r
I
N' 2094
40° jaar
i
Plaat gel Sjk.
j
Woensdag
I
Kerk,
XI
I
l
i
i
Woensdag 3 December 1884
i
weten dat hel volk met deze in zijnen schik
zal zijn. 2óo heef t de liberale gemeenteraad
van Gent in al zijne scholen hel godsdien
stig onderwijs ingevoerd en de priesters
uitgenoodigd er de godsdienstlessen te
geven.
Hunne aanrandingen tegen de nieuwe wet
waren dus maar comedie. en moesten enkel
dienen om het katholiek ministerie bij het
volk hatelijk te maken.
Zoo zullen wij langzamerhand de hevigste
vijanden der schoolwet van 1884, de eene
voor, de andere na, hunnen steert zien in
trekken; en zoo zal ook welhaast, dank aan
het katholiek ministerie, de rust en de vre
de heerschen, waar vroeger, onder de on
gelukswet van 1879, hel volk door de droe
vigste twisten verdeeld .was.
Woensdag was de zitting tamelijk
woelig. MM. Frère en Bata hebben zich
uitgelaten in (‘enen stortvloed van
scheldwoorden legen het ministerie en
bijzonderlijk tegen M. Beernaert die,
volgons tien, zou moeten verklaren dal
hij bet is en niet de koning die MM.
Woeste en Jacobs beeft afgedankt en
daaidoor M Malou verplicht insgelijks
zijn ontslag te geven.
MM. Cornesse, Beernaert en Malou
hebben de lasteringen der liberale spre
kers totaal afgebroken. De eerste deed
uitschijnen dat de liberale partij, wettig
overwonnen, den oproer en de onwet
tige bewegingen gebruikt als middelen
om weer aan 'l bewind te komen.
M. Beernaert heelt aangetoond dat M.
Dolez, in 1871. de ministerieele ver
antwoordelijkheid op dezelfde wijze
verstond, gelijk zij thans door het mi
nislerie en de rechterzij verslaan wordt.
M, Malou heeft op zijne beurt nieuwe
uitleggingen gegeven over de grond
wettelijke kwestie, welke, ondanks het
geroep van M. Frère, een einde aan de
beraadslaging hebben gesteld en waar
na de Kamer hel volgende dagorde,
voorgesteid door M. Cornesse aange
naam
«De Kamer, de uitleggingen van het
gouvernement goedkeurende, gaat over
tol de dagorde.
Na de ongehoorde zagerij van de ge
vallen ministers, is M. Bouvier, in de
zitting van Donderdag, opgekomen met
zijne aangekondigde ondervraging over
de uitvoering der schoolwet,' en heeft
oene opsomming gedaan van ingebeel
de grieven, welke volgens de hberalc
gazellen, tegen de schoolwet bestaan,
voornamelijk in ’l belang der oflicielé
onderwijzers. Buiten zijne gewoonte is
bij min of meer er in gelukt betamolijk
te zijn.
Na hem heeft M. Pirmez hel gouver
nement maatregels van uitvoering aan
geraden, welke gansch in strijd zijn met
den geest der wei. Onder andere zou hij
eene wel willen, waarbij al de scholen
die 20 leerlingen bevallen, zouden be
houden blijven. Hij meende alzoo een
middel te vinden om de beide partijen
met elkander te verzoenen, doch M. Ja
cobs heeft deze voorstelling als strijdig
met de princiepen der wet bestreden.
Deze princiepen gesteund zijnde op de
gemeente-vrijheid en den wil der huis
vaders, spreekt het van zelfs dat het
gouvernement de hand niet kan leenen
aan een stelsel, dal den Staal opnieuw
opperste rechter zou maken over de
noodwendigheden en de verplichtingen
van het lager onderwijs.
