Neen de rtd.-n van onzen tegenstaid
ten aanzien van den schoolwang i>
Een en ander.
Aan 93!!! Dal ia de boolding vaneen
artikel zateidag 11. in 'i Advertentie blad
verschenen.
Ik peisde in dien artikel al de gruwel
Wie is Buyl
Buyl is een voyagcur in politiek,
juist gelijk andeie, winkeliers, been
houwers, bakkers oi bediende zijn.
Die man leeft dus met poli'iek en door
de politiek en schart nu voor hot
oogenblik achter een postje van
4000 ballen Niet lekker', wat zeg je?
H'j moet en zal en wil het hebben.
Ik sta nchter niemand op de lijst der
kandidaten, zegt hij, want, IK, den
grooten, den volmaakten, den al weten
den Buyl wi! mij niet stellen noch ach
ter M. Heyvaert, den ouden gouverneur,
noch achter M Pie'ers, ouden rept esen-
tant en burgemeester van Oostende,
noch achter niemand hoe groot bij ook
weze
NIETS! NIETS!! NIETS!!!
Waar zijn de hospitalen, de ouderlingen
huizen, de wcezenhuizen, door de liberalen
en met hun geld gest chi?
Waar zijn de vrije scholen, de zondag
scholen, de patronagien, de gilden der am-
b. chten die ze met hunne penningen onder
houden?
Nergens zijn er Ie vinden; want ze werden
door de katholieken alben geslicht, die ze
met hunne eigene penningen onderhouden.
Integendeel, als de liberalen de gelegen
heid vinden die gestichten ten vooi deele der
mindere standen af te schaffen, ze laten de
gelegenheid niet vaien.
Al wal de liberalen hebben gedaan, is het
ongodsdienstig onderwijs invoeren om de
werklieden 'ot godverloochen.iars, leligiehi-
Iers en pap; nvt eters te vormen en zoo rijp
te mi. k^n voor hel socialistnus.
Zie daar hol bllau der liberalen.
Weg mil zulk volk
Kiezers! als de liberalen van Oostende
die hem heel goed kennen, alzoo spreken
van den kandidaat der liberalen, wat
moeten wij katholieken, van dien kerel
denken? Die man, zoo naai het leven al-
geschilderd, is zelfs de stemmen dei
libera en met meer weerd!
Indien wij. katholieken, tegen den
schooldwang zijn, dan is het niet dat wij
do kinderen van de school wiilen afhou
den; in 't gehee'.e niet. De dagelijksche
bewijzen zijn daar, om te bevestigen d?i
niot eene partij zooveel doei voor het
onderwijs als de katholieken.
Het is ook niet wij vreezen dal hel
verlichte en geleerden volk zich tegen
ons zou keeren.
Oude erklieden.
Te beginnen met I Januaii 1901, zul
len al de oude wei kneden, zoo man als
vrouw, die op deze date ten minste 63
jrrer. oud zijn, een jaailijksch pensioen
bekomen van GS bank.
Werklieden, dn hebt gij te danken
aan de KATHOLIEKEN!
Gedenkt uwe weldoeners, stem', voor
de Katholieken.
-- -
Het portret van M. Buyl,
geschilderd op eenen blauwen fond,
door de libei alen van Oostende.
Vrienden van het onderwijs.
Onze tegenstrevers, vrienden van hei
onderwijs met nnderuiani geld
durven de katholieken de vijanden noe
men van het onderwijs.
De katholieken d.e op eig>n kosten
bloeiende hoog^scholen ond rfouden
Be katholieken die milltoenrn
esiMtëedamillioeneii voor volka-
omlerwijH ten offer b» achten
Volgende statistiek, aa i oflieiei Ie bron
nen ontleend, bewijst inn genderl waar de
ontredderaars van het volksondeiwijs neste
len.
In 1818, vóór den schooloorlog telden
de officitele en de aang^nomt ne scholen
van België te zaïn.n 598,213 leerlingen,
In 1883, na zes jaren liberaal gou
vernement en schooloorlog, was die school
bevolking gedaald lo' 386.012 leerlingen.
Vermindering 313,301 leerlin
gen,
De katholieken kwamen aan hel bewind
en maakten de officieele scholen toeganke
lijk voor iedereen; eenieder»
geerige ovei-tiitsiiiK werd g<ë<-r>
biedigd, en na eellige jaren keerde de in
wendige viede in hel lar.d terug.
