Ij
N° 49.
Woensdag 6 October S897.
J
'P
54e
F#
ii
JAARGANG*
Dit b ad verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. ’sjaars; met de post 6 fr. Annoncen 20 centimon per regel. D’ groote letters
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker uitgever. Appelmarkt, 7, te Veurne, en in de Postkantoren.
Landbouw.
volgens plaatsruimte. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr- Een N' 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100.
De Annoncen voor Belgie (ter uitzondering der Vlaanderen) en 't buitenland worden ontvangen door het Office de Publicité, Magdalenastraat, 46, te Brussel.
EENIGE BLADZIJDEN
uit de geschiedenis van Veurne,
1 798.
Dat maakt te samen 31 sprekers; of
nu de zaak door dien buitengewonen
woordenvloed nader zal toegelicht wor
den en of er één volksvertegenwoordider
daardoor van meening zal veranderen,
dat zijn vragen waarop wij niet be
vestigend zouden durven antwoorden.
over het geluk en de toekomst van het
Vaderland beschikken, wel welen met
wien zij te doen hebben en aan welke
handen zij hunne belangen loever-
trouwen.
Laat de geuzerij maar woelen en tie
ren. Het is een teeken van onmacht, en
een bewijs dal, gelijk vele liberalen moe
ten bekennen, er geene grieven tegen
het katholiek ministerie bestaan. Er is,
zeggen zij, voor de liberalen weinig,
geenhiop, zoolang de katholieken op
den nigcslagen weg voortgaan, en de
hervormingen op sociaal gebied lot
stand brengen die zij aan de kiezers
hebben belootd.
Mei hun zijn wij ten volle l’akkoord.
Wat geuzen en social sten ook doen, de
kristint vlag zal blijven prijken boven
het katholieke Belgenland
Heropening der Kamer.
Den 12 October zal de Kamer hare
werkzaamheden hervatten. Het is geen
nieuwe zittijd die begint, maar de voort
zetting van den zittijd 1896 1897 zoodat
het oude bureel in bediening zal blijven.
Er is slechts één punt aan de dagorde,
namelijk de wet op de vakve eenigin-
gen, doch van ru at is het zeker dat de
bespreking verscheidene weken zal
duren. Reeds zijn als sprekers inge
schreven de heeren Furnémont, Desnée,
De Sadeleer, Huyshauwer, Daens, Berloz
Carton de Wtari, Vandervelde, De
Guchtenaere, Hoyois, Hecq, Woeste,
Cartuyvels, Lambillotle, Cavrot, Brou-
wier, Liebaeit, Denis. Henkin, Helle
natte, Malempié, Demblon, Marotlle,
Lirand, de Broqueville, Thienpont, Van
Cleemputte, Colts, 't Kind de Rooden-
beke, hertog d’Ursel en Anseele.
siende dat sy niet en konden wedersfaen
aen soo eene overmaght (men versekert dal
de carmagnolen omtrent de twaelf duisent
man sterk waeren), hebben hunne retraite
gemaekt langst de d'aeyebrugghe lig-
ghende over het Nieuw Bedelf ofte Nieuw-
poorlvaert en dan langst den steenwegh
naer Schoorebacke en van daer voorts naer
Oostende, tgeene niet noodig en was, aen-
gesien sy niet vervolgt en wierden; n hun
vertrek, wilden sy de voorseydn draeybrug-
ghe doen springen, maer ten is niet leene-
mael gebeurt, sy en wierd maer be.-chae
digi. Men segl vootseker dal de b 'settelin-
gen drie dooden hebb.n gehadt en soo vele
geqnetstc; hel verlies der Fransche is veel
n.e.-rder geweest, want op desen dagh syn
er 8 ot 9 op het ketkhof van St. Denys be-
graeven. Maer daer syn er veel meer geble
ven op de voorposten men segt dat er 8
waegens dooden wegh gevoert syn die voor
de stad gesneuveld svn en aen de voorpos
ten van Bulscimp en Adynckerke; sommige
schatten hun venies op acht hondert
mannen.
Die van tcamp van Ghyvelde waeren oock
in beweging’’, gclyk wy alrcede gesien heb-
tijdperk van Demblons dwaasheden (une
pé iode de Demblonerie) te verdragen
liever als voort te gaan de schande van
het klerikalismus te ondergaan.
