i
s
4le jaar
N' 19
Inschrijvingsprijs. 5 fr, sjuars: met de post 6 fr. Annepcen 20 centimen per regel. De groote letters
moei-
nog oversohol oui le antwoorden.
zelfde weg dien gij inslaat nu. in do
herd< r ijl e i brief van den aartsbisschop
van I
Hm
goiTsiTiéïi.'i igê**
gen '•varttS'd. nvv
duiken voor zeker, verblinde cbri.-ieiieii
om hunne lezers door dezelfde meer-
ware. 1
zen ot verbannen, omdat men de waar
heid moét eerbiedigen Wij hebben u
geloond welkdatiige die betrekkingen
zijn, en getoond dat ze God zeit heeft
willen bepalen in de stellige veropen-
baring, in den godsdienst dien Bij
beeft willen alleen verplichtend maken
voor de bijzondere personen en de vol
keren. Bijgevolg, vooraleer de natuur
van de ware politiek te bepalen, voor
aleer het ideaal in politiek te vinder»,
moet men onderzoeken waarop zij
steunt, welke haie grondvesten zijn, en
deze puinen behooren tot de wijsbe
geerte en de godsgeleerdheid, natuur
lijke en stellige of veropenbaarde!
Daarmede moet men beginnen, en.’t is
op die grond kwestie dal gij schampavie
gespeeld hebt. Uwe politieke hangt in
de lubht; zonder steun of vastheid; ook
’t is lang dal men gezeid heeftdal ’t li-
beralismus eene zandbank is, waarop
Wij herhalen nog eens, geuzen, dat
gij bel hebt laten liggen in de bespre
king onzer drie viagen overeen paar
maanden. Gij zoekt nu een uilvluchtsel
met te zeggen dal gij slechts gewei
gerd hebt op theologische betwistingen
te antwoordenBaar is juist de zaak,
daér was de grond van de kwestie! Lr
beslaan betrekkingen tusschen God en
den menscb, en bijgevolg lusschen God
en de maatschappij d e be: rekkingen zijn
deze die God gewild heeft en die voor
de ware moeten aanzien worden.
In ’i besiuui der volkeren of in de
politiek mag men ze niet verwaarloo-
afluideu dal wij fieri oepen /t geen wij
hooger schreeven, of, zoo zij schrijven,
dat wij onzen steert intrekken
Wij mei, olijkaards. maai gij trekt
uwen steen int! Inderdaad, om de li
berale gemeenteraadsleden, die al die
nieuwe scholen ingericht hebben, op
de kosten van de stad, te veiscboonen,
gij schrijft in uvy blad dat zij gedaan
iicpbeti wat zij moesten doen, volgens
de we'. Ja, zij hebben dat gedaan vol
gens die sleeJte.geklierkwisieude wet,
maar mot vreugde en voldoening, niet
tegenstaande zij wisten dat de scholen
jaarlijks door de acht duist frank meer
gingen kosten aan de burgers; zij heb
ben zelfs in veel omstandigheden meer
gedaan dan 'l geen waartoe de wet hen
verplicht te, en bijgevolg, waar zij hen
niet kondt n verseboonen mei te zeggen
*l is de wet
Maar nu de wet van 1884 legt aan
de gemeentebesturen niet meer op van
- ofliciele bewaarscholen la stichten of te
behouden, en nielingens’.aaQde dat de
waarin zij toonen dat do-kiezers ver
plicht zijn in geweten 1° van te gaan
stemmen, en 2" van te stemmen voor de
vrienden en de verdedigers van den
godsdienst.
De liberale partij is veel meer eene
De schrijvers van 7 Advertentie blad
hebben, zeggen zij, hel woord paap
uit hunne pen laten vallen, Zaterdag
laatst, en zij hébben het alleenlijk
willen toopassen aan den Veurnaur en
aan zijne schrijvers, die toch al
geene priesters zijn;» want er zijn
toch wat anderen. k Ben nieuws
gierig om te weten wal ik, die \plaat-
selijk schrijft, nu ben, volgens de geu
zen! 'k Heb reeds van alles geweest
Burgemeester, Deken, pastoor, lid van
de bestendige deputatie,, geloof ik, ad-
vokaat-gemeenteraadshd, groote dich
ter, en professor van 't geestelijk kol-
legie, natuurlijk! Moed, mannen, doet
maar voort; nacht den rebus op te los
sen en dan krijgt gij eene seboone
premie eene schoouc splinternagel-
nieuwo buize bij twee jaar!
