lx n.
liS
è8e
Woensdag 53» Maart 11)05.
be blad vc.rschi’nt den Woensdag. Inschrijvingsprijs. s fr. ïiaars; mot do post 0 fr. Annoncen 20 centimen per regel. De groote letten volgens plaatsruimte
do katböliokerx te bestrijden; ea dat toegekend.
Belangrijk Bericht.
i
i
gi aam; werden wanneer do zaak
Die goederen zijn ingeschreven op
huw
Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. Een N' 10 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 tr. het 100.
De Annoneen voor Belgie (ter uitsondering der Vlaanderen! en 't buitenland worden ontvangen door het Office de Pubijcité, Magd'alenastraat, 46, t’Brussei.
Men schrijft in bij BONIiOMMÏÏ-BTCKASETS, drukker uitgever, Appelmarkt, 7, te Veurne, en in de Poslkantooren.
om
is huu geuoeg.
De liberalen zijn dus legen de plaats-
Sederi eeni^e jareu van hier woedt vervanging. Nogtans dit ^belet niet, dat
biedt, zij hunne zonen vrij koopen.
De liberalen kunnen, ongelukkiglijk
voor ben, niet altijd verduiken waarom
zij den persoonlijken dienstplicht, en
het alleman soldaat vcotenstaan. De libe
rale volksvertegenwoordiger van Brug
ge, M Termote, liet het tipken van de
ooi zien, wanneer hij in eene onderbre
king uniiep Les cure's h la caserne.
Ja dat is het eenig doelwit der liberalen.
De jongelingen die zich lot den geeste
lijken staat voorbereiden naar de kazern
sluier», om alzoo het aanwerven van
priesters moeiliiker te maken.
Wij verkiezen bet stelsel niemand ge
dwongen soldaat. Het aanwerven van
vrijwilligers vergemakkelijken, om lang
zamerhand lot een vrijwilligersleger te
gei aken.
1 Januari 1836,
dit jnar, gedaan
het Gemcentebc-
51 Maart aan-
Terwijl een kind, ervende van zijne
ouders, slechts tr. 1.40 per honderd
betaalt, moet een kloosterling die erft
van eenen anderen tr. 13.80 per hon
derd betalen.
En inen zegt dat die goederen niets
opbrengen aan den Staat! En men zou
widen doen gelooven dal de klooster'
linger) eene bevoorrechte klasse uitma
ken!
5° Kieshervorming bij middel van hel
zuiver algemeen stem.echt, en der evenre
dige vertegenwoordiging
De liberalen, zij, die vroeger het
stemiecht zooveel mogeiijk hebben in
gekort, om hun meesterschap te behou
den, volgen nu de socialisten in hot
eischen van bet zuiver algemeen steia-
recht.
'i Is in naam der gelijkheid dat men dit
stelsel voorenhoudt. En nogtans, niet
een stelsel zou meer strijden legen de
gelijkheid en tegen de reebtveerdigheid
dan dit.
Door het stemrecht stelt men mannen
aan die ons land moeten besturen, die
weiten moeten stemmen, die de veilig
heid binnen het land moo’en verzske
ren, en onze onafhankelijkheid moeten
waarborgen.
Welnu, kan men we! oen oogenblik
staande hoeden dat iedereen met even
veel bekwaamheid over al die zaken k^n
oordeelen, ot met even veel belang een
goed landbestuur zal zien tot stand ko
men?
Die verscheidenheid van bekwaam
heid, die verscheidenheid van belang,
verrechtveerdigt dus geheel en gansch
het meervoudig stemrecht, dal aan in-
dereu burger, ingevolge deze, het hem
loegekende stemrecht veiunndcrt of ver
meerdert.
Om bet 'stelsel één man, eene stem, te
kunnen goed dóen, zou men kunnen be
wijzen dat iedereen gelijk kennis bezit,
gelijk be.arig stelt in bet bestuur van het
land; dan alleen zou men de gelijkheid
mogen inroepen cm dit stelsel op te
dringen
Maar, verscheidenheid van kennis,
verscheidenheid van belang, vraagt ook
verscheidenheid van stemrecht, wil men
4’ Maatregelen ten voordeele der wer
kende klassen, waarvan het lot moet ver
beterd worden.
En dat slaat in het liberaal kiespro-
gramma
De liberalen, die binst geheel den
tijd van bun bestuur, nooit iets voor den
werkman hebben gedaan; die nu nog
enkelijk den werkman gebruiken, om
hem door holklinkende woorden en
ronkende zinsneden van de katholieken
at te weren om zijne slem te winnen,
maar z cb wal wachten eenige verbete
ring aan zijn lot toe te brengen, schij
ven in hun programma verbetering
van bet lot van den werkman.
He' Laatste Nieuws, bet liberaal dag
blad van Brussel, miek onlangs nog
buterlijk zijn beklag, dat ds liberalen
niets deden voor de werkende klassen,
en dal deze slechts van dft katholieken
nunne lotverbetering te verwacbterj
hebben.
Dal moet Hel Laatste Nieuws niet vor-
wonderen,
Liberale mus beteekent grootelijks ik-
zuchligheid en eigenbaat! Den minde
ren mau, dien nekken zij hun niet aan!
der jaar
franken, verleend aan de werk
lieden of oud- werklieden,
boren vóór
moet, voor
Worden aan
stuur, vóór
staande.
Wij roepen hierop nog cens
de aandacht der oude tnenschen
roe mannen als vrouwen, dis
misschien tot nu toe vertcaar-
loosd hebben hunne vraag in te
dienen. Zij mogen niet lang
Diecr wachten.
Het sangevea van zijnen
Daani aan eenen bijzonderen
persoon is niet voldoende. Men
Dioet ten stadhuize zijne naam
°pgevcn en de aanvraag onder-
ti’ekencn.
Bericht aau do achterblijvers.
Dal onze lezers en lezeressen,
fclk in zijne omgeving dit aan
de oudjes herinneren. Het ware
Jammer inoe.it er door verge-
tc'h( id of nalatigheid een van
•hen vergeten worden.
Elk zegge het voort
vraag tot den hcor mintjtier van land
bouw gericht, ten einde te bekomen.dat
l!c aanvraag tol hel bekomen het vreemd vee in ons land zou mogeu
lijksche toelage van 65 ingevoerd worden.
De landbouwers zullen M. Buy! bij- i
1® Hervorming van den krijgsdienstbij
zonderlijk dankbaar zijn voor depogin- middel (le’ Menging van dm persoonlij-
11°” gen door hem aangewend om het opc- ^en dienstplicht.
oen der grenzen te verkrijgen. j He liberalen zijn dus legen ds plaais-
de muil ea poolp.aag in onze streek, zij.^wanneer de gelegenheid zich aan-
Die ïchiikkelijko rn noodlottige vee
ziekte werd door vreemd vee ingé
bracht.
Die plaag heeft in orza streek alleen,
bij hondc;d duizenden franken verlies
bei ok tend is aan onze landbouwers Om
dn in het toekomende ie vermi’don heeft.
M. Van der Bruggen, niicistet van land
bouw, net sluiten der grenzen bevolen.
En ®uze landbouwer» zijn et nem dank
baar vosr.
M. Buyl, hij, die beweer’, zoowel de
belangen onzer strekeie kenntn, vraagt
de opeuuig der grenzen, eu het vrij in
komen van vieemd vee! Gelukkiglijk dat
M. kan der Bruggen beier den toestand
kent dan M. Buyl
En de ondervoorzitter van het land-
bouwcotnice van Vemne, bestaiigt dat
M. