w OENSDAG 19 April 1899.
Ur
n 1
I
JL JLJL J
1
1 1
ir 16
gl
5
1
3
i I
I
JL
56s
JAARGANG.
i
iiae_.
•5
van
heek zijn b.auke meeeter zien sterven;
van
j leven
EENIGE BLADZIJDEN
uit de geschiedenis van Veurno cn
Veurne Ambacht.
1793;
nosier otn den huls en hun scapulier op
bei lijf dragee. Zei vijf stappen builen
en ge vali in een kristen dorp
iond de vijftig huisgezinnen die daar
in ongeaiourden kristen vrede.
en nu zon- en
dragen, maar zwart gebleven zijn van
perynghe, geboodt hy de eerste daegen van
A
De blad verschijnt den WoenxJag. Inschrijvingsprijs. 5 fr. ’sjaars; met de post G fr. Annoncen 2i) centi.nen per regel. 1" Ri-o-Ue >n«'cr> volgens plaatsruimte.
Rechte» lijke eerherstellingen 1 fr. Een Nr 10 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100.
Dc Annoncen voor Belgie (ter uitzondering der Vlaanderen} en ’(buitenland worden ontvangen door het Office de Publicity, Magdalenustraal, 46, te Brussel.
moosten de Oostenryckers wycken naer den
den kant van Vlaemertynghe. In het schie
ten is gesneuvelt oenen uyigeweken capu-
cienebroeder en eene doghier met naem (in
de wandeling'') Isabelle Faustus, die een
weyoigh jenever was gaen haclen naer de
herberge den Gouden Appel, in de Watou-
slraele.
Daor syn vele Fransche gebleven, maer
tgetal en sal nooyt geweten syn, omdat sy
hunne doode en gequefste lerstondt op wae-
gens leyden eu wegb voerden.
De Duytsche verdreven synde, hebben
d« Fransche hun seffens gesteld op het
plunderen, namentlijk in huysen waer emi-
green gewoond hadden, van wie sy eene
lysle hadden. In een sekcr huys hebben sy
eenen man synen broek afgesnakt en hem
eenigo schreden voorlgesleept tot dat dien
geheel atquim, en syn met den broek en
het geldt daer in wegh gegaen. Men schat
de schaede door dese strooperie op 5 li 6000
pondeif grooten, niet begrepen het waegji
met sijne Majesfeyis penningen van het
comptoir het welk de earmagnolen aldaer,
gelukkiger als te Rousbrugg;, onderschep
ten. Sy waeren ie wege o:u geheel Pope-
misschien een derde heeft hier en daar
onder de blanke een goed en treffend
voorbeeld gezien.... maar wat ik nog
weet, ’t is dat er ir Boma jaren’lang
vreemde zendelingen gewerkt en ge
zwoegd, gezweet en geleden, geweend
en gebeden, gezucht en gesmeekt heb
ben, bezweken of uitgeput zijn.... En de
vruchten van dat zweet, van die tranen,
van dat biddend leven..,. Nu zijn ze
daar en nu wordtin vreugde geoogst
wat gezaaid geweest is in getraan, Den
heven Heeie zij dank gewijd
Zjekteens op uil welke streken die
kinder? en mannen oorspronkelijk zijn
en men kan hei aan hun velteekens zien.
Maar Iaat ons optollen voor wie die
teekens niet en kent. Van ter. allen kante
komen ze van de Uellé. van den Ubango,
van de Aruwimi, van de Lomami, van
de Lualaba, van de Lubilashi, van den
Lube, van de Kasai, den Kwango en
andere streken nog. Zoo ik niet misse,
moeien er een twintig of dertig Ralaba
zijn. Als men dit wil nagaan, is bet niet
lijk een oproep van den almachtiger)
Heere aan al de volksstammen van Gongo-
land Voor ons wii het zeggen Gaat
met volle vertrouwen overal, zaait het
graan, strooit het uit en ziel niet naar
den aard van den erond ot het kei-, of
bet zand-of het landgrond is; zaait het
graan, bevochtigt hei met uw zweet, be
sproeit het met uwe tranen, zegent het
mei uwe gebeden.... Ik zal ’t overige
doen. Ia ’t met om ie zeggen en lo ver
wijlen wat twijfelt gij aan mijne ge
nade, wat twijfelt gij aan mijne liefde
voor het meoscbdotu?.... ’t Is zienlijk
genoeg dal O. L. Heere Congoland met
zijn volk voor Hem wil hebben, en Hem
zal het zijn.
