Woensdag 29 September 1897.
N° 39.
54e
Vulsel) Geld.
JAARGANG.
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker uitgever. Appelmarkt, 7, te Veurne, en in de Postkantooren.
en
LENIGE BLADZIJDEN
uit de geschiedenis van Veurne.
1793.
die Engheland daegelickx naer Oostende
lond om den oorlogh te doen met de geco-
aliseerde, te gaen branden; waerom sy in
den naght van 30 lol 31 gekomen'syn uyl
hun camp van Gassel, hunnen w>-gh ne
mende voorby Hondschoote. langs het
Swaentje, de Moercende Bulscamp al plun
deren, vertoonende hun denselveq. 31"
snnghtens vroeg voor Vcurne, wiens garni
soen beslont in een deel der regimenten
van Nassau-Ussingen én Wald-ck, niet een
deel van Byland, waelsche dragonder*, al
in dienst van de Republyke van Hollandt.
als ook in eenighe keyserbcke troüpen van
het korps Tyrolsche jaegers, eode eenige
housaeren van Blanckensteyn, d e al te sae-
men konden uytmaecken 12 k 13ü0 mannen
met 4 kanons van 6 pondt calibre.
Den commandant van die besctlinge was
den colonel van Waldeck geno ml van
Draekstat, maer desen stelde hem aert het
hoofdl derbagagiewaegens en vertrok bynae
nogh eer dat de vyanden aen de poorten
waeren. Den commandant van de Fransche
was Stettenhoff. duylsch van natie.
Alreede van ten 5 ure smorgens waeren
de Fransche aen het gevcgh'; men hoorde
gedeurig het kanon hel welck gelost wierd
tot Adinkerke. Men daght in het begin dal
het' maer’alTiiren van’ voorposten‘souden
geweest hebben; tnaer als er gesien wied
Dit b ad verschijnt den Woenscag. onmiddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. 'sjaars; met de post 6 fr. Annoncen 20 ce.ntiiuen per regel. De groole letters
volgens plaatsruimte. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr Een Nr 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 1Ö0.
De Annoncen voor Belgie (ter uitsondering der Vlaanderen) en 't buitenland worden ontvangen door het Office de Publicité, Magdalenastraat, 46, te Brussel.
frank met ons goud koopl, wordt hier
aan 40 frank verkocht.
En dat, omdat het zilver slechts de
helft heelt der waarde van ons zilveren
geld.
Een vijf frank is eigenlijk in zilver
niet meer waard dan twee frank en half.
Daar ligt de ondergang van den land
bouw in besloten, de ondergang van
heel het land.
En men wil het niet zien.
Men schreeuwt tegen kapitalisten
joden.
Men klaagt over het valsch geld.
Maar wie zegt ons dat onze geldmarkt
tegenwoordig niet krioelt van miljoenen
en miljoenen valsche vijffrankstukken
in echt zilver, onmogelijk ie onderschei
den van het Staatsgeld, zelfs door het
Bestuur der Munt?
Aan drie fiank. de onkosten er bij,
een echtC) zilverstuk van vijf frank kun
nen vervaardigen, en dai, ten koste van
hel ellendig ras der kristenen, dat
moet voorzeker voor een Talmud-Jood
een zalige droom zijn, de droom van
een zilveren manna-regen!
Wat poeier in de oogen, wat verval-
sching van argumenten, wal geschreeuw
van goedkoop brood, is genoeg, om
ten nadeele van heel een volk, van
gansch een gewest, enkele kolossale
fortuinen mogelijk te maken.
ieid of onwilligheid beschuldigt, be
vindt men naderhand, in meest alle ge
vallen, dat de schuldenaar in hel geheel
niet anders bandelen kon, indien hij in
geene onmiddellijke moeilijkheden ver
vallen wilde, of aan vrouw en kinderen
het volstrekt noodige wilde onttrekken.
Toch is er een soort van schulden die
men nooit geerne betaalt en waartegen
zelfs dezen opzien die welstellend zijn
en wier beslaan er geenszins door in
gevaar gebracht wordt.
Deze schulden die, alhoewel slipt en
regelmatig, altijd met tegenzin betaald
worden, zijn de belastingen in het al
gemeen en de belasting op vensters en
deuren, huisbemeubeling, de zoo ge
zegde personeele belasting, inliet
bijzonder.