De bespreking over de liberale helden
als zij gezond zijn, zullen wij uitstellen
tot eene gepaster gelegenheiden dan
zullen wij mei nieuwsgierigheid de
vele en belangrijke historiën van de
geuzen aanhooien.!
Hel hooldsielsel der bedendaagsebe
liberalen is de uitbreiding van het ou
derwijs in alle graden, zegt hel Ad
vertentie blad. Wij komen voor den
oogenblik in gemte bijzonderheden
wijs willen geven, en vpei witus geld.
Maar wij- vragen hun alleenlijk dit
Zoudt gij, liberalen, durven betwisten
Woensdag 13 Mei 1385
de redens en ai de uitvluchisels hebi gij j hebben; ’k zie u reeds, ioopen, omdat,
in caiidti venenum gij
den steert ziet! Hu, die
Dit blad verschijnt den Wocimiag. mimidd-lijk na "r-nanmarkl. - I
volgens plaatsruimte. Rechterlijke Eerherstellingen 1 fr. Een N' 15 cent. Aizmidvriijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het lift).
De Annonce». voor Delgie (ter uftwndering der Vlaanderen en ‘tbu tenihnd warden ntvangni tlotrr het Office of. Pcblicitè, Magilalenastraal, 46, te Brussel.
Mrn schrijft in bij BONHOMMS-RYCKASiiYS, drukkur-uitgeVer, Zwarte .Suii.-i-ira.ii. 4. te’Veurne, en in de Poslkanlooren.
- ----1-4,
geen reQhl op ondcrsjaiid van den
disch., Ju! Hebt gij ze niet uilge-
die widen meedoen met de liberalen, sloten vooraleer zij iels kregen van de
zonder wel'o weten vvm Liniaal^ijii’^ kalüuliekeo? -r Jr, maar gij voorzaagt
is, drukt e<-i;i."t iiilireksuls van eeiapi dut de kainolieken ze niet gingen laten
ui' ij».c Hiiui vu»» »<iui .1,11 i?ui.''.-'uii'jp j u.crevetneu, niei waai? Hevvel, is
Bordeaux (Frankrijk), waarin hij de I dat eene reden Mag men iemand met
houding tifkeuri van dezen die den Gods- messteken doorboore.n, pin dal men
dienst aan de politieke partijen onder- I vóórziet dal de genéy‘sti(eeien hem zul-
wérpeó.' En het ’robpt schijnheilig uitlen genezen? Neer, niél waar?'fjewel?
«Ieder wóórd va!i als een hamerslag uw i
pp hel hoofd der geestelijkheid .van Antwoord damop!
B. l^ie I'--- M,..,
Hola, een weinig geduld In Frank- iia of géfteel ledig zijn!
rijk beslaan er d..v U V1XJ IX - V» V*L«* .ji» - J,
I J- n .„„.j 4p0a]s v00r (ijken? Moogt gij
broodrooven om de gemeentescholen
te doen gaan? Die broodroof is eene
Die straffe bestaal niet voor de welstel-
republiek zoo zij nu is, ziph veieen- Jende ouders, bijgevolg zij kan ook niet
ZehWgt fWjt '<ie politie.!...-en d -
de burgers. Treki dan ki i kvervolging. Nu, m Friiukrijk, de
■strijd bestaal eigémlijk niét, ten minste
niet oveial, tusseben katholieken en li
beralen, lusschen godsdienst enough- gij durft!
loof, vermits er in de drie politieke par
tijen katholieken en lii.eialen zijn,
terwijl hier in Belgie er om zoo te zeg-
gen geen zuiver politieke sirijd bestaal.
Allen zijn koningsgezind of schijnen het
ten minste. De sltiju beslaat hier luf-
sctien de ongodtdieiisiigneid ol godde
loosheid en der; gousdieusi.
’i Zijn de liiieralen die den strijd op
dal lei rein geb: acht hebben, en willtn
voorizelien, gelijk de liberale gazenen
het dagelijks bekennen en unbazuinen;
’i. is een godsdienstige! strijd en bijge
volg de geestelijkheid zeu groole-
lijks aan hare plichten te kort blijteti,
er onverschillig aan
W.j zijn er eindelijk gekomen: do 1(Jel pmt^dan eene siaatspa.tij
geuzen hadden altijd beweerd dat m 111Beig!e. zo;de,.Jden
haat en de vervoi-
den godsdienst, zou zij geen
besuan meer hi.hbéti! ’i Is
haar do-uwit, t is-baar leven! Zegt dm
aan uwe lezers, geusche schrijvers, en
komt gij pp de zaak terug, vyij hebben
wet
raadsleden üebben ijogiaus die ‘uiille-
looze kosiëlijfcf- 'school willen behouden
I op de kosten van i'
maar uwen steert iu mei te zeggen
't is volgens de wel; gij kunl er
niet meer geraken om het hatelijke oer
handelwijze van die liberale leden in
deze laaisie omstandigheden af te wen
den en ie doen vergelen.
