2
1
Dinsdag 24 December kS©5.
I
I
Vlam inc.
1
?i
52.
i
rscbijnt den Woensdag. onmiddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs
Dit blad
I
i
we-
JAARGAHG.
18
49
20
4
Foor ’I onderwijs ’t zijn er vele die
zneenen dai de vlaamsche beweging
’t Senaat stemde de begwotir.g van
ei> de verattdertn-
tooneelen in do kamer veroorzaakt. Er is
’i transeb
Doe rijmt;men dat te gaar?
Nog iets, zeggen ae fipgebekte
’t vlsamsch is toch zoo boertig en zoo
plat.
Ik en loochene niet en geve u zelve
eertgszins gelijk; maar van waar komt
liet? Liegt net aan den aard der tale zelve?
Duizendmaal neen; maar eene taie groeit
in de Kamer,
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drur» -- -
- ''-"traai. in eurne, en in de Postkantooren.
De twee laatste zittingen werden ip- .-•••
om in dg volgende gemeen en
krijgskundige inlichting, moeten door
andere ministers nog ocideizocht wor- j
den. Derhalve kun bedoeld wetsontwerp i
met onmiddelijk voorgelegd worden. j
De liberalen en socialistet die vurig
wenscfr.en dat het katholiek ministerie
den persoonlijken (henstpiicht zou in
stellen en daarmede de misievredenheid
van het volk verwekken, zijn andermaal
kerke, de eerste 16 dagen gevang voor sla-
i
ue twee andere elk 26 fr. bod. voor slagen.
Vroman Jan, werkman te Keyem, 26 fr.
boet, voor eerroof.
j Ryckebus Dasideer, werkman, te Eessen,
- r uwe borst i 50 fr. boet, voor smaad,
getuigt dat gij zelve de schuld zijt
de leemte die gij verwijt aan de
vlaamsche tale.
I Leest en herleest dit kort pleidooi ten
1 vooideelë van de vlaamscbe hewegtnge, wonden.
ioe gelaakt hebt t gene gij j huisvrouw Jules Thieren, te Oostduinkerké,
bost, voor smaad; do eerste nog 10 fr.
voor liebte geweldadén.
Ran Jozef, smid, Ie Veurne. 16 dagen
MAf ‘te hébben
Doop doet leven.
Set ie 24770 n' 23
24768
24768
24768
Z. Hoogw. de bisschep van Brugge
heelt benoemd tol eerekauunnikken Al.
gesproken over de vlaamsche beweging, I
en, wal men ook zegge.' zij stapt met
reuzenschreden vooruit, tot spijt van die
’l benijdt.
Gaat in uwe gedachten ’t vierde var.
eene i__
tegenwoordigen toestand van zaken met
den dezen van over 25 jaar, en ’t ver
schil is troostende voor een vlaamsch
bene.
T Was dan eene eere en een teeken
van fijne opvoedinge van geen vlaamsch
te kunnen spreken, en nu wordt het te
rechte ten anderen, al stillekens eene
schande, ’t Blijven nog eemge verstokte
f:anschgezinde van den ouden stempel,
die koppig aan hunne verouderde ge
dachten houden, en die medelijden heb
ben of schijnen te gevoelen voor die
jongbloeden die dien vroeden oorlog
voeren tegen die liefelijke fransche
tale, en dal ten voordeele van die boe
retale. en ze jammeren en ze ker
men al moeste de wereld vergaan!
De eenvoudige reden van die hard
rekkigheid in de boosheid ligt hierin
dat die heeien de edelheid en de nood-
zat.i djknoid niet en vatten van ’t doel
dat de ware vlaming beoegt.
De vlaamsche beweging en is trou
wens niet beperkt in eenen bekrompe
nen taleturist,... booger in ons streven.
