Woensdag 27 October 1897.
N° 43.
54e
Vakvcreenigingen.
JAARGANG.
Dit bad verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. ’sjaars; met de post 6 fr. Annoncen 20 centimen per regel. De groote letters
Aan de burgers min concurrentie van
Vervolgt.
al de
of leden);
EENIGE BLADZIJDEN
uit da geschiedenis van Veurne.
1793.
en het doel
de vakver-
Gelyk het daer belast is geweest acn ie
dereen van syne scharde in te brengen Lr
griffie van kaemer, soo heeft men de egbt<*
somme van het verlies dat Veurne, en nogh
alleen de s'adt, geleden heeft. Het beloopt
tot een miljoen negen en dertigh duysent
drie hondert ses en tachenlig ponden, seven,
schellen, vyf pennen parisis.
Den burghemcester gaet vry.
Tot in de kleenste hi’ysen hebben de
booswighlen hunne rooveryen bedreven en
den armen werkman on.’dregen het weymgh
dat hy besat, en men kan «eggen dafter er
geen‘tien familien vry en syn gegaen, van
welk kleen getal sigh bevondt dheer Ver-
nieeceh, burghemeestrr, ende Joncker Bernier
welkers huysen nevens m .Ikander staeu*
Den eersten heeft de plunderage ontgin
door een gelukkig voorval. Zekeren Bis
schop die onder de tramchc troepen diende,
hadde gestudeert lol Veurne en was cotidis-
Wclk is nu het gedacht
van hel wetsontwerp over
eenigingen.
De gilden of vakbonden, hebben in
vroeger eeuwen onder bet vo!k te weeg
gebracht waren welstand, ja weelde
en rijkdom in ’t land; broederlijkheid
«o eenheid; w int meesters en knechten,
groote er. kleinen, waren vermengeld in
een hond en vrochten in een doelhet
Rtofl. lijke en zedelijk welzijn van allen
(de gilde was een lijf, waarvan
bloeders de lidmaten waren
meene winstverdeeling en dus zekerder
profijt en leven,
Voor allen steun, hulp en bescher
ming.
ci pel van den jongsten soone van den ge-
melden butgheiib.esler geweest. Desen cai-
magnol heeft in dat huys seff ns eene garde
gestelt, den welcken dat niet het goiine van
joncker Bernier daer nevens heeft viy ge
houden. De kinderen hier over verblydt,
gelyk men inderdaedt sou wesen, hebben,
soo men s»ght, de onvoorsichtigheyt gehadt
van hun te venoonen in de stadt, seer ge
rust van gemoed, en dat ten tyde, dat ie
dereen totter doodt in benauwtheyd was.
Daer op heeft een ieder gaen klappen en
«eggen dat den burge meester rn die ge-
heele familie wisten van de comste der
Franschen. en andere, nogh verder gaende,
dat by die hadde doen comrnen om aldaer
te plunderen en dirysenl sulcke redens, die
allen sells den gemcenen sin niet en heb
ben. en vervolgens van eenen man met oor
deel niet en kunnen gelooft zyn. Hel volck
was niettemin raesend op die familie.
Den generael slaept.
Gcdeurende den naer middagh qtraemen
de arme inwoonders gedeurigfi lamenteeien
en klaegen in het celleg.e over de moet
willigheden diode Franschen in hunne huy
sen deden. Hel mag’Straat gir.k grdeungh
KSechterlijke krouijk.
De korreklionele Rechtbank van Veurne
heeft veroordeeld
Zitting van 7 October. Vanmechelen
en Savaete Julius,
timmerman, te Proven, voorwaardelijk, elk
26 fr. boet, voor overtreding der wet op
de vischvangst.
Pinson August, werkman, Ie Sieenkerke,
een maand gevang en 26 fr. boet, voor
diefie, en 100 Ir. boei, voor in ’l bezit te
zijn van verbodeu tuig.
Gastelein Hendrik, dienstknecht, te
Pervyse, voorwaardelijk, 8 dagen gevang
en 26 fr. boet, voor diefte,
Guilleman Florimund, visscher (e Adin-
kerke, en Lehouck Hendrik, werkman, te
Veurne, de eerste 26 fr. en de tweede 30 fr.
boet, voor slag n.
