ii i I taI1! I I I I I ij I 40° jaar woorden Huis te huren, 5 millioen. in wier naam Frère en Baia zich overgroote meerder- len en uiteen te diijveti. wordt ondersteunen? t)f - en zij spreken van 1830!!! De daden die wij hierboven getrouw' vaandel te scharen. ver- j f van Brussel onder het zingen .i I I n i or\ r\ I I I Nog de Brusselsche manifestatie en de liberalen. Hel Aduertentie-blad heelt door schim penen en zoogezegde geestigheden over de beiooging van 7 September de aan dacht van het publiek willen aftrekken van de laf hertige hinderlaag, waarin de katholieken gelokt zijn geweest, en van de ware moordenaars-euveldaden door zijne liberale vrienden in de hoofdstad gepleegd. Het heeft tot nu toe geen enkel woord gevonden, om de da den der Brusselsche woelmannen en het straatrumoer, dat acht dagen gedeurd heeft, af te keuren. Het laat al de bal dadigheden der Brusselsche geuzen on der den domper, maar het krijschl kro kodillentranen voor de arme onder wijzers! Hel «draagt den rouw in hel hart voor die arme dutsen; doch het zal zijn rouwkleed niet lang hoe ven te dragen; de veronlweerdiging legen de wel is le groot, zegt het geuzenbla'd in een artikel aan het ,V«r- genhlad, van Gent, ontleend, opdat er mei eerlang eene verandering in den ioestaud zou komen Al vodden, man! Uw rouw in het hert en zullen niet weerdiging woneis van de heid le eerbiedigen, willen de libe- 4 2'„ !....ds voor l ini doen lukken. Waarom doen zij nu niet gelijk wij in 1879, de nieuwe wel is hun. in meer dan een ftpzicht, I gunstiger dan aan óns; waarom balen i zij er niet uil wal voor hen voordeelig in zil? Waarom doen zij niet gelijk cc katholieken deden; waarotp doen zij de beurs niet ojei cm hun ouderwijs te ondersteunen? 01 is hun onderwijs de liberale partij in al de deelen des lands geklopt, zooals het eene partij sedert 1830 nooit geweest is; sedeit zes jaren wist iedereen dat het eerst komend katholiek ministerie de onge lukswet vai: 1879 zou afgeschaft heb ben; jaarlijks werd dit uitdrukkelijk in de Kamer en Senaat verklaard en dage lijks kon men liet in de katholieke ga zetten lezen. Ovctigens, veel liberalen bekenden zelve dat die wet het land naar den ondergang bracht op alle wijzen. In Juni ki ijgt het liberaal ministerie zijne kassaart, hel valt onder bet alge meen rnispiijzen van het land; een ka tholiek ministerie stelt eene nieuwe schoolwet voor, die zoodanig gematigd is, dal zij iedereen verwondert. De rechten der liberalen worden er meer in voorzorg genomen dan die der ka tholieken, en zekere rechlveerdige ei- scheu van het land worden weggelaten omde heeren liberalen niet te krenken. En hoe gematigd die wet ook zij de liberalen lu bben ze ontvangen met ondank en razernij Na de onderteekening der wettig en met grooie meerderheid t schoolwet, vielen natuurlijk al de plan- nen der moordenaars en stokslagers van i den 7 September in duigen. Ook de i koningsgezindheid der liberalen ver- dween als rook, en die zelfde mannen, de liberalen de wet van 1884 onthaald in wier naam Frère en Baia zich aan- en hoe zij gehandeld hebben. j stelden als verdedigers der grondwet, L_.v. die zelfde mannen riepen in eenen en van bet vrije ondeiwijs, de moord denzelfden kreet Leve Huls! Leve de I republiek! H7v/ met den koning! en riek- j ten een republikeinsch komiteil in dat, in een onderteekend plakkaat ver- 'i klaait dat het uur gekomen is voor alle im hhd verschijnt den Woensdag, omniddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. 'sjaars; met de post 6 fr. Annoncen 20 centimcn per regel. De groote letters volgens plaatsruimte. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. Een Nr 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100. PuBLtciTÉ, Magdalenas t raat, 46, te Brussel. en in de l’oslkanlooren. uwe veroutweerdiging maken dal de veronl- vau de vier vijfden der in liet land over de schoe- liesircken uwer Brusselsche vrienden gekoeld worde. Het volk, den 7 sep tember door drie en tachentig duizend mannen te Brussel vertegenwoordigd, waaronder de grootste edellieden en liet puik der burgerij, heeft nu de strek kingen uwer liberale partij en uwe hei den aan het werk gezien. Hel land heelt uit die woelingen nu verstaan dal al wat uwe partij raast van partij der orde, partij van bescha ving. paitij van de grond wet, en meer aodeie zulke schoone benamingen niets anders is dan woorden, en zij hel te gendeel is van hetgeen hel