De taie immers is nauwe verbonden
met het bestaan, het worden en ’t ont
word™ van een volk. God heeft elk volk
zijnen aaid gegeven en zijne tale en die
in innig verband verbonden, en zoo is T;
wilt gij een volk zijnen eigenen aard
en zijn eigen bestaan ontrukken, ont
neemt hem zijne tale. De Pruis die weet
bet wel; wilt bij de veroverde gouwe van
Elzas en Lorreinen en van Polen duilich
doen geworden, bij hunne tale moet
verduilóchen; en ’t ingelijfde en voelt
niet min dat het bastaard wordt met
zijne tale te verbasteren en ’t houdt
aan zijne tah* gelijk aan zijn leven. En
ware ’t niet jammer van ’t vlaamsche volk
fc doen ontworden en vervallen dat met
recht de kroone spant voor aard en ze
den onder de volkstammen van Europa,
ol vindt gij beter misschien die te ver
wisselen met franschen aard en fransche
zeden?... Ik voor mij en meeno niet dat
wij daar moeten naar verlangen ik houde
meer aan ons oud vlaamsch geloove bon
ei.de trouw, en daaromhoiid ik aan onze
tale. Dat is de eerste reden.
Ten anderen aller hillijkst en hoogst re
delijk zijn de eischcn der vlaamschge-
zir.dcn.
t Gene zij vragen en vergen 't en is
niet dat bet vlaamsch alleen beersebe
ter uitsluiting van 'i fiansch, de vlaming
is tr-delijker. hij weet d:’l Belgie een
tweetalig land is en 't fransch onont
beerlijk is, maar hij wilt i. Vlaanderen
zijne trie op Je eerste plaatse, 'terwijl zij
nu staat waar d-> bezem staat.
'i Is ai vele verbeterd, op ’t papier ten
minsten.' maar in wezenlijkheid laat
nog bitter vete te wen.schen.
In ’t recht, in do openbare bestieren,
op de ijzer wegén is ’t al ti anseh -4»t de
klokke slaat, en dan moet de vkiffting
hem laten veroordeelen dikwijls--zonder
te weten schier waarover hij beSchul-
digd werd. In ’t léger de schamele
'iaiaische boerejongens worden be
schreeuwd én b'etierd in ’t fransch, omdat
ze de bewegingen slecht uitvoeren die
ze niet en verstaan.
h dat tedefijk
blijkelijk doen zien dat de socmiisien
streven naar eene maat; c lappeiijke urn-
wente’ing. en zijne tevredenheid uiige-
druki over den yoo:uitgang, dien het
gedacht van’t viijwiUigersteger.gedaan
heel’ in de Kamer,
Vrijdag werd de jaarlijkscbe lichting
van 13.300 man gestemd mei 74 stem
men tegen 50. derskring
Zaterdag behandelde men delaatstebe- j g.?
palingen der wet op de stokeiijerw
Daarna ging de Kamer uiteen tot den
14 Januari.
Senaat.
moeten eene breedere plaatse innemen,
omdat ze daar meerjaren voor hun heb
ben om 't fransch te ondei wijzen; de
vlaamsche tale zou daar dienen de voer-
tale te zijn ik (spreke van de vlaamsche
gewesten) lijk of dal het fransch tegen
woordig is en ’t fransch zou moeten op
den eersten rang staan der vreemde
talen.
Voor eenen vlaming, spijts alle ge
weld, 't liansch is en blijlt toch eene
vieetnde tale en een vlaamsche genees
heer, notaris te wege, een priester bijzon
derlijk, zal later onzeggelijk meer deugd
doen met zijn vlaamsch dan met bet
fransch. In welke tale trouwens moet bij
't volk toespreken?... En zijn er niet die
lastig spreken in 't Vlaamsen omdat
hunne opvoeding veifranschtwas?
Eu nogtans op den dag van heden
bijzonderlijk, dat er gevaar is meer of
ooit, van scheidinge te zien er scheu-
ringe lusschen den hoogeren en den lee
gheren stand, onze plicht is 't die klove,
die dreigt de twee klassen te scheiden,
op te vullen en te dempen; en ’t waie
die verbroeden van eene andere tale te
bezigen dan die van den leegeren stand.
Spreekt cöne en dezelfde tale met bet
volk, en een gioote slag van toeimde
ring is gedaan.
Daa.-oiu n oei het vlaamsch op de
eereplaa se in onze vlaamscbe coile-
gien
a Maar, hoor ik pl, men kan van nu
al ntel te wel tianscb, als men bet coi-
legie verlaat!! wal zal er geworden
onder uw stelsel
Men zal alles in beter vlaamsch ken
nen, dal is ongetwijfeld, en ’t fransch
zal er misschien weinig door lijden;
trouwens de vlaamsche studenten zullen
’t liever en neerstiger ieeien dan nu,
want zij aanzien de iranscue talc als een
vijand, eenen basiamd die de plaatse
inneemt van 't kind van den huize.
