I
N°17.
Woensdag 27 April 1898.
Stad Veurne.
Vlaamsche katholieke Gouwdag.
fl!
55’
Landbouw.
JAARGANG.
Dit blad verschijnt den Woen.-djg, onmiddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs, 5 fr. ’sjaars; met de post 6 fr. Annoncen 20 centimen per regel. De groote letters
te vormen. Ook dikwijls toonde men dat
ken aan de voorwaarden van den grond,
i
want
die siau u,- 8 8 pUhiib.-; dan
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker uitgever, Appelmai kt, 7, te Veurne, en in de Postkantoren.
ld.
id.
id.
id.
l‘l* snede,
S**'
3d’
De vergadering, die zeer talrijk werd
bijgewoond was zeer geestdriftig. De
tenen door de verschillende redenaars
aangehaald, en welke aamoonen wat
Vlamingen hebben te lijden gehad om
dat zij geen Fiansch, en ambtenaars
geen Vlaamsen kenden, iroflen diep.
Men verstond daaiuit wat de strijd om
hei Vlaamsch is en dat üracut heilzame
vruchten voort.
Ten slotte weid de Vlaamsche Leeuw
aangeheven.
AANLEG EENER WEIDE
Waarde van hooizoldeizaad lol zaad
gebruikt.
M. A. Damseaux, de geleerde pro- andere perceelen, maar zij is dn voor-
fassor van landbouw aan bet Instituut,
te Gembloers, heeft een bewijsveld inge
richt, om te toonen hoe weinig rede'
mat g bet gebruik van hooizolderzaad
als xaad is. Hij geeft als volgt rekening
der bekomen uitslagen.
Men heeft dikwijls gewezen op de
nadeelen die het bezaaien met hooi-
j zolderzaad na zich sleept om graszoden
ben loch merkelijk van elkander ver
schild voor wat de dichtheid van bet
gras en zijn hoogte betreft. Het perceel
bezaaid met hooizolderzaad uit de wei
den van Gembloers, was zijn groen
worden verschuldigd aan grasplanten
met breede bladeren die niet groot
wierden; er waien weinig grasplanten
en bijzonder weinige grassoorten van
booge en middelmatige gestalte, en veel
doorlevende planten waaronder meestal
de' weegbree Dit legt de zwakke op
brengst uit der eerste en derde snede.
De goede grasplanten lijden van de
nabijheid hunner mededingsters die in
den zomer sterker zij i, meer plans in
nemen aan do oppervlakte van den
grond door hunne grootere bladeteu
en in den grond door hunne sterkere
wortelen. De totale groene opbrengst is
merkelijk kleiner aan voor de twee
welke, spijtig genoeg, zoo
flauwd is.
volgens plaatsruimte. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. Een N 10 tent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100.
De Annoncen voor Belgie (ter uitzondering der Vlaanderen) en 'tbuitenland worden ontvangen door het Office de Publicitè, Magdalenastraal, 46, te Brussel.
Zondag laatst, 24 dezer, had in onze
stad eene Vtaamsche Katholieke Gouwdag
plaats, gehouden in Het Koophandelshof
ondei hel voorzitterschap van M. Edm.
\^n Ilee, bestendige afgeveerdigde van
West Vlaanderen.
Het gelukken van dezenGouwdag heeft
alle verwachting overtroffen. De groote
bovenzaal was proppensvol.
Wij lekenen dal ruim 400, man van
stad en omliggende gemeenten, opgeko
men waren om deze Vlaamsche verga
dering bij te wonen.
Onder de bijzonderste aanwezigen
bemeikten wij de heeren de Spot, sena
tor, en A. Pil, schepen der stad.
De verschillige sprekers werden her
baalde maten geestdriftig toegejuiebten
ja. het volk liet zien dat heldeVlaamsche
beweging genegen is. <|at het nog zijn
hert voelt kloppen voor Vlaanderen’s
loemrijk verleden, en als Vlamingen in
zijn eigen land wil bestuurd worden.
(lier laten wij een kori verslag volgen
v.m dezen belangrijken Gouwdag, die,
onder opzicht van sprekers en van 't ge
tal aanwezigen, voorzeker bij de bestge-
Jük'fl mag gerekend worden.
Moctire hij heilzame vruchten dragen
Vlamingen toonen dat zij hunne belden
niet vergeten, en dan hernemen wij den
eed voor Godsdienst en voor Vader
land. (Toej
M. Van Neste, advokaat te Brugge.
Wij mogen niet denken dat de strijd
ten einde is, nog veel is er te verkrijgen
op vlaamsch gebied. Zeer weinige per
sonen in Vlaandeien kunnen fransch, in
verhouding der bevolking. Nogtans be
handelt men u onder vele opzichten nog
als of ge fransch keridet of moest ken
nen.
Rogier wilde de Vlamingen verplich
ten Fransch te leeren.
Nooit hebben de Vlamingen iets ge
vraagd dat de Walen kan benadeeligen;
ook vindt de Waalscbe beweging van
Charbonnier geen weerklank bij hel
Waalsche volk.
