iVÖO
Woensdag 14 December 1898.
JAARGANG.
Priesterlijke benoemingen.
M. Devos, baccilaurea» in de godheid
bij de aniversiteit van Leuven, leeraar van
Rhetor jka in het kollegie van Meenen, is
55®
En verheugd en blijgezind trok ie*
dereen huiswaarts, met de voldoening
van eenige aangename en nuttige ston
den te hebben overgebracht, en om als
ware apostels aan vrienden en kennissen
al die nuttige en leerrijke zaken mede
te deelen.
Onnoodig te zeggen dat die krachtda
dige woorden met donderend handge
klap begroet, en de talent volle spreker,
met begeestering werd toegejuicht,
M. Pil, voorzitter bedankte den beer
Beyaart, over zijne zoo schoone en leer
zame voordracht, drukte den wensoh
uit, dal de leden uit die woorden en
aangehaalde voorbeelden nut zouden
trekken; dat de werkman tot de verhef
fing van zijnen stand zou medehelpen
en de woorden indachtig zijn Helpt U
zelven zoo helpt U God I
Hij verhoopt dat wij nogmaals hel ge
luk en de eer zullen hebben, M. Beyaert
als spreker ia onze gilde te zien optre
den.
M. Beyaert herinnert ons dal bij in
1884, eenigen tijd voor de gemecnte-
kiezing, naar Veurne, kwam spreken,
Veurne had dan nog een liberaal ge
meentebestuur; maar eenige maanden
later, dank nan de leden der Burgers-
gilde, werden de liberalen van bet stad
huis gezonden en tot nu toe door een
katholiek gemeentebestuur vervangen.
Hij bedankt den raad der gilde van
nog eens de eer en hel geluk te hebben
in de Burgersgilde als spreker te mo
gen optreden.
voor mij zie, zegt hij, beschouw ik al de en doet hun nut en hun voordeel
den werkman kennen.
De Spaarkas, waar hij zijn geld uker,
met winstgevende interest kan plaatsen;
De spaarmamheidskringwaar hij na
tijaren, een klein kapitaal vindt, het
welk bij anderszins voorzeker niet zou be
zitten, omdat het met de reste zou ver
teerd worden.
De maatschappijen van Ouderlingen Bij
De Kamer.
De kamer heeft verleden» weck de al-
gemeene bespreking va o het krijgswetboek
geëindigd, en die der artikelen begonnen.
ken.
Spieker toont vervolgens aan, waar
om hij de werkman bemint. Omdat, in
het hert van den werkman, veel broe
derliefde van dankbaarheid schuilt; om
dat hij zelve uil den werkmansstand
gesproten is; omdat God het ons als
plicht opiegi onzen naaste te beminnen
ale ons zelven; omda' er op aarde niets door het katholiek bestuur"met milde
grootscher te vinden is Christus beeft
willen werklieden voor oudeis hebben;
Hij heeft zelve een eenvoudige werk
man geweesi. en zijne apostels onder de
visschers, onder de werklieden, verko
zen.
Nu zijn er ook apostels opge-
komen, maar ir. plaats van vtede,
trachten zij niets anders dan oorlog te
^•a«.a v».ba»/Jam Ar» Iia» «»aI1z a rr a n r» r»
zijne meesters op te bitsen.
Katholieke Burgersgilde van Veurne.
Zondag laatst, hield de katholieke
Burgersgilde onzer stad hare gewone
zlgemeene vergadering.
optreden de heer K. Beyaert, de gun
stig gekende redenaar van Brugge.
M. Aug. Pil, voorzitter, opent de ver
gadering, wenschl de leden welkom, en
bedankt ze van io zoo groot getal naar
de voordracht opgekomen te zijn. Hij
•telt M. Beyaert aan de vergaderingvoor.
M. Beyaert, zegt hij, is geen vreemde
voor ons. Het is bij, die, gedurende den
schoolstrqd, Vlaanderen door, die hate
lijke schoolwet van 1879 met zijn krach
tig woord bekampt heeft, en om de
vlaamsche jeugd van ’t verderf te vrq-
waren, grootelijks heeft medegebolpen.
Hij drukt den wenach uit dat zijne
voordracht over de verheffing van den
werkman, met goeden uitalag zou be
kroond worden. Hij verleent bet woord
aan M. Beyaert, die, bij zijn optreden,
met luidruchtig handgeklap begroet
W»rd.
in hartroerende woorden noodigt da.
spreker de werklieden uit om de ouds
ebristene vlaamsche gebruiken, die,
belaas, zoo zeer verdwijnen, in hunne
huisgezinnen wederom in te brengen of
te behouden, namentlijk het avondgebed
in kamille, het geven van den ouderlijken
zegen, het bijwonen der godsdienst
plechtigheden, en bet kwijten aller
christelijke plichten.
De katholieke werklieden zijn de hoop
in de toekomst.
