I
1
J
r-'”i
ik
0/
Men schrijft in bij BONHOMMB-BTCKASEYS, drukker uitgever, Appelmarkt, 7. te Veurne, en in dn Post kt n'ooron.
"1
die voor deze bespuiting schade geleden
Is hei misschien omdat de godsdienst
omdat de pr ester recht
En het doelwit welk men beoogde,
het wegnemen van den stank, iedereen
moet bekennen dat dit doel ten volle be»
komen werd.
Het katholiek gemeentebestuur heeft
sloten gemeenschap met de Niepoort»
vaart, en de riolen van de Handboog»
Verbetering nti het lol der werkende
en lurgersklasien.
Dat is inderdaad een nieuw punt op
het. libeisal programma. Binst geheel
den tijd van uw bestuur hebt gij, ntrera
len voor den weikman niets gedaan.
Zelfs uwe kopstukken, mei Sara aan
t hoofd, hebben altijd stelselmatig tegen
alle wetten gestemd, welke de katholie
ken ten voordeele van den werkman
hebben voorgecragen.
bil werd u zelfs meer dan eens ver
weten door uwe gewesene en toeko
mende boadgenooten, de socialisten.
Verwacht er u aan, beerea, hbe
ralen, dat de kiezers u tullen toetoepen:
Al de wetten die ten voordeele der ar
beidende klas gestemd werden, zijn wij
aan de katholieken vorschuldigO; en,
mi erkentelijkheid blijven wij hun ge
trouw.
Dit punt van uw programma is een
lokaas voor ons, waaraan wij ons niet
zullen laten beet nemen.
Moectet gij het bewind wederom in
bend, n kujgcn, gij zoudt geenen tijd
hebben om q met den weiktnan en den
kleinen burger berig te houden. Uw
geld-m moeien weigeren en afsthaffon,
omdat de kinderen er christelijk opge
voed en onderwezen woiden?
Kunt gij een enkel dorp noemen waar
het openbaar onderwijs niet goed is in-
gericht
Moet men misschien onderwijzers en
onderwijzeressen benoemen waas het
tuet noodig is, en alzoo nutteloos het
geld der iasienhetalers verkwisten? ge-
ijjs ten tijde van Piet Van Humbeek,
onzaliger memorie?
Verdediging en ontwikkeling van hel
openbaat ouderwijs.
Maar, waarin weid du onderwijs bo-
om wel te doen, en men moet den kie
zer leéren sicrumen uit overtuiging.
Maar helgeen waarover wtj
woordje xullen reppen, hei is over do
kwestie van kieiprogiatnma, ook in dien
ZtiJJen artikel besproken.
T
JSk^^
De bind verschijnt den Woensdag. Inschrijvingsprijs. 6 fr. 'sjaars; rret de post 6 fr. Aunancen 20 centimen p»- regel. De groote ‘-‘’ter volgens plaatsruimte.
Rechterlijke eerherstellingen 1 fr Een Nr 10 cent. Afzonderlijke nummers voor artik-is. enz. 30 Ir. bet 100.
Dc Annoncen voor België (ter uitsondering der Vlaanderen) en ‘tbuitenland worden ontvangen door liet Office he Publicitè, Mag dale nastraal, 46, Brussel.
Hoe rijmt men dat al te zaam?
Dat is, gelijk de liberalen altijd doen,
alles beknibbelen wat door hunne tegen
strevers gedaan wordt.
Laat ons die kwestie van den Kapitalen
Wal van dichtbij onderzoeken.
hebben, rijkelijk werden vergoed.
Wat hebben de katholieken nog ge
daan
Zij hebben langs den gevulden en
stinkenden Kapitalen Wal eene nieuwe,
doch smallere, gracht gedolven om dep
gernakkelijken aflos der waters van do
omliggende landen te verzekeren. Zij
IV 4. Woensdag 24 Januari 57" jaargang
Waarom vroeg men de aanvulling van
den Kapitalen Wal? omdat er, bijzonder
lijk, in het zoinergetijde, uit dien wal
dampen en uitwasemingen opstegen,
welke verre waren van voordeelig te
zijn aan de gezondheid, en eenen geur
verspreiden rond geheel de stad, die
niet aangenaam was.
Wie heeft er de aanvulling begonnen?
De liberalen!
Vóór het uitvoeren der groote werken
aan de Nieupoortvaart, in de jaren 1879
en 1880, was de Kapitale Wal. in ge
meenschap met deze vaart en met de
Duinkerkvaart.
En ’t is eene groote misslag geweest
van het liberaal gemeentebestuur van
dien tijd, de gemeenschap met de Nicy-
poortvaart niet te hebben behouden.
De vuile waters der riolen van dq
Handboogstraat die hunnen afloa had
den in den Kapitalen Wal, vonden gee
nen uitweg meer; het water in den wal
kon niet meer vernieuwd worden, en
van daar is die stank ontstaan die ieder»
een zoo tegenstak.