Zegt ook niet dat die school niet veel
kostte; wij hebben juist de cijfers nu
onder de, oogeu niet; maar zij beloopen
zeker wel, alles ineébegrepen, tol de
som van 25l0 Ir. Wij weten dat er
IU00 fr. wachtgeld moet gegeven wor
den, maar ’t en zal niet eeuwig duren.
De vrije bewaarschool was groot ge
noeg voor al de kinders; zij was goed,
bij zoo verre dat de liberalen en zelfs de
liberale gemeenteraad erover mei lof
spraken; al de ouders waren te vreden.
Bijgevolg nutteloos verkwist was bet indien zij
geld dei burgers dat men iian de olliciele Hetzelfde beslaat in Oostenrijk, waar de i
bewaarschool besteedde, en geschand- i bisschoppen eenen herderlijken brief
vlokt zij de handelwijze van dezen die i komen te doen aflezen in al de kei ken,
de nuiielooze geldvmkwisling he'bbeii i 1 --
willen behouden en doet) voortdurbn
met te stemmen legen de afschalling i
dier school! j
de laatste zitting van d
men etji sJ ge.slemd Jiad dat i
zou onniiadelijk (af 1 Mei) geslutén zijn,
en dat alsdan dar zelfde voorstel met
aanveui d was geweest dank aan de ont
houding van den Burgemëe.-.lcr. Zij lid-
kei.ni'.i in bun laatste nummer dat men
eerst met gestemd heeft op do. amnidde-
lijiie afscm.iliug; maar, voegen zij erbij
als liet voocslci van I September gedaan
was M. De Gtave, verklaarde dal zulks
niet kon zijn, dat de school omniddel.jk
diende gcslolyn tc zijn, en dal hij
diensvolgeus zijne medeleden uiinoo-
digde om ‘gen hel vootslel van M.
De Hoon 'te klemmen. Deze dus die dit
voorstel verwierpen, wisten
deden, wal. zij wilden en waarvan er
kwestie was. Wij antwoürden dat die
gevoigtrckkiiig uit de woorden van M. t
De Grave niet gansch juist,is; want
mén kon, gelijk dé geuzen het verder
schrijven, voorslcllen dal die sluiting
zoude plaats gegrepen hebben niet 1
Juni, 1 Juli of 1 A:igu'sti. Men heelt
het niét gedaan’. W aarom? ’k En weel
hei mei; maar had ik de eei gehad van j
gemeenteraadslid te zijn, ’k zou na .de
verwin ping van h.„.«.«d 1’Li,
den 2 Met voorgesteld hebben! volgende
1° De katholieke arme die uitge-
sloten zijn kiijgen het noodigc' van de
Adri'itentie'blad dat altijd de on- katholieken. Wrij Lebben daarop
~ti,',é" en gbddetoozc strekkin- gezeid Hebben zij, ais behoetligen,
du libeiale paitij-zou rwnlen
uilvluchtsel is juiste van die force!
De gemeentescholen zouden bij-
- - n o- - - i I w Wal maakt
drie eigenllijk poliiiene dat? Is ’t onderwijs niet vrij, voor a/
partijen: de partij der koningsgezin- men zpoals voor lijken? Moogt gij
den, der Bonapartisten en der Republi- broodrooven om de gemeeniescbolen
keinen. té doeu gaan? Die broodroof is eene
Er is daar kwestie van vorstenstam- straffe waarmede gij de armen slaat!
huizen of regeeringsvorm, en de Kerk, Indien de armen mógen gestraft wor
de geestelijke overheid, is daar onver- i der., omdat zij hunne kiuders naar de gyn.u 1.1^.^..,»^...^^,
katholieke scholen zenden,, de welstel- I ea ,)ndeizoe>.eu met hoe zij dat. onder-
kwestien, waarvan de geestelijkheid als j lenden moeten ook gestraft worden;
dusdanige, zich niets moet aantrekken. want iedereen is gelijk voor de wet!
hen vrij liet, die liberale gemeente- Iedereen weel nogtans dat de fransche
de dictatin' voor de armen! Zoodan die
straffe der arnum, de broodroof tegen
ben gepleegd is tyraniek, schandalig,
wraakroepend! Antwoord nog eens, als
i> u dm h
sebillig aan* Dat zijn zuiver «politieke
dusdanige, zich niets moet aantrekken.
