Nr 23.
Woensdag 7 Juni 1893,
iaaleaner.
Wet op het Onderwijs.
1 so
gang van het officieel, ’t is le zeggen
Wel te verslaan, het zal noodig
(Wordt vojrtgezei.)
e-
schuilplaats gevonden heeft vroeg Wal
ter met belangstelling.
Ach neer. Ik weet het niet; vruchle
loos bleven al mijne aangerichte pogingen,
om iets des aangaande te vernemen. O.
mocht ik, in de onzekerheid baars verblijfs,
slechts in de overtuiging berusten dat haar
lot niet te bitter geworden is
Terwijl nu de gevangene al zijne wd-
sprekenheid gebruikte om de maagd voor
hare vrome wijsheid te roemen en Aymon’s
plichlvcrgeten met strenge woorden tel; ken,
terwijl hij tevens met vaderlijke goedneid
don zoon van zijnen ouden wapenmakker
aanspoorde zich de beproevingen ten nutte
te maken en Lem hoop in de toekomst gaf,
werd in eens de deur des kerkers geopend.
E n bediende des rechts trad binnen en
plaatste zch op eenen afstand der verbaas
de rampgenooten en verzocht Van Moer-
kerke eeibiedig hem voor den schout te
willen volgen.
Walter ontstelde zichtbaar bij eene hem
zoo ongewone boodseh ip; als een gewoon
mensch die voor den rechter geroepen
word', beefde nu die dappere ridder van
Het burgerkruis van i’ k as is ver
leend aan M. Jan Dequidi, tui gemeester
te Oeren.
deed dan ook in dezes gemoed eene zoete
hope ontslaan.
Daar hij meer vertrouwen dan zijn vriend
bezat, had hij deus duis'er voorgevoel niet
gedeeld, ma.r had zelfs in eene zoo onge
wone zaak, h >l voortecken eener naderende
lotverwisseling meenen te ontdekken. Even
wel schten wederom die schoone hoop z ch
niette zullen vei wezenlijken, want reeds
waren er enig dagen verioopen die nie s
hadden teweeggebracht; de gevangene ve -
bl-ef nog altijd in den kerker. Du 4 moe.-1
het aan alle kanten in den geest des jonge-
iings zoo duister als vooiheen blijven, daar
hij ook van de m .agd, van zijne b‘minde
Maria, niets had kunnen vernemen. Nog'ars
hoe o. verpoosd het ook ongunstig bleet,
vetkr'fghij evenwel meer kalmte ai ge
rustheid in het hart, en ofsch n uit het
paradijs des onverghnsten ‘oorspo^ds ge
daald, had hij, na veel moeite wel is waar,
toch eindelijk zch aan het ellendige aard-
sche leeren gewennen
Dit blad verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. ’sjaars; met de post 6 fr. Annomen 20 centimen per regel. Dé fcCrote letter
volgens plaatsruimte. Rechteilijke eerherstellingen 1 fr. Een Nr 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100-
De Annoncen voor Belgie (ter uitzondering der Vlaanderen) en ’tbuitenland worden ontvangen door hel Office de Publicitè, Magdalenastraal, 4G, te Brussel.
Men schrijtl in bij BONHOMMK-RYCKASEYS, drukker uitgever. Zwarte Nonnenslraat. 4, te Veurne, en in de Postkan tooren.
weleer bij een onbegrepen angstgevoel. De
hand van zijnen jongen vriend vastgrijpende
wrong hij ze en sprak met ontroerde stem
Vaat wel. mijn zoon, wees steeds voor
zichtig en. braaf. Wie weel of hei niel voor
de laatst maal is dat wij ons hier beneden
zien.
Bij het hoofd van St. Jan zegde de
bediende lot ztch zdven, terwijl hij den ge
vangene gevoegelijkere kleederen bood.
Alles wel nagezien zou ik durven wedden
dat die heer zich in den uitslag der zaak
bedriegt
Even al» de bange reiziger, door een ver
vaarlijk orkaan op de baan overvallen, ce-
h°d zijnen moed herleven voel.1, wen er
eene enkele lichtstraal door den zwart be
wolkl'-n hem-l diingt, zoo ook is de onge
lukkige. boven wiens hoofd h< l onweer des
rampspoed» smengeirokken is; bij hoopt en
vertrouw', wanneer de minste schijn, de
minste schaduwe van zachter lol zich aan
den gezichteinder zijns gresles-vertoont.