De toekomende eeuw zal de eeuw zijn
van bet volk, en uit al onze krachten
moeten wij medeweiken, opdat het do
eeuw weze van een diep overtuigd
christen volk!
In eene gloedvolle en prachtige slot
rede, waarvan wij hier slechts eene
schets mededeelen, doet de spreker uit
schijnen boe de Kerk altijd zal zegevie
ren en in der eoüwen zal bestaan.
Op ’t einde der laatste eeuw riep men
’t Is gedaan met den Godsdienst; maar
van al de vervolgers van Kerk en Pauzen,
zijn er geen overgebleven.
Deze onzer eeuw, Napoleon, Cavour,
Bismarck, zijn verdwenen, en zullen
welhaast in den vergeetboek begraven
zijn.
De Paus alleen blijft stand houden, en
zal dit blijven in der eeuwen.
In hel jubelfeest van Leo XIII, in
1893, waren alle volkeren zonder uit-
zondering, te Rome vertegenwoordigd;
1 zij brachten buide aan den grijsaard,
den gevangenen van het Vatikaan en
bogen zich eerbiedig neder voor den
Stadhouder Christi op dees aarde.
De Kerke kan wel eenigen lijd ver
volgd worden maar vergaan en zal lij
nooit!
Scharen wij ons dan rond onze geeste
lijke overheid, wezen wij haar onder
danig; is de strijd lastig, en laten wij
ons niet ontmoedigen, want de zege is
aan ons.
Maar spaarzaamheid is niet genoeg.
De werkman moet ook zijn zelven
verheffen door zijn christelijk gedrag.
Hij moet onderdanig zijn aan de lee
ring der H Kerk, aan zijne priealers en
bisschoppen aan den Paus van Rome.
De werkman moet de kerken, de
tempo’s des Heeren beminnen en ze dik
wijls bezoeken; ’t is daar dat hij de
plaatse heeft welke hem toekomt; ’l is
daar dal er ware gelijkheid hearscht.
De Kerk heeft altijd d»n werkman gene-
gen geweest, en daarin het voorbeeld
gevolgd van baren goddelijkan Meester,
volk. Van aan de wieg tot aan het graf,
trouw gebleven aan het katholiek vaan
del.
In de opvolgende kiezingen zijn de
katholieken versterkt uit den strijd ge-
komen, en de liberalen met al Hunne
In deze vergadering zou als spreker topstukken zijn deerlijk vernederd en
verpletterd. Zij hebben 30 jaren lang
niets anders gedaan dan bunnen haal
bot gevierd tegen den godsdienst, en
zooveel papenvleescb geëten dat z'er
van gestorven zijn.
In geheel den tijd van hun bestuur
hebben zij niets voor den werkman ge
daan.
Sedert do katholieken aan ’t bewind
zijn, hebben zij door menigvuldige wet
ten, welke de redenaar opsom:, den toe
stand der werklieden trachten te ver
beteren, en ware het niet, dat de socia
listen gedurig stokken in *t wiel staken,
nog meer nuttige en voordeelige wetten
voor deu werkman zouden er gestemd
worden.
Hoe kan de werkman medehelpen om
zijien staat te verbeteren? Door bel spa
ren..
Sparen dat is zieh van iets berooveu
dat niet hoogst noodzakelijk is, en weg
leggen om het voor een nuttig doel te
gebruiken
Door verscheidene voorbeelden, ge- -
kozen in bet huiselijk leven, toont de n00’1 ’els voor den werkman gedaan te
spreker aan wat sparen is, en wat spa- f-- -
Te Veurne bestaan alle inrichtingen de vei betering van bet lot der werklie
op nuttige wijze kan doen bezigen de
L__ J-
maatschappijen
en de Lijfwntkas.
De uctilbare redenaar wijdt breed
Onder die talrijke leden welke ik bier voerig uit over ieder dezer instellingen,
voor mij zie, zegt hij, beschouw ik al de j en doet bun nut en hun voordeel voor
standen der samenleving. Rijker, en ar-
men zijn hier te zamen gekomen; dit
toont dat ware broederlijkheid in de gild e
heerscht, en dat de rijken den welstand
en bel geluk van den werkman betraeh
t*n.
Maar zijne verheffing, zijnen welstand
mag de werkman niei unsluilelijk van
den Staat of van zijne medeburgers ver- -v
wachten. Hij moet zelve, door eigene j stand, die I ein, in geval van ziekten, ter
pogingen, tor die verheffing medewer- hulpe komen, hem eene dagelijksche
•--- vergelding geven, geneesheer en ge
neesmiddelen voor nieten bezorgen, en
hem van zekere armoede en ellende be
waren.
De Lijfrenlkas, ingericht om aan den
ouden enafge^loofden werkman een pen
sioen te bezoigen.
Deze twee laaiste instellingen worden
1 _„„u
toelagen en hulpgelden begunstigd.
Voor ieder frank dien de werkman stort,
geeft de Staat een hulpgeld van 0.70
cent.