Over een drietal jaren kwamen de
Walen bijeen te Bergen en zij gingen
eis opschrijven wat de Vlamingen
mochten vragen zij schreven op en zij
kwamen uil op het program der Vla
mingen zelven.
Spreker toont aan dat in gerecht,
onderwijs, de Walen verreweg de
meeste plaatsen bekleedem
En men vei wijt aan de Vlamingen
dat zij ade plaatsen voor zich winen
(Hoe hoe!)
In ’t leger, alles Fransch; in krijgsge-
recht, alles Fransch.
Spreker toont door voorbeelden aan
boe de Vlamingen te kort worden ge
d ian voor 't Fiansch krijgsgerucht en in
burgerlijke zaken, konsulaten, enz.
Dat alles moet veiandeien; wij mo
gen niet verstoken zijn enkel en alleen
omdat wij geen Fransch kennen.
W’ij zullen recht krijgen als we wil
len, spijts Charbonnier en duivel 1 (Ge
lach en toej
M. Janssens-Bauwens (Brugge) Over
acht dagen was Biugge getooid en :n
feeste, ter gelegenheid der stemmn.g
van hel wetsvoorstel De Vriendt-Coic-.
mans.
Wal is dat wetsvoorstel?
Sedert 1830 was het Fiansch alleen
de ambtelijke taal.
Lang hebben de Vlamingen gestreden
om ie verkiijgen dat Let Vlaamsch geiijk
gesteld worde met liet Fransch; wij heb
ben dat eindelijk verkregen
Men zegt de Walen kunnen geen
Vlaamsch leeren dat is onjuist
Ik heb eene Walm gekend die op drie
maand Vlaamsch leerde, omdat ze eene
herberg had overgenomen, waar veel
Vlamingen kwamen, 'l Was u/fair' de
poite monnaie, en welaaast kou ze ver
koop’ de drupp’ en de pint’ (Gelach
Danken wi| dus De Vriendt.Coiemans,
minister Begerem, en allen die er voor
spiaken en schreven en vooral de sena
toren Picaid en Poncelet, twee Walen.
(Toejuichingen).
Soms zal net wel lastig zijn voor Waal-
sebe ministers, maar dut is onze scnuid
met. en deze wal zal maken dat bet
Vlaamsch in eeie zal komen in vee
nu sgeznnen van Vlaandeien, waar du
nu verdrongen wordi (To-juich.)
Deze wet zal ook de vei vlaamsching
medebiengen van piovmcieradeti en ge
meenteraden die verfransci.t zijn.
Laat ons daarvoor werken,
alleen zal bet niet komen. (Toej
Wij willen gelijkheid; volstrekt geene
vooirechten ten nadeeie van Walen,
nair wij wijken geen haarbreed van
ons recht.
Gelijkheid, dai willen wij; gelijkheid
dai etsenen w'j. (Torjmch)
11,250 kg.
7 310
15 000
Totaal 33,565
Zuivere \aden.
10 620 kg.
9 060
13 130
Totaal 32.810
Zoo de bezaaide perceelen omtrent
gelijktijdig geschoten hebben, zij heb-
M. Vliebergh. Hebben de Vlamin
gen recht bekomen dan is het te danken
aan al de Vlamingen; dan is het ook te
danken aan M. den Senator de Spot, bier
tegenwoordig, die deze wel gestemd
Leeft (Toejuichingen); daaraan heb ik
door mijn werkje slechts een klein
stoo'je gegeven.
Evenals Lazarus verwekt werd, zoo
is ook nu de Vlaamsche taal uit baar
graf opgestaan, en ze wordt nevens bet het noodig is de zaadmengsels te schik-
Fianscb de ambtelijke taal van Belgie.
Deze zaden werden in den vreemde
gekocht. De belgische landbouw teelt,
om zoo te zeggen, geene graszaden.
Ieder perceel vei kreeg vóór den win
ter den mest overeenkomstig met 20,000
kg. stalmest, 1250 kg. metaaisiakken
en 500 kg. kainiet. De bezaaiing heeft
plaats gehad den 12 April. Drie sneden
zijn gedaan geweest op 16 Juni, 14
Juli en 1 September; zij hebben per
hectare, gegeven,
Produkten.
snede,
V* id.
3d‘ id.
wordt om weiden aan te leggen bet
tweede met 10 kg. gezuiverde booizol-
deizaad voortgebracht door de prach
tige Maa«aanspoelmgsweiden, te Eysden
bij Vné; het derde met zuivere zaden, te
weten
landsch feest, want in den slag van den Beemdgras der weiden okgioo 't Zij iakg5oo p. h.
Gewoon l-eemdgrns okgaoo iakg5oo
2 500 kg.
13,700
3 720
Totaal 19,370
P" snede,
gd»
3'”
M. Fmi Ilee opende de zitting. Hij
wensc i allen welkom, en bijzonderlijk
de vrouwen die opgekomen zijn; waar
de vrouwen Vlaamsch zijn, is de Vlaam
sche zaak gewonnen (Toej.) Hel vuur
is er nu eens in en als ’t er in is, is bel
niet meer mogelijk het to dooven.