Wal in den kei kir de samenspraak des
gevangenen met den j ngen Aymon Van
Ruysbrouck zoo plotseling afg< btoken had,
van het liberaal onderwijs. De katholie
ken zullen overal scholen hebben en de
liberalen zullen daartegen niet kunnen
opkomen.
Niets bewijst beter dan die redenee-
ring dat de katholieken, thans nog,
onder een katholiek ministerie en na
bijna tien jaren bewind, verdrukt wor
den in zake van onderwijs.
Welhoe, bet officieel onderwijs, dat
door de katholieken zoowel als duor de
liberalen wordt betaald, is alleen ten
dienste der liberalen en de katholieken
zijn verplicht daarenboven nog scholen
te stichten en te onderhouden, voor hel
onderwijs hunner eigene kinderen!
Die toestand heelt al te lang geduurd.
En nu dat men spteekl van hem te ver-
anderen, komt aten zich tegen dien
rechtvaardigen maatregel verzenen, zon
der daarvoor eene wettige reden te kun
nen aanbalen.
liet liberaal blad la Chrtnique doel er
geen doekskmis aan en zegt dat, indien
liet stelsel van Mgr. de liailez tegen
stand ontmoet btj de liberalen, de oor
zaak daai van geene andere is dan dat
zij bang zijn van in den zak te moeten
schieten.
Het Brusselsch geuzenblad drukt zich
uit als volgt
Wij zijn volkomen bereid het voor
stel van kanunnik de llarlcz bij te tre
den, waarvan de heeren Feron en Lo
rand zich overigens alleen ir. do
liberale drukpers als de leverige ver
dedigers aanstellen, op twee voor waar
den
De eerste is, dat het mogelijk zal
zijn in elke gemeente ten minste éëne
liberale school op te richter.;
De tweede, dat de heereri Feron en
Lorand ernstig zullen waarborgen dat
de rijke liberalen de opoffering zullen
doen van de talrijke milhoenen, die voor
het onderhoud dier scholen noodig zijn.
In de Hamer.
Deze week beeft de Kamer twee on
stuimige zit'.ingen gehad, zoodanig dat
i de voorzitter onophoudelijk moest bel
len om het oorverdoovtiid geschreeuw
en geiuchi te overmeesteren.
Er was te s emmen over het nieuw
art. 48 der grondwet en een voorstil
dat in de grondwet zou geschreven wor
dt n en toj.aren dat de evente i-e ver
tegenwoordiging door eene bij ondere
kieswet kan ingevoerd woiden.
MM. Woeste, Bara tn and re katho
lieken en liberalen, hevige teg nsne-
vers van het stelsel tier tvenreuige
vertegenwoirliging hebben ales inge
spannen om het voorstel van l et minis
terie ie doen mislukken alJus waren
zij zeker dat de evenredige veriegen-
w.oordiging niet zou gestemd worden.
Echter hebben de katholieken zich
door da' gese n eeuw niet laten o ver
rompelen en bet art 48 werd aangeno
men met 101 stemmen tegen 21 en 12
outhoudii gen.
Dit artikel luidt als vo'gt
De samenstelling de kuskolleg'es
woidt voor iedere piovincie door de
wel geregeld
De stemming is verplichtend.
De stemming heeft plaats m de ge
meente, bij u tendering der gevallen
door de wet te bepalen.
Dus zullen de kiezers wetle'ijk ver
plicht zijn ie gaan stemman. Maar tos
die verpliciitmg door de wet zal be
paald worden, weet men nog niet. Zal
de kiezer, die niet gaat stemmen, ge
straft worden met boet of anderszins?
Daar weet mi*n nog niets van. Eene zaak
is zeker, en 't is dat de kiezers voor da
Kamer voortaan zullen moeten g;a’t
stemmen.
Nu dat de kiezers zullen moeten gaan
stemmen, zullen de gekozenen ot k ver-
plicu't worden in de Kamers te gaan ze-
I
zijn dat de liberalen, hunne gewone
gierigheid overwinnende, scholen stich
ten en onderhouden, niet gedurende een
jaar, maar altijd, op sitaf van Belgie
nog, gedurende eeuwen, onder hel
klerikale juk te zien buigen.
