H
Récht voor de vuist.
Woensdag 23 September 1885
41e jaar
Dit blad verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. 'sjaars; met de post 6 fr. Annoncen 20 centimen per regel. De groote letters
en
lijd
ge-
N' 38
godsdienstige grondbegin-
I vvai mag er uaaruiiuer suuuiieii; iiei
geuzenbladje staat nogtans altijd open
-•-j i-i i
niet in overdreven zin, maar enkel bij Waarom drukt het de redevoering niet?
Nu, vei mits zij er niets van z'ggen, zul
len wij ook zwijgen wij zullen laten
ile dooden liwine dooden begiaven!
volgens plaatsruimte. Reclitcilijke eerherstellingen 1 fr. Een Nr 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100.
Ik Annoncen voor Belgic (ter uitsondering der Vlaanderen) en ’t buitenland worden ontvangen door het Office de Publicitè, Magdalenastraat, 46, te Brussel.
Men schrijft in bij BONHOMME-RYGKASEYS, drukker-uitgever, Zwarte Nonnenslraal, 4, te Veurne, en in de Postkantooren.
proef te doen en overtuigd te zijn
hetgeen wij zeggen.
Vele zelfs van die afgezelte,
Minister Vanden Pecreboom heeft aan
die bangerikken, door bet invoeren der
gedeeltelijke Zondagiusi, eene seboone
il!s gegeven, die een driedubbel bewijs
'oor de lechiziunigheid oplevert ten
versie dal hel nuttig is voor ’t volk die
grondbeginselen toe te passen; ten
’Woededat dour die toepassing het voor
oordeel tegen die grondbeginselen moet
Verdwijnen; ten derde: dat men niet
banrr haeh te zijn voor bel geschreeuw
en volksbedervers.
op den sciiouwboord stonden in stukken
geslagen en een spegel afgerukt en ver
brijzeld. De bliksem is langs Del dak
verdwenen, zonder verdete schade of
onheilen te veroorzaken.
Denzeltden dag heelt liet hemelsei)
vuur brand gesticht in de gebouwen
eener hofstede thans gebruikt door
Desiré Deiaye, timmerman te Leysele,
voor rekening van den eigenaar, M. Eeys,
notaris, te VVielsbeke. Al de gebouwen,
behalve het wagenkot, de meubelen en
ingeoogsle vruchten zijn vernield ge
worden. Een wagen aan een anderen
landbouwer belioorende, is gedeelte
lijk gebrand. De schade bedraagt voor
de gebouwen 7090 fr. en voor de vruch
ten 1500 fr. Alles was verzekeid.
De donder heeft ook een bezoek ge
daan in de statie van Oostkerke, zonder
er bijzondeie schade te dom.
Te Bulscamp, langs de Boonakker
straat, is eene veeis in cene weide
doodgegeslagen cu verschelde boonen
werden insgelijks getroffen.
TeGyverinchove is de schouw van hel
huisvan Maria Dedulienomvergeworpen.
Te Zuyenkerke is de donder gevallen
ter hofstede bewoond door den land
bouwer Vanbesicn, in drie vruchtvim-
raen te gebjk, terwijl men bezig was
cene nieuwe schelt te maken, en slak er
alles io brand. Men verbeeldt ecus de
plaats der lamp, die omtrent 1 hectaren
groot is al ue schelven stonden in
vuur. Wei den de pi ooi der vlammen
4 </i hectaren vlas, 4000 schoven boo
nen, iwec booivimmen, 11,000 schoven
sucrioen- en tarwen stroo, en 1 vim uil-
gedorschen koolzaad Er is verzekering.
Bij koninklijk besluit van den 17 Sep
tember wordt hel burgerkruis van P
klas verleend aan M. II. Desmet rijks-
veearts te Veurne, en het kiuis van 2"
klas aan M. Victor Cambien, leeraar bij
de teeken- cn nijverheidsschool van
Veurne, sedert 18-48.
I en de geloofshaters zullen dieper en
dieper in den poel hunner onredelijk-
heul en verbeesting nederzinken
(Vlaamsch Heelal).
Nog eens Minister Vanden Pcerc-
bootn heeft den weg daartoe aangewe
zen en reeds gereed gemaakt. Door de
gedeeltelijke toepassing der katholieke
grondbeginselen nopens de zondagrusl,
is bij er reeds in gelukt de vriendschap
en de «laakbaarheid te verwerven van
duizenden staatsbedienden.
Dil moet ons aanmoedigen cn alle
meusebefijk opzicht doen vergeten. Wat
•de minister doet in ’t bestier van zijn
ministerie, dal moet ieder katholiek
doen in 'l bijzonder. Wij moeten niet
enkel katholiek zijn bij name, en niet
bang zijn fier dien uaam te aan-
veei den,maar wij moeten er ook naar
Het is opmerkelijk dat vele katholie
ken zoo bev eesd zijn uiterlijk te toonen
"at zij inwendiglijk zijn, alhoewel zij
"ogtans alles te winnen hebben met on
beschroomd vooruit le treden voor de
«oppassing en handhaving hunner poli
tieke en godsdienstige grondbegir,
selen.
bang hoeft te zijn
van de geloofshaters
Tui heden immers zijn er niet velen
■die zich londweg en onbeschroomd ka
tholiek durven toonen door werken cn
daden. Een klein verwijl is soms ge
noeg om van lieu eene verklaring al te
dwingen, die regelrecht in strijd is met
‘bun geweten en hunne overtuiging.
