Kiezers,
van
uwe
to
hog briescht én klauwt de
11
weten dat.
Wanneer wij over zes jaren ons als
i
wij u den schoolstrijd te doen qphou-
i
was, te herstellen en alle dwingelandij
ie vermijden; de nuttelooze onkosten ie
slaken en het geld der belastingbetalers j
maar ie gebruiken voor nuttige werken
in het belang en tor het welzijn van
stad.
Aan dit programma zijn wij getrouw
gebleven en zullen hel nog blijven. Van
langs om meer zullen wij ons beherii-
gen om onder zedelijk ei stoffelijk
.opzicht Veurne’s welvaait te betrachten.
Vooruit, vopruit jn dichte scharen
Met de opgeheven zegevaan.
Wat zijn de strijden en gevaren 9
\go^ die voor 't goed ten strijde gaa
de oogen
en gods-1
•rlo -p In t verslag der a'ge**lr'i”‘.
1 associatie,
Ijanicntatic en cosuc»Hc*
I)(? dominante of de grondtoon van
Advei tenlic-blad, zaterdag laatst, is
loon van lamentatie!
Zij spreken van lasteren, per <’ii ,:ial.
aapranden, personnalitcitèn, enz- enz-
ij zullen twee vniagskens stellr*"
1" Wal verstaat gij door lasten'**-
en faam aanranden, personnaliloito"-
2" Zoudt gij niet kunnen zeggen
en hoe de Vein naar gelasterd, eer
faam geschonden en lasterende pf,i’0.1
naliteiten geschreven heeft? t1'-** ,||t-
genoeg van te smecken menschei', *"el
schen, hebt compassie met de libi r-* 1
noch van de rulle .aan te nemen van '(1
volgde en gelasterde slachtoffers-
Ihat is wat al te geinakkelijk!
Personnaliteiten! Maar t is gij.J1
algemeenè artikels van den Veurnaa<
ei) toe te passen op lil»1’1 y
wrsonen die wij niet kennen
de dwingelandij
Kiezers, uwe princeepen, uwe bel**"
gen willen en vragen dal de ‘rant**1--
Consparlij buitep het stadhuis hlijve.
de liberalen zijnen wal zij willen. Het di.enstgevoiI wilden behouden
zijn godsdiensthaters, mannen zonder Van -
geloot die vei achten en mispj ijzen al alles, de schoonsie du
wai ecnigszin.s den godsdienst aangaat.
Neen, de kn-zeis van Veurne en ztrl u
aan ’t ho.c.fd. van stad geene mannen zei
len., w>cns godsdienstige denkwijze ge
heel en al mei de hunne verschilt, en
wiens eenigsie doe vyi is van gods
dienst et, ge/oof uil te roeien.
Wal willen zij nog? Wat schrijven
hunne gazellen Dal onze grondwet die godsdienstig volk.
pns gedurende 60 jaren vrede en voor Veel uu„ 111V1 U1
spoed geschonken beett, moet Wande* <1 Vpurne gelijk nJtïers.^de^êenigejarcn
woiden. Ja, den giondsleen van onze want het zopgezeid liberaal princiep ö’f
onafhankelijkheid en van ons welvaren grondstelsel slecht zijnde., de slechte af
zouden zij iangzameihand willen verande bedingen of gevolgtrekkingen uit dit
ren tn vernietigen. princiep morsten natuurlijk eerst of
En wat de vrijheid belieft, onpoodig laatst vervvezentlijkt worden, ép te vpor-
daar veel op le zeggen. De liberalen wil sehiin t Aninn
den vrijheid voor dezen die denken go
lijk zij, voor dezen die hun zelfsbesiaau
algeieekend hebben, óm onder hunne
commando te slaan; maar voor ander s
denkenden, voor de katholieken, on-
rpcht en dwingelandij.
Mannen die tegen den godsdienst ziji
legen de vrijheid en Grondwet, mogen
aan het hoofd van s
eene rampe voor Veurne.
Dan stuurde M Pil ons t n
ste wooid lol aanmoediging in den
stfijd. Hij wakkerde den mindeiep man
en den werkman op om( bij vrienden en
kennissen, le wei ken voor den goeden
uitslag; hij sprak ons moed in 'i bene;
vermaande ons van ons niet te laten onl
moedigen door t geroep en geschreeuw
van onze tegenstrevers, nocji door het
beloofde geld van zekere mannen.
