V 52.
47e i
jaargang.
zen worden, hier voor de kamer, elders
bate bloedzuigers, die den werkman en
kel gebruiken om hunne heerschzuchi te
voldoen; die voor hem geene de minste
achting hebben, noch hen over hei ver-
beteren van zijn lot bekieunen.
i Profijt trekken uil de verdwaaldheid
der werklieden, hunne zakken vullen
met den opbrengst hunner genoemde
coöperatieven, ten grooten nadeelo
van burger en winkelier, het volk god-
deko' en zedeloos maken om het te ge
makkelijker te overmeesteren, dat is het
«enige doelwit dat zij betiacl ten.
En wel! nu dat die mannen ontmas
kerd zijn, dal men weet wie ze zijn en
wat ze willen, is het de plicht van den
wevkman van hem bij zijne ware vrien-
den aan te sluiten en hunnen raad te
volgen.
Hel waar geluk van het volk is enke
lijk te vinden in zijne zedelijkheid, in
zijne godsdienstigheid, en het vlaamsche
volk, zoo verkleefd aan den godsdienst
en de zeden zijner voorouders, zal hem
door die verderfelijke leeiing niet laten
meéslepen, zal door al het geschreeuw
der socialisten, noch den laster en den
logen hunner vertoeielijke dagbladen
niet verdoold geraken, maar blijven hel-
geene I e', steeds was, christen en katho
liek.
In eene prachtige slotrede wekte de
redenaar zijne aanhoorders op, om hand
in band te werken tegen I et opkomend
socialismus, de kanker onzer eeuw, bet
verderf der samenleving, den ondergang
ven Kelk en Staat.
Donderend handgeklap begroette den
redenaar, wanneer hij aftrad van het
spreekgestoelte, en men kon genoeg be
merken welken groo'en indtuk zijne
meesterlijke voordracht op deze groole
menigte gemaakt had, die met de groot
st» aandachtigheid den redenaar had
aanhoord.
Uit den grond des herten bedanken
wij onzen B-ugschen vriend, den onver
schrokken en onvermoribaren Heer»
Beyaev, d e ahij i op de hres is wanneer
hel geldt zijnen persoon te pande te
stellen voor he’ verspreiden der goede
zaak, en steeds bereid b om met woord
en daad dt vijanden van Kerk en Geloof
te bestrijden.
Bij onze dankbetuigingen voegen wij
r.og eenen anderen wensch uit n herte
en ’t is van zijn krachtig woo d nog
meer dan eens in onze zalen te Itooren
weergalmen.
II. Ammtrn v««r 11.1,1. (Ier Mwn.t.nu, tor *1'"' 22 "el>1;'" ":ITC' '>6.
- M| ,|t| h|| BOWHOMMsr^S^ETS. drukker u.^ver- Zwar.. Nu.ummm. 4.1.. Veurne, on iu de Poslkumooren.
op dezen lijd gegeven wordt aan de huisge
zinnen der (verkende en tereledeu van hel
Genootschap.
Niemand zal voorzeker den tijd be
klaagd hebben welken hij in de feetle heeft
overgebracht.
Hij heeft er vooreerst hertelijk zijn herte
kunnen ophalen om te lachen, en daarna
eene kernaehtige redevoering gehoord over
eene der gewichtigste vraagstukken aan het
orde van den dag Het Socialismus.
Onioodig hier den lof uit te spreken der
spelers; zulks is reeds genoegzaam gedaan
geweest, en ook, hunne bedrevenheid in het
tooneelkundig vak is reeds te wel bekend,
opdat het noodzakelijk were hier verder over
uit te wijden. Niettegenstaande do ziekte van
een der bijzonderste spelers, die bijna voor
gevolg gehad heeft de feeste uit ie zetten,
heeft het tooneelstuk Tommelaer» Bomme-
latre den meesten bijval verkregen.
Daarna beklom Mijnbeer Beyaert, de wel-
mogeidheden is het echter op verre na 8ek«n(le Brugsche .edenaar, hei spmekge-
...ij,:Un/ian stoelie, om te handelen over eene gewich
tige zaak van dewelke het behoud afhangt
van onzen godsdienst, van onze vrijheid en
van ons vaderland.