In 1800. na 12 jaren katholiek
heHtuur, telden de officieele en de
nanieiionien acholcn vim België
043,005 leerlingen,
De vrije aanneembare, geinspec eerde
scholen leiden eene bevolking van f08,967
leerlingen.
Totaal der schoolbevolking de niet
gesubsidieerde scholen met meêgen.kend
752.062 leerlingen.
l>e (ontiuid der officieele on-
derwijz.rM werd door «Ie katho
lieke regceriiig merkelijk ver
beterd.
Werden cr door da katholieken scholen
gesloten dan was het alleenlijk omdat die
scholen geene leerlingen telden Eens dat
gij, 1 b Talen, zooveel zult g-daan h bben
vooi hel onderwijs als de katholieken, dan
zult gij tnogen spreken
Z M. Leopold II, willende do° jjgi?
bewijs zijner welwillendheid,
sten herkennen aan het land b'1
door de leden van den Senaat,
aantal bevorderingen en benod1
in de Leopolsorde gedaan. sena'
M. de giaal do L'.mburg-Stiru'n’ cOjr
tor van Oostende, ;s bevorderd ’V gpO1,
inandeur, en onze sena’or M- R- a
ia benoemd tot ridder.
9>e Schooldwang.
He. eerste punt van het libeiaal pro
giamma is de schooldwang; het is te
zeggon ieder kind verplichten van naai
de school te gaan.
In een eeiste opzien, zou men denken
dal er daar niemand mag. noch kan tegi n
zijn. Waar kan een kind immers beter
zijn dan in de tchool. Ook kan men de
kalho'teken niet vei wijten dat zij tegen
de school, legen het ondeiwijs zijn.
Zij weiken, melde geestelijkheid aan
1 T hootd, opdat al de kinde s, van hunne
jongs e ju en al, ter school zouden gaan.
Met hunne penningen ondersteunen zij
hel land door menigvuldige lagere en
midde-baie scholen die weinig ot niets
kosten aan de openbar e besturen; ja, zelfs
do Ilooge chool van Leuven, eene gloiie
van ons land, in de gan-che beschaafde
wereld bekend om de grondigheid hater
studiën en de geleerdheid der professors,
wordt uiislur.elijk met de centen der
kctholieken onderhouden.
En van den kant der liberalen, wat
doen zij voor ’1 onderwijs, met hun geld
wei te verstaan?
Wij hi boen, hier ie Veurne, een vooi
beeld gezien van hunne milddadigheid
jegens bet volksonderwijs. Zij hadden
met grooten nalala eenebewaar
school ingenchi. Geheel het larv» stond
in bwondering voor die odelmoedige
daad. Hel spreek wooi d vaa deC/rroniaue;
Tout pingres, scheen gelogenstraft Maar
ja, die edelmoedigheid was van korter
duur De.. bewaarschool werd, na ko;
ten tijd ges'oteu en. vetkoc 1
Ze kostte.... te vele geld!'.!!!!! die
voorstaanders van 't ondeiwijs!!!!!???
daden berinnpid te zien welke de voor-
ouder onzer tu'-l ge liberalen gepleegd
hebben in 1 ja >1 93 op weeilooze viou
wen. kloostei lmgen en edellieden, en
die met bloedletters in de geschiedenis
inschreven staan. Ik was deerlijk ons.
Onze conha et smijt zijne armen inde
lucht, omdat de Be'gische Stnaisrenten
aan 93 slaan!
En dat ia nataurlijk het gevo'g van
den neie'igor. toestand dei finant en van
den S aa
tiend lid, gij ook ge zijt mis.
H er is de wai e oorzaak van die daling-
Bij het overnemen van den Grand Cen
tral en unde e ij rei en wegen, heeft bet
Staatsbestuur een de-1 der S ai-bschuld
albetaald met s aatsrenten aan 3 7. Deza
in groot getal te koop aangeboden, heb
ben natuurlijk, ingevolge de regeling
van maag en aanbod, deze renten in p'ij3
doen dalen. Dal is een eerste reden.