Die kwestie va.i geld waarvan de libera
len zulken ophef maken, 'l is een smaad,
eepe sphande du: hel kiezerskorps «ordi
aangedaan en die tegen de geuzen zal
keeren. Men zou waarlijk zeggen dat zij
de kiezers van Vcurtrn aanzijn als volk
bij wien alle eergevoel uitgedoold is, als
redelooze dieren die men op de mat kt te
koope stelt.
En nu, zegde hij, nu onverpoosd,
hand in band gewrocht, gesneden voo:
liet goede, gesneden tegen al wat libe
raai en geus is; en, dm) iedereen zijn
werk, de zege is aan ons.
Een donderend hourah begrqettc
M. pil’s laatste woorden; de geestdnl
was ten top gestegen en men riep dat
hel lunderde Ja, de zege is aan ons!
Zulke vergaderingen en bijeenkomsten
zijn wel gestpld puk om iemand moed in
’l hei te te geven. Neen, Veurpe en is
zijn katholiek bestier niet moede; en
wat de geuzen zeggen en schreeuwen,
de vergadering van Zondag, de geest
drift van meer dan hondei d kiezers is er
ons de waarborg voor; ja, de zege is pan
ons I
0 'lucht njet voor de woeste benden,
Wier oog van haal en wrake blaa^,’i„n
'Vier dol geweld in 't rechtensche*"1
De Vrijheid. Kerk en Godheid laakt-
Verstopt t|ie dwaze dwingelanden,
Veracht hun minneloos geschreeuw,
Nog zijn uw armen zonder bandf n
[Leeuwf
De tijd van kiezing is gekomen.
Het mandaat van de groote helft onzer
katholieke gemeenteraad,sheeren moet
v.ernieuwd worden.
I De kiezing in Belgie, gelijk in veel
andere landen, is eene gewichtige zaak
voor land, stad en dorp.
I Hij moet geen oogen hebben, die niet
en ziet dat de strijd bestaat lusschen het
goed cn het kwaad.
Die strijd lusschen goed en kwaad
heeft altijd bestaan, en hedendaags is
deze strijd het waar kiesterrein.’
Wij spreken nu niet van de liberale
kandidaten in ’t bijzonder, maar zij be-
D j
van het kwaad, aan het verderfelijk libe-
V an eenen anderen kant, beloofden zij I
..ugen van de we- I
reld! Zij spraken van vrijheid, gelijk- I
heid en broederlijkheid.; zij sloegen de
f/ro-se cuixse, en avant marchc'. en 'l volk I
was bedragen door al die schijnschoon- 1
beid, en velen geruchten verdoold en
ipisleid, hier gelijk elders.
Dat kan eenigen lijd gelukken, maar
niet blijven duren bij een eerlijk ril
/.i-.i.- -■
Veel oogen zijn opengegaan hier in
t Advert(ntie-blad in eepep an^rf;
artikel, spreekt nog van geldvcrspill*nn.
aan prachtgebpuwen, kerktprons, noa
nenscholen en vervolgingen
Maar ’ten geeft geen uitleg, 'ten kei»
in geen eene bijzonderheid, ten h-'*-1
geen een feit aan! ’|pn jlurft er maar niet
ruzie aan roeren!!!
Allons, jongens, geen algemcenhed' n>
recht voor de vuist, geeft bepaalde fiiit*’”;
breng* bepa ilde beschuldiging^". blb,;‘
gij kiuft. Wij wachten u af óp de k'W**
van de pra'tli;el>i>uiven, den kci'littnf^’
nonnentch<i.(-n en de vcr.'<>'i;:ir;<'n.
tls onder anderop dikw •st*''*11
1 belang-
irid. en
liberaal
VEURNAWS,
i O Veurnaars zoons van vrom
En eilgenamen van hun' moe nr uw'
’-- i er bjuischend blom |n(jcret|
l .S/x>| l{/>i*4 en haldonl,l<’"^
igen tijd latep Ge<|pnkl de s'rijdeii, <|ie zij yoc,|,(n
van karakterj Vnnr C-m—
enz. enz., maar bij die mannen, die lej
deps van l libi-ralisjnus, is die manier I
van leven een sjelsei geworden, dal zij
trachten te wettigen, te verspreiden
overal; 'l is hunne leerini/!
Er bestaan schier geen liberale ga-
zcftpji meer, die met daaglijks op de
e -neot de andere maniere, de morale
indépendante, ’l is te zeggen de losban
digheid aanprediken en verdédigen.
Veel treffelijke, zelfs godsdienstige,
maar onbedachte menschen hebben hen
eertijds laten meeslepen met die liberale
partij
Hoe kwam dat?