IFij kennen de rijke liberalen. De
meesten onder hen zullen zich vergenoegen
met in de bus der inzamelaars voor de
wereldlijke scholen cenige stuivers, eenige
centen of.... knoppen te werpen.
IVat de anderen betreft, zij zullen
eene goede beweging hebben, twee of drie
bankbriefkens geven het eerste jaar, vijf of
zes goudstukken hel tweede jaar, drie of
vier vijffrankstukken het derde en het
r ierde jaar, verklaren dat zij er „genoeg
tan hebben.
Ziedaar de vrienden van onderwijs,
1 cm en beschaving naar de natuur ge
tchilderd, en dat nog door hunne etger.e
mannen
Uit die schels van la Chronique blijkt
nog, ten overvloede, dat de liberalen
bei officieel onder wijs beschouwen ats
bel middel om liet land ie verlossen
van hei klerikale juk. me: andere en
meer verstaanbare woorden om van
Belgie een vrijdenkersnest te
maken.
En daaivoor betalen de katholieken,
sedeit onheugelijke jaren, zoowel onder
katholieke als onder liberale regeerin-
gen!
't Is hoog lijd dat daaraan een einde
kome en dat men, in die zaak, ineer
rekening boude van de rechtvaardig-!
beid en van de openbare denkwijze, dan
wel van den kleingeedigen en baatzuch-
ligen tegenstand der liberale leiders en j
geldmannen 1
Men weel dal het ministerie, tot groot
genoegen van alwie de vrijheid van on
derwijs voorstaat, beloofd heeft maat-
tegelen te nemen om de ongelijkheid
die thans tusschen het vrij en het offi
cieel onderwijs bestaat, te doen ophou
den, en de openbare toelagen voor het
•onderwijs op rechtmatige wijze te ver
deden tusschen de verschillende scholen
die aan zekere voorwaarden voldoen.
Men weel .eigenlijk nog niet welke
maatregelen het gouvernement zal voor
stellen, en die kwe.-tie zal maar in de
kamers kunnen voortgebracht worden
als geheel de grondwetsherziening en de
nieuwe kieswetten uil de voeten zul en
zijn.
Oudertusschen blijft de kwestie aan
het dagorde in de schoolwereld, en van
versebillige kanten worden er voorstel
len vooruilgezcl.
Zoo wordt onder ander voorgesteld
het Engelscb stelsel in te voeren, 't is te
z,1ggeri hel onderwijs volkomen vrij te
wteri, en aan alle scholen, zonder onder
scheid, hulpgelden toe te kennen, in
evenredigheid met het getal hunner
leerlingen.
Voor hel bekomen van die hulpgelden
souden geene andere voorwaarden ver-
eischt worden dan een minimum van
■wetenschappelijk onderwijs, en een
behoorlijk lokaal, beantwoordende aar.
voorschriften der gezondheidsleer.
Dat voorstel vindt nog al veel bijval
bij de radikalen, en wordt door M. Lo-
tarid in de lUforme verdedigd, die er de
rechtveerdigheid van erkent.
Echter do liberale bladen, en onder
andere 't liberaal schoolblad l'Education,
blagen puiten in Jen grond en pogen
bet voorstel door de armzaligste drog
redenen te bestrijden.
Dat stelsel, zeggen zij, hoe recht
vaardig het ook schijne, is de onder-
DE DOCHTER DER GEVANGENEN
O. zij had zoo wel mijn hart geraakt
het leedwezen, dat hare woorden in mij ver
wekte, was zoo diep gevoeld hoe gaarne
zou ik hebben wedergekeerd tot de schuch
tere vriendschap, tor die zedige achting
waarui', eenige dagen geleden, wij nog zoo
veel troost hadden geput. Ik bad Maria het
verledene te vergelen; maar zij hield er bij
dit na znlk eene verklaring er niel meer
weder le keeren was. Echter, om mijne
z;chtbare wanhoop op te beuren, trachtte
zij mij tot stei kmoedtgheid op te wekken
tn, hare eigene gelatenheid tt n voorbedde
stellende, maande zij mij ook tot gelatenheid
in het doorslaan der wre-dsfe beproevingen
a:»n. Maar toch zijn hare troostende woor
den onmach'tg gebb ven om aan mijn hart
dien zl lenvrede weder le gev. n dien ze mij
zoo onviijwjllig had ontroofd....