De woorden katholiek, klerikaal, ul-
'ramoniaan en andere zijn schrikbeelden
'oor die onnoozelaars! Krijgen zij zoo
'ets naar T hoofd, seffens zijn zij gene
gen die hoedanigheid le verlochenen en
aanspraak te maken op cene min be
paalde benaming en overtuiging. Ze
z'jn hang van een enkel woord, en dui
ken weg onder iets dat meer op libera-
'istnus en geloofshaat dan op katholie
ke zienswijze Dekt.
En noglans, zij hebben alles te win
nen met recht voor de vuist te handelen.
Hunne tegenstrevers zouden ondervin
den dat de berram'ngcn der katholieken
•Scene ijdele woorden zijn, dit deze ook
"iemand moeten afsebrikken, maar dal
minne toepassing en naleving een ge-
;uk zou zijn voor Volk en Land.
De kathólieke politiek, even als de
vlaamsche beweging, wordt veelal ver
acht, bevochten en veroordeeld omdat ze
"iet gekend is en le dikwijls wordt ver
loochend door hare eigene mannen. Dat
stelsel van blóote loegevenheid moet
verdwijnen en vervangen worden door
de vrije cn eerlijke toepassing onzer
grondbeginselen, overat waar wij de
machten hél recht hebben zulks te doen.
Onder den tijtel Eene pijnelijke
verjaring, wil het Advertentie blad, in
navolging zijn )r gr usche konfraters, ook
den 17 September gedenken dag,
dal dj burgemeester van Brussel, Ant
werpen ea van de groet J steden des lands
zich naarden koning begaven, om hem
te bidden en te smeeken dal hij de nieu
we schoolwet, die bet openbaar onder
wijs moest in den grond booren, niet
zou goedkeuren.
Inderdaad het was der. 17 dezer een
jaar en tien dagen na de euveldaden van
het liberaal gespuis den 7 september le
Brussel gepleegd, dat de burgemeesters
Buis en Dewael zich kompromilleerden
door hun ongiondweltelijk kompromies,
eazich naar het koninklijk paleis begaven
om in gehoor ontvangen te worden, en
met hunnen mond vol tanden en gansch
onthutst terugkeerden.
Die onnadenkende burgemeesters
hadden wellicht gerekend op den glo
rierijken dag van 7 September, om
den koning af te schrikken en hem eene
toegeving ie ontrukken die eene gezag-
nederlogging zou geweest zijn; maar
Z. M. heeft dat begrepen en zeer grond-
wettelijk gehandeld met de gekompro-
mitleeide burgemeesters met eene doo-
de muêch naar huis te zenden.
De schoolwel van 1884 werd met
cene verpletterende meerderheid in de
Kamers gestemd, wel verschillend van
die van 1879, welke in denScuaat maar
met eene stem doorging.
Te meer de kiezingen van Juni wil
den openlijk zeggen dat de geldverslin
dende wet van 1879, die een tyranniek
juk op Belgie deed wegen, moest ver
dwijn n.
Eu ’t was tigm dien uitdiukkelijken
wil dat de geuzen den koning wilden
doen itigaau, terwijl zij hem vijf jaren
vroeger eene wel lieten leekenen die
maai met ééne enkele stem aangenomen
was.
Hel Advertentie-blad mag gerust we
zen en zijne krókodilletranen afdroogen,
de koning en kan het niet betreuren
eene wet ge cekeud en uitgevaardigd
le hebben, welke, zonder recht te doen
aan al de wollige grieven van hel land,
ten minste een deel van het kwaad heeft
hersteld door de gevloekte wel van
1879 te weeg gebracht, en welke die
gene van 1842 gansch vernietigde waar
aan wijlen Leopold de wijze met vol
doening cn geluk zijne koninklijke
goedkeuring gaf.
Het Advertentie blad speelt den ko
mediant als het spreekt van de«smerten
en ellenden der verjaagde, gebroodroofde
en bijna lot den bedelzak gebrachte on
derwijzers. Wij geven aan den schrij
ver van hei geuzenbladje eenen sneeuw-
witten merel, iiidien hij ons oenen
hongerlijdenden of bijna tol den
bedelzak gebrachten onderwijzer kan
aanwijzen. Maar de kot hater zal daar
over zwijgen, want hij weet zoo wel als
wij dat de schoolmeesters, in plaats van
I honger en gebrek te lijden en bijna
lot den bedelzak gebracht te zijn, een
goed wachtgeld krijgen, dat niet beneden
de duizend frank mag zijn; zij renderen
sedert maanden en maanden, en meer
dan één werkman, die door het werk is
afgebeuld, z< u wenschen zóó door zijnen
meester te worden op straat gezet. Hel
Advertentie-blad zou builen zijnen werk
winkel niet moeten gaan om daarvan de
proef te doen en overtuigd te zijn van
broodroofde en tot den bedelzak ge
brachte schoolmeesters weigeren zelfs
nieuwe bedieningen, omdat zij liever
den luierik uit te hangen hebben, gelijk
onder de wet van 1879. Zie daar die
uitgehongerden, ziedaar de tol den bedel
zak gebrachte mannen, die zoo hart
verscheurend weenen, over eene wet
die stroomen tranen en vervloekend
tandengeknars heeft doen ontstaan en
nog dagelijks verwekt.