De minister van geldwezen, M. de
Smet de Naeyer, heeft voor de laatste
wetgevende kiezïngen de stellige belofte
afgelegd, de belastingen op vensters en
deuren té zullen afschaöen en sinds dien
heeft bij ter Kkttier deze belofte reeds
meermaals'vernieuwd.
Wannéér 'wij zien hoe al de beloften
dóór de'regeér'ing gedaan beurtelings
vervuld worden, dan twijfelen wij er
geen oogenblik aan dat deze zware en
hatelijke Usteri voor de laatste of ten
minste de voorlaatste maal op onze
waarschuwingsbiljetten voorkomen.
,’t Is waar, «ooit bezat de katholieke
partij- in Belgie eene meerderheid ia
Kamer en Senaat zooals nu; maar het is
even onbetwistbaar en zeker indiea
M. de minister van geldwezen de be
lastingen op vensters en deuren afschaft
aldus een grooien afslag op het'per-
aen do gesegde stadt, en de andere vielen in
•alle huysen ende hofsteden van dacrom-
|renl, plunderende al wat sy vonden-, ir.
1 stuk,kM, jdaende al wat sy niet en kon
den medenemen, daer naer hun ook bege-
ypn.de naer Veuine.
Tep selven i.yde dat Hese 5000 Fransche
uit he| tamp van Ghyvelde den dyck'langst
waeren komende, Irok eene andere cólomme
si ïrfen gisUde van Roosendaeie het stran-
geén de duyrien langst tot bij de Panne;
maer op het segg-n van den weerdt.vau
dat gehuchte dal de brugge op de Panne-
poorte was opgenomen (nogthans valp.che-
jyk) quaemen sy langst alle kanten door de
duyrien tot op de plaetse van Adinqke.rke,
doende hunne 8 of 10 kanons die sy met
hun hadden over hei sand haelen, dier aes
leggende tot 10 peelden aen ieder. Aldaer
alles ve.woestende wat sy vonden; eénige
van hun sloegen de kerkdeu-e in, alwaer
sy meest alle de ornamenten hebben geno
men. Sy forceerden het tabernaek»-l,'daer
uyl nemende het vatje met de H.DJre. en
in de sacristie een of twee klieken,, nog-
tans en weel men niet dal hei fieyl’ig der
Heyligen van hun soude onteerd gewre»t
syn. Vervolgt.
Vertrekuren van den IJzcrcnwcg A van den Buurtspoorweg. 1 October tol B Januari
ES E 3 Ex 5
In ronkende woorden verheft men de
vrijheid en men dient ze op in de ban
den van verplichting en dwang.
Men spreekt tol de werklieden als
hunne vrienden en verdedigers, en men
stelt ze bloot aan armoede en gevang.
Men verklaart alles voor ben te doen, en
men gebruikt ze enkel als een voetstuk
om er langs naar boven te klimmen met
den onverzaadbaren drilt in het barl naar
heet schzucht en naar goud.
Woorden, ronkende woorden hebben
de plaats genomen van redeneeringen,
en zij gaan voor argumenten door.
Beloven is nu geven geworden en be
driegen de waarheid voor oogen hou
den.
Vrijhandel wil men ru doen doorgaan
als bescherming, en rechtvaardige na
tionale bescherming betitelt men met
den nanm van naiiónalen ondergang.
De landbouw kwijnt.
Ilij kan hel tegen den vreemden niet
uithouden. De vreemde betaalt geene
rechten om zijne granen hier te ver-
koopen, de Belg betaalt er veel.
Hier is de bescherming noodig, zoo
noodig als rechtvaardig.
De socialist schreeuwt gij gaat
hel brood belasten ten voordeele der
kapitalisten
Het is nochtans de groole kapitalist,
de jood, die voordeel in dien vrijhandel
heeft.
Hij koopt met ons goud in den vreem
de het graan. Daar staat het goud eens
zoo hoog in waarde dan het zilver. Daar
is 20 frank 40 in zilver waard.
Hier is de waarde dezelfde.
Wat men dus daar ginder aan 20
't Is al wat men boort tegenwoordig
van valsche munt.
