II
i
IV 38.
1300ste Verjaring
*5
öil b adj verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. 'sjaars; met de post 6 fr. Ann meest 20 eentisnen per regel. De groote letters
2021 r
Adin kerke ende Bewesterpoor’, wan*
volgens plaatsruimte. Rechlei lijke eerherstellingen 1 fr- Een Nr lo cent. Afzonderlijke nummers voor artik i*. rnz. 20 fr. het 100.
De Annoncen voor Belgie (ter uitzondering der Vlaanderen) en 't buitenland worden ontvangen door het Office de Publicité, Magdalenastraal, 46, te Brussel.
EENIGE BLADZIJDEN
uit de geschiedenis van Veurno.
1793.
54e JAARGANG.
i
Woensdag 22 September
Ter eerste ure ontvinger, de Bortoe-
nen gelijk alle roomsche bezittingen
het licht van hel waar geloof. Maar
in de 4* eeuw kwamen de heidensche
volkeren, de Saksen en de Anglen, bet
De Hollanders maeken de Veuruaers
verveerd met hunne gedeurige allcrlen.
Sedert het begin der hostiliteiten waeren-
der bynae daegelickx schermutselingen ge
weest tusschen de gecom bin mierde troupen
tot Adinketke ende de F-aiische to Ghyvelde
die inderdued wel weynigh beduydende
waeren, maer niet en lieten van de naburige
Oostenrycksche grensen te verschrikken,
en sommige een deel van hunne beste (ff c
ten te doen inwaerls vlughtcn; de vrees en
de benouwtheyd was te meerder door de
allertrn die de Hollanders gaeven; war.t
allen oogenbl ck deden sy alle hunne baga-
gicn buylen de oosipoorte vertrekken, son-
der dal dit het m riste gevolg hadde.
Dese allerlei! gebeurden seer dlckwils, ja
selfs een keer of twee ter weke, souder dat
sy daerom ieder keer uyt de stadt trokken.
Men sagh het allyd aen de peeruen die aen
de waegens gespannen wi> rden in eenen
oogenblick was alle de bagagie, vrouwen
en kinderen daer op. Op het leste wierd
men daer aen soo gewend, dat het geen
of luttel indruk dpde op de inwconders.
De eerste allerte de welke voorviel on
trent den 10" van dese nw-inH, was de
schrikkeltkste van al; want die g beurde
lusschen 9 en 10 men 's avond-, souder dal
men hel rtins'e ervan wist Al op een
oogenbbck, souder dat iemand de reden
daer af wist, hoorde urm alle de trommels
slaen op de tnatckt, maer too t
als of hel eenen wind: soude geweest ir b-
k
toe dat zij zouden lot bij hem komen.
Het verhoor bad plaats daar waar
heden het dorp Minster (klooster) slaat.
Honing EtOelbeil en koningin Bertha
waren gezeten aan den voet van eenen
grooteneik. Een steenen kruis toont de
de plaats waar eet tijds deze historische
boom groeide.
De üeideusche dienaars van don af
god Wodan omringden de vorsten.
Eensklaps komt in de veile een stoel
op, wiens indrukwekkende majesteit
alle aanwezigen aangreep.
Veertig monniken, met lange zwarte
kleederen, naderen en volgen hunnen
overste, Augustinus, die een groot
kruisbeeld voor zich draagt.
Zij zingen een smeekeud, maar wel
luidend gezang dal de H. Kerk doel
zingen op de Kiuisdageu en op Sint-
Marcusdag. Hel is de dag dat de 11.
Kerk Sl. Marculeed vieit en de zende
lingen smeeken de berm heiligheid des
lleeren bet land en het volk te sparen.
Augustinus bij middel van taalman
nen, legt den koning' voor oogen waar
om hij gekomen is, spreekt van de lee
ring van den Lemelschen geneesheer
ben; in het eerste was men onwetende dat
het de generaele was; maer soo haest men
hel garnisoen met alle haeste op de marekt
j hem trof. Hij vroeg van waar zij waren,
er wierd geantwooid Sunl Augli. Non
sunt Angli, sed Angeli, sptak de Paus.
Zij zijn geen Ar.glen, maar Engelen.
Dit woordenspel deed in den geest
en in het heit van den heiligen Vader
het gedacht en den wil ontstaan van
dit schoon volk lol den waren gods
dienst te bekeeren.
