M
I883,
39e jaar.
I
V‘. 2€<H.
bob
I
I li m, 14 Maart
22.226
I
■d
I
ll
j 'I.
-
POLITIEK. OVERZICHT,
frankrijk.
II. Bewaarscholen.
Italic.
I. Lagere Scholen.
1880 1882
I
SCHOOLSTATISTIEK.
bit blad verschijnt den Woensdag. onmiddelijk na de graanmarkt.
ll
22,634
Total
125,261 143.137
W deroni is er een groot geleerde met
EW
3
■■- - - ---
II
ll
255
1,494
Hencgauw,
Luik,
Limburg,
les sn\'gals[t a'.basda )>t)liee! 7/ bas les sol-
Ten 3 ure 45was de plaats vo'ir het
stadhuis geheel geruimd.
13,146
16 361
15.976
17.935
35.025
27,924
8,146
3,434
2,700
9.791
19,971
24,322
VEItSCHIL
2.336
5,325
6,115
4.157
1,202
4,350
51.35!
32,763
u
I
25,083
8.064
2.835
2.445
8,297
Terwijl de Frans* he republikeinen en dj
liberalen vijanden der kerk in Belgie zich
roemen de -onzijdige scholen te hebben in-
geiichl, wijst nu n die in geheel Duilschlatid
en ook in Oosti ni ijk at. In den piuisnchen
Landdag, heeft de minister van onderwijs,
namens hel gouvernement, verklaard geene
gaiisch bijzondere gevallen. Hij
1 574 j
2,776
--W-
Inschrijvingsprijs. 5 fr. ’sjaai's: met de post 6 fr. Annoncen 20 centihïen per tegel. De groote letters
Dor.zclfden dig is de Koophandel nog
veroordeeld voor laster jegens M. den pas
toor van Doel, lot 100 fr. sehadelöósslel-
ling, eene inplaalsing van het vonnis in zijn
blad en nog 100 fr. inserbe.
uister Gossler, dal niet
kapellen vindt, i H
)i uiiiu ii vuin>T>i>«ui.-uiiiu v*a y** *-** ‘vn>
G. efi DuitschlauJ nu geene voorbeeldr.n
gouvernement met vijandige gevoelens
bezield is jegens de katholieke Kerk.
I
- I g-p/ttlfll’—-
Vnn alles wat
Talrijke verzoekschriften worden naar de
Kamers gezonden waarbij de vermindering
gevraagd wordt van de jaarwedde der offi-
cieele onderwijzers ingevolge het getal leer
lingen die ter school gaan. Andere petitiën
vragen de afschaffing der officiële onder
wijzers zonder leerlingen.
Den 9 Maart hoeft de rechtbank van Ant
werpen uitspraak gedaan in het proces voor
laster, ingespannen door de Paters
Neut en Vermciren» legen de acht liberale
bladen, te welen den Prdeurscur en den
Koophandel, van Antwerpen, de Chroniquo.
van Brussel, den Journal de. Gand en de
Stad Gent, van Gent, den Journal de. Bru
ges en tien Wtstvlaming, van Brugge, en
hel Weekblad van Oostende.
De Prt-eurseur is veroordeeld tot 3000 fr.
schadevergoeding. He Koophandel, de Chro-
nique, de Journal de Gaud en de Journal de
Bruges ieder tot 500 fr.; de Weslvlamtng,
de Stad Gent en hel Weekblad van Oosten
de ieder tot 200 fr. Elk der bladen wordt
veroordeeld tol eene inlassching van het
vonnis. Het vonnis zal daarenboven. op de
kosten van de uitgevers der vervolgde bla
den. mogen afgekondigd worden in acht
dagbladen; die kosten worden geschat op
1G00 Ir.
Men weel dal de Prdcurseur. die. gelijk
al de liberale gazetten, de pretentie heeft
eed'ernstig politiek blad te zijn, en beweert
alh'ên de waarheid,'altijd de waarheid te
zeggeii. ahiigi kotidigd had dal de studic-
pretekt van St. Ignaliusgesticht over de
grenzen gevlucht was en dat de bestuurder
van hel gesticht ann de politie had ver
klaard. dat hij maar zou terugkomen als
de kwade geruchten te zijnen opzichte zoti-
den opgehonden hebben. Daarbij voegde
het blad i-mie allerduidelijkste zinspeling op
den aard der beschuldiging, waarvan de
zoogezegde vluchteling, volgens hem, het
voorwerp was, en eindigde niet te zeggen
dat de prefekt. indien hij Ónlplichtig was,
er wis niemand gevlucht uit hel
gesticht; er was geen schijn vair onderzoek
der politie geweest. Paler Neut bevond zich
te Geul, bij zijne familie, ter gelegenheid
van het vertrek zijns broeders naar de
missiën;
be Zeven andere bladen zijn veroordeeld
om dit lasterend artikel te hebben overge;
nomen. nJ:
Acht liberale gazelen ineens overtuigd
van Jaster en eerroof, dat kan nog al tellen!