Zitting van 8. Corteel Leopold, visscher,
Deramout Jubaan, zonder beroep; Marlens
Engel, werkman, Pylyser Engel, Vanneu-
villc Victor en Delanghe Lidewijk, vis-
schers, alleen te Oostduynkerke, de eerste
8 dagen gevang en 100 fr. boet, de tweede
16 dagen en 200 fr.; de derde, voorwaar
delijk, 100 fr.; de vierde 8 dagen en 100
fr.; de vijfde 16 dagen én 260 fr.; de zesde,
voorwaardeiijk, fOOfr. voor jichtmisdiijf.
Corteel Arthur, Gorleel Emiel en Corteel
Leopold, visschers, te Oostduynkerke, elk
8 dagen gevang en 26 boet, voor slagen,
en elk 10 fr. boet, voor vernieling van
mobilair.
Dumon Alois, werkman, en zijne huis
vrouw Mercier Sylvia, te Nieupoori, elk 10
fr. boet voor slagen.
Kalle Hendrik, daglooner lePiim-c.rppi.‘'le
£6 fr. boet, voor smaad.
i iwee schddwaghten mede, de seive gebie»
idvitdc d - r. b dJ tc “’.^en er. by te
c'cn welken seer veiblyd, is met huiï'gnloo-
pen d.'O dyck langst mer Wu'pejr, en com-
mende in de herberge loorideaencp vrouwe
j wat hy hadde, van wie hy eenen boecksak'*
Cruys gevlught. rrkreg n hebbende, vertrock daedHyk darn
Sy en hebben by alle gelucke in de col- j med“ naer Btugge. alwa -r dien schat der
legiale niet geweest, alwaer het silverwtuck troost ende toeviughl der.ing >setene van J
nogh iiytstont van daeghs te vooren., ;iy| st,adt ende Casselrte v»n Vcurne-..U>t a's
welke kei ke de processie alsdan uy’g gtcn nogh vei borgen ts.
was om den feesldagh van hel H. Sacra-
i
om den generael te spieken; maer men
Si yde aen de gedeputeerde dat hy rliep, en
en dat niemandt by hem moghte gaen.
De representanten waren vertioczen, soo
om alles te begaen wat sy begeerden, tgeene
sy deden, uytgentmen moorden en brand
stichtingen.
Vrouwen verkracht.
ment.
Den bedel der selve collegiale kerke,
sieur Guilliame Daversyn hadde, gedeu-
i rende dat de stadt beschooten wiett. het
groot H. Cruys genomen onder synen frack,
aldaer g"Cf men synde, liet men hem
keert weder fcn adresseert hem aen eenen
dat de soldaden den vollen toom hadden gr00t H. Cruys g.?noinen onder syi)en frack,
’j loopende daermede naer de draeybrugge;
maer aldaer g"Cr men synde, liet men hem
I niet p.isseeren. Desen man seer verlegen,
Sy geracckten onder andere n het cloos- h >ïlandt>chen cfficicr aldaer iets comman
derende, en toonde al stilb kens een deel
van hel H. C> uys.
Desen militaire, sekerlick.cathol eck. en
meenonde naer waerschynlykheyd dal het
Sedeit dc herneming barer werk
zaamheden bespreekt de kamer hel
belangrijk wetsontwerp, waarbij aan
de vakvereenigingen de burgerlijke per
soonlijkheid wordt verleend.
De bespreking werd ingeleid door M.
Bftgerem, minister van rechtswezen, die
het groot voordeel deed uitschijnen dat
de vakvereenigingen uit het voorge-
stelde wetsontwerp zullen trekken. De
minister toonde ook bet verschil aan be
slaande tusseben hel tegeeringsomweip
en de wijzigingen daaraan toegebracht
door de middenafdeeling, wijzigingen
welke slechts gedeeltelijk door de re
geer ing worden aangenomen.
(•oor het ontwerp, zooals het thans
aan de kamer is onderworpen, wordt de
burgerlijke persoonlijkheid enkel toege-
kend aan de vakvereenigingen van vak-
en ambachtslieden, alsook aan uitoefe
naars van vrije bedrijven, doch enkel
deze welke hel behalen van winsten voor
doel hebben. Feitelijk zijn dus de ver
eenigingen van onderwijs, liefdadigheid,
studie, enz. van hel voordeel der wet
uitgesloten.
hulp en liefdadigheid, de leerjongen
zoowel als de gezel en als den meester-
baas, bad rijne rechten en mocht reke
nen op bescherming en verdediging er
van; daarbij, in ziekte, was et voor zijn
onderhoud voorzien. Voor den ouden
dag stond de luste nevens de zekerheid
van’t leven, ’t was't werk der ktisien-
heid.