Een tweede reden is de volgende
S<_deri eenigen tijd v; n hiei durft de
Belg ondernemingen aangaan buiten zijn
land. De nijverbeid-geest ontwikkelt
zich meeren meer onder onze bevolking!
en de inwoners, nm, bevreesd dan vroe
ger om hunne penningen in nijverheid-'
ondtrao ningen te wagen, p aatsen bun
geld in alle slach van handel- en nijver*
netd.-inaat'öhappijen d e winstgevender
zijn van intrest dan onze S aaisiedteo van
3 en 1/2 0/0
Dai is de bijzonderste reden.
De daling der Staatsrenten, voort’
1 spruitende uii den oodeinemingsge®3}
het volk, is veel eerder een vootd^e
dan een nadeel voor bet land liet duidt
de bedrijvigheid aan der bewoners.
1 een goed voorteeken vooi de oribvtk-
keling van hand?', nijverheid en arbeid-
Maar ja, de liberalen (lachten daar
eene nieuwe reden gevonden te hebbel*
0111 te doppen op liet klerikaal gouver
nement, en zij bekommeren zich dal*
weinig melde ware redens-
Indien de uitvoerende macht nog
ooit in libeia'e handen komt, zal de
officieele school opnieuw vergoddeloosd
woi den.
Het vrij onderwijs zal zich a Ie hulp
geld zien weigeren, en kan weilictil bei
voortbestaan ónmogelijk worden ge
maakt, ot minstens zeer vermoeilijkl
Aldjs zouden adj zelfs da wel tot
stand hebben gebr; ch die ons dwii g
onze kinderen aan een ongodsdiemt g
onderwijs te vein ouwen.
En ot de libeialen wel zullen han
delen gelijk boven gezegd is
Leest daarover La Liberli, liet bab-
belkind van '1 libcialismus dat al de ge
ue m -n der partij op straal brengt Z e
mei wat wij er ve.ledene week in von
den.
Do klorikalen willen de vrij
heid van onderwijs; goed, die
vrijheid zullen w>j hen geven
Zij mogen scholen openen naar
onze voorschriften, maar geonen
cent subsidie krijgen zij nog.
WeLe katholiek zal, ten aanzien
van zulke legcnsireveis, zoo deloyaal en
zoo scctaiis, we ke katholiek zal dooi
liet willigen van den schooldwang, den
eersten stap willen ze teu op den at
-chuwe'ijken weg. die vei plichten l
goddeloos ondeiwijs heel
Ziedaar waai o:n wij togen den
school dwang zijn Vcrgeusl 1 n verbeest
men later het onderwijs van den werk
1 man wederom wij zullen, zoolang de
chooldwang wil'.ekeu'ig b ijlt, dezen
laatste kunnen toeioepen
Houdt uwe kinderen thuis; bon
derdduizendmaal liever geen onderwijs,
dan datgene gesteund op de miskenning
van God de eenige bionne van licht
en beschaving.
Dat behoeven de socialisten te duoh-
en. wij nit 1
Inderdaad, zij vinden hunne getrou
we volgelingen grootendeeh ondei lieden
die noch geleeidheid. noch letk’iicmitg be
zitten onder koo'gravers -iibiiekwcr-
kers, dokarbt iders, enz. Zulke zijn be
die men gemakke ijk wijsmaken kan dai
kiekens hooi eten, co lands schatten
welhaast onder be:i zu 'en verdeeld
worden.
Wie is 't d e bij kiezing en manilfs-
tatien tegen ons en onze eigendommen,
tegen kerken en kloosterlingen wo-dt
opgt jaagd Hel is het ongeletterd, onna-
deidend grauw, het schuim van de straal
dat slechts vraagt kwaad te doen, schade
te plegen, en met een glas bier of genever
zich genoeg beloond acht.
Dergelijk goedj.zullen wij nooit
onder onze kiezers tellen.
Zij zijn en blijven T uilsluite i,k deel der
paitijen van wanorde en omwenteling
lilczers.
Een groot gevaar dreigt opnieuw de
katholieken; ccn vreeslijk, onwede,
hangt boven de hoofden der ciiristene
ouders.
Wij mogen niet vergelen dal de on
gelukswet van 1879 onzaliger memorie,
met tóie stem meet dorheid is gestemd
geweest, en wat tampen zij aan bet land
heeft gekos
Woidt de geuzerij in meerderheid, dan
woidt in ors land de goddelooze ver
plichte schooi ingevoeid. Dat sisal vast,
nat is het eerste punt van bun program.