Het uilvoeren van dit edel besluit
vertrouwde hij aan de monmkken, die
de H. Benedictuus onlangs bad verza
meld, en die in Gods schikkingen ge
roepen waren om de groote helpers in
de H. Kerk te worden. Op de aanvraag
van den Paus, vet trok abt Augustinus
met 40 monikken naar bet land der
Gallen, en. in de lente van 597, land
den zij aan op de kusten van Kent, te
Ebb's-Fleet, bij de huidige stad Rams
gate.
Ethelbert, alsdan koning van Kent,
was gehuwd met Bertha, dochter van
eenen koning der Franken. Zij was
cbiistenen bad voor hofkapelaan eenen
sy hoorden eens den ganlschen dag eenighe
usiekschooten en gedeurig de klokke van
Ghyvelde luyden. Men wist niet wat daer
van maeken,- hel grootste deel meende dat
de Fransche met alle maght opquaeruen en
men bleef in eene geweldige ongerustig-
heyd, tol dat ten lesten vernomen wierd
dat het was hel kerstendom van het kindt
van dtn intrus, soo men noemde ofte con-
stitutionnelen paster van Gnyv lde, den
welken korten lijd te voren getrouwd was
met syne dienstnieydt.
Desen was ook binnen Veurne op den 3f
Meye, maer noghtans men heeft niet ge
hoord dat hy ievers iet genomen heeft; hy
ginek onder andere in de abdye, self op
den kaemer alwaer don dispensier doodelyk
sick lagh. Men vertelde dat hij gedeurigh
met ete hand al spotten cruyssen maecktede
over den sieken.
Den selven wierd ook gesien te Duyn-
kerke wanneer een sch pen van Veurne in
die stadt was om het gepluudert goedt soo
ved hel tnogelick was terug te hebb m.
Dezen inlrus quam aldaer vroegen eenen
steen tot het celebr ei en van de misse, mier
daer wierd hem gealwootd dat hij d.i misse,
'sonde lesen op eenen aulaer van gazons
ofte garsgoesen, en wierd alsoo uyt de
municipalileyt g- sonden.
Hij was alsdan gekleed met eene mu'se,
kort habit, veste, langen broek tol op de
schoen, genaemd pantalon, on twee p;stöo-
len op elke syd) in een ccinure. fVefvolgl.
Eersten inval der Franschen
in Veurne,
op den 13 Meye 1793, synde den vrydagh
naer 11. Sacramentdagh.
Veurne heeft alle eeuwe hare c’ssf-lrie
verwoest geplunderd en ten deele verbrand
gezien, maer de stadt is langen lydt van die
rampen vty geweest.
Naer veel ondersoek bevinde ik dat sy
biet gepilkerd en is geweest sedert Meye
1383, soo datler verloopen syn vier honderd
en tien jaren. Als sy nu wederom dien bit-
teien geesel gesmaekl heeft in die tusschen-
ruymie, is sy wel dikwyls veranderd van
■m esters degh altyd bij capitulatie, onder
■eilyke voorwoorden overgegaen; maer alles
heet! syne paelen. Godt almagbtig is alleen
°r.«yn<jig. Vturne moest het ook goed doen
'•oor de emignën, de gestaedige sorgen van
de vaders van 'l vaderland, het veneraebel
■oagistraet altyd gelyck van ouds melden
■xdveu geest besield en hebben hel niet kun-
Den voorkomen men weet de devooren die
sy g°daen hebben bij den colonel Mylius
cm een sterk garnisoen Oostenryckers te
■Logen hebben tot hnnne veyligheid.
van Engelands bekeering.
Den 14 September lestledcn, op de
plaats zelve waar koning Eibelbeti den
396 kwam Paus Gregorius IU. iater Ou
opene lucht, eene plechtige hoogmis I Heilige Giegonus de Groote gewotdeo,
gezongen ter herdenking van Engelands op zekeren dag over de slavenmarkt
bekeering tot het christendom. I gegaan te Rome. Daar bemerkte bij
Twee kardinalen, de Eerw. lleeren j eeiiige jonge slaven wier schoonheid
Perraud en Vaughan, hebben de plech
tigheid mei hunne tegenwoordigheid
Vereerd.
Het sermoen werd door een Benedic
fijn, den Btsschop Hardley, van Bir-
nnigh;iai, gepredikt, en na de mis
Weid een koor, helzellde smeekgezang,
dat de eerste zendelingen aanhieven bij
hun naderen lot Ethelbert, op dezelfde
wijs als over 1300 jaar, voor de vol
ledige bekeering van Engeland lot God
aangeheven.