Wat de schrikkelijke verwoestin
gen der scholen betreft, het Adverten
tie-blad weet, als het ’t wil weien, dat er
toe nu toe slechts 167 officiële scholen
afgeschaft zijn, omdat die scholen geheel
of schier ledig stonden en het een schan
daal zou zijn voor deze nog langer dui
zenden en duizenden door de laslenbe-
talers ie doen betalen.
Het Spaansch Dultsch Geschil.
Hel schijnt dut cene spaansche nota,
naar Berlijn gezonden, te verstaan geeft
dal hel vraagstuk der Catolinen-eilan-
den zou kunnen vereffend worden, bij
middel eener overeenkomst .gelijk aar.
die, welke een einde stelde aan bot gr-
schil over de Soeloe eilanden, ’i is te
zeggen met de platonische erkenning
van de spaansche soevereiniteit cn van
de volstrekte vrijheid van handel en
scheepvaart, ten voordeefe van Duitsch-
land.
Maar Engeland, van die oveieen-
komst gehooid hebbende, zou verklaard
hebben dal hel de spaansche soevereini
teit op de Carolincn-ejland. n niet zou
erkennen, indien bet yoor zijnen i andel
de zelfde voordeelen niet verkreeg als
de duilsche handel.
Het kabinet van Londen zou ook aan
dringen op de volle uitvoering van het
modus vivendi, den 21 December 1884
Plaatsclijk.
Dinsdag na middag, 15 dezer, ge
durende hel onweder dat over de streek
heerschte, is de donder gedrongen in
het huis bewoond door den weikman
Denecker, op Bewesterpoort (Adiukerke-
plaats), en heeft er al de voorwerpen die
Het Advertentie-blad stort cenen vloed
van tranen en is blauw van gramschap,
omdat de postmaal tusschen Veurne en
Oostende, sedeit 15 dezer, door de
hoogere overheid is afgeschaft. liet
bladje noemt dezen maatregel de
onderdrukking onzer streekbelangen
door hel klerikaal ministerie.
Indien de schrijver van het geuzen
blad inlichtingen genomen had, hij zou
zijne gramschap wat bedwongen heb
ben. De postmaal tnsschen Oostende en
Nieuport was gansch nutteloos gewor
den, sedert de beurtspoorweg tusschen
die twee steden regelmatig dienstdoet,
en tusschen Nieuport en Veurne is het
vervoer der brieven en postartikelen
zoo gering, dat een onderzoek, in de
postbureelen van Veurne, Nieuport en
Oostende gedaan, tol de volkomen af
schaffing der postmaal heeft doen be
sluiten, een maatregel, welke noch
handelaars, noch nijveraars, noch bur
gers, noch herbergiers zal hinderen
of nadeel doen; want geheel dc vracht
postartikelen uil het bureel van Nieu
port naar Veurne verzonden, bedraagt,
middelmatig genomen, van 1 tot 2
brieven, 4 of 5 nummers van hel Jour
nal de Bruges cn 1 Etoile.
Zoo dat het Advertentie blad geheel
gerust mag slapen gaan; zijne vr.dntïe-
keus cn de mamzels zullen, T is waar,
maar ’s morgens hel Brugsch liberaal
zeeverblad kunnen lezen, en daarin be
slaat misschien de onderdrukking
der streekbelangen. En ten andere
hoe lang zal die maatregel duren? Mis
schien een paar maanden, tol dat de
stoomtram tot' aan Veurne gelegd zij.
Eindelijk! Verledenc week heeft de
gemeenteraad van Coxyde, mol 4 stem
men legen 3, eene bijdrage gestemd
voor den beuitspoorweg van Oostende
naar Veurne en Yper.
Veilcdcne week hebben de liberalen,
in het hotel de llelhorika, op den
schouwburg der Veurnsche rederijkers,
cene prijsdeeling zonder trommel of
trompet gehouden voor hunne hewaar-
I school.
Eenige koppen zijn er aanwezig ge
weest en er werd eene redevoering uit
gesproken. Van die prijsdeeling rept
’i Advertentie blad geen armtierig woord.
Wal mag er daaronder schuilen? Het
handden en l wen. En dit gebeure wel vooi a w.ivan zijne vriendekens komt
tijd cn gelegenheid, daar waar hel be
hoort. Zoo doende zullen wij meer en
meer de achting winnen van ’t volk,
AAR
■i,
'r- '-'«ia
J I I i t»r I 1 i J J Q