liberalismus beweert te zijn. De liberale paitij heeft zich zelfs volgens een der bijzonder ste hoofden van de Veurnsche liberalen, die de Biusselsche siraathclden vlakaf en openbaar afkeuide nooit meer in minachting gebiecht dan den 7 Sep tember. Is omdat hei geuzenblad dat weet en gevoelt dal hel nu den rouw in het hart heelt, en ’t is ook daarom dal hel de beestigheden zijner Biussel- sche vrienden sullekens daar laat. De gemeentekiezingen slaan immers aan de deur; en indien hel geuzenblad de omstandigheid ongepast heeft ge vonden om een woordeken van afkeu ring te schrijven voor de Brusselsche liberalen, wij, integendeel, vinden het geheel geradig de aandacht der kiezers te roepen op de tegenwoordige strekkingen der liberale partij en hare handelwijze hier klaar aan de kiezers voor oogen le leggen. Hetgcei zoo dikwijls te Brussel, in andere groote sleden en zoo omtrent overal gebeurt en gebeurd is zonder Veurne uit te zonderen is ruim ge noeg om aan de eerlijke lieden van alle partijen de oogen te openen en bun te doen verstaan dat een deftig man, in eer en geweten, zijne stem met kan ge ven aan eenen kandidaat der liberale partij. De baldadigheden van Brussel van 7 September zijn nog alles niet. Hetgeen misschien veel erger is, dal is de volle goedkeuring, welke de liberalen in het algemeen aan deze baldadigheden gege ven hebben. In drie opvolgende kiezingen Het komplot bestond van op de hoof den vooral le vallen, 't Is daardoor dat de senators, volksvertegenwoordigers, provinciale raadsbeeren. burgemees ters, schepenen, die al de deputation voorat gingen, het ergst te lijden 1 den. Meer dan 300 van hen bekwamen van het gespuis messteken, terwijl er wel een duizendtal met stokslagen over laden werden. De policie en de burgerwacht be schermden de moordenaars. Burge meesters Buis weigerde de troepen die hem aangeboden werden om dc orde ie herstellen. De wei van 1879 was de verplelteting i der gemeentevrijheid. Die van 1884 is integendeel een groote slap terug naar de vrijheid der gemeenten, naar de vrijheid van den huisvader, en zij werd door eene overgroote meerder- I burgers om zich onder het republikeinsch i heid gestemd. En in plaats van de meer- Diezelfde mannen dootkruissen de ralcn de meerderheid des lands i stralen v_.. „v. elders wei den bij- i dev Marseillaise en de Carmagnole, de i «.Hit U LU UUl’ll L eengeroepen en een schandelijk plan i strijdzangen der Faansche sansculol- gedaan hebben i werd gesmeed: hel plan van met ge- (en... weid, bij middel van revolvers, dolken, scheérzen, messen, stokken, kneukel- 1 p t B ijzers, de katLoleken op hel lijf te val- hebben beschreven, geven duidelijk te len en uiteen te diijvcn. kennen op welken weg de liberale partij zich thans bevindt, en hel ver- V.in ka eersten af, was de houding wonden niet dal in vele plaatsen Van overal werd in stilte het ge weldigste gespuis van Brussel geroe pen. De studenten van Gent en Luik, den vrijdag bij hoogdringendheid bij éénvergaderd, vertrokken bij troepjes naar de hoofdstad. De Genlsche soci- alististen gingen met hunne drie hon derdDit heelt de Bé/'orine, een so- cialiilenblad, zelve lekend. En 83 duizend katholieken trokken naar Brussel, vol betrouwen in hel eerewoord van den burgemeester, die hun bescherming beloofd had, dra gende geene andere wapens dan hunne vlaggen en de nationale diiekleur aan bun knopgat. Maar i e nationale kleurenwaren, voor de zoogezegde vaderlandsgezinde li beralen, een leeken tot vervolging: zij mochten niet straffeloos gedragen wor den. Zij die door de onderwijswet van 1879 den godsdienst in hel graf wilden werpen, beschuldigden de nieuwe wet van geweiuig le zijn, en aanstonds werd de tegenstand itigericht. Ntel de wettige tegenstand, maar de onwettige, bij middel van geweld tu geschreeuw. Alie dagen wmen er samenscholingen en oproer voor Lei paleis der natie, welke Let ministerie echter bedwong door krachtdadigheid. Dan begon er wal anders. De burgemeesiers van urie groote steden, Brussel, Antwerpen en Gent alie drie geklopt in de laatste kie zingen staken het hoofd bijeen oin eene ievolutie le geraken. Eene soort van compromis der ge meenten werd in hel werk gesteld; maar hel mislukte jammerlijk. Men probeert maniteslaiien. Gewoon lijk, als er twintig liberalen bijeen zijn, moet er zoo niet gevochten, toch ruzie wezen. Men hoopte op iels dergelijks. Maar de katholieken manifesteeren ook en het plan