De oorzaak daarvan was, dat de
hoofdmannen van die partij te werke
gingen, met schijnheiligheid, metduivel-
schc listen, en overal hunne plannen
trachtten te duiken voor de oogen van
Jl. Pil loonde ons dan ook nog wat dezen die nog eenig ecr-
Dat het daar dep aard, het karakter
van 'l hedendaagsch liberalisinus is, nie
mand kan dat betwisten.
Onze liberale kandidaten weten dal,
zij zien het, zij bzen en bestaligen hi t
daaglijks in hunne gazetten, en niet
tegenstaande dat, zij komen op als vi>or-
standers van zu’ke partij.
Hoe dat verstaan
Zij zijn ofwel, droef ei; goddrie >s m<
of wel hunne vooroordeel n en hupne
pretentie drijft ze zoo vepre dal ze niet
meer klaar en zien
De groote liberale gazetten, zooals
en Chronique prediken schier dage
lijks die verderfelijke dwaling.
t Ltheialiunis, onder, maatschappelijk
opzicht, is gekomen en gedaald tot het
serin ismus, afschaffing van allen uigen-
d mi, enz. Veel hoofdinannen, veel leiders
’t hedendaagsch Ijbcralisiuus zijn so-
p alisten.
Veel liberale gazett-m zijn oftewel --i...hels
opentlijk socialist, of hellen er straf naar, onze goede politiek van Ldieid
Veel liberale vereenigingjm werken zal uitschijnen, alsook de naiai*bl,,.h„
hand in hand met de socialisten en coin du dwingelandij van hel vo-g
munardspartij. 't/.ib<'Hi/isnitis is gekomen bestuur.
pn gedaald lot de zoogezeide morale in- I
u'q.i-ndiinte of onafhankelijke zedeleer.»
Het bestaan der ziel loochenen, en het
Verschil lusschen goed ep kwaad, poch
God noch zijn gebod kenneq, de zede'ijke
wet miskennen, elk zijl) eigen Paus en
koning zijn, volgens het geuzenlied
van’t ongediert der papen, dal zoo
aanstaat aan ‘t Adveitentie-blad!
Veel hoofdmannen van t lib.cralismus,
leven zóó 1
leder pienfph pp de wereln kan
misstap doen, kan hepi eenigen
meeslepen, door flauwheid
Ik ove
vergadering van de liberale
ep wat vind ik daar?
M. Jov-, zóu (Ie verschiiligc
voor oogen gelegd hebb''** V!" 'i$ I
het klerikaal gemeentebestuur
daanni-v uit 1 Welke grieven, als t11
Left? Zij worden niet aangehaald, o*1*
i eenvoudige reden, d-it er, redelijk g
sjifoken, geen en zijn!
j M. Andries komt op, omdat de e j
van onzi n gemeenteraad zich ***fletH
bekreunen piet Ijel a’gemeen bekmg
"at weel hij ervan? En de bewijz
waar zijn ze? Nievcrs texinden!
En daar hebt gij alles, kiezers.
gemeentebestuur ten laste is r'
weest in die fameuze verg: during-
dewelke w ij pog zullen wederkceren
andere zaken !l 0
I Zietdanr waar al hun geschreeuw
uil komt
Omdat zij zoo zijn, 'ten is g/.ene re.dcp
opdat de kiezers hen zonden laten mis
leiden.
En daarin zullen zij het voorbeeld
volyen van veel anderen.
Ziel ecus Brussel hoe slecht hei ook
zijn moge, het kiest van tijd tol tijd ka
tholieken; veel gezeten, verstandige,
alhoewel niet al te godsdienstige kiezers
stemmen voor de katholieken, omdat zij l
verslaan dat bet liberalisinus naar deu
afgrond leidt. J
Hetzelfde zien wij gebeuren te Gent,
Antwerpen, en zoo wal overal!