En nu, wed gij niel waar zij hare
Vertrekuren van den ijzer en weg.
tot 30 Juni l»O3.
DE VEURNAAR
932
941
11 05
9 44
5 18
6 34
6 53
6 59
7 04
7 11
7 S3
7 34
7 Ai
7 50
4 57
5 06
5 12
5 19
5 25
5 34
5 49
7 28-
8 42-
8 56 -
9 OS-
907 -
9 14-
921-
9 52 -
9 40 -
9 48 -
9 59 -
8 56 1054 3 08 5 00
9 27 1131 3 43 5 34
9 48 11 49 3 59 5 50
9 53 11 58 4 07 6 03
1205 4 14 6 11
1 33 5 22 7 58
258 646 9 03 -
510 807 1043 -
P-rUMel (vertrek)
Gent
Lichterveld e
Coi tem.rck
Handsaeiue
Eesten
Zarren
Dixmude
Oostkerke
Avecappelle
Veurne 6 55
Adinleike 7 05 8 02
Gbyvelde 7 28 8 26 10 23
Uuinke.ke 7 55 8 37 1052
Cortemarcfj naar Oostende, 4 55 7 53
10 44, 12 51, 4 36, 5 01, 6 32 7 01
Ou.steiidc-Cüf temaicq, 5 27, 7 45, 12 09
4 05 6 03, 0
Cortein-IJper 6 44 8 51 I 34 5 12 7 42
Uper-C >r <un0 656 9 41 H 57 3 39 6 8
Lichter velde naar Kortrijk, 5 08, 8 30
11 20, 1 09,3 18,5 23 7 19,
Kortiijk. naar Lichtervehle en Brugge,»'
6 17, 7 4S, 10 45, 12 23, 1 08, 4— 6 27
Brugge naar Kortrijk, 7 45, 9 00 11 03
12 45 5<5 6 45,
(Ulende-Brinbel 503 605 7 18 8 53 10 57
11 32 i 44 5 15 5 82 8 25 0
Duinkerke (vertrek)
Ghyvelde
Ad in kerke
Veurne
Avecappelle
Oostkerke
Diimude
Lessen
Zarreu
Uundzaeine
Cortemaicq
Lichtervtlde
Gent
9 16 1 46 2 38 5 41
n 41 8 82 5 43 7 19
1 25 5 02 7 29 8 40
1 43 5 14 7 43 910
1 49 5 20 7 49 916
1 54 5 25 7 54 9 2i
2 01 5 32 8 01
2 10 5 39 809
2 21 5 46 8 20
2 29 5 56 8 28
2 38 603 835 95t
256 615 10 06
3 40 638 10 39
407 7 06 11 08
»4.
EENE GESCHIEDENIS VIT DE XIV* EEUW
door P. VAN DELEN.
6 00 8 56 1054 3 08 5 00 7 25
6 3 2 9 27 1131 3 43 5 3 4 7 56
6 48 9 48 11 49 3 59 5 50 8 10
4 43 G .’8 9 53 1158 407 6 03 8 17
7 <5 1001
7 13 1009 12 13 4 22 6 19
7 i5 1019 1226 436 651
7 31 1025 1232 4 42 6 57
7 38 1032 1259 4 49 6 44
7 -tA 1038 12 45 4 55 6 50
7 '4 19 47 1255 5 11 6 59
8 05 10 57
7 16 9 15 1205
Brussel (aank.) 9 25 10 40
Duinkërke naar
mor».
Duinkeike (vertr.) 10 41
Atrecht 2 26
Amiens o 35
parijs (aankomst). 5 25
Avonds
Parijs (vertrek) 7 10
Duinkerke(Aank). 12 13
Nieuporl (stad)-Dixinude, 6 44
1 4 03 6 49 0 00
7 28
5 41
Parijs en Parijn naar Duinkerk o
av. ’Mroortf.
2 45 5 45 6 35
6 16 811 8 42
8 01 9 19 9 50
11 25 It C6 11 25
6 l>5
4 01
1144
12 28
5 45
8 II
9 <9
II 66
h uiurg. morg.
8 00
15
Nieupurt Dixniude-Gent en Venrrie (Inirikert e.
Nieuporl (stud)-Dixrnude, 6 44 9 33
1 34 4 03 6 49
Dixniude-Nieuport o»
2 18 5 41 8 07
10 25