De kopstukken der liberale partij
schijnen een stelsel aangenomen te
hébben om alle nuttige besprekingen in
de Kamer te beletten. Sedert de ope
ning van den zittijd duurt de zagerij
der ondervragingen gedurig voort en
z.n s'aai rog niet te eindigen. Eerst was
lift M. Fiére, dan Bouvier, vervolgens
komt M. Oswald De Kerchove voor de
pinnen mei eene kwestie van gendar
men in btirgerskleeren, eh in de zitting
van Vrijdag heeft M. Bockstael aange-
kondigd dal hij zal zagen over de na
tionale réservé.
M. De Sadeleer heeft doen opmerken
tint het land die politieke seliurinulse-
I tuigen moede is en daler eidelijk moet
aan de zaken van hel land gedacht en
gewerkt worden.
In eene uitmuntende redevoeting
beeft bij met feiten en cijfers de onge
rijmdheden bewezen van de liberale
klachten over hel lol der.... arme on
derwijzers.
Ik vrees maar een dingen, zegde
de vertegenwoordiger van Aalst, dal is
dat al de andere bedienden jaloersch
zullen zijn van de gunsten aan de on
derwijzers loegestaan. Vervolgens
herinnerde hij dat M. Olin, toen hij mi
nister was, honderden arme bareel-
wachters; meest al vaders des huis-
gezins, na 25 of 30 jaar dienst, met
vrouw en kinders op straat heeft gezet,
zonder hun eenen cem te geven. Ik
zelf, zegde hij, beu het die hen hier
verdedigd en verkregen heb dat hun
een wachtgeld toegestaan werd van 82
frank, eens gegeven.
M. Roltn riep daarop uil Dat zijn
maar werklieden
De werkende klas kan aan dien uit
roep zien hoe de liberale partij zich om
het lot van den werkman bekommert.
M. Ttionissen heeft vervolgens, in
antwoord aan M. Pirmez, geweigerd
den geest der schoolwet le vernietigen
mei er veranderingen in liberalen zin
aan toe te biengen. En daarna hebben
MM. llouzcau en Bolin weer begonnen
zagen over de schoolwet. Hunne vij
gen na Paschen kunnen dus ter zijde
gelaten worden.
BJe School wet.
Nooit is eene wel in ons land met meer
razernij aangevallen geweest dan de nieuwe
.-choolwcl door de liberalen. Volgens hen.
ging het onderwijs inde handen vallen van
Broeders en nonnen, de vrijheid van gewe
ten ging miskend worden, en hel vaderland
zou welhaast in de onwetendheid gedom
peld zijn.
En wat gebeurt er? Die zelfde liberalen
die eerst zoo tegen de wet opspccldeu. zijn
de eerste om ze toe te p ssen, omdat zij wel
Dit blad verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. sjaars; met de post 6 fr. Annoncen 20 centimcn per regel. De groote letters
volgens plaatsruimte. - Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. Een Nr H> cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100.
De Annoncen voor Belgie (ter uitzondering der Vlaanderen) en ‘t buitenland .worden ontvangen dooi het Office oe I uBijciiè, Magdalenastraat, 46, te Brussel.
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker-uitgeyer, Zwarte Nonnepstraat, 4, te Veurne, en in de Poslkantooren.
Politieke beraadslaging in de Kamer. I
M. Bara heeft Dinsdag de redevoe
ring voortgezet welke hij den vrijdag te
voren begonnen had. Hij stelde zich als
de verdediger aan van den burgemees
ter van Brussel, die, volgens M. Bara,
den 7 September zeer goed en nauw
keurig zijnen plicht heeft gekweten met
alle voorzorgmaalregels te nemen, en
’l is al geen waar dat die hinderlaag
van te voren bereid was. Zou ze wel?
Vervolgens randde bij de schoolwet aan,
verklaarde dal het liberaal straatrumoer
zal voortduren zoolang die wet bestaat.
Eimlelijkvicl hij uil opM. Tbonissen, dat
alles met eenen stortvloed van schimp
woorden en geweldige uitdrukkingen.
