcrgadei Togen is het laad, als ’t ware,
met een nét overdekt deze die onze
hedendaagsche samenleving willen oin-
verrewerpen, spreken bet een en het
zelfde woord, gehoorzamen aan dezelfde
hoofden die meest in Zwitserland, in
Italië of soms in Frankrijk verkeeren.
En die mannen van verderf en vernie
ling wierden tot nu loc door de fransche
radikalen geëerd en gevierd; de ergste
zelfs wierden gerust gelaten
Het gouvernement heeft met bet vuur
.„,„;,i,i„i;;l ,|n n-r vinm-ii-kt Inschrijvingsprijs. 5 ir. s laars; mei ae post o ir.annoncen zu een timen per regel. ue groom leucis
De Annoncen voor llelgie (ter uitzondering der Vlaanderen) en ’t buitenland worden ontvangen door het Office ue Publicity, Magdalenastraal, 46, te Brussel.
--Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker-uilgever, Zwarte Nonnenstraat, 4, te Veurne.
toonen in de gevoelens van godsdienst
haat die in het hoogere bestuur door
stralen. Nu, in acht nemende dat de
aard van ons eigenlijke volk nog altijd
diep doordrongen is van godsdienstig
gevoel, wordt door die officieele godde
loosheid eene kloof in den school van
ons volk getrokken, eene scheuring die -
noodzakelijk ’s lands ondergang moet na
zich slepen.
in noodlottige dwaling verkeert dus
onze hedendaagsche regecring, en
haar schrik is kinderachtig; dal behoeft
wel geene beluigenis.
Hoe! de Staat vreest den invloed van
den godsdienst. Welke is de zending
van den Staat? Orde, vrede en rust tus-
schen de burgers handhaven, en dezer
lijdelijk geluk en welzijn behertigen.
Bestrijdt de godsdienst die zending
van den wereldlijken Staat? Neen. In
tegendeel gebruikt hij al zijnen invloed
om orde, vrede en rust in 't burgerlijk
leven te doen heerschen, en om ’s mcn
schen lijdelijk welvaren, tevens vooral
met zijne eeuwige zaligheid, te verze
keren.
Ongegronde vrees die men dus van
den godsdienst opvat....
Doch wanneer is de samenleving
overtuigd van de ongegrondheid dier
vrees, en de noodlottigheid dier dwa
ling.
Als zij stuiptrekkend in den afgrond
te spartelen ligt, waar de godloosheid
haren noodzakelijken uitweg in heeft...
Als liet te laat is telkens. Ondervraag
de wereldgeschiedenis. De geschiedenis
van gisteren zal die van morgen zijn.
nu drijven ze den russischeu prins Kra-
een der voornaamste heete-
van den franschen grond; nu
andere
^-ien<
dozijnen dagbladen der wauoide
L— de
steden) dagelijks aangepredikt
I den ouden er» nieuwen pruissclicu Land-
voor wat de sterkte der partijen
aangaat
koppen
van 't socialismus, nu stellen zij wach
ten om aan de muiters fe beletten de ge
vangenen van Montceau-les-Mines uil
den kerker te trekken.
j ’tls iels, maar weinig; als het maar
niet te laat is.
I>uitschln»d.
De juiste uitslag der verkiezingen in
Pruisen is thans gekend de liberalen
hebben 19 zetels serloren, die door de
konservatieven gewonnen zijn. Ziehier
de siamenstelliiig van den nieuwen
Landdag De bewarende partij (geloo-
vige protestanten) telt 129 afgevaardig
den; de katholieken 100; de nationaal-
liberalen 70 de vrije konservatieven oo;
de progressisten, 30; de Polakken 20;
nen 20 leden. Al de libe
ralen groepen te zamen kunnen maar
130 stemmen vormen, terwijl de vo|-
strekte meei derheid 217 is en de kon-
servalieve boud er 236 telt. Moesten de
j plaatsen Iwijfelachtigen zich van de bewarende
de opstand partij losscneuren uit haal legen 't kr-
iholtcismus en zich bij de liberalen aan
sluiten, dan zouden deze laatste nog
maar 185 stemmen kunnen vergaren.
Zie hier nu eene vergelijking tüsschen
POLITIEK OVERZICHT.
Frankrijk.
De socialistsche beweging ver van op
te klaren, duurt in Frankrijk voort; dit
rampzalig land ligt in volle gisting en
woeling der revolutie. De feiten spre
ken luid genoeg: allerhande onlusten ,pét'bekennen,
verspreiden zich door gansch de repu-
bliek. I
T Is plakkaarten aanplakken die het
volk tot opstand aanzelten, tot den
haat van het gezag en van de rijken en
die deze laatsten met de dood bedrei
gen. De Egalité, van citoyen Geusde
geeft ons een gedacht van hetgeen de
fransche anarchisten of regeiingsvijan- let|, jie[j|jet) z,j gezochi of er nergens
den tegen het gouvernement er ve - geene ambtenaren meer waren die niet
gesmeerde en dikbuikige o lievei i*- genoeg vielen en oi er geene
beurzige republikeinen beramen. Dit k!ooslol jingen Tn hunne klooster waren
blad geeft als volgt de orde op volgens j wet]ei.geketTI tl.
welke de afrekening met e ge -maat- tj.1( |)et scjjjei. te jaat 1S zou(jen ze
•schappij zal geschiet en. wjjjen strenge maatregelen gebruiken;
tls met de politieke macht, zegt p
het blad, dat wij zullen beginnen, ’t Is
lï dat eerst zal moeten ver-
of zonder ihxamiei, ..ev,9, zoeken zij hel spoor der hoofdmannen
zullen doen yerhui-
AX*
miiwm
•t
«S
- n TT nu11
ucn 1 V«U)
p
•j
J .4 rl tvni'L'. 1 w j