N' 9
4J° iaar
Dit blad verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. ’sjaars; met de post G fr. Annöncen 20 centimen per regel. De groote letters
openbaring van God vooigeschreven; wij
Ziel daar onze princiepen, de ware
christen godsdienst komt van God niet,
Woensdag 4 Maart 1885
tijd,
I
weedigheid; dit alleen moei men inzien
en niets anders! Hebt gij daarop iets te
zeggen, geuzen, antwoordt!
doopsel, maar anderszins niet meer, de Ziel daar onze princiepen, de ware
2 7 princiepen in deze zaak; gij zuil ze niet
is niet nóodzakelijk. is niel verplichtend, weerleggen, gij kunt ze niet wecrleg-
gen! Valt ze aan indien gij durft, maar
rechtstreeks, zonder omwegen, zonder
uitvluchlsels, zonder verschooningen. En
vermits gij reeds in uw laatste artikel
uitvluchlsels zoekt, en verschooningen
vorenstelt, zullen wij ze maar rechtuit
aanvallen en vernietigen! Nu en in na
volgende artikels, zullen wij u volgen
overal; wij hebben het recht voor ons,
en van alles wal gij zegt of uitvindt, er
zal niels meer overblijven ten zij de
schande!
Eerste voorwendselsedert ruim 13 ja-
ren worden van de gewone mededeelingeii
van den disch uitgesloten de ouders die
hunne binders naar de gemeenteschool niet
zonden. Daarop antwoorden wij Voor
1879 bestond er maar eene gemeente
school voor knechtjes en eene aangeno-
mene school voor arme meisjes! Er was
dus geeno keus! Hebt gij, geachte le
zers. nog van uw leven iets dwazer
gehoord dan dal belachelijk uiivlnchisel?
Er zit daar niets in, 'ten heeft zelfs geen
zin
Tweede voorwendselDie hunne kin
deren naar de katholieke scholen zenden
krijgen onderstand van hel St. Vincentius-
genootschap. Dat wil zeggen in andere
geusebe schrijvers nog eens op dit ter- woorden: het gelden goed van den
wet? Hoeren geuzen, als gij kunt, ant
woordt
4’ liet doelwit der instelling vnn den
disch is': Al de armen in hunnen hchame-
en getuigen zij zelve dat zeker beer
pastoor maar al le wel de waarheid
zei, als hij, in zijn sermoen van 8" de
zer maand, preekte dal even zoo
i als het protestanlismus, het calvinis-
mus en andere schismatieke sekten, bet
libei alismus ook eene sekte is! T Is
veel meer dan eene sekte of ketterij,
'i is eene volkomene verzaking aan geheel
den christenen godsdienst; ’t is het ra-
dualismus onder godsdienstig opzicht
Dii z.ij genoeg voor vandage, zij hebben
zich nu laten kennen; de gevolgtrekkin
gen voorlater! Indien de genie van
’l Advertentie-blad vindt dai wij onnauw
keurigheden schrijven, wij zullen zijne
terechtwijzingen met liefde aanveerden.
invloed van den disch die voor allen is!
Waarom ondersteunen de katholieken
zooveel armen? Omdat zij die armen
niet willen laten vérgdan van honger en
gebrek, en dat. indieode geusche disch
hunne vrijheid van onderwijs en gewe
ten wil krenken, zij, voor zooveel het
in hunne macht is, die vrijheden van de
armen willen verdedigen. Gij durft dan
zeggen, huichelaars, dat gij brood,
huispaclit en branding weigert, omdat
de katholieken hun alles bezorgen, ter
wijl dit de waarheid is de katholieken
bezorgen hun brood, huispacht en
branding, omdat de disch aan zijnen
plicht te kort bl ij It en schandig, wraak
roepend dwingt en broodrooft. Zult gij,
na deze opmerkingen, nog schaamteloos
genoeg zijn om met dit uitvluchtsel voor
den dag te komen?