Hij wilde or.s een leerstelsel doen ken
nen. waarvan er op onze d gm zooveel
kwestie is, te weten hei Soc.alismus.
Het socialismus, is niet anders dan eene
afleiding van h .1 f.beralismus, dal welhaast
geheel en ai z.l verdwijnen, om voor het
eerste plaats te maken. De oude en ware
liberalen zelve zijn verschrikt over het wan
gedrocht dat natuurlijker wijze uit dtza
valsche leering geboren is Eeiuge van h< n
trachten het socialismus legen te, werken <n
hellen over naarde b huudg<zir.de partij;
andere doen mede niet de socialist, n, zooal.»
wij hel velleden jaar gezien h bben in de
kiezingen Ce Brussel, Antwerpen, Gent «n
ande.e steden, ee dit alleenlijk uil haal 1
tegen den knbolleken guusdi-nst. Zij zou
den liover geheel het land le vuur en ie
wapen zien, dan mede te werken oin orde
en rust in het land lo bewar-n.
De spreker heelt dan klaar bewezen door
menigvuldige uittreksels uit de schntien zei
ve der kopstukken van het socialismu*, zoo-
ala Bebel, Marei, Liebknech', Anseele.enz.,
wat het liberalismui wil v rniclig n; v.m
Gedsdienst, vin huisgezin en vaderland Ge-
w.ld, oproer, hernieuwing iel s der frai.sclie
commune, alles is gord, wanneer zij dit
driedubbel doel kunnen) bereiken.
De socialisten en willen van geen gods
dienst weten. Voor hunne kinderen geen
doopsel, gcene kerke, geene eerste Com
munie meer. Deze laatste plechtigheid wordt
vervangen door alle slach van slemperijen,
in dewelke den kleinen van jongs af eene
minachting voor deu godsdienst wordt in-
geplant. Zij willen van geen priesters meer
weten, noch voor huwelijk, noch voor be
gravingen, alles moet bmgerlijk geschieden.
Geene kerken, geene priesters, geene kloos
ters meer, al die paapsche mommerijen,
zoo zij ze noemen, moeten verdwijnen.
Niemand heeft nog het recht van iets te
bezitten. Eifidom is diefstal, en alles
moet aan allen loebehooren.
De maatschappij moet alles bestieren
Landerijen, gebouwen, werktuigen, werk
buizen, alles moet door de maatschappij
n niet meer door afzonderlijke personen,
in eigendom genomen worden. Zulke on
mogelijke, zulke uitzinnige stelsols zouden
de socialisten willen inbrengen.
Wal hel huisgezin betreft, geen huwelijk
meer. De mannen en vrouwen moeten vrij
zijn van samen la wonrn en van elkander te
verlaten, wanneer het hun belieft; vandage
hier en morgen daar.
Maar indien deze vrije levenswijze ge
volgd wordt, wat zal er geworden van de
kinders? Dat is dood.eenvoudig. Niemand
en zal nog meester zijn van zijne kiuders.
Zij zullen van hunne ouders weggenomen
zijn en opgebracht in scholen van de maat
schappij, al door een, zonder onderscheid
van geslacht, en op eene sebandig manier
van kindsgebeente b dorven. Zij willen ons
terugbrengen naar het schandigste, het
Woensdag 30 llecemlier 1801.
BuUenUndsehe Politiek.
De politieke toestand in Europa is
zoo kalm als bel maar kan.
In de landen der handeleverdragen,
gaat het zoo goed als bet mogelijk is
met landen die eenen grooten sprong
hebben gewaagd, en dio doen, net ge-
'tjk een jongen die zich heel behendig
over «ene gracht wipt, zich aan de
overzijde neerhukt om al de moeilijkhe
den en hel gevaar van den gedanen
sprong te overdenken en zichzelven ge
luk te wenseben over zijnen moed en
sijne behendigheid.