bat bewijst hoe rechlziunig de genzenpers
is, wanneer zij beweert dat zij het monopo-
linin bezit van defligheid en eerlijkheid in
pólilii ke penneiwisten, en levens wat ge
loof men mag hechten aan de talrijke naam-
lóóze beschuldigingen en lasteringen welke
dagelijks in die bladen verschijnen.
dat liet liberaal j
rnovixciix.
Antwerpen,
P. ra ba ml,
West -VI.,
Oost-V laan., 93.140 91.98
Totaal
be vv. min ler:ng, aangetetkcmJ voor
Oosi-A’ljianderen, bestaat slechts in
schijn zij ^oïnt heiruil voort, dal ze
kere scholen of afdeelingen, in 1880
beschouwd als lagéïc scholen, in 1882
begrepen zijn onder de bewaarscholen.
Dus is in twee jaar lijds, de bevolking
der vrije lagere scholen is vermeerderd
met 24,101 kinderen en die der vrije
bewaarscholen met 17,956: samen
42,057. Het totaal getal kinderen die
op 15 December 1882 de vrije katho
lieke scholen bezochten, bedroeg 622
duizend 437.
In de veronderstelling dat elk kind
ons gemiddeld per jaar 10 frank kóst,
zijn wij, katholieke burgers, verplicht,
cent pér cent meer dan 6 milliocn frank
’sjaars in te zamelen voor het onder
houd onzer scholen.
Op 31 Dccembeé 1879 beliep de be
volking van het Iand5,536,653 inwóners.
Men telt vijftien ten honderd kinderen
in ouderdom om naar school te gaan.
Op dien datum waren er dus in Belgie
'ongeveer 830,498 kinderen bij jaren
om naar school te gaan. Op dat getal
Waren 622,437 kinderen in de vrije
katholieke scholen; 208,061 kinderen
waren in dc officiéelé,’of gingen ner-
géns te scliool.
Wat moet men hieruit besluiten? Veel
dingen, waaronder de volgende
1° Dat de pogingen der katholieken
met den besten uitslag bekroond zijnen
dal de edtllmpedige oiidérkleuners van
hel vi ij. en katholiek onderwijs maar met
lever uiöÜtbu tooiiiwken urn van de
overwiiiniitg zéker te zijn. 2“ Dat de
bevolking al méér en meer de slechts
gevolgen van het onderwijs begrijpt.—
3* bat het gouvernement, door de on
kosten te vermeerderen naarmate de be
volking zijner scholen vermindert, kom
pleet bezijden de openbare denkwijze
slaat. 4® bat de schoolstrijd niet lang
meer duren kan. De winst van 24 dui
zend kinderen is het begin van de terug-
i werking tegen de onzijdige liberale scho- r>ui, Rl. mu»m
j leu; binnen kort zal die terugwerking niet zou gevlucht hebben,
algemeen worden, en dan is 't gedaan Welhtr er was niemahf
met den ofiicielen schoolwinkel en hel
ministerie der nationale verkwisting.
iu-
Iels dal aardig is, dal ;s dat onze
geuzen en ons liberaal ministerie de
andere godsdiensten in vrede laten eu
pond de’ tioiiderd duizend werklie-
göii dié nu te rat ijs zonder werk zijn,
hadden besloten vrijdag in de opene
lucht eene zoogezeide meeting te hou
den. Het gouveruement heelt die betoo-
(jing verboden! nogtans zijn er algelijk
een drieduizendtal personen naar de
i-.splauade geweest, be policie koelt
verscheidene groepen uiteengedreven
en eeuige aanhoudingen gedaan. Louise
Michel, de parijsebe pëtrulvrouw, stond
aan liet libofd van eene bende van 5 h
600 man .met een zw'jrl vahndel in de
haiid gemankt vair cencirlnp tan eencii
zwarten rok aan eenen borstelsleel yasl-
gemaakt; deze béude lukte langs 'den
Bou'cvard 3;.'Germain, verbrijzelde de
veuslers 'der bakkcrijeii' en stroomde
naai binnëii. roepende broodbrood‘1
D'ie- bakkerijen zijn totaal leeggeplün-
defd. Onder dé aangchóudenën die
luoiei! brood! schreeuwden was bijeen
die 72 en een andere die 45 fr. in 't zak
t.m'l.