Ten anderen en is God ouder de
zwarten niei tweemaal onbekend... niet-
Rn
schijnt, ’i Is lijk Babel men spreekt er
alle deuren en vensters te sluyien.
Ook in Proven
Ter solver ure van Popennghe, dat is ten
4, syn de Fransche ook verschenen op de
Provensche calchie. Sy hadden hunnen
wegh gekomen langst de Kortewilde, gele
gen op Watou, van daer langst het Wul-
fulle slaaatje, weynig gebruykte. baene, en
dan door dyken en dalen, akkers en wegen
tol hunne bestemde plaetse.
Ry de her berge geseyt de Giepaerde.
simde vlugim van Poperynghe eenen man.
hebben bem doodigescholen; eon^n ande
ren hoop verkende hem te syn Lauys
Planckc. C.n-selnaer, op wien sy s«>Jr ter-
nydt warren en die daorom was komen
wonen naer hol gemelde Poperynghe; go-
j kent dan synde,, hebben sy hem moeder-
j naeEt ontkleed, syn neuse .en ooren afge-
snedm en ceu deel v»n syne ionge, seg-
gende dal sy die deelen gingen draegen
1 naer syn wyl. Daer naer hebben sy sterk
5 goplundert cp «lo plaetse van Proven en in
(Vervolgt).
v -
Vervolg van onj n’ van 4 November 1898.
De Franschen vallen in Poperynghe.
Nogb vroeger als te Rousbrugghe, van
snugbieus ten vieren, wanneer bynacr alle
menschen togh in bun bedde waeren, is er
een corps Franschen komende van het
camp van Cassel, langs drie kanten in
Poperynghe gevallen, langst de Watou-
straete, dc klecne Markt en de Casselslraele,
wanneer de schildtwagh’e am net kleen
garnisoen het welke slaepe- of dronke was,
do lydinge aenbroght.
Hoewel die troupe verrast was, ver
weerde sy haer nogh dapper, maer eenige
borghers Frederyk Huyghebaert hoeden-
maecker, N. Verriere, N. Vercruysse ende
R. Delassaeri, geschooten hebbende uyl
hunne huysen en solve een van onse hou-
saeren door den eersten gedoot synde,
ligt....
L„ - - - - -
meestendeels vreemde aan de stroke; zooveel losbandigheid gewend, zooveel
eet zijn uillanders, mannen, jongens van
soldaten ot”weikheden die met de eene
volkstam meê, ieder zijne Bygeloovig- aatmemen
beden en w.t er natuurlijk aan vast is.
nog kunnen miisgaders verstand;
van dit volkske. in
btilpe
zoo slecht, ot bij mint in hem zijn beeld, j eigen zielu zaligheid
toch zijn beeld
Komt nu eens zien in Boma.... Gaai
bij de werklieden, gaat bij de soldaten,
gij vindt er kristenen; gaat bij de blanke
ze hebbetekristene dienstknechten; doet
een uitstapje van Boma naar Maiadi, op
’t schip onder de stokers ot onder pijn-
I ders vindt gn kristenen, die eenvoudig dana, T zij van Loango, 't zij van elders
zonder gemaakte fierheid, maar zonder aan de kuste geweest had; een andere
mensebelijk opzicht ook hunnen pater- 1
Opper Congoland, vooral oude knechten geest
oï de andere blanke daar aa geland zijn, zedenvitjüeid.... dan na veel loopens en
wekedagen broeken veste letlem» uilkomeu in eene plaatse, waar
een begin van beschaving en van ge-
velle en zeden en dansen als de manè tuak in ’t leven alle dnlteu kittelt en op-
wekt, eh rechts daar het volle licht vui-
alle talen; ’t is ook lijk eene van die eer- den, door omtiehi geeue voorbedden
tijds veislondene steden, men vindt er i aaugespoord, de k Aade gewenten weg
van alle kwaad. Kan hei immers missen? i laten en edelmoedig, zonder omzietis,
ieder brengt et ’tvctdeif van zijn eigen dengodsdiet.a; met aiiede verplicuiingep
I
Al die talen spreken, men zou het j
ringha ende het omliggende uyt te plunde
ren, wanneer eenen Ooslenr.yksehen trom
peller; m wat daer naer eenen franschen
aldaar gekomen synde, sy al wegh getrok-
ken naer den Abeele, alwaer sy ook straf
geplundert hebbende, syn gegaen naer hun
nen bodem.
Op de aankomst der Fransche in Pope
rynghe vlugteden wegh uyt Poperynghe
met alleen de emigranten, maer ook alle de
priesters uyt de stadl uytgenomen eenen n
en wal Recolletlen die eemge daegen alle
de diensten deden.