Liever Turksch dan Paapsch is en
blijft de leuze der geuzerij. De ervaring
zal haar nooit wijs doen worden. Lie
ver zou zij aar. hel hoofd van ons Land
een Demblon zien dan een Van den
Peereboom of eenen de Smet de Nayer!
Dat is een comble.
Het gebruik der scheikundige mesten in
den herfst Op dit tijdstip van het jaar
worden er in algemeen min scheikun
dige mesten gebruikt dan bij de leme-
mesting, en inderdaad alle mests'offen
mogen ook niet in den herfst gebezigd
worden.
Met weet dat het volledig voedsel der
planten ot het volledig mest bestaat uit
stikstof, fosfoorzuur en potasch.
1“ De stikstof verkoopt men onder den
vorm van soda-nitraai of ammoniak-sul-
faat, welke men enkel na den winter
mag gebruiken. Slechts in zeer uitzon
derlijke gevallen, bij voorbeeld, wanneir
men ie doen heeft mei zeer arme gron
den en men geen stalmest genoeg heeft,
zalmen in den herfst wai zwavelzuren
ammoniak toedienen.
2e Mei het fosfoorzuur is het geheel
anders gesteld
Heeft men zijnen grond rijkelijk met
stalmis voorzien, dan zal hij in 't alge
meen genoeg stikslot en potasch ont
vangen hebben, doch daar bijna al onze
gronden en ook het stalmest arm zijn
aan fosfoorzuur, zoo zullen wij dit be
standdeel moeten bijvoegen. Doet men
zulks niet, dan bekomt men nooit eena
opbrengst zooals het stalmest in s aai
•s er eene te geven; want de opbrengst
is altijd geregeld naar het voedend be
Zouden wij ongelijk hebben de gan-
sebe geuzerij voor die ellendige dwaas
heid aansprakelijk te maken wanneer
wij den burgemeester der hoofdstad, M.
Buis, de man van den 7 September, als
magistraat zien verklaren dal hij voor
de rooden zal stemmen en zijne vrienden
openlijk aanzet voor de communards in
’t strijdperk te treden.
Moest een commune te Brussel ont
staan, de baron van 7“ September zou
verplicht zijn ze te dempen; hij zou de
wapens moeten keeren legen zijne poli
tieke vrienden. Is hel niet om zich at te
vragen of het niet zou toegaan lijk op
den 7C” September onzaliger memorie.
En M. Buis verkoos de socialisten, de
vijanden der samenleving, boven vrede
lievende burgers, van wien hij slechts
door den Godsdienst is gescheiden
Hoe ver de haat legen het goede toch
gaat hoe bij toch hel hert van den
mensch kan verblinden.
Die weg, dien M. Buis bewandelde, is
noodlottig, aan dien afgrond moeten alle
koasekwente geuzen aanlanden.
Die aanvallen van dolle lazernij zijn
ver van den katholieken te mishagen.
Het is il.ijd goed zijne tegenstrevers
te leeien kennen in hunne wezenlijkheid
en niet achter een masker verborgen.
Hel is wenschelijk dat de kiezers, die
Vele van die plunderaers klecdcdcn sigh
met de ornamenten van deso kerke, liepen
langst de geseyde plaelse, al spotten, wil
lende dat de arme inwoonders souden ge
knield hebben, en natr dat sy hunnen hey-
ügschendenden handel eenigen lydt hadden
bedreven, is de colomme den burghwcgli
en de Nieupoorlstraete nemende, insgelijks
gekomen op Veurne.
Veurne verovert.
Ten leste syn de Franschen langst ver-
scheyde kanten Veurne genaederl, maer de
mie.sie aentasliuge was aen de suyd op
Vpeische poorte, alwaer sy meest schooier,
naer het conire poort van de valbrugghe.
oiu hetselve ie doen vallen, ende naer een
groot geschot van de artilleiie ende mos
kenen is de selve mdei gevallen, de ketens
door eenen canonbal gebroseken syndc.