Derde uitvluchtsel: had de disch geen
onderscheid gemaakt in het bevoordeeli-
gen der behoeftigen, gij, katholieken,
vangdet geheel den boel en de ge
meentescholen stonden bijna ledig. Welke
verpletterende zelfbekentenis! Welhoe,
'i cn is dan maar aan den dwang van den
disch toe te wijten dat uwe geuzenscho
len niet bijna ledig staan? Zoo klaar
cn duidelijk hebt gij nooit uwe eigen
vei oordeling uitgesproken! Ja, gij hebt
officieelen dwang gebruikt om te beletten
dat uwe scholen bijna ledig waren? Dat
verrechtveerdigt niets! De onderstand
verleend aan dezen die ertoe recht heb
ben, de vrijheid van onderwijs ca van
geweten voor allen, en do gelijkheid
voor de wet, ziet daar wat telt, en al
leen teil; cn waren de gemeentescholen
bijna ledig of’geheel en gansch le
dig, dit zou geeno reden geweest zijn
om bovenstaande princiepen schandig
te krenken en te schenden. Ten andere,
hel vrij onderwijs, dat ’t zij in
T voorbijgaan gezeid zoo openbaar is
als 't staatsonderwijs, heeft in het art.
17 der grondwet den eersten rang, en
't staatsonderwijs, T officieel onderwijs,
den tweeden! ingericht zoo het is, om
hel vrij onderwijs le helpen en te ver
vangen waar het onmachtig is, en hoe
genaamd niet om het le ondermijncn
en le vernietigen door hatelijken cn
wraakroependen dwang! De schrij
vers van T geuzenblad zullen zeker pei-
zen wat den duivel valt er daar op
te zeggen! Ilcwel, niets, en zij zullen er
niets redelijks op antwoorden ook!
Indien de katholieken met eigen geld
dc onkosten van de inhuldiging van den
burgemeester betaald hebben, ’t is, zegt
het Advertentie-blad, omdat zij niet
verder kondenGij en zijl er niet,
heeren geuzen; want niets verplichtte
dc katholieken eene installatie te doen
op hunne kosten. Maar uit genegenheid
voor den heer burgemeester, en ook om
herbergiers en andere neringdocncrs
den penning te jonnen, hebben zij willen
feester vieren met eigen geld Dat zouden
de liberalen nooit gedaan hebben, cn al-
j’, voor installation van burgemees
ters, schoolfeesten, enz., hebben zij
hunne toevlucht genomen tol de stads
kas, die goede melkkoei!
Geachte lezers, gij hebt ook zeker
menigmaa1, tijdens dc loting en do
overnemingen voor dc militie, de lota-
lingen, de toekomende verdedigers van
'tvaderland, hooren zingen van:
En de troep is goed,
Eu bijkan niel béter .vvezen;
En de tioep is goed,
Eu hij-kan uiel beter zijn.
Plaatselijk.
Wij.beginnen vandaag met de ontle
ding der godsdienstige belijdenis, van
oenen van de Veutnesche liberale ge-
nies.
De politiek of bet bestuur der volke
ren moet steunen op de waarheid, en
niswanneer een volk de godsdienstige
waarheid bezit, de burgerlijke overheid
die, T is waar, rechtstreeks voor doel
wit heeft hel tijdelijk welzijn te betrach
ten, mag nogtans niets verrichten dat
tegenstrijdig is aan de godsdienstige
waarheid, aan de geestelijke en eeuwige is de eenige ware nietEn alzoo bewijzen
belangen van het volk; integendeel, die -1 J-‘ - 1
overheid moet meêwerken, voor zoo
veel het zijn kan, om die belangen te
betrachten. Bijgevolg, bestaat eene nau
we betrekking lnsschen den godsdienst
en de politiek, en de samenleving moet
de godsdienstige waarheid eerbiedigen
en naleven, zoowel als elke bijzondere
persoon.
Voor ons is dal zonneklaar, als nmn
eene godsdienstige waarheid aauveerdt.