Ten anderen, ’t is verkeetd van te wil
len uil een vlaamsch rnoud zuivere fran- I Hoe heviger de besprekingen worden
sche lounen trekken; iedereen zijn tuuge a
is gesneden op den den leest zijner j onze senators huu kamerwerk
moedeitale en eene vreemde mag en ten.
moet vreemd klinken.... Men is voldaan Altijd even esapig en gematig.)
van een Eugelschman, die hem kan doen i ven zij hunne edevoeriugen if
verstaan ui transen., men staa in be i ’.2
wonderinge voor eene wale die drie middelen en wegen,
wóórden vlaamsch kan stameren, en een gen op den vleeschhandel.
vlaming is in den ban vas de II. I’
Kerke ais hij een accentje verplaatst in genomen door het bespreken der
i
zendbrieven die minister Nyssens rond
gezonden had, over de bevoegdheid der
toezieners van het werk.
SSechterlijlke kronijk.
Zitting van 5 December. Vynck Ljo,
vischhand«laar;le Lombarlzijde, 15 fr. boel,
voor eerroof.
i Vynck Pieter, visscher ts Nieuport, 2
j masl 16 d.>g»-n gevang en 25 fr. boet, voor
diette en bedreigingen dooi gebaren.
Vanneuville Victor, Corlenl Emile en
Vanbdlemont Karei, visscher» te Oostduin-
i ktrke, de eerste 16 dagen gevang voor sla-
gen, en 15 fr, boet, voor smaad door daden
i i £i t wtrnt» n n rl-l V>.J I Ir 3 i4 fn E.ZVaf
Vroman Jan, werkman te Kryem, 26 fr.
Ryckebus D^sideer, werkman, te Eessen,
Feys Edward, handelaar in bier, te
Oostende, vooiwaardelijk, 10 fr. boet,
voor slagen.
Gaelaf Lodcwijk, werkman te Is. nbcrglie
voorwaardelijk 50 fr. boet, voor slagen en
j Coulier Angus', visscher, Lozier Eugenia
1 vöowaardelijk voor de tweede, rik 10 fr.
vecht lusschen generaal Brassine en den i
socialist Defuet, doch, gelpkkiglijk; deze
heeft zijne gezegdeus tugeirokkeu eu de 1
zaak is m der minne verefietld. i
Donderdag heelt M. Hellepuite klaar- g
blijkplijk doen zien dal de socialisten 25 fi. boet, voor smu d jegens dc politie.
--
Laatste tijdingen op de 49 bladzijde.
-----
Ves’BcSaiïSIegc éijiSJaiöcia.
Laatst aangekochte obligation der lee-
ning van Antwerpen, door den spaar-
Hoop doet leven.
Vandeputte, licentiaat in godgeleerdheid
boe stiller en rn tiger en leetaar van H Schrift ie iseminarie
voocilét- van Brugge, en M. Van Hoonacker. dok
tor ir. de godgeleerdheid, lee ;ar b j de
hoogeschool van Leuven.
Zaterdag heeft Mgr. \V«iï Iaën 13
'priesters gewijd, 12 diaken- m 20 on-
derdiakens. Onder- de diakens bevindt
zich M. Modes*. Vi nek, van Veurne.
Zijn benoemd tot burgemeesters
plicin is geieed, docii sommige punten,
zooals de vergelding der soldaten, de
mtliitewei, de gioadslag van ’s lands
hebben eene geboot' e aan te geven?
i lieden te Veurne, de eerste, voorwaardelijk,
26 fr. boet, en de iweede 8’dagcn gevaniz
en 26 fr. boet, voor dief e.
i Deceunmck Hendrik, werkman bij den
i voor smaad jegens de pohiiéj en 3 fr.
in huncé verwachting bedrogen. Bitsige 26 fr. boet, viiör slagen,
woorden van so monger, nebben, hevige I Gervl Rochns. lamih
tooneelen in do kamer veroorzaakt. Er is i
zelfs spiaak geweest van een iweege-
voorwaardeliji;, 50 fr. boel, voor diefte.
te OsstJiiyn-
Dlmuyth Na'lr'.lia, fluisvróiiw Rykaard
'iiseu, te Cai'-k ;rke. 16 dagen gevang en
Over de vlaamsche Beweging.