mislukte. Dan begon de liberale partij te schreeuwen van ontbinding! De Kamers die nauwelijks twee maanden beston den, waar de katholieken in de eene 34 en in de andere 17 stemmen meer derheid hebben, zouden moeten ont bonden weiden!..., De liberalen riepen den 31 Augusti eene grooie beiooging bijeen te Brussel, waerin zij beweerden dat er 40 dui- j zend mannen waren. Volgens hen moest de Koning daarvoor hel hoofd buigen, de schoolwel van 1879 behouden, zijne ministers wegzenden en de liberalen in de plaats roepen. Dit was eene nieuwe sooit van re- geeringslelsel, waarin de kiezingen van geen lel meer waren. Die het meest mannen te Brussel kon bijeenbrengen, had recht op het staatsbestuur. Zoo raisonneeren de heeren geuzen?..., De katholieken antwoorden Laat ons manifesteeren en wij zullen er 80 duizend man bijlnengen! Dit konden de liberalen n:el dingen. De logiebazen van Brussel Am wei pen, Geut en en een der liberalen revolutionnair geweest zij eindigden met eene soort van uit- moorderij. De razende l'aiijssche moor denaars van over drie eeuwen pleegden hunnen Srui-Baiiholomeus-moord ten minste in den nacht; dc liberale, geuzen van Belgie besloten hem bij klaren dage le plegen. Dc Annoncen wor Belgie (ter uitzondering der Vlaanderen) en ’(buitenland worden ontvangen door het Office he Men schrijft in bij BONHOMME-HYCKASEYS, drukker-uitgever, Zwarte Nonnenstraat, 4, te Veurne, de eerlijke lieden die zich nog tusschen de liberalen bevonden nu den rug draai en aan deze zoo laag gevallen partij? Het is ook niet’ te verwonderen dat de liberale association alle dage talrijke demissien ontvangen. Te Brussel alleen, zoo melden ten minste de Brusselsche dagbladen, hebben meer dan 400 leden hun ontslag genomen. En aan dc mannen van die vervallen en zoo diep gezonken partij zou een vrij en deftig burger zijne stem moeten geven! Dat nooit! Dal dc kiezers nu eens de handel wijze der liberalen vergelijken met deze der katholieken. Toen de liberale schoolwet in 1879 door de eenige stem meerderheid van M. Boyava! in den Senaat gestemd was, leekendc de Koning niettemin de wet, omdat zij de uitdrukking was der toc- malige meerderheid. Wat deden de katholieken, die door die wel op de onrechtveerdigste manier benadeeld wierden? Na alle rechten, alle middelen van protestatie uiigeput te hebben, bukten zij het hoofd en eer biedigden hel handteeken des Konings. De wet was voor de katholieken eene ramp, maar als oprecht grondwettelijke partij, zegden wij: de wet is wet, en daar de grondwet de vrijheid van on derwijs waarborgt, maakten wij er ge bruik van. Overal uitgestooten, in alles mis- kend. ofschoon zoo wel Belgen als dc liberalen beroofd van de staats-, provinciale- en gemeeatekas, van het geld der weldadigbeidsbureelen, dach ten velen (en de liberalen beweerden het te kunnen voorzeggen) dat ons on- I derwijs in dien harden, ongelijken en onrechlveerdigen strijd ging bezwijkeh. Wij maakten geen straatlawijt, wij i sloegen geene menschen den kop in, j wij beleedigden noch bedreigden den koning noch wie het zij, neen, de katholieken deden de beurs open, en ruim 2500 scholen reezen ais bij too- verslag uit den grond en wij liepen de onderwijzers en onderwijzeressen tot ons. Kortom de katholieken betaalden 50 millioen uit hunne beurs om het vrij onderwijs staande te houden dat door de wet van 1879 ter dood veroordeeld was. Wij hadden de wettelijkheid geëer- I vu .v.rpi. iu, en up «ijii biedigd, niettegendslaande alle dwin- I paleis werd eene affiche geplakt melde gelandij; wij waren grondwettelijk ge- 1 ii..;.. ih dieven niettegenstaande alle rechtmis- kenning. en In 1884 kwamen de katholieken "es'leinde glansrijk boven en de overgroote meer derheid des lands eischic de verdwij- i ning der geldvei nielende wet van 1879. Wij hebben hierboven getoond l oc Op den 7 September volgden dan an dere baldadigheden in de stralen van Brussel, die verscheidene dagen deur- den. Men builde, men tierde, men P.cot onder de vensters der ministers; de koning werd beleedigd, de koningin uitgeschuifeld; het janhagel riep Weg mvt den Koning! Ile# nut de Oostenrijk- sche! Boi de carton! Grand cochon! Leve de republiek! Leve Buis!.... en schimp- scbrif'en tegen den koning werden te koop gesteld en vei spreid, en op zijn N' 2085 Woensdag I October 1884 I 4r Hft/tll/ltsl O/»/lI u - - 1 - -l' - 1 - 11 1-11

HISTORISCHE KRANTEN

De Veurnaar (1838-1937) | 1884 | | pagina 1