/.omlag na middag heeft ‘eene nieuwe
l»“n<uging plaats gehad rond liet Sïad-
fm v. De municipale wacht te peeid
nectr herhaalde malen de plaats dóen
»>iiiriHtnen. erscheide kompagnijen
voetgangers waren ouder de wapens.
M>-er dan 200 duizend manifesieei'ders
w'aren verr-enigd in de stralen die naar
liet Slmlbuis leiden. Du volksmenigte:
went v.-ai 10 rot 10 minuien door bel
paardenvolk en door pclicieageuten met
blanken sabel uiteengedreven. De wt-
dijispaunigeii zijn aangehouden, bit
verwekte eene vechtpartij in de Tempel-
stiaat, en liet is maar na herhaalde
nam allen dooi hel paardenvolk dal men
er ut gelukte de talrijke bende lot op
den boulevard Sebastopol 10 drijven,
waar ze achtervolgd werd door twed
bataljons rusibewakcrs. Men riep a bas
les sei gats’ a basda pglice,! 'a bus les sol-
dats dp la rêpubltqui I
buis geheel geruimd.
VuitKchlaud.
De Moniteur de Home zegt dal de laat
ste brief door keizer Wilhelm aan den
Paus gezonden, opgeval is io den meest
vredelievende» zin. De keizer diukt den
wensch uil<- binnen kort den go Isdienst-
vrede te zien liorste.lieu (ip den grond-
.■'Ugiivan eene overeenkomst, eervol
■.oor de beide partijen. Al de geiucbten,
volgens welke de onder|)ai)deliugen
tusseben Duiischland en den 11. Sioel,
zouden afgebroken zijn, zijn dus yijge-
gro ld. -
vvutucii in geene wijze gehinderd'. Men
sJchreeü>i''t van
wedden der gcestelijkpu, van dé bis-
moeten verminderd worden
L688
445,179 479,280 24,101 ;it 18 ,lckken
Antwerpen,
Braband.
West-Vlaan., 49,449
Oost-Vlaan., 29 521
llenegauw,
Luik,
Limburg,
Luxemburg,
Namen,
E?u der grootste d'.vaidbegrippcn
vuo oe hu-dige rc'geei'iiigeti is, waiMicci
zij in '.iiuiieuland.sclic moenijkhedeu ge-
vvikke d zijn, een redmiddel te zoeken
iu d'.x;.ze avonturen, die hen integen
deel nog'spoediger na.ir den afgioud
voeren.. Italië lovert daar thans weer
oen bewijs' van. Italië, dat niet de
uotuiigc hulnbrunnen bezat om eene
gioote mogendheid te worden, en hel
nochtans begeerde te zijn, heeft zich
nagenoeg goruineei d en weet niet meer
van wat noth' pijlen te maken.
Hel ino'f. door zijnen oorlog togen de
Ketk. gip.Kigd de revolutie zich ten
gu.bsié le iimkr.H, en nu ondervindt hel
•l.;l tret dinirniee mets gewonnen heeft,
en’:ie reiomkie hel zelf ondermijnt. Na
het altaar de.i liuun, dat is liet onver
mijdelijk gevolg.
Nu hóópt Italië zich uit den nood te
helpen doot zijne naburen te willen na-
apen, en koloniën in Afrika te bemach
tigen, om de aandacht der woelzieke
l^ce-len elders bc ig te houden en zich
leu.
In dc bewaarscholen waren er den
15 December 1880 125,201 kinderen,
eu op dezelfde dagteekening van 1882,
143.157 leerlingen, dus 47,956 meer.
Ziehier de vcrdeeling dezer cijfers
per provincie
63.469 65,805
'77,346 82,671
73 164 79.279
‘^2
52.553
37,113
24,006 25.583
Luxemburg, 17,306
Namen, 22,634
-
volgens plaatsruimte. Rechtci lijke eerherstellingen 1 fr. Een Nr la ceiii^Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100.
De Annoncen voor Belgie der uitzondering der Vlaaiuleren) en ’l buitenland worden unlvangen door hel Office, ue PlblicitF’, Magdalenaslraat, 46, te Brussel.