\ele wordt er den dag van vandage T fransch wil uitsluiien uit de schole I
■snrnken over de vlaamsche beweging, ’t is valsch en ’i is lastei tale.
Ik en zou er zelfs geen kwaad in zien
I dal ze in de gestichten, waar de eerlin-
’l benijdt. I £en gezonden worden om twee of drie
i.. -2—'Jé.2. .22 I jaar op kostschoie te ziju, en dan ’t huis
eeuwe achterruit, en vergelijkt den te blijven, om den stiel van vader voort
te zeilen, of moeders keuken ie doen, volgens ’t volk dat ze spreekt, en wordt
ik en zou er niet tegen hebben, zeg ik, i zij uiisluilelijk gespioken door de loege-
dal men daar veel fiansch leert, om dien re volksklasse, zij zal er ’t kleed en t ka-
korten lijd de studenten instate te stel- i rakter van deelen, ongeschoeid en mm
let: betamelijk fransch te spreken en ie beschaafd. Vonde ’i vlaamsch weer bur-
lezen. i gerrecht hij den hoogen burgerstand en
Maar 't gene dat onvei dragelijk is en bij den edeldom, hel zou weerom de fijne
schandalig, 't is T gene ongelukkiglijk j keurige tale worden van weleer, zuiver
in vele meisjesscholen in voege is, van en ioeiluidend; zoo gaat hel in Holland,
’t vlaamsch verachtelijk te maki n sn ver- waar dezelfde taie edtlder on puiker
stooielijk, en 't fransch uit te geven ais I voorkomen heeft dan hier, omdat zij m
de eemge mogelijke tale; 't stelsel len voege is inde booge geleerde en be-
anderen is te keuren op zijne vruchten schaalde weieid. Klopt dus op i
’t zijn fransche modepoppen die er ge- cn getuigt dat gij zelve de
kweekt woiden, den viaamsclien heerd van de leemte die gij verwij
ontwend en vervreemd.
Voor ’t gene de gestichten betreft,
waar leerlingen woiden gevormd voor
hoogere studiën. T Vlaamsch zou daar en misschien zult gij moeten bekennen
dat gij lol nu i
gij niet en Kendet.
---
Elc
De bespreking van liet ontwerp over i en 50 fr. boet, voor gepoogd
de jaarlijksche lichting der soldaten be- valsche munt uit te geven.
gott dinsdag met eene verklaring van Hatse Jozsf, werkman te Veurne, voor-
genemal lira. sme, minister van oorlog. 'vaardelijk, 30 fi;. boet, voor slagen.
Miji. ontwerp, zei bij, betreffende de Verbeke Laurens, werkman te Westehdp,
kiijgun icbiingende persoonlijke dienst- j maa' -oat’ v001'
Zitting van 6 December. Bertèioot
Berniard, werkman te Leysele, 'voor
waardelijk, 4 fr. boet, voor nagelaten te
David Resideer en Gayta'n Karei, werk-
26 fr. boet,
cn 26 fr. boet, voor dief e.
Deceunmck Hendrik, werkman bij den
ijzerenweg, veorwaardelijk, J6 fr. boet,
voor
dronkenschap.
Desmedf H.ppolief, werkman te Wulpen,
Géryl Rocbus, landbouwer leOustduin-
kerke. 2 iu.tanden' gevang en 50 ir. baet,
voor slagen en wonden.
Gaytant Karei, leurder te Rousselaere,
Vermot'! Victor, visscliyr
kerke. 26 fc. boe*, voor slagen.
’.4
i i j ijgr
roa-rrmtg.,- TUMiMhj—
en mihschmn zult zen moeten bekennen J
- - - »-! •*-«.l
De korrektionele Rechtbank van Veurne heeft
veroordeeld
J lr -- - - -•*— -1 -J -- -
I l ---• ‘J'a.l (I.IICI, óri
te Caeskerke. 16 dagen gevang