Den g’seyde Frederyk Huyghebaert was
in grooie correspondentie met de munici-
palitryi van S'eenvoorde, aan wie in het
verloop van desen dagh nog brieven van
aldaar loeg,comcn <yn;raaer hy was dange-
vlught. Vercruysse is den volgen den win'er
i van de keyserncha opgeligbi, naer Yper ge-
brocht en’van daer vervoert naar ‘i kasteel
van Antwerpen, en daer naer losgelaeim
van de Ft ansche wanneer sy meester wae j
ren van de siadt.
Deu major Utz heeft sigh daer na^r op 5
gehouden tol Vlaemertynghe, en wanneer de omliggende hofsteden,
syne patrouille moeste passeeren door Po I
TJTT CONGO.
Pater Aug. De Clercq der mission
arissen van Scheut, heett den 6 Decem
ber 1898, uit Berghe Ste Maria, den
volgenden brief geschreven aan zijnen
broeder Hendrik, to Scheut, die zich
insgelijks voor de missiën bereidt
U wat nieuws vertellen om mij een
weinig uil te rusten; een keer van stoflo
vedeggen gelijk de studenten om bet
hoofd wat te verlichten. Nu een reisje
naar Belgie, hoe lief er alles zij en boe
dierbare wezens men er ook vinde, zal
mij gemakkelijker zijn met de penne
en gezonder ook dan in levenden lijve.
’k Ben hier sedert St. Maartensdiig.
gave en gezond man, gelijk eene bie,
en sedert dat ik die lieve warme
Gongozonne weer gevoele (laat de au-
fl<-ie i kwiiari van spreken, ik minne ze)
«■o -! gir iue j almboomen zie. booge
«in si.it, en let er mij nie s meer....
Den Heere zij dank cn moebte ik
Hem er nog meer mee minnen en wer
ken ter zijner eer De gezondheid is
eene kostbare gave van den Heeie,...
k moete er dan gebruik van maken.
Nu wat nieuws.
Als men in Boma komt, is bet waar
lijk voor ons troostende en opwekkende
uit der mate.... ’t oude en gelijkt op tiet
bedendaagsche niet meer. ’k En
spreke niet van wat de gebouwen, de
huizingen, de hovingen betreft, noch
van den nieuwen ijzerenweg dien men
naar Mayombé aan T leggen is. Wat
>s dat bij ’i geene dat O L. Heeie daar
tegenwoordig verricht Wal zijn die
menschenwerken hoe lol on bewon-
derenweerdig ook bij dat edel ziele
werk, bij ’t onzienlijk genadewerk, dat
zoete, lijze, zonder wonde en zonder lel-
ael eenen rr.cnscb bewerkt, verlicht, ver-
’t 1< ecu wonder van Guds
gr-naoe
Tcbcti Aoordig heelt men er hondeid
ers verstand; maar zeventig gedoopte; daarenboven drie en
een menscheeooge i zeventig uie den god.-dieual ouder elk-
in een eerste opziens zoo veracht ei ij ander aanleeieu met eenen vurigen
van zeden zoo bedorven en vervallen, j lever en eene ajiihu'jdende volberding.
van dit volk iets goed maken, iets def.ig, i Ze komen naar de leeringe dagelijks na
iets zedelijk, iets zuiver, en iels reins, i het wn k,’s noens en’s avonds; hebben
’ten is maar God die ’t kan! En tnj zeer tets bij ie wiunin onder stoffelijk
doet bet Hij alleen, zonder metischefi opzictn geid, goederen, kleederen, ge-
htilpe.... Zoo goed is Hij en zoo nniK. van teven ot iels in dien aard
loogt hij zijne almachtGeen mensen i Hoegenaamd mets, opgeweeid hunne
zoo slecht, ot bij mint in hem zijn beeld, j eigen ziele zaligheid eu vrede in kutsche
verminkt en onkennelijk misschien, maar banden van een wettig kriolelijk en van
God gezegd huwelijk,
Maat laat ons hun vragen hoe zij
ooit T gedacht gekiegen nebben, de
genegenheid gevoeld voor den kriste
nen godsdienst. De eene neeft een vluch
tig woord gehooid van eenen gezel die
vroeger in eene der zendingen van Lan-
f I.. ..li 1 /vim.A *1 wnn o
met eenen vurigen
heft en vervormt, en iedereen die niet
vrijwillig blind en is loogt dat in be;
zwarte l’i|f. hoe onmensch ook gewoi- Boma,
den, toch Gods eigen beeld en gelijkenis
leveu
De zwarte bevolking in Congo is Gelukkige zielen.... van jongs af aan
gehoord eu zooveel gezien, her e en
t van kindsgebeente at overstroomd
van de voor een ki isiene afsc'auweiijkste
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker uitgever. Appelmarkt, 7, te Veurne, en in de Posfkan’ooreu.