Alsdan syn sy lu-schen 8 en 9 uren binnen
de stadt gecomcn. Die van bel garnisoen
ben, maer syn gecomm-n wanneer de stadt
alreede over was, langst de Duynkerksche
en Pannepoorten. De voorposten van do
gecombineerde die in de Panne waeren,
hebben oock heviglyk gevochten, maer hun
moeten retirecren in wanorder langst het
Nieuw Bedelf naer Nieuwpouit en van daer
voorts naer Oosiende.
Het magislraet traght te capituleeren
voor de borgherie.
Hel magislraet was vergaedert op de nae
dervnghe der Franschen, en bemerekeude
dai’het garnisoen omtrent den 7 on half
snughtens bercydinge maektede om Ie ver
trekken, wierd gercsolveerl gedepuherde te
senden naer den colonel Dreghs ed, com
mandant van Veurne, den welcken soo het
scheen reeds buylen de oostpoorle gereti
reerd was, en Ie versocken den oorlof van
met de Franschen, in gevalle hy niet gerae
dig en vondt van voorder te resisieeren,
ende capitulate te maeken lot veyligheyd
der stadls ingesetene en de gene van de
Casselne, ien welken efhkte wierden gede-
pu'eeit Joncher Delater de Gappelbrugge,
landihouder, en dher Francois Vermeesch,
bt»rgh'.'tnccster,de wclcke gehoord en gesien
Liberalismus en Socialisms.
Men heeft reeds meermalen daarop
gewezen dat hel liberalismus noodlotii-
ger wijze, op het gebied der feet stel
sels, tot het socialismus voert.
Er behoeft op die bewijsvoeringen
niet terug te komen. Bij die redens van
wijsgeerigen aard zijn er bekentenissen
zoowel van liberalen als van socialisten.
Pas eenige dagen geleden ontstonden
er pogingen in bet kamp van het liberale
leger om met al de strijdkrachten legen
de Kerk storm te loopen.
Hunne leus was Leve het antikleri-
kalismus
Te dier gelegenheid zijn er verfchil-
lige pennetwisien ontslaan en zijn er
van wege de geuzerij kostelijke beken
tenissen gedaan die men bij de booger
vermelde kan voegen.
Waarheidshalve moet er gezegd wor-
<iai z.ij vim dagbladen stammen die
fuel gedwongen zijn voor hunne lezers
te huichelen. Die bladen verschijnen in
groote middenpunten, waar de oprecht
beid, zelfs op politiek gebied, vrij wat
hooger staat dan elders waar men nog
>n nood is zijne lezers, min ontvoogd,
*«e bedriegen.
De Chronique van Brussel schrijft bet
volgende
Klerikale bladen veinzen geschan
daliseerd te zijn omdat wij gezegd heb
ben dat het colleclivische gevaar ons
minder schijnt dan bel klerikale eer.e
uitbarsting van mazelen (de Chronique
zinspeelt op de politieke kleur, in
'i transch rougeole) is niet doodelijk
lijk de zwarte pest.
En er zijn katholieke dagbladen die
verbazing veinzen, wanneer wij verkla
ren bereid te zijn, als het noodig is, een
Vertrekuren van den Uzerenweg van den ESuurtspoorweg. 1 October tot 9 Januaci 189$
E 3 Ex 3
H 37 15 52 16 57 -
hebbende h'e de koogels en ballen ten
allen kante de stadt doorvlogen, ten dien
opsighte eenighe observation maekteden,
dogh sig omlreml quirt voor aght uren be-
gaeven op den wegn langst het kerkhof van
Ste. Walburghe (te noteeren dat het geschut
mees: quam van de suyJpoorte) en van daer
het Smissestraelje langst, om alsoo met min
peryckel te g^raeken aen het oudt sasken,.
op den Nieuwpoortschen vaerl, alwaer als
dan lagh eene draeybrugge, maekendc den
tiytgank van stadt langst den kant van
Nieuwpoort, waer omtrent soo meu aenge-
braghl hadde den genoemden colonel Dregh
stel sigh bevondt gereet om vooris te lob-
pen. en twas lydt, want de Franschen
alreede toogden naer e Roode ende Gast-
huysbruggen, om hunne vyanden op ié
volgen, moer on konden met over, want
alle du bruggen tot Loo toe waorert afge
smeten, en waerlick, indien de Hollanders
die precautie niet gehsdl en hadden van
dit in hel verloop van dese maendt te doen
sy hadden, niet eene laetende op u g».
heelen Loovaeri, in groot gevaer gewei st
van alle gaeder door hunne vyand n g>-
byrgh .mccsier,de welcke gehoord cn gesien vangen ge loomcn ie worden. Vei volgt.