M. Cornesse heeft te recht de hevig
heid en de onbeschoftheid van M. Bara
gebrandmerkt, en, één voor één, de
drogredenen van MM. Fiére cu Bara
wenrlegd, aangaande de verantwoorde
lijkheid van het miuisteiie en de onver
antwoordelijkheid des konings. Hij
beeft nog aan M. Bara rekening ge
vraagd van zijn onderhoud met den tu
ning, waarop de kweekeling der Dour-
nijkscbe kaïiunnikken spottend ant
woordde dal bij Z. M. niets had aange
raden. maar dal hij aan den koning had
gezegd Jai de schoolwel eene eerlóoze, 1
gevloekte wei was, dal de liberale op
roer niet zou ophouden zoolang die wet
in voege was. en dat bet ontslag van
livee ministers niet voldoende zou ge
woest zijn om A.-/ lanit (V) te berliii-eri.
Hel miuistei ie moest weg, en gij m
de laats, t iep M. Coomans Item te leclit
toe.
Klimmen.... moeieltfk,
Dalen.... gemakkelijk.
Zal nog al beierenDe geuzen
schrijvers van 't Vuilblek viagen ons nu
uitleg over de tien geboden 'Gods! 't Is
geheel eenvoudig, geuzen; gaat 's zon
dags naar de misse, en men zal u daar
uitleg geven op tijd en slond; maar,
’t is waar, gij kent het derde gebod niet
‘meer Viert de heiligdagen al le ga-
der, en, bijgevolg, gij gaat de kerk
voorbij, als ’t zondag is!
Hewel, om u uil den slag te trekken.
Ik weet nog iets gaat eenen oflicieelen
catechismus leenen bij de mamzels, en
vraagt daar uitleg
De geuzen vragen er bij, indien in onze
partfi geen mannen gevonden wordën
die de tien geboden Gods niet naleven
gelijk het behoort, en waarom wij zulke
mannen over, boord niet werpen! Wij
antwoorden Mannen zonder zeden heb
ben in onze partij niet den minsten in
vloed noch eenig gezag, terwijl men
mag zeggen van uwe partij
Maar weinig geuzen treil men aan
Die proper in hun schoenen gaan!
Gaat van de eene stad van Belgie
naar de andere, onderzoekt hei leven
van de leiders, van de koppen der geu
zenpartij, en meest altijd zult gij niet
anders vinden dan zedelijke verrotting.
Zedeloosheid is de oorzaak of bet ge
volg van het liberalismus. Wij kennen
er veel in Veurne die opentlijk ol gedo
keu liberaal geworden zijn door de ze
deloosheid Van eenigen zouden wij
den dag kunnen noemen, de gelegenheid
en de plaats van hunne bekeering tot
hel liberalismus. De katholieke Gods
dienstverband! de zedeloosheid, hel li
beralismus leidt natuurlijk en noodzake
lijk tot de slechte zedenOm goede
katholiek te zijn en te blijven en de
tien geboden ie onderhouden, men
moei worstelen en klimmen, ’t geen al-
lijd moeielijk is; om liberaal te worden,
men moet maar dalen en zich laten rol
len, en dat is geheel gemakkelijk!
Nog van de mislukte waschte.
De geuzen kunnen het niet opkrop-
pen, dat zij zoo jammerlijk bedrogen
zijn geweest wegens den uitslag der
stemming van Phiiippeville, en, om hen
te troosten, schrijven zij in bet Adver-
-eens
't is wel twintig jaar geleden al-
wegens de benoe-
burgeméester. Wij
_t meer zeggen en
hun dien troost laten, ware hei niet dat
J:‘ J nog eens de
gelegenheid le baal
Gevangen in.’t net.
Sedert eenige weken spreken wij van
kiesrecht en kiezerslijsten, en wij heb
ben de zaken toch zoo verre gebracht
dal de geuzen, in hun Advertentie blad,
hebben moeten bekennen en opentlijk
verklaren dal wij gelijk hadden en
waarheid spraken mei ie zeggen dat,
onder anderen, de kloosterlingen en de
professors van ’t collegie ten onrechte
door de stadhuisbazen van de kiezers-
lijste geschrabl zijn!