Om dien stank tegen te houden, heb»
ben de liberalen willen de oorzaak er
van wegnemen, ’t is te zeggen, dep
Kapitalen Wal dempen, sn zij hebben er
al den kant van de Nieupoortvaart, de
aanvulling van begonnen.
En wat hebben de katholieken ge
daan?
Zij hebben het werk der liberale»»
voortgezet, en om ia eens dien stank en
stinkpoel weg te weren, hebben zij ge
bruik gemaakt van het uitbaggeren der
Duinkerkvaart om den Kapitalen Wal
vol te spuiten,
Dat dit slijk niet altijd, op een centi
meter na, geloopen heeft waar het
moeste liggen, dat is verstaanbasr. Slijk
is toch maar slijk. En dat er na die be-
spuiting nog eenige bijvoegelijke wer»
ken te doen zijn, om de zaak geheel in
order te hebben, dat zal iedereen be
grijpen die niet stelselmatig alle? wil
afbreken wat door een ander gedaan
wordt.
Terloops stippen wij aan, dat allen
*catl«nHle IVSilicie.
Nummers heden getrokken door de
jongelingen van Veurne die aan de
loting hebben moeten deel nemen. Het
laagste nummer was 32 het hoogste 197.
88 Abcele Gustavus
35 Abeele Henri
162 Balcaen Antonius
182 Bekaert Cyriel
67 Blai ckaert Arthur
154 Blondó Charles
62 Borgonie Gustaaf
70 Bruloot Hieronymus
50 Carnier Franciscus
37 Cavereei Alberio
61 Claes Eugeen
69 Clarys David
■129 Clarys Julius
150 Cogge Raphael
l'J8 CouvreurHendrik
1^7 Dccrop Juliaan
‘5 Dehaese Eduard
116 Delsael Arthur
195 Depoortcr Cyriel
156 Derycker Isidoor
120 de Spot Ernest
82 Devoghel Cyriel
183 Duchatelcz Ilectoor
51 Dufoor August
iff Caytant Frederik
177 Gouwy Ludovicus
151 Ilannozct Jean
92 Hartcel Achilles
192 Hou tsaeger Lodcwijk
190 Kcstclool Desiderius
167 Knockacrt Ernest
138 Laevens Emiel
161 Los Henri
95 Matsen Achilles
96 Mcuris Petrus
87 Obyn Hcctoor
38 Poupcyc Hcctoor
58 Rathë Achilles
102 Ryckewaert Donates
105 Schrammc Eugeen
153 Tassche Edmond
107 Thomacrc Kamiel
98 Vandenbussche Edmond
40 Vandevelde Hcctoor
125 Vandewoudc Georgius
52 Vandewoudc Petrus
76 Vanhoutte Hectoor
65 Verhmgghe Lodcwijk
68 Vermeesch Emiel
109 Verminck Arthur
verleden is eene waai hoig voor de toe-
komst.
Uw dringendste en eenigsie werk zou
bestaan in het maken van nieuwe en
hatelijke schoolwellen, het tergen van
pastors en nonnen, en het vervo gen der
katholieken.
Wij hebben zes jaren lang van die
soep geproefd, en hare verbrande smaak
noji mei vc,geien.
En dam ore, libeiale partij, roepen
wij u toe
Maak u van kant,
Gij dwingeland;
Nooit zuil gij regeeren,
In Belgeniand
De liberalen en de aanstaande
Kiezingen.
In zijn voorlaatste nummer bespreekt
hel Adv.'ilcntie blad den toestand der li
berale pan ij bij het in voege brengen
der E, V. Het wijdt breedvoerig uit over
de macht en hei recht aan de politieke
kringen verleend in hel rangschikken
der kandidaten, en voorziet dal er mis
schieu wel hierdoor, in sommige arron
dissementen, oneenigheid en tweediachi
2cu kunnen onu aan. Het wakkert ieder
een aan om deo.de van voo keur door
*1- politieke vereeoigingen vasigestehl,
'e volgen.
Dat is allemaal heel goed gezeid, en
daaitegen weten wij mets iu ie breo-
Ken. nadecligd?
Integendeel, wij zijn ook Van dal ge- hei misichten omdat de godsdienst
dacht. De politieke vereeoigingen doen ingescluevcn staal op tiet officieel pio-
giamma, en omdat de priester recht
heelt van de schooi binnen te treden?
«en Is hel omdat er eene wei bestaal, die
aan de gemeentebesturen toelaat, vrije
scholen, waar bekwame meesters ha;
onderriclil geven, met hulpgelden te
ornJiMsteunen? En zou men dia bylp
Volgens de groote liberale organen,
is erspta>k van oen liberaal congres te
houden, waarin de verschiilige punten
van bet kiesprogramma zouden beaan-
deld en vastgesield worden.
Hei Advertentie blad is legen dal con
gres, omdat bei vreest dat du congres
tnaar zou beslaan om te redekavelen zon
der einde of giond over buisboudkun
d;ge of besiuurlijke kwesiien, zonder
veel eeide aan den dijk ie brengen.