7 32
13 02
10
Vrurne S a tie
V.
VEURNE
5 08 6 58
5 14 7 04
Gent
Corlemaick
Bixnmde
Veurnc
Adinkerke
buinkerke
Duinkerke
Adinkerke
Veurne
bixniude
Oostende Statie
Nieuport stad
Oosiduynkerke
Coxyde
Veurne Markt
Veurnc Statie
19 20
20 40
21 15
-21 37
-21 56
22 08
11 08
5 00 Ex
17 50 -
18 03 -
18 31-
19 01-
19 38 -
9 46
41 44 1411 1701 1936
1428 1718 1953
1135 17 25 20 00
15 56 17 4G 26 21
OOSTENDE
9 50 12 36 - 15 14 18 06
9 56 12 42
5 26 7 16 10 08 12 54
5 34 7 24 10 16
6 7 43 10 34 13 20
OOSTENDE - VEURNE
5 05 7 42 10 48 12 18 - 14 58 19 08
5 57 8 43 H 47 13 20 16 20 09
<i 14 9 00 12 04 13 37 - 16 17 20 26
6 22 9 0' 12 12 13 45 - 16 25 20 34
6 34 9 20 12 24 l-;57 - 16 37 20 46
6 40 9 26 12 30 14 03 - 16 43 20 52
Veurne Slatie
Veurne Markt 5 14 7 04 9 56 12 42 - 15 20 18 12
Coxyde 5 26 7 16 10 08 12 54 15 32 18 24
Oostduinkerke 5 34 7 24 10 16 13 02 - 15 40 18 32
Nieuport 6 - 7 43 10 34 13 2 - 16 00 18 52
Oostende statie 7 - 8 42 H 32 14 20 - 17 00 19 52
E 3
7 28 -
8 42 -
8 56 -
9 21-
9 48 -
9 59 - 14 56 18 15 19 05
- 4 09 7 12
857 1054
9 41 11 47 15 56
9 51 11 55 16 04
10 19 12 26 16 33
10 46 12 55 17 11
lo 57 13 33 17 22
12 05 14 58 18 46 - 21 07
5 18
l/chtervclde 6 32
6 48
7 18
7 45
7 54
8 47 10 52
5 55 Exp3
«42
4 43 6 52
5 06 7 20
Cortemarcke 5 34 ”50
Eiehtervelde 5 49 8 05
Gent 7 46 9 18
1325 17 02 17 53 -
13 43 17 14 18 05 -
14 10 17 39 18 31 -
1438 18 05 1856 -
75
8 57
3 08 E 3
- YPER-VEURNE
950 1024 -1305 15 55 18 30 -
9 55 1029^1310 1600 18S5 5
7 53 10 16 1050 71331 1621 185G
«00 10 23 105711333 1628 1903
8 17 10 40 11 14 g 13 55 16 45 19 20 c g
8 31 10 54 11 28 ’1409 1659 1934
9 27 11 50 12 24* 15 05 17 55 2 0 30JS
44i" 7'23 946 -.1030 13 01 1551 18 26 V-
Huogstade Linde 5 37 815 1O42è11 30 13 57 16 47 1918
5 51 8 33 10 56 f li 44
- 6 03 8 50 11 18 f12 01
Nieuwe Herberg 6 15 8 57 11 20 i 12 08
VrurneVnnislad 6 36 9 18 11 11 - 12 29
V.-ur—S ntis 641923 11 46 '12 34 15 01 1751 2026 »'f'
VEURNE YPER.
Veurnc Statte 4 45^7 27
Veurne Voorstad 4 50
Nieuwe Herberg 5 11
Alvefinghem 5 18
Loo 5 35
Hoogstade-Linde 5 49
Yper Statie 6 45
Yper Statie
Loo
Alveringhum