Men scLiijllin bij BONHQMME ^yCK^lglTS, drukker-uilgcver, Zwarte Nonnenstraat, 4, te Veurne, cn in de Pottkantooten.
nieuwe inkomsten te ei schaffenFrank-
I rijk beeft Tunis ingcpalmd, Engeland
I zijnen scepter oier Egypte uiigestiekt;
1 Italic wil nu Tripoli veroveren. Hel
zoekt allerlei voorwendsels om in eenen
oorlog legen dé Ti ipoliiaiien te geraken,
ten einde daar zijne vlag te planten.
Een geneesmiddel, zoo erg als bel
kwaad zelf
De militarire buitensporigheden zul
len het laatste vet wegscliuimen cn
Italic’s ondergang bespoedigen.
i? IC ome.
Do katholieke dagbladen van Bome
kondigen de aanspraak af, Vrijdag 2
Maait door den Paus gehouden in anl-
wöord op de gclukwenvchingen der
kardinalen, ter gelegenheid van den
verjaardag zijner kroning en van zijne
geboorte. Z. II. Leo XIII klaagde over
de/spotternijen en de beleedigingen,
waarmee men zijne vei klaringen ten
vóordecle der heilige belangen der
Kérk en der lijdelijke i echten van den
II. Stoel, die zoo onwamdiglijk ge
schonden werden, onthaalde.
Men vei hindert, zegde bij,.op aller
hande wijze mijne pogingen om den
godsdienstvrede te hei stellen daar waar
hij gestoord is, en wanneer men ze niet
kan vei hinderen, verdraait men mijne
inzichten op onwaardige wijze.
Wanneer ik protesteer legen de be-
-lutsels.ppgeworpen tegen de in dicusl-
trediug der nieuwe italiannsche bis
schoppen, iluifi in«u> uijuoopcn dal ik,
inbreuk maak op de rechten van l land.
Dc Kerk zalniettemin hare laak van
vei'zedclijkiiig en opvoeding blijven
vervullen. Dat de samenleving nog niet
geheel bedorven is. is men aan dc Kerk
verschuldigd.
de twee handelwijzen? Dat laat zich ge- j
De Proiesiautcu., de Joden en alle
andere leligien waarvan uien in üe
eu 1
zijn allemaal liberalen, allemaal ondei-
i.icuiiers van hel geuzei politiek eu me- I
M. Malou heelt eeuen vergelijkenden
staal opgemaakl van dc bevolking der
katholieke lagere.en bewaarscholen.
Daaruit blijkt dat de totale bevolking
der katholieke scholen van hel konink
rijk op 45 December 4880 beliep
lüi-455 duizend 179 kinderen. Den 15
December 1882 is zij geweest 479 dui
zend 280 kinderec; dus eene vermeer
dering van 24 duizend 101 leerlingen,
ten voordeele der vrije katholieke scho-
allectilijk den katholieken godsdienst
vervolgen. Zoo ziet men, in zake van
‘ecrcdieuslen, datM. Bara gcenen enkelen
maatregel neemt tegen de diensten in
de piotestaiitsclie kerken pl in de tem
pels der Joden. In zake van kerkhoven
j worden die godsdiensten bescheitnd,
I terwijl de roomsch-kaiholieken op alle
I wijzen geplaagd woiden. De katholieke
kerkfabt ieketi worden alle dage op alle
manierén vervolgd, maar de besturen
der joodsche ot protéstansche kerken
1 J' i
alle kampii dal de jaar-
schoppen lol de nederige kapelaans toe,
i, maar geen
van onze liberale kcrkliervormei s heeft
lol hiertoe voorgesleld een halvëti cent
van de jaarwedde der inb-
bis ot der doniit.és. Integendeel, deze
behoeven slechts te vragen om alles le.j
2,830 bekomen vya^ zij verkuilen'.
Vair waar kómt dal verschil lusschen onzijdige scholen meer te zullen sticht m.
J I ten zij ni gniisch bijzondere gevallen. Hij
5,504 makkelijk uitleggen. <»<»k -DeJoofd h.;l getu! d..-r reeds b;-
2,841 I De Protestanten,, dé Joden en alle al ll 1
o >l, Ik bestalig met genoegen, zegde de mt-
82 atidero teligien waarvan uien ui üe Gossler, d.d nun n lid vmi d<ze
hootiNtad tempels en kapellen vindt, vergadering goedvindt den godsdienst
builen de volksopvoeding te sluiten.
-dehelprrs van onzen mitiisiers om den gotd om na.te vóig» u
17,956 l.utkolieken godsdiet.si te bestrijden. i
Dat laai giitöèg zién
ft
v'
ril
V