Ter gelegenheid dezer merkweerdtge
feestelijkheid, die in het protestantse!)
Engeland door de katholieken gevierd
Werd, moet het ongetwijfeld den leer
plichtigen lezer aanslaan een blad der
engehchc kerkelijke geschiedenis bij de
hand te hebben.
sagh komen onder de waepens, rees den
schrick onder de gemeente, elck roepende
de Fransehe syn voor ds stadt; loopt, vlught
enz. Maer dien wierd nogh al meer ver
meerderd, als men korts daer naer hoorde
den coup d’ alarme. Dat was een van de
kanons staende op de marekt die gelost
wierd. Alsdan meende een ieder voor seker
dal den vyandl aen de pnoiten was. DVene
vrouwe viel flauw en de andere buylen
kennis, en selfs daer syn er door tgevolgh
van der. angst geslorvin,
Maer als men sagh korts daer naer, wan
neer alles wel ondersogt was, dal de tyrolsche
jaegers met al dit gedruys waeren lachen
de, en dal het een valsch gerucht was ge
weest, quarn de ruste onder de borgers we
der; maer de overheydt bemerkende wat
eenen schrick al dat Hollandse!) beslagh
van trommelen en schieten veroo-'saeckte,
kreeg het garnisoen order van dit alles
nghter te loeten, en alhoewel hier naer nogh
seer dickwils aHerten gebeurden, en waeren
ze soo schrikkelijk nog'i benouwelijk meer.
’t Kerstendom van 'kindt van den
inlrus van Ghyvelde.
Daer was ook eene groote bangigheid ge
weest in het verloop van dese maend’. van
dapper Meye onder de inwoonders van de prpchien
van Adinkerke ende Bewesterpoort, wan'
Bisschop van haar land, Lindhard. j die ten ptijze van zijn bloed, demensch-
Zoodra hij aan wal gekomen was, heid genezen en voor de geloovigen de
zond de abt Augustinus eenen bode tot i poorten des Hemels geopend heeft.
den koning om konde te doen van zijne i E 1.ELI-L
aankomst cn van deze zijner gezellen, i tendheid en welwillendheid.
Eerst wilde Ethelbert van die nieuw j
gekomenen niet weten en verbood bun
den ingang van het land; doch op hel j te onderzoeken en na te gaan, en ver-
aaudringen van Beitha, zijne vrouw, j zekerde de zendelingen dat zij wel ge-
die hij rechzinniglijk beminde, liet bij komen waren in zijn land. Hij gaf bun
ook de toelating van te prediken, te
dooper. en hunne goddelijke diensten
uit te oefenen.
Op kontnk'ijk verzoek, vertrokken de
zendelingen naar Kentelburg, die toen
eer.e verzameling was van geringe hut
ten, en in het midden bet koninklijk,
paleis, da: in pracht en schoonheid de
andere woonplaatsen weinig overtrof,.
Doch, daar stond eene oude katho
lieke kerk, nog van den romeinseben
tijd, en aan Si. Maarten toegewijd. De
koning gaf ze als geschenk aan Augus
tinus.
Dit heiligdom bestaat heden nog; de
muren zijn herbouwd geweest, maar de
oude romeinsche steenen zijn nog te
zien in het sanctuarium.
Met reden dus mag men zeggen dat
in deze ketk over 1300 jarett de
Benedictijnen hunne keike ijke getijden
zongen.
De dienaars van afgod Wodan zagen
die komst en du onthaal der roomsche
zendelingen met een slecht oog Zij ge
voelden dat zij gingen veld verliezen.
Ook spaarden zij geene moeite om de
monniken in hunne werking te beletten
land bestormen. Zij staken de kerken
in brand en vermoordden bijna al de
christenen. Deeerediensl van den afgod
Wodan nam de plaats van den katholie
ken godsdienst en was welhaast bet
land meester.
Jaren vervlogen. Op het einde van
Ethelbert luisterde met veel oplet-
.Hij ant
woordde met voorzichtigheid en weer-
houdendheid, belovende deze leering
aaudringen van Beitha. zijne vrouw, i zekerde de zendelingen dat zij wel ge-
I
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker uitgever, Appelmatkt, 7. te Veurne, en in de Postkanlooren.