Men kan geen geld meer tellen in de
handen van een vriend, of hij zegt u
oppassen jongen, gij moet bel geld
goed nakijken, er zijn toch zooveel val-
sebe stukken van 5, van 2 en van 1 fr.
in omloop. Het land is er van verge
ven.
Is het te verwonderen?
Wij leven in den tijd der vervalsching:
De eetwaren zijn dikwijls, bijzonder
in zekere middelpunten der steden, zoo
ongehoord goedkoop; maar wat eet
men
Paards- voor rundsvleesch, katten
voor konijnen, krijt voor meel.
Men msg tevreden zijn wanneer mee
geen vergift krijgt, opgediend in de
plaats van gezond voedsel.
De azijn wordt niet meer met graan
gemaakt, hij wordt uit het hout getrok
ken; zelfs eene nieuwe suiker wordt
van steenkool gemaakt, en onder eenen
schoonen naam in den handel gewor
pen, om het bier, alle suiker- en pastei-
goed ie bederven.
Het zijn niet de voedende stoffen voor
hel lichaam die men vervalschl heeft,
maar de voedstoffen voor den geesi;
de opwekkende gevoelens ier veredeling
van hel hart ook zijn vervalschl.
De intrest heelt de plaats ingenomen
der vriendschap en toch zooveel harten
bedorven, de eerzucht geeft zich uit als
opoffering voor het volk, en het zeden
bederf als veredeling der geesten door
de kunst.
De personeele bélasüngten.
In het algemeen betalen de<menschen
nogal geerne hunne schulden en wan
neer men soms al iemand van nalatig
dat onse troupeh, alhoewel in goed order
in sladt quaemen. alsdan was bet allarm
algemeen onder-de borgerie. vele vlughe
den, medenemende wat sy konden-draegen,
selfs syn er gepasseerd door de kogels, raaer
God lof, geen eeneu er.'is gedoodt ofte, ge-
quetst geweest. Maer’eer wy voortgaen mere, 1
ten wy siert wattér te Adinckerke en Buls-
camp gebéiiï'd is als'vöor^ri’gégaèn synde.
'Allidirén vah Ailinckerkè.
De Fransche quae'nim dien ongeltikkigen
dagh, ten 5 tïren snuchtens, met laO man
aa'nlasten.- dé voorposten adn> het gescheed
op Adinkerke:, waer dalter maer 80 mannen
en waren onder Tyrolsche. jaegers, dtiytsche
housaeren,en hpllandsche'iroupen, die hun
soo wel yci weerden, dat.dc.v.yandl.tot twee
stonden toe|Pbe$le' wyckep. ijaer' welhaesi
vertoonden sy liun teq getallè.vaij vijf duy-,
sent van agter de hilleri met éenigè stukken gekomen syide deden sy gelyk de andere,
kanon, doéndo‘de gecombineerde’ Tepli 1
eéren tot aan de brugge Van Adinckerke,
alwaer deze 80 manhen son'der kanon de
Fransche nogh eene halve ure hebben
ongehouden, waernae sy hun retireerden
d eene langst den dyk, d'andere langst den
burghwegh naer de sladt van Veurpe, ge
vende nogh hunne ïaelste laege aen den
molen staende aen de bostsyde van het
pastoreeel huys. Soirmige van dé vijanden
trokken alsdan den' burghwegh langst lot
Men kan sigh wel inbeelden hoe veel
vrughl sulcken geestelicken heeft gedaen op
syne prochie. Toen den Rooraschen gods
dienst in Frankryk moest ophouden, is hy
van syne parochiaenen wegh gejaegd om
syne méconduileen is dan met syne vrouwe
en kinderen naer Bergen Sinle Winnocx
gacn woonen, levende van syn pentioen van
1200 livres ende sigh voorder geneyrende
met copiceren. Desen conslitutionnelen pas
ter van Ghyvelde was eenen recollet-apos-
taat, en stond te Hondschooie als by intrus
wierd, syn naem van religie was paeter
Concorde.
De Franschen comen naer Veurne.
Eyndelynghe komen wy tol den dagh van
traenen. Daegs te vooren was alles stille,
men boorde van geen slierten, men wiste
van geen swaerigheydt. men g'nck de pro
cessie; maer naer eene groole kalmte is
menigmael een tchroomelick onwejer ge-
volgt.