De ware liberalen, die rechtzinnig
spreken, zijn ook van ons gedacht, en
hodveel kern en heeft dc Flandre libérale
niet geschreven ifi dezen zin hel ;s
niet genoeg de katholieke politiek aan te
valleii, maar eerst en vooral de katho
lieke leeriug, den katholieken godsdienst;
’t is immers daarop dat de katholieke
politiek steunt. Hel is zoo; de katho
lieke politiek is gesteund op den katho
lieken godsdienst, cn die Teen aan-
veerdt. moet Tander ook aanveerden;
die T eene verwerpt, moot T ander ook
verwerpen. Dit zij gezeid, voor de geu
zen. die beweren dat onze vragen van
over veertien dagen aan staatkundi
gen twist vreemd zijn! Zij zijn zoo
weinig vreemd aan dc staatkunde, dal
zij juist de grondslagen zijn van alle be
sprekingen over staatkunde of politiek.
Wij komen dan de natuur der poli
tiek af te schetsen, en deze politiek kan
maar gevolgd worden in dc landen
w ar de godsdienstige waarheid opent-
lijk en schier van iedereen aanveerd
wordt. In andere landen, wordt de po
litiek of staatkunde vastgcstcld bij over
eenkomst, bepaald in eene grondwet.
Maar
scheid van godsdienst, gevoelens of opinie.
De eenige titel of reden om van den
Kerk; dital zijr/inenschelijke insteïlin- disch geholpen te worden, is de nood-
gen en uitvindingen
Dit is ten minste rechtzinnig gespro
ken; zij zijn nog christenen door hun
de
génie van T Advertentie-blad aauveerdt
1" Dat de waarheid bestaat, en 2" dat de
godsdienstige waarheid bestaat, t is te
zoggen dm er natuurlijk en noodzakclijk
een godsdienst bestaat, gevoelens en
geestesstrekkingen van den mensch tot
God. enz. Goed, dit is ons genoeg
voor hei oogeublik, alhoewel wij hem
<>one verdere uitlegging zouden willen
zien geven over zijne betrekkelijke
waarheid (vériié relative).
.Vaar, waar hij, gelijk wij woensdag
gezeid hebben, leelijk in T net valt, 't is
in zijne antwoord op dc derde vraag!
Ook 'l was daar dal wij hem afwachlen
Die 3‘1' vraag was de volgende
aauveerdt gij dal hel christen katho
liek geloof de eenige godsdienstige waar
heid is? De genie antwoordt De
ware godsdienstige betrekkingen van
den mensch tot God, waarin dc gods
dienst bestaat, zijn aan geene bijzon
dere vormen van welkdanigcn eere-
dietist onderworpen, en een deugdzaam
mensch, tol welkdaniger. eeredienst be-
hoorende. kan zijn waar gèluk betrach
ten en bereiken. In andere woorden
dat wil zeggen De christen katholieke
volgens plaatsruimte. Rechte:lijk.- eerherstellingen 1 fr. Een Nr 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100.
De Annöncen voor Belgie (ter uitzondering der Vlaanderen i én ’t buitenland worden ontvangen door het Office de PeblicitE, Magdalenastraat, 4G, te Brussel.
Men schrijft in bij BONHÖM21E-KYCKASEYS, drukker-uilgever, Zwarte Nonnenslraat, 4, te Veurne, en in de Poslkantooren.
i ttii
I godsdienst moet niet aanzion worden
I als de ware verplichtende godsdienst; er
bestaat geen stellige godsdienst door de
openbaring van God vooig, schreven; wij L-
aanveerden de goddelijke openbaring lijken nood helpen, en dat zonder onder-
niet, noch de godheid van Christus,
noch de goddelijke instelling van de II.
T Is het geval voor omtrent al de na
tiën in de negentiende eeuw,
daarvan spreken wij nu nog niet.
Wij komen dan tot onze vragen
I" Dat de waarheid bestaat, en 2" dat de
De geuzen in hel Advertenlie-'dad dur
ven het nog eens aangaan te Sjircken
over de hatelijke verfotielijkc handel
wijze van den disch, ten opzichte van
de armen die de overgroote vrijheid ne
men van hunne kinders naar do katho-
lieke scholen te zenden.