Maar de Fransche omwenteling zoo
dikwijls reeds vervloekt, kwam mei haar
ongeloof en ongodsdienstigheid, zij biak
den band. Het vernietigen van alle
soorten van vereenigingen tusschen
menschen (citoyehs) van denzelfden
staal, van hetzelfde vak is een der
grondslagen van de fransche grond
wet. Zoo luidde art. 1 van de wet
in 1791, en als of het nog niet genoeg
geweest had met alles van een te scheu
ren, de wel voegde erbij Het is ver
boden van ze te herstellen, onder welk
vootwendsel of vorm het moge zijn.
Dat is 'l werk der fransche ievolutie
Leerjongens, gezellen en meesters wier-
den van malkaar getukt en verstrooid
elk aan zijn lot overgelaten, zonder steun
zonder bescherming of genegenheid,
zonder zekerhe d voor 't werk en het
leven en daarbij zonder verweer.
De fransche wet heette dat vrijheid.
Eilaas t was de vrije teugel aan de
overmachten, aan 't geld, aan de uitbui
ting, aan de ondeidrukking en de dwin
gelandij. Elk vrocht op zijne kant de
wedijvering ontstond gierig en seben-
teventend Het geld wieid de macht;
de macht het recht en sloeg boven, de
zwakken onderdrukkende.
De tnachien met haar tiendubbel kracht
en honderdvoudige muc.m snelde toe.
't Was een middel om met lüü en
1000 handen giirg bet geld bij te lave
lenen den werkman te ondeidrukken.
De goederen der aarde wierden de Aan de burgers min concurrentie van
eigendom van een klein getal lijke, die de groote huizen en magazijnen, alge-
rustig genoot tegenover eene ontelbare
menigte van menschen die in onzeker
heid leefden voor den den dag van
morgen en dagelijks schier smeekend
armen en zweet boden voor wat magere
volgens plaatsruimte. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. Een Nr 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100.
De Annoncen voor Belgie (ter uittondering der Vlaanderen) en ’tbuitenland worden ontvangen door het Office ue Pubucitè, Magdalenastraat, 4G, te Brussel.
a—-
it>- .bi'nl: I H
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker uitgever, Appelmaikt, 7. te Veurne, cn in de Postkantooren.
ter der Swarle Snsters; de moeue» is van 7
of 8 seer vreedelyk mishandelt ende gevio-
leerd geweest; de andere nonnen hebben
veel moeite gehadt om uyt de handen van
dese boeven te geraecken, vlughtende al uyt eene rem<>nstratie was, gaf hem terstond
hun clooster. Seer veel actleie vrouwen in
ver gevorderden belaagiycken sti»t, ?y.i dm b-'dei te volm
insgekcx verkraghl geweest. Het is atgiyor- w,.ik(-.n Sper vpihlvd
lyk om hooien op wat maniere men aldaer
h«eft geleefl ende gehandeld met het schoon
geslachte.
kost.
De maatschappij was gekomen tot
eenen toestand onweerdig van een kris
ten volk, gelijk Leo XIII, de Paus der
werklieden, zeg', in zijnen omzendbrief.
T Is waar de revolutie van 1830 ver- Amand,' kleermaker,
loste ons van ’t fransche juk. Zij schonk
vrijheid en vrijheid van vereeniging;
maar de werkman was onmachtig nog
om hem te vereenigen; daarbij de be
goocheling over de weldaden van de
iransche revolutie was nog niet vei dre
ven; het Itberalismus had den strijd ont
steken tegen godsdienst en alzoo 'i ge
dacht afgetrokken van maatschappelijke
welstand; eindelijk de rijken hadden
T bestier in hand en alzoo bleef de toe
stand voortdujen.
Maar de ka holieke partij wilt afbre
ken met dien toestand. Eerst gaf zij den
wetkman stemrecht, nu brengt zij het
wetsontwerp over de vakbonden te
berde.
Welk is het gedacht en ’t doel ervan?
Bij middel van vereeniging door vreed
zame middels wedeikeeren naar den al-
gemeenen welstand en naar de weelde
van vroeger tijden.
Aan de werkman en ambachtsman in
't algemeen meer kennis en kundigheid
in ’tvak, een beter loon, somtijds min
werkuren, vei zekering voor ziekte en
veiligheid voor den ouden dag.