De provincie West-Vlaanderen geeft
een hulpgeld van 14,000 fr. te verdec-
len oeder de verschiliige maatschap
pijen.
Het armbestuur van Veurno geeft twee
verspreiden, en het yolk tegen God en frank per lid; en het is te verhopen dat
zijne meesters op te hitsen. j zijn vooibeeld door nog andere open-
Sedert het volk het stemrecht bezit, bare besturen zal gevolgd worden.
heeft het nu ook recht van zich met t Door eenige voorbeelden toont do
s lands zaken te bemoeien. i spreker boe het gemakkelijk ware, voor
Eenigen waren bevreesd dat de werk- j den werkman, dank aan die milde toe-
liede.i van hun stemrecht een slecht ge- lagen van, mits eene maandelijksche
biuik gingen maken; maar de bekomen storting van 1 hank, een pensioen van
uitAtag’en hebben bewezen dat de lond de 300 frank, te bekomen, en een VMM MdlUll ^VUUCSUJIKVU veuster, I
de christei.b werkman, die tijdens kapitaal van 1000 frank aan zijne erfge- die eene bijzondere liefde had voor het
de schoolwet gebroodroofd werd, namen aebter te laten, en moedigt ieder volk. Van aan de wieg tot aan het graf,
geheel het land door, om zijne christen» i een aan om, zooveel mogelijk, met de vinden wij instellingen door de Kerk tot
gevoelens, die zooveel blijken van chris openbare besturen mede te helpen om in stand gebracht om den werkman ter
ttne dapperheid gegeven heelt, is ge- j den ouden dag, een pensioen te be- hulp te komeo.
Dit blad verschijnt den Woenrdag. Inschrijvingsprijs, 5 fr. 'sjaars; met de post 6 fr. Aunoncen 20 centime» per regel. De groote letters volgen» plaatsruimte.
Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. Een N* 10 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. bet 100.
De Annoncen voor Belgie (ter uitsondering der Vlaandeienj en 't buitenland worden ontvangen door het Office de Publicitè, Magdalenattraal, 46, te Brunei.
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker uitgever, Appelmarkt, 7, te Veurne, en in de Postkantooren.
komen.
De werkman moet medehelpen, an
ders kan het niet zijn. Er zijn in Belgie
200,000 oude werklieden.
Om aan elk hunnar een pensioen van
1 frank daags te verleenen, zou er jaar
lijks eene som van 72 millioen franken
noodig zijn.
Het katholiek Staatsbestuur doet veel
voor dea werkman, maar de werkman
moet zijne medehulp verleenen.
De liberalen zelve brengen buide aan
de werkingen van bel katholiek Staats
bestuur op dit gebied.
Feron, in eene redevoering, moest be
kennen dat men verschiliige wetten ten
voordeele der werkende klasse zooals
op de werkmanswoonsten, het algemeen
stemrecht, de nijverheidsraden en de
beroepsyndicaten aan de katholieken
verschuldigd is.
De Journal de Moiis, een liberaal dag
blad, bekende dat Belgie aan het hoofd
staat van Europa voor zijne wetgeving
op maatschappelijk en sociaal gebied.
Le Peuple, zegt dat de katholieken
met goede inzichten bezield zijn voor
den werkman, maar dat de liberalen
nooit iets gedaan hebben.
Hambursin, een socialist, verwoei aan
Bara. in eene openbare meting, van
hebben tijdens lijn langdurig bestuur,
en zegde dat do katholieken veel voor
1
I waarin de werkman zijn gespaard geld den gedaan hadden^
op nuttige wijze kan doen bezigen de
spaarkas, de spaaruaamheidskringen, de Na ons getoond te hebben hoe de
maatschappijen van ouderlingen Bijstand werkman moet sparen, en in welke in
richtingen hij het gespaarde geld moet
bezigen, duide de achtbare spreker aan,
waarop de werkman kan sparen.
De spaarzaamheid moet van de eerste
jeugd aangeleerd worden.
De jongens moeten sparen op het
snoepen en op de lekkernijen; de meis
jes op linten en strekken die maar
dienen orn hunnen praalgeest en hunnen
pronkzucht le voldoen. De vrouwen op
alle nuttelooze uitgaven in het huishou
den; de mannen op den drank. Zij mo
gen ook geen maandag vieren, en alzoo
nutteloos een deel van bun weekloon
vei biaseen.
Er wordt jaarlijks in Belgie voer 446
millioen genever gedronken; 'l is genoeg
om al de huispachtec der warkliedenge-
zinnen te betalen. Er wordt jaarlijks 450
millioen verteerd in alle slach van sterke
dranken; het is genoeg om voor iede-
ren werkman een pensioen van 500 te
betalen.
En uit hetgeen voorengaat, kan men
zien dat men gemakkelijk zijne nutle-
looze uitgaven voor eenige centen kan
inkrimpen.
VEURNAAR
I
I
I
k
A
I
M
J
ren vormsi^. *M»Mwi«vnu»a tw* wu