De gouvernementen die de verdragen
hebben gesloten, schijnen in den derden
hemel Ie zijn; zoodanig zijn zij tevreden
over het voltrekken dier daad van ge
wicht.
Met de onderdanen van sommige dier
t L
zoo goed niet gesteld; in enkele landen
>s men ontevreden en preutelt men te-
zooals hier, in ’t gezegend België,
bijvoorbeeld.
Te Aalst, te Brussel en le Gent, don-
deit en tempeest men tegen hel Bel-
gi.-ch-Duiisch handelsverdrag; men
icbi meetingen in, zendt vertoogschrif-
,fn op omdat men hel aangegane ak
koord als nadeclig voor onzen handel
emotiet.
Te Lu k echter is men cr zeer tevre
den over en verklaart men luid op dat
bet gesloten verdrag met Duitscbland
volkomen de belangen van het Walen
land waarborgt!
In Italië, in Ooslenrijk-Hongarie en
1‘ruisen, zijn er ook groepen mjveraars I
®n handelaars die wederzijds bun I
gouvernement beschuldigen de belan- I
gen hunner onderdanen niet genoeg te I
nebben gadegeslagen, alhoewel hel ten
overvloede gekend is, dal de groote I
monarken zorg hebben gedragen, in I
deze zaak, al bel deksel naar hunne zij- I
dco ver te trekken.
Wij zijn benieuwd te zien wal onze I
Belgische Kamers mei de gesloten ver- I
dragen zol en aanvangen.
Dat er zal aan gewijzigd worden, is I
een bijna stellig feit, want de klachten I
van verzet, die uil Brussel, Gent, Aalst I
en Antwerpen opgaan, zullen weerklank I
vinden en ongetwijfeld aanhoord wor
den.
Onze wetgevers zullen echter wel I
doen niet te haastig te werk te gaan en I
eens goed toe te zien van waar dc legen- I
stand komt.
Te Brussel, bijvoorbeeld, is de voor- I
name op touwsteller der meetingen van I
verset, een Franscbman, de bestuurder I
van het groot Franscb regenscherm- en I
wandelstokken-magazijn der Noordlaan, I
dat dagelijks aan de vier hoeken van I
’t land door alle mogelijke en onmoge- I
lijke bladen doe u t >azuinen dat hei op I
niet eenen hoek gelegen is.
Nu dat is een feit van beteekenis... I
Dat men vooraleer een besluit te nemen, I
er twee maal op nadenke; want, in geen I
geval mogen wij het spel van Frankrijk I
spelen en moeilijkheden zoeken met
Duitschland, om aan Frankrijk te be
hagen.
Avondfeeste in St. Joseph’s genoot
schap, op Zondag 27 December
1891.
Talrijk waren dc uiig, noodigden die zich 1
verdrongen in de groote zalen van het
nieuw schoollokaal, om de avondfeeste
bij te wonen, welke volgens oude gewoonte 1
Indien er geene ontbinding der kamer
plaats beeft voor Juni aanstaande,
zullen er op 14 Juni 1892 in alle arron
dissementen van hel land kiezingen
plaats hebben voor de gedeeltelijke her
nieuwing van de kamer van volksver
tegenwoordigers en den Senaat.
In de provinciën Antwerpen, Braband
Luxemburg, Namen en West-Viaanderen
zal er gekozen worden voor de helft der
kamer; in de piovincien Henegauw, Lim-
1 burg, Luik en Oost-Vlaanderen zal er
schoone encijdiek over de werklieden. moeten gekozen worden voor de ver
nieuwing van de helft van den Senaat.
Zio dus, indien zelfs geene ontoinding
plaats heelt, dan toch zal er den 14 Juni
in alle arrondissementen moeten geko-
Zijne Hoogw d; Biss.-hop van Brug
ge heelt benoemd
Onderpastoor van O.-L.-V. te Popo-
ritighe. M. Vanoverschc’de, ot.detpas
toor te Coolscamp;
zede’o S’le tijdperk van hei oude heiden-
I dom.