Wij wenschen niets meer, en zijn
waarlijk blijde er in gelukt te zijn de
- -
rein te hebben kunnen trekken, en wat disch is 't ONZE, is voor de liberalen,
al voorwendsels of verschooningen zij cn de katholieken kunnen met eigen geld
n/Un in ninf o»»»i 1 linnrm ormnn nnd/iratnnnpn Hpf onlfj
en goed van den disch is T uwe niet, li-
beralen; het behoort loc aan AL de ar
men, zoowel katholieke als liberale!
En willen dc katholieken eene sociëteit,
hij bedrijft eene schandige wraakroe- een Vincentius-geiiootschap,stichten; zij
pende oureciuveeidigiieiü, en ziet hier
onze bewijzen, welke wij vroeger reeds
gegeven hebben cn die zij nooit hebben
durven betwisten en nooit zullen dur
ven betwisten
1" II. t onderwijs is vrij; dat wil zeg
gen dat iedereen mag onderwijs geven
en dat iedereen ook mag doen zijne
kinders onderwijzen waar hij wil. Hebt
gij er'iets op te zeggen, geuzen, ant
woordt
2" Allen zijn gelijk voor de wet dc af
men zijn burgers gelijk de rijken, bijge
volg <le armen hebben recht gelijk de
lijken van hunne kinderen het onder
lijs te geven dat zij vei kiezen, en gij
maakt var. hunne armoede gebruik, ot
liever misbruik, om hun die vrijheid van
onderwijs, door de grondwet gewaarborgd,
te ontnemen. Is T waar of niel, geuzen,
antwoordt!
3* De Grondwet waarborgt van wegens
alle, offjcieele overheid, voor alle Belgen de
vrijheid van geweten die niet mag gestoord
noch gekrenkt worden. En de arme
mcnschcn, die overtuigd zijn dat liet
voor ben een plicht is van consciëntie,
hunne kinders christelijk en katholiek
op te brengen, gij wilt ze verplichten
hunne kinders naar andere scholen le
zenden, en alzoo schendt gij hunne vrij
heid van geweien; ik vraag liet u, waar
is dan hunne vrijheid van geweten, aan de
welke zij recht hebben, volgens de Grond-
uilvinden of te niel, wij zullen hel laat- j hunne armen ondersteunen liet geld
ste woord hebben.
De disch weigert den gewonen on
derstand aan de armen die hunne kin
ders naarde katholieke scholen zenden;
1 ‘7
pende ohrcchtveerdigheid, en ziet bier i zijn daar meeste: van, juist gelijk gij,
die de meeste fortuinen in banden
hebt, dc armen, 'lis gelijk op welke
wijze moogt ter hulp komen MET UW
GELD.
T Is van uwen k wege eene oogenver
blinding bet genootschap van St. Vin-
cemius te willen op denzelfden lang
stellen van den disch de disch is eene
openbare instelling voor allen; het ge-
I nootschap van St. Vinccntius is eene
bijzondere instelling, die zulke of andere
armen ondersteunt volgens beliefte; nie
mand heeft daarop iets te zeggen. Wel
hoe, dc disch weigert eerst onderstand
aan de armen oio er recht toe hebben,
en bij is zoo onbeschaamd van te zeg
gen dé armen die wij, openbarp be-
stuufdörs; verstoeten, dc katholieken
zullen ze toch niet laten creveéioo
cn wij laten ze varen? Uwe eerste plicht,
geuzen, is van door den disch AL de ar
men te ondersteunen; indien dc katho
lieken daarbij iels willen geven, zij zijn
daar meester van, en wilt gij van
T uwe ook wat, cn nog meer geven,
T zijn ook uwe zaken.
Er is hier geen kwestie van dc open
bare Lulpmiddelèn die voor allen moe
ten zijp, op denzelldcn rang te zotten J
Vult dc bijzondere hulpmiddelen; maar
als gij wilt strijden tegen de katholic-
ken op het terrein van onderwijs, ge- I
bruikt uw geld en niet dc machl-cn den i
I
-rwane
4