Vertrekuren van den IJzercnwcg «£y van den {(Buurtspoorweg. :S Januari tot JKprsi
3 62
.'6
8 31
4 09
5 05
946
o -S -
20 41208
Veurne St.*tie
Gent
Bnusel
18 01
1923
20 42
21 15
Oosleuric Statie
Nivuport Mud
Coxyd'c
Veurne Statie
18 16
18 4"
19 36
14 28 17 18 20 03
14 35 1725 20 10
15 56 17 46 20 31
1751 20 36
6 00
7 28
8 42
8 56
9 21
9 49
9 59
Veurne Slatie
Veurne Markt
Coxyde
O.mtdu ‘ukcrke
Nleuport
Oottuude Uatio
18 50
19 52
20 09
20 17
20 29
20 35
z -
-
THAU VEURNE-OOSTENDE
9 50 12 36 -
9 56 12 42 -
l
I
tV t I n I o fa r /»lr A r-»-i O ZN I I I /V 1 1
5 18
1‘ictaervetdfi 6 22
6 48
7 18
7 46
7 54
8 47 10 52
5 55
6 42
4 43 6 51
- 5 06 7 20
Gortem.rck S 34 7 50
^iehten el de 5 19 8 05
7 16 9 18
9 37 10 45
- - - - - - -- b n
tvtnnv» .»nn PAfl VVPlli
5 08 6 58 9 50 12 36 - 15 14 - 18 06
5 14 7 09 9 56 12 42 - 15 20 18 12
5 26 7 16 10 08 12 54 - 15 32 18 24
85 34 7 25 10 16 3 62 - 15 40 -
5 7 43 10 34 13 20 - 16 0« -
6 51 8 35 11 23 14 11 - 16 51 -
1 R\M OOSTENDE—VEURNE
5 05 7 42 10 48 12 18-14 58
85 57 8 48 H 47 13 20 - 16 -
daynkeik- 14 9 00 12 04 13 37 - 16 17
22 9 0-> 12 12 13 45 - 16 52
Vourne Markt t6 34 9 20 12 28 13 5'- 16 37
6 40 9 26 12 36 14 03 - - 16 43
rp£R-VK(RNF.
9r0 1024 =1305 15 55 18 05
9 55 10 29 ^13 10 1600 18 10
7 53 10 16 10 50 Ü13 31 16 21 18 31
800 10 23 10 57 13 33 16 28 18 38
8 17 10 40 1 1 14 113 55 16 45 18 55
8 31 19 54 1122-"
9 27 11 50 12 24
4 41 7 23
9 10 1347 -
11 37 15 52 - 17 43
1325 17 02 - 19 29
13 43 17 14 - 19 40
14 09 17 39 20 09 -40
14 38 1815 - 20 56 - 22 02
1456 18 15 - ÏÜ3
7 12 - 05 00
57 10 54 3 08
9 41 11 47 15 56 - 17 50
9 50 11 55 10 04 - 18 03
10 18 12 26 1633 - 18 31
1045 1255 17 11 - 1301
1056 1333 17 22 - 19 38
12 05 1458 1846 - 21 08
16 55 2010 Sï 36
10 54 11 28 14 09 16 59 19 09
15 05 17 55 20 05 t
f1030 13 01 15 51 18 36
lloogslade Lin<|p 5 37 8 19 1042 11 30 13 57 16 47 19 32
5 51 8 33 1056 11 44 14 11 17 01 19 46 c
6 08 8 50 11 13 11201 1428 17 18 2003
Nieuwe Herbei R 6 15 8 57 lliue.^v»
VeuineV. orsted 6 36 9 18 11 11 s12 29
6 41 9 23 11 46 12 34 15
«n^wiwiigaiiüiTr liü» 1 iiaii
Brussel
Gent
Gortemaick
bhmiidv
Veurr.e
Adinkerke
buinkerke
buinkerke
Admkerko
biin.ude
UUlb—Wl— 1WII III* Uin
VEURNE YPER
Venr*»e Stat’e 4 45 ^7 27
Veurne Voorst ul 4 50 7 32
Nieuwe Herberg 5 11
Alvei iiqjhem 5 18
Lno 5 35
IIoogstade-Linde 5 49
Yper Statie 6 45
Yper Statie
Lor»
Alveriugbem