De Fransche ten proftyte nemendé da*,
ons lahdt onvoofsien was van troupen,
kreegen lusl om de onmaetige irtagasynen
946 i
42
8 56
9 tt
9 48
5 08 8 38
5 14 7 04
15 20 <8 12
15 32 18 Z4
5 18
*1
6 48
7 18
7 45
7 54
Oostende Statie
Nicuport stad
C
Coxyde
Veurne Markt
Veurne Statie
■CTMiWUfll
Gent
L'ehl.r»o’<le 6 32
Certemarck
Dixmude
Vcurne
Adinkerke
Duinkerk.
Duinkerke
Adinkerke
Veurne
Dixmude
Cortem.rcke
VEURNE - OOSTENDE
9 50 12 36 -15 14 18 06
9 56 12 42
5 26 7 16 10 08 12 54 -
5 34 7 24 10 16 13 02- 15 40 18 32
6 - 7 43 10 34 13 20
DE VEURNAAR
6 42
4 43 6 52
5 06 7 20
5 34 7 5»
Liehtervelde 5 49 8 05
Gent 7 18 0 18
7 28 - 11 37 <5 52 18 57-
1325 17 02 17 53 -
1343 17 14 18 05 -
14 10 17 39 18 31
1438 1805 1856 -- 21 58
9 59 - 14 56 18 15 19 05
8 47 10 52 - 409 7 12
5 55 Exp5 8 57 10 54
- - - C -
9 51 11 55 16 04
1019 12 26 1633
10 46 12 55 17 11
Ifl 57 13 33 17 22 - 19 31
12 05 14 58 18 46 21 07
Veurne Statie
Vcurne Markt
Coxyde
Oostduinkerke
Nicuport 6 - 7 43 10 34 13 10-<6 00 18 51
Oostende xtatio 7 - 8 42 11 32 14 20 - 17 00 10 52
VEÜRNE- YPER.
Veurne Statie 4 45 $>7 27
Veurne Voorstad 4 50 7 32
Nieuwe Herberg 5 11 7 53 10 16 10 50
Aiveringhem 5 18 8 00 f
LoO
- YPER-VEURNE
950 1024 ,1305 1555 1830^
9 55 10 29 ^1310 16 00 18 35 S
15 1550 "1331 1621 1856
10 23 10 57 it3 33 1628 1903-g-ï
lain mt o S
■■'■■y' i u i’
OOSTEN DE-VEUR NE
5 05 7 42 10 48 1218 - 14 58 19 08
5 57 8 43 11 47 13 20 16 20 09
Ooilduynkerke 6 14 9 00 12 04 13 37 - 16 17 20 26
6 22 9 08 12 12 13 45 - 16 25 20 34
634 9 20 12 24 1357 16 37 20 46
6 40 9 26 12-30 1403 16 43 20 52
518
5 35 8 17 10 40 11 14 513 55 16 45 19 20 a g
HüOgsUde-Lind. 5 49 8 31 10 54 11 28 *14 09 1659 1934
V 645 9 27 1150 12 24 '15 05 17 55 20 30 ^5
441 723 946 =1030 13 01 1551 1825 5 e
- n 0
5 51 8 33 10 56 ^1144 1411 17 01 19 36 To
603 8 50 11 18 |1201 14 28 1718 1953
--1 14 35 17 25 2000 SS-
VeufneVooislad 6 36 9 18 1U1;1229 15 56 1746 2021
19 20
20 40
21 15
21 37
22 08
8 57 11 08
3 08 E 3 500 Ex
9 41 1147 15 56 - 17 50 -
- 18 03 -
-18 31-
-19 01-
Yper Statie
Yper Statie
LotT 5 51 8 33' 10 56 ïn
Alveringhem 6 03 8 50 11 18 |12 01
Nieuwe Herberg 6 15 8 57 1120 È12 08
VeurneVooislad 6 SR Q4R H 14 -
Veurne S'atie 6 41 9 23 1146
9 27 1150 12 24 '15 05 17 55 20 30 3
1030 13 01 1551 1825
1130 13 57 16 47 10 18
11 44 1411 17 01 19 36
14 28 1718 19 53 -
14 35 1725 2000 g
Hoogstade Linde 5 37 815 10 42
12 34 15 01 17 51 20 26 itF,