I Eu denkt niet dat wij overdrijv n; dit
I alles slaal breedvoerig beschreven in de ge
schriften waar de socialisten hunne leer».el-
zeis en hunne levenswijze uil een dosu.
Maar waar is dan hunne liefde tol het
volk, waarop de socialisten zoo sloffen en
boff n. Bebcl, de piopheet der soc alisteu,
heefi een jaarlijksch inkomen van 60,000
fr. Man, Janson, Liebknecht bezitten mil-
lioenen en Anseele zal welhaast een der bij
zondersle grondeigenaars zijn in Gent.
Waarom beginnen zij niet met dit onder
hunne volgelingen uit Ie deekn? Den toe
stand van hel werkvolk verbet, ren, zijn lol
verzachten, dat is hel oogwit niet van hunne
werkingen en van hunne opstokerijen.
Heerschzucht alken is hunne drijfveer. Zij
willen hier in Belgie gelijk elders, aan het
hoofd van het land staan, en veuzen daarom
den werkman op om tegen zijnen patioon,
dwingen hen van werkstaking te houden
en tegen s’ lands beslaande wellen op te
staan. En wanneer de werkman, verdwaald
en opgehitsl door hunne woorden n hunne
geschriften, oproer maakt en geweldena
rijen bedrijft; wanneer de gewapende macht
er moei lussebenkomcn, om dien opstand
te dempen, zijn bet de opleiders der so
cialisten die gekwetst of gedood ten gronde
vallen! Neen, het zijn die arme werklieden
die bot slachtoffer van hunne dwaling zijn,
terwijl de kopstukken hun schuitje van
kanlesteken en liever geen genie,ns ma
ken roet de bajonnetten der soldaten.
Met cijfers in dé hand bewees ons de
redenaar hoeveel de werklieden vei toren
luidden in dagloon, en hoeveel gespaar
de penningen zij uil de spaaikasse ge
haald hadden gedutende de laatste
werkstakingen. Hel was bij millioenen
franks dal du verlies moet geschat wor
den.
En om bel werkvolk gedurig in be
dwang en onder bun gebied ie houden,
wal middel gebtuiken die opstokers
Ah zij doen den werkman gelooven
dat al zijnen tegenspoed, dat al zijne
ongelukken zullen ophouden mei bet
algemeen stemreebt. En nogtans in lan
den waar he. algemeen stetnrecbi be
slaat, in Frankrijk en in Duitscbland, is
de toestand der weiklieden veel ei gei*
dan hier.
De groote macht der opleiders komt
voort uil de onwetendheid der weiklie
den, die niel verstaan waar men hun
naartoe Wil leiden, en hen laten be
driegen door blaai en grontsprekerij.
Nogtans ’t socalimus nacht zich meer
en meer uit le spreiden onder hei weik-
volk en hel is een plicht van de welheb
bende klasse deze verderfelijke leering
tegen te wei ken en den werkman de band
toe te reiken en hem te doen verstaan
waar zijne ware vrienden te vinden zijn.
Voor ons, katholieken, is dat niel
n)öcil'i|k,' Het vooi beeld wordt ons van
hoogdr- hand’gegeven. De Stichter van on
zen H.'God'.diérist heeft willen lid wor
den van een ai in huisgezin, en hij beeft
twaalf ai me lieden gekozen om zijne
leering de wereld door te gaan verkon
den. Paus Leo XIII heefi in zijne wonder-
welke de Protestantaciie keize van
Duitschland zelve in zijn slim sblad heelt
doen drukken, aan de katholieken der
ganache wereld gi toond hoe zij het
socialismus moeten bestrijden en hoe het
hunnen plicht is van den werkman ware
liefde en genegenheid toe ie dragen.
Van den anderen kam moet de werk
man ook medehelpen Uil hetgeene hem
voorehgesteid wierd, uil de woorden en
geschriften zelve der socialisten kan hij
genoeg bemerken dat zij niel anders zijn
dan eei e bende v ijbuiiers, onverzaad-
I
I
■rarjJMMMMMMm n i mmn i
J
voor den Senaat.
----
Priestorlijke benoemingen.