Gij, kiezers, die dwaas genoeg zoudt
geweest zijn naar de bedricgelijke
no.often der geuzerij te ‘luisteren,
gij zoudt van dien ongelukkigen toe
stand de veiantwoordeiijkheid dragen;
1 en, weesl er van over ugd, gij zoudt
tranen van bloed storten door uwe ban
ilnlwijze
Ouders, doet
hel laat zij'.
Koninklijhc Fanfare De Mcloinain'V-
Zondag laatst heelt onzp koninklijk®
Fanfare op den kiosk van den lus**10 I
haar eerste conceit gegeven.
Schoon weder, veel volk en prachtig®
uitvoering
De hoeren voorzitter on bestuurde^
alsmede de muziekanten wenschcn 'vll
van herle geluk. Wij hoorden niet® ('al1
lof over de schoonc keus der stukken ®n I
de meesterlijke wijze waarop dezelve uil’
gevoerd werden.
Wij houden niet v; n bluf en stoeffcrlJ’
maar het doe', ons deugd te beslat*?®'1
dat De Me'.omanen in deze laat®*
lijden met reuzenstappen zijn vooruit'
gegaan.
Wij verhopen dal wij, dezen zon*cl^
meer dan ecus nog met zulk paik c°n' 1
eert zullen vergast worden.
Het scheidsgerecht De twist in bot I'
betaal kamp zal door een scheidsgercc
vereffend worden. f
Zoo leeien ons de.... liberalen, tnn‘j
zij dolen. Die twist zal door nie”l!”‘'r' i
vereffend woiden, dat is onze n*®®111"^
De s'agen zijn te menigvuldig. e° n
wonden te diep, welke beide l1-'1 Le
elkander hebben 'oegelnacht. opüat f
veizoening. eene iutiekking van dü cu
ot andere zijde mogelijk weze.
Er is sptftuk, om iedereen tevrc1^’1^
stellen, van een nieuw anondissc" ,j
',e maken De Noordzee! M Buyl
eerste kandidaat zijn; uij zou de sd’1
visch, de wijiing, de kabeljouvv. q(,
schai ding en de gei naars ve'tegen
digen; en wat meer is. gekozen u'0’
zonder strijd! A la bonne heure! ,anfc
Een irisch gedacn. en eerie
voor onzen Buyl!
Gelijk gij ziel, ’1 is een simpel man
zonder pretentie en die maar viaagi
om de overeenkomst te hebben in d>-
liberale partij, maar ’1 moe: gaan zooa's
Hij wilt.
Zijne ISngngic.
Eenige discoursen die bij van buiten
geleerd heek om bet volk te vei bazen,
de dommerikken te doen gapen en die
hij adapt volgens de. plaats en de men I
schen waarbij bij zich bevindt.
Is hij in een kaloten nest, T is het dis
cours n® 1
Komt hij bij de liberalen, bij pakt
zijnen n® 2 vast! Epatant!
Is hij bij progressisten, kristene de-
mokraten, radikaleu ot andeien, hij i>
daarmeê niet verlegen is n° 3. 4 ot 5
die bij adapt en den loer is gespeeld;
een oprechten
Tandentrekker.
Zondag in de Ftertne. was bij de kan
didaat der socialisten en hij gieep n°G!
Ongelukkiglijk daar kreeg hij zijnen
haver en bij ging al lieuren vooit, den
duts.
Gij ziet, T is gemakkelijk; compleet I elders gelegen,
lijk in T muziek als de chef zegt Jon-
gens n° 4 van ’t blauw boekje.
Oostendsche vrienden, T is een vol
maakten CHARLATAN, hij is van
alles, uitgenomen LIBERAAL,
kort weg.
Zwigi dus dezen vent die u bier komt
toppen en twist en tweedracht zaaien in
Tvolk. Oog in ’1 z il! De Oostendenaar.-
zijn nog niet bereid om bij den neus ge
leid te worden door dieu DHAAIER die
zich hier aan ’1 hoold komt zetten van
eene bende socialisten.
Weg met Huyl I’
uwe oogen open, eer