En de Veurnaars alleen zouden blind ’"kt 1I,C1,
z*j**- len, die de personnaliteft.cp^^""^^, t)it
D neen’. algi-mcciiv ;r‘ 1
I te leggen ei)
Maar zult gij zeggen, komen de libe- feiten of per v^n*
ralen hier niet op, omdat de katholieken waarop wij nooit gepetst!
slecht bestuurd hebben? I
ondeiste boven mg, waar onrecht ea
d.wang heerschien, wanneer zij a;\n hel
b« v< 'id kwamen.
ui de opmihare bestieren, in disch en
h^spjeie, en was er voor den nering-
doener en den werkman geen werk,
als hij den s:< inpel van liberaal nip op
zijn vooi hoofd droeg. Dal alles is ver
anderd, aan den armen is vrijheid we
dergegeven, gn die van te voren uitge
sloten waren, hebben nu weik beko-
mep. Misschien, zegden zij, hebben wij
aan êenige van onze verplichlingen le
kon gebleven, maar met den besten
wil vtju de wereld is hel soms moeilijk,
jir zelfs ónmogelijk, van iedereen te
voldoen. Zij beloplden ons van per
naasten aftijd voort de belangen van
Veqrne ter herte te nemen en gezam*‘n-
derhand te werken voor het welzijn der
burgers, en voor hel algemeen nul der
stad.
Daar is in *1 korte de verklaringen dier
lieeren kandidaten en de blijde toejuichin
gen der leden toonden genoeg dat zij
met hen geheel en gansph eens van zin
in pens van herte wareq.
Dan wag het de bpurt tan M. Pil.
Wanneer onze achtbare schepen rechte
stond o n te spreken, ontstond er een
donderend handgeklap ip de zaal. Men
zoeg van Leve Mijnheer pil, dat de
zaal ei van beefde.
M. Pd spiak qns over den ftnan-
tieelen toestand vat; stad. Tol in 188Q
waren er nog rekeningen te bpialen van
verouderde schpld vr|n tijdens hit h?
beraal bestier.
Schuld, die voortkwam uit nutlelopze
schooionkostep voor scholen zonder
leerlingen pn meesteressen zonder weik-
Nu is de toestand -Ier finantien eindelijk
op goeden voet geraakt, de oude li
berale schulden zijn betaald en de jaai
Jijksche rekeqjqgei), van 1887 vooit,
sluiten met een te goetj vap vple dui
zenden franken.
Dan deed M. Pil ons den ongelpkki-
gen toestand zien waarin de burgers
van Veuine vtpkeerden onder hei li
beraal bestier. Twist en tweedracht
jreerschteri er ze |s onder do leden van
pen zeilde huisgezin en dal al dooi (lien
rampzaligen schoolstrijd. De katholie
ken hebben dat veranderd en de school
kwestie ten beste mogelijk voor iodeieen
geschikt. II-1 onderwijs der kindt rs
van stad wordt door siad betaald m tar
ten fijde van de geuzen, moesten de
katholieken betalen voor het onderwijs
der liberale kinder?, en dan nog op
eigen koster) in het onderwijs van hunne
kinder» voprzie;).
Men vraagt nu niet meer aan de ar
men die hunnen nood klagen waar
gaan uwe kinders naar do scliole?
maar men geeft aan deze die in nood
zijn, zonder onderscheid van gedacht of
opinie. Welk vei schil nu bij over lijd!
'I Was toen van uwe kinders in oqzé
handen, zgq niet, maakt u yan kante, en
sterft vat) horjger.
Voor wat openbare werken en feesten
aangaat, daarover wierd reeds breed
voerig gesproken.
Maar wat l ebben de liberalen tegen
het katholiek L-pstier ii) te brengen? Nog
slechts een vijftiental dagen scheiden
ons van de kiezing en hun kiesorgaan
en brengt geen een punt ten onzen
laste. Waarom zoo doodgezwegen, als
er, volgens liun zeggen, zooveel on
recht, zoovele onregelmatigheden onder 1
ons beslier geschied zijn.
Wanneer wij over zes jaren ons als
kandidaten kwameu aanbieden, beloof- I
wij u den schoolstrijd le doen ophou- -j..~..wV4, nUUI1 ue-
ophouden; het onrecht dat u aangedaan booren toeaan de hedendaagsche partij
ralismus.
hedendaags is
niet van de liberale
C$og vloeit
n eenei; j
kaïflkter', 1 Voor C-mC -
heiland en voor geloof;
duui zij U de viijheid kochten,
eest yopr de stem liuns bloed» n"i
[dool-
princiep mojslen
schijn komen.
En wat zien wij nu
t Liberaiismus onder godsdienstig op
zicht, is gekomen cn gedaald tpt het
atheis nus of de godloochening.
De hoofdmannen, de leiders vap het
l be'alismus zijn godloochenaars, loochen
n, zelfs het bestaan van God. I
stad niet slaqn; 't ware foi-me
y
nog een laat j
rviivrv r»
----.'.'.'.'."J,
De •'•■A.Md in.--