Spreker brengt hulde aan de ver-
schillige redenaars, en in het bijzonder
aan M. Em. Vliebergh, die een deel
zijner opvoeding te Veurne genoten
heelt, on die bewezen heeft dat eene
meetalige wetgeving wel mogelijk is;
ze bestaat wel in Zwitserland.
Veiscbeidene senators hebben, tijdens
Je bespit king der wet De Vriendl-Core
mans, nitt véél lol van M. Vliebergh
gcspioken, en zijne opzoekingen heb
oen giooielijks medegebolperi om die
wet in den senaat te doen stemmen
(Toejuichingen
M. Wostyn, apotheken, Thielt (Toe
juich,spreekt over den Boerenkiijg,
waarvan dit jaar de 100* veijaatdag
wordt gevierd.
Belg e werd door de Fianschen over
rompeld, bestolen, uitgeput, de kerken
gesloten, de priesters werden verjaagd,
gevangen of vermoord. De Lansche taal
werd in ganseb bei bestuur opgedron
gen. Eindelijk was de maat vol; terwijl
de stelingen bet bootd bogen, stelden
de boeren zich zelven, have en goed te
pande, om de priesters toe te laten mis
te lezen, de huwelijken te sluiten, de
kiuderer; te doopen en de eerste com
munie te laten doen.
Spieker vertelt hier eenige trtflende
trekken uit dien, vervolgingslijd. De op-
i stand begon te Overmeire en breide
zich van daar over bet heelo land uit.
Evenals vroeger Nikolaas Nysseus van
Gent, evenals een Rocbefoucault, moe
ten wij steeds het \aderland beminnen,
en daarom moeten wij de helden her
denken welke over 100 jaar sneden voor
Godslieosl, vrijheid, laai en Vaderland.
In West Vlaandeien woidt de Boe-
reiiki ijg hei dacht te Thiel allen naar
zu< en de
Laat ons nu waken, en houden wij zijne ligging en de bestemming der
steeds aan Vlaamscben aaid en zeden, weiden. Dit alles wordt reeds heel klaar
zeer ver- i bewezen door de opbrengsten van hel
i eerste jaar van drie perceelen behouden-
hi Duitschland, in Frankrijk wordt de i de 1 6 are ieder en bezaaid als volgt
vaderlandsliefde in booge eer gehouden. Hel eerste wierd bezaaid met 20 kg.
Tiachlen wij dus het vaderlandse!) hooizolderzaad van eene weide van
gevoel meer en meer in bet volk te doen Gembloeis. zooals dit bier gebruikt
dringen.
In 1902 vieren wij de verjaring van
den Guldensporenslag; ’t is eene uit
muntende gelegenheid tot opwekking
van het vaderlandsch gevoel.
Veume moet meedoen in het vader-
Groeningenkouter was ook Veurne ver
tegenwoordigd. j
Herworden wij ons zelven;'wezen wij I itaiiaanb'ch ray-gras
Vlaamsch van hart en aard, er. brengen
wij de oude geplogentheden weder in
eere
Herdenken wij onze mannen, en hun
ne heldendaden (Toejuichingen J
M. De Visscher vat de ledevoeringen
der vorige sprekers samen. Hij dringt
er op aan dal vele maatschappijen uit
Ven oe-Ambachl naar Thielt zouden gaan
om den Boerenkrijg te vieren; alsook
zich ie bereiden tol het vieren van den
Guldensporenslag.
Spreker «telt vast dat sedert den
laatsten Gouwdag de verjaardag van
den Guldensporenslag te Veurre meer
en meer wordt gevierd. (Ja Ja
M, Pil, schepene te Veurne, dankt de
vreemde sprekers die de liefde tot eigen
taal, eigen zeden in bet hart der Veur-
naren zijn komén opwekken.
Er is veel bekomen; doch er is nog
veel ie verkrijgen, We moeien wei ken
om praktische uitslagen te bekomen.
Het onderwijs moerook in de begoe-
de standen Vlaamsch zijn, opdat onze
wetgevers Vlaamsche wetten maken, en
opdat degenen die de wetten moeten uit
voeren er den geest van kennen.
Degenen die uwe stemmen komen
vragen, moeien met alleen in *t Vlaamsch
spreken maar ook in het Vlaamsch den-
kem
Daarom moet het onderwijs ver-
vlaamscht worden. (Levendige toejuichin
gen).
m
AR
o
1)
V
Gewoon beemdgras
Thimotheusgras der
weiden
t.nglisch ray-gras
Havergras
Zwenkgras der weiden okgo8o
Hondgras
Witte klaver
Hoppe rupsklavcr
iakg5oo
8kgooo
6kga5o
6kga5o
5kgooo y
5kgooo
3kgooo 3
akgsoo u
ikgaöo
- ■iHIHl’l w-
okgaoo
okgn5
okgioo
okgioo
okgo8o
okgo5o
okgo<|o
okgojo
Hooizolderzaad van Gembloers.
Gezuiverd hooizolderzaad der Maaswcidcn.
O
2,