In ons voorgaande nummer hebben
wij in deze zaak de partijdigheid en het
onrecht onzer liberale burgervaders doen
uitschijnen alsook de slimheid van lumen
de luinine, die reklamalien opzendt naar
beroepshof van Gent, en natuurlijk
dat staat de geuzen niet aan! In hun
Vuilblek trachten zij de zaken te bewim
pelen; zij trachten le ontsnappen aan de
gevolgtrekking uit hunne bekentenis!
Maar gij zult niet ontsnappen, al krul-
det gij gelijk palingen! Antwoordt dan,
geuzen, als gij kunt en zonder omwegen
Kunt gij houden staan dal de liberale i
stadsraad niet partijdig en onrechtveer-
djg gehandeld heeft, met kiezers van
de lijsten te schrabben die, volgens uwe
eigene bekentenis, recht hadden van tr op
te staan? En bijgevolg, ten tweede, als
deze kiezers hun recht eischen, is het
en
eene
tegenreklaraatie in te dienen? Daar is
geheel de kwestie, en
gij zit in ’t net en blijft er i..
Er is dan hier geen kwestie van te
vragen of een liberaal nooit mag rekla-
meeren legen allerhande kloosterge-
broed, er is geen kwestie van te we
len indien het meer toegelaten is aan de
katholieken van te teklameeren tegen
de officieren van het leger; neen, neen!
dat zijn bier .de uitvluchtsels die, in
dien gij het wilt, wij ook eens zullen
bespreken; maar voor nu, wij viagen
dal de geuzen zouden trachten te ant
woorden aan de hier bovengestelde
vraag! Doen zij liet niet, zij vluchten
voor de vlage, en doen zij het, zij zitten
nog dieper in ’t net! Komt dan niet uil
meluwe rood bruine rosie of zwaïte
kloosterlingen. ’t zijn klaps in den I 1,berale üe-'Jne,1!
wind en geen redens of bewijzeni v*‘
En <i propos, mannen van de vrijmet- i m ben zeker willen han-
sclaarslogie, moortelbroeders van Veur- l'111£e 1 e. ^oce 00ze
ne, van welk kolettr is uw kostuimije.'
uw pelerinlje o.] uv pooi schootje, - ',;ij
naar Gent et -o Biussal in <1. t, le
krochten, ie midden allerlei belactic-
j lijke ceremoniën, uwe oproerige hei-
sche plannen gaat smeden tegen gods
dienst, Kerk, overheid en samenle
ving?
te slaan? En bijgevolg, ten tweede, als
geene nieuwe onrechtveerdigheid
dwaasheid te zelfder tijde, van
-- >.-> j jat de katholieken ook
doet watgij wilt, I _.t is wel lwinlj jaav geled6r,
C1 in‘ I zoo gevaren hebben,
I miug van eenen 1
zouden daarop niet
I -
die propere(1) schrtjvelaars
gelegenheid te baal nemen om hunne
eigen wisje-wasjemaniertjes toe te schrij
ven aan priesters en kloosterlingen.
Daaruit kunnen wij verstaan dal zij op
18 november niet alleenlijk gejubeld en
gezongen hebben, reeds champagne en
eenen souper hadden gecomman
deerd; maar zelfs dat er eenige bunnen
hoed zouden verloren hebben van te
diep in ’i glas le kijken cn andere
eenen kus hebben gaan halen bij
Onze Veurnesche wijstergaaien en
I delen gel'ijk de goddelooze -
van de Brusselse u 'in
vejledene week in gre i »r-
gam tien z:i 'ire dé
onzutie ’.ijk; i i.der religie, maarzij zon-
I gen mei eene aandoening die de lage
driften van bun onedel bene verried
I
I
DE VEURNAAR
...w ..H.. .w... IE
Femmes, t^pdez vos lèvrss aux taisers
Chacun a-l-il son verre tt sa Tram wr.se I
enz.