Vertrekuren van. den IJzerenwe- van «Sen ÜSsiurtspoorweg. fi tot Sept» 6MJ55'
I
f 'z
r 1
aecKjmiwa
npaum—iiw-uwwam
E 3
5 06 7 42
15 56 17 4G
5 18
6 38
6 48
7 18
7 45
7 54
7 18
8 41
Gent
Lihtervelde
Corteniaick
Dixtnude
Vein nc
Adinkerke
Duinkerke
Duinkerk*
Adinkerke
Veurne
Dixtnude
Oostende Statie
N ten port stad
Oostduyiikerke
Coxyde
Vein tie Mat kt
Veurne Statie
■■■■g.gJJfeJ-X11! .■■■'J'!!'....'. mu
INLETDINCE
9 46 s
Veurne Statie
Veutue Markt
Coxy.te
O >st lu.nkerke
N leuport
Ousteade statie 6 54 9 32 12 05 14 00 - 17 02 19 50 21 40
OOSTENDE
9 48 12 10 14 08 15 »0 18 03 19 50
9 54 12 16 14 14 15 26 18 09 19 56
ZZ ZZ ZZ '.Z - 33
2 36 14 34 15 46 18 29 20 16
VEURNE
510 6 58
516 7 04
6 28 7 16 10 OG 12 28 14 26 15 38 18 21 20 08
5 36 7 24 10 14
5 55 8 4 0 11 18 12 56 - 16 04 18 50 20 47
Ex 5
1920
20 40
21 15
I
OOïTENDE-VEURNE
9 50 12 18 - 15 26 17 41 20 16
5 57 8 40 10 52 13 19 16 27 18 46 21 09
ol4 9 00 11 09 13 36 14 40 16 44 19 03 21 25
6 22 9 0' 11 17 13 44 14 48 16 52 19 11 21 33
6 34 9 20 11 29 1-136 15 17 04 19 23 21 44
6 40 9 26 11 35 14 02 15 06 17 10 19 20 21 50
22 08
11 08
5 00 Ex
9 41 11 47 15 5G 17 00 17 50 19 53
951
5 06 7 20 8 32 10 19 12 26 16 33 17 33 18 31 20 54
Cortemarcke 5 34 7 50 8 50 10 46 12 55 17 11
Liehtervelde 5 49 8 05 8 59 1() 57 13 33 17 22
Gent 7 16 9 18 9 55 12 05 1458 18 46 -
VEURNE
Veurne Stat e
Veurne Voorstad 4 50
Nieuwe Herbert 5 11
Aiveiinghem 5 18
l.oo 5 35
Hoogsfade-Linde 5 49
Yper Statie 6 45
Yper Statie 4 41 7 23
Hoogslade Linde 5 37 815 10 42 111 26 13 53 16 43 1918
Loo 5 51 8 33 1056 “11 44 1411 17 01 19 36
Alveringh m
9 21
9 59 10 57 14 56 18 15 19 05
8 47 10 52
5 55 Exp3
6 42 7 56
4 43 6 52 8 06
YPER
4 45 e-7 27
7 32
7 53 10 16 1050
8 0 i u v
8 17 10 40 11 14 S1355
5114 09 16 59 19 34
927 11 50 12 24 '15 05 1755 2030^^
10 3 13 01 15 51 18 26 o
5 51 833 1056 °11 44 1411
6 03 8 50 11 18 112 01 14 28 1718 19 53 “S
Nieuwe Herberg, 6 15 8 57 11 20 £12 08 14 35 17 25 2000
Veunu-Vooislad 6 36 9 18 11 11 “12 29
VrurieSa - 6 41 9 23 11 46 12 34 15 01 17 51 20 26 C'
8 31 10 54 11 28
- YPER- VEURNE
950 1024 .1305 1555 1830 2
9 55 10 29 51310 16 00 18 35 J
10 16 1050 J1331 1G21185GE-
10 23 10 57 113 33 16 28 19 03 -gÊ
- - - 16 45 19 20
*o
ES F. 3
8 44 11 37 15 52 16 57 17 43
9 51 13 25 17 02 17 53 19 29
8 56 10 02 13 43 17 14 18 05 19 40
1023 14 10 17 39 18 31 20 09 21 10 21 37
9 48 10 48 14 38 18'5 18 56 20 35 21 34 21 56
409 7 12 857
8 57 10 54 3 08
H 55 16 04 17 10 18 03 20 03
- 19 01 21 1o
19 38 21 19
21 07 22 10