I zondérsfé uitvluchisels waten de twee
Plnatselijk. 1
Do geuzen kunnen nog niet zwijgen
van de afscbafliiig der officiële bewaar
school, hetgeen meer en meer bewijst
dat die school, gelijk wij bel altijd ge
schreven hebben, eene liberale school
was, ingericht op de kosten van al de bur
gers. Nu moeten zij eene liberale bewaar
school inrichten, op eigen kosten, en
’1 is daar de oorzaak van al hun ge
schreeuw! Wal wilt gij, als er le roe
ien valt aan de liberale gilelbeurze, de
liberalen zijn maar steeg ’lis eene
traditie in de partij; ’t is eene oude ge
woonte, en oude gewoonten zijn moei
lijk otn af breken
Sprekende van die afschaffing, de
geuzen hebben gezeid, dal de katho
lieke leden van den gemeenteraad, die
ze gestemd hebben, moeten geschand
vlekt worden. Daarop hebben wjj ge
antwoord, dal niet dezen die ze af
geschaft hebben maar dezen die ze in
gericht hebben, en wilden behouden op
de kosten van al de burgers, moeten en
zullen geschandvlekt worden. En
Let Advertentie blad, veroutw<-erdigd
nep uil: Gij ziet bet. volgens den
Veuinani, deze die uwe kinderen onder
wijs en opvoeding verschaffen, dio
scholen willen oprichien, waar onze
kleinen geleerdheid onvangen, dezen
moeten geschandvlekt worden!
Bemerkt wel, geachte lezers, dat de
geuzen, in hunne geveinsde verontweer-
diging, vergeten te spreken van de
manier op de welke zij hel onderwijs
inlichten, ’tis te zeggen met het geld
van iedereen; dat zij ook niet zeggen
welk een onderwijs hel was, en welke
opvoeding, en nogtans iedereen weel
dal lifll een liberaal onderwijs eu eene
liberale opvoeding was; dat zij ook met
zeggen indien die nieuwe ofriciele scho
len nutteloos waren of niet, en nogtans
iedereen weet dat, vóór de wei van
879, bet onderwijs i“n de opvoeding
lirnr. in de fecbójeti die bestonden, al-
lorbtsl gegeven waren, aan al de kin-
ders van Veurne.
In ons vooigaande nummer hebben
wij die vergetenbeid doen uitsebijneo,
en daar zij ons wilden uitgeven voor
vijanden eu afschaffers van ’t onderwijs
iu 'l algemeen, hebben wij ons gedacht
nader willen bepilen met te schrijven
Wij schandvlekken dezen die met
'l schoon geld en ’t groot geld van ai
de burgers, scholen willen bouwen en
ondersteunen, dienstig voor eene partij,
en niet voor ai de burgers, in plaats
van die scholen te bouwen en te onder
steunen met eigen geld, zooals de katho
lieken het doen.
Uil deze woorden willen de liberalen
hooger schreeven, of
dat wij onzen t'.c:
uwen steen 111!
’scholen ingerichl liebben,- op
blad dat zij gedaa
maals herbaalde reden en aanhalingen
niet te-vei veleti. Wij weien bet, al
tc wasichen, maar wij hebben 11 zoo ’1 venijn
ver gebracht, dat gij moe; t bekennen fruiters!
met ons ’t akkoord le zijn over, de
princiepen die in zake van openbare
liefdadigheid moeten lotgepasl en na*
gelectd worden, princiepen die de arm
bestuurders ouder de voelen trappen!
Wij hebben aisdan hel belaciielijke uwer,
uitvluchisels doen uilscbijnen en gij
hebl met meer geantwoord De bij-
h< t voot std op 1 Mei, j
De schrijvers van het Advertentie blad
nebben, zeggen zij, in verschelde en
üifgebreide artikels de handelwijs onzer
j armbestuurders bewezen gegrond te
zijn en dien redetwist slechts geëindigd men niets vast kan bouwen. ’t Is de
zelfde weg dien gij inslaat nu, in de
kwestie van de vrijheid van diukpers
waarvan wij woensdag laatst gesproken
óo-zelmald um de armbestuurders wii zoo gij zegt,
m;uu- wij hebben u zoo venijn in
f
MM
Èl
ttlh SliptH*4ÜO<| (M ÖS
I I I l J UCflUClUlC Udl UI IC’ 1 VI-1 ij i w I vt>.iu
1j
1
VVUl Zij UL‘ iUU(:(*S CU iU ,uv UHVIUVUQV13 ucui
I 1 zl i»i lui» 1 iiimrlnro «»-i» I