Dal is de aangegeven reden.
M.<ar de ware reden moeten wij die
per zoeken.
Indien het Advertentie blad bang is
van dit congres, dan is hei otndat het
vree i, dat men in dit congres het pro
gramma der liberale partij wat al te
klaar zou uiteenzetten; en dat dc kie
zers, die nog al dc batelijkhèid van het
oud liberaal staatsbestuur niet vergeiec
hebben, bij hei zien dat dit progrctnma
nog altijd er. enkolijk bestaai in het ge-
ioep van d bas la calotte, dat de kie
zers naar de liberalen bnnnen rug zou
den keeicn en hun wa delen zenden.
'Onze Veurnsche liberalen zijn schuw
van programma's. Zij behhen dit ge
toond in 'onze laatste gérneentekii-.stng,
in dewelke zij tuin liberaal ysandel zorg
vuldig verdoken hielden Zij zijn van
zin hei zelfde -nel te herbeginnen hij de
wetgevende kiezingen. Hun orgaan
smeekt van nu reeds Eu vootal be
lemmcren wij ons niet te veel met
n p.ograrnma's en maken wij er geen
n nieuwe.
Zoodat men nog cens met de oude
afgekeurde en verstcoiene poliimk voor
den dag zal komen!
’t Is goed om weten; wij zullen later
eens dat oud model uitplutzen, en in al
zijne schoonheid aaa de kiezers laten
zien.
Maar gevoelende dat men toch met
iels moet voor der. dag komen, beeft de
schrijver daar eenige punten samen ge
val io woorden van caoulcbou, rekach
tig A volontd.
Oordeelt liever.
Ons ptogiamma, zegt hij, is bevat in
di ie v.oordcn Vrijheid van geweten,
veidediging en ontwikkeling van hoi
ope.t;c nderwijs, verbetering van
tel der werkende en hurgersklassen.
En is bet al wat gij aan de kiezers
voor te dragen hebt? Maar, vriend,
weet gij den niet dat de kiez rs u met
recht en reden rullen antwoorden
Vrijheid van geweten; maar dat genie
ten wij nu meer uau onder een liberaal
bestuur. Geen erne daad van gewetens-
krenking kunt gij aanstippen sedert bet
zestienjarig katholiek bestuur; en de
ouders van alle denkwijzen en van a'te
god-db nst m. zenden hunne kinders
naar r<holen van hunnen keus.
De erbied voor de vrijheid vr.n ge- neetot, moet zeker overtuigd zijn, dat hebben de opening bekomen van de ge
weten wordt zelfs zoo ver gedreven, di t ^eze wal heel kapitaal moet zijn, om die
op aanvraag der ouders, de kindeis menigvuldige stadhuiswoordelijke arti
kels vin het liberaal orgaan weerdig te straat en omliggende straten, vinder.
zijn.
Wat wij bijzonderlijk drolhg vinden,
het is dat, over tijd, de liberalen het vul
len van den Kapitalen Wal aanprezen; en
1111
het werk beknibbelen, welk zij zoolang
als noodzakelijk hebben voorgestaan.
Inderdaad, in de nummers van het
Advertentie blad van over eenige jaren,
liet men verstaan dat het eene schande
was den Kapitalen Wal, dien stinkenden dus eene gebeele reeks van gezondheids-
poel,. niet op te vullen; en nu, dat hij ge- werken uitgevoerd, waarover het op dgrj
vuld is, nu schrijft men dat zulk werk dank vap zijne medeburgers mag aan.
eene schande js voor het bestuur welk spraak makop.
zulks heelt bevolep, Wy beblw e.r aaj) gehowlêfi (lig
De Kapitale V/al.
Een der groote stokpeerden le che-
val de balaille, zou de franschman zeg-
I gen, van onze tegenstrevers, in de ge-
i meentekiezingen en in de plaatselijke
I polemiek, sedert jaren van hier, dat is,
het vullen van den Kapitalen Wal.
Wie vreemd is aan onze stad, en bij
geval het Adrertentic-blad in handen
welen wordt zelfs zoo ver gedreven, al deze wal heel kapitaal moet zijn, om die
op aanvraag der ouders, cte hintte::
ontslagen woiden van de les van gods-
I dienst to volgen.
langs daar nu hunnen aflos en hunnne
zuivering; nieuwe riolen werden bijge-.-
maakt en alien in verband gebracht met
dc eene of andere vaart die onze sf,ad
dat die aanvulling gedaan is, dat zij omringen.
als noodzakelijk hebben voorgestaan.
Zijn burgemeesters benoemd Tc Clercken, M.
X, Woeyaert; Tc Oostvlctcrck, M. R. Dc Boo.
■- W B IU W*» L.- -I U~ j» I" - - - l,T J I1-- I-- -in - - 'J I - - I II W -- BIB.I --T HL ri I I 111 l Tl~ r V -Jfc— '-.-WW
Lj