Aan de landbouw, min onkosten, he
ter opbiengst, gemakkelijke vei koop en
zekerdei winsten, aanscbailing van ei
gendom. j
J12 01
16 43 20 52
6 48
7 48
7 45
7 54
8 42
8 56
5 24
9 48
9 59
5 08 6 58
514 7 04
Buinkcrke
Admkerke
Veurne
Dhmude
Oostende Statie
Nieuport stad
Oost du y ttkerkr
Coxyde
Veurne Markt
Veurne Statie
VEURNE YPER
4 45 #7 27
7 32 9 55 10 29 51310 1600 1835 5
7 53 10 16 1050 *1331 1621 18 56
8 00 1- - -- i
8 17 10 40 11 14
8 31 10 54 11 28
11 -U ld JU 41 40
12 34 15 01 17 51 20 26 r’
19 20
20 40
21 15
-21 37
-21 56
22 08
11 08
5 00 Ex
17 50 -
- 18 03 -
-1831-
19 01-
19 38 -
2107-
6 42
4 43 6 52
5 06 7 20
Corteniarcke 5 04 7 50
l.iclilervclde 5 8 05
Cent 7*6 918
6 45
4 41 7 23
Hoogstad» Linde 5 37 8 15 1042 411 30 13 57 16 47 19 18
17 01 19 36
14 8 17 18 1953
•ent 5 18
Lichtervelde 6 32
llortemnick
Oixniude
Veuii.c
Adinterke 7 54 9 59 - 1456 18 15 1905
Duinkerk» 8 47 10 52 - 409 7 12
5 55 Exp-3 8 57 10 54
21 12T 2
9 51 11 55 16 04
1019 1226 1633
10 46 12 55 17 11
lo 57 13 33 17 22 -
12 05 14 58 18 46 -
i j ii j ..„II.,i ij„„ Tenue uai ue siaui ue.scuouien vvien. nei
ninw—m'TifW riliw aixt UIJJ i IH
Vertrekuren van den IJzrrenwcg «fe vun den fiKiirtspoonveg. t Oclober tol 9 Januari IMïJN
E 3 E 3 Ex 3
7 28 - 11 37 15 52 16 57 -
1325 17 02 17 53 -
1343 17 14 18 05 -
14 10 17 39 18 31
1438 1805 1856 -
8 57
3 08 E 3
9 41 H 47 15 5«
VEUR5E OOSTENDE
9 50 12 36
9 56 12 42 -
5 26 7 16 10 08 12 54-
5 34 7 24 10 16 13 02 -
6 - 7 43 10 34 13 2D- 16 00 18 52
OOSTENDE-VEUR52
5 05 7 42 10 48 12 18 - 14 58 19 08
5 57 8 43 11 47 13 20 16 20 09
b 14 9 00 12 04 13 87 - 16 17 20 26
6 22 9 0 12 12 13 45 - 16 25 20 34
6 34 9 20 12 24 1--.57 - 16 37 20 46
6 40 9 26 12 30 14 03
9 46
<3
Veurue Statie
Veurne Markt
Coxyde
Oostduinkerke
Nieuport
Oostende statie 7- 8 42 11 32 14 20 - 17 00 19 52
15 14 18 06
15 20 18 12
15 32 18 24
15 40 18 32
Veurue Statie
Veurne Voorstad 4 50
Nieuwe lierbeig 5 11
Alveringhem 5 18
Loo 5 35
Iloogslude-Lindr 5 49
Yper Statie 6 45
Yper Statie
5> x
Loo’ 5 51 8 33 1056 ’11 44 14 11 17 01 1936 5
Alveringh-m 6 03 8 50 11 18 s 1201 14 8 17 18 1953 -^
Nieuwe Heiberg 6 15 8 57 H20È12 08 1 35 1725 2000 i
V<-i»n>»Voorstad 6 36 9 18 11 11 ;12 29 15 56 17 46 20 21 S r
Vcurne S alie 6 41 9 23 11 46 '12 34 15 01 17 51 2026 r’
- YPER-VE11RNE
9 50 10 24 -13 05 15 55 18 30
9 55 10 29 513 10 1600 1835 5
;g ;g ;g5o 1331 1621 18 56
10 23 10 57113 33 1628 19 03 ^3
10 40 11 14 [13 55 1645 19 20
v„. 10 54 11 28 -14 09 1659 19 34 g
9 27 11 50 12 24 15 05 17 55 20 30
1030 13 01 15 51 1826 t S
5 51 8 33 10 56 ^11 44
6 03 8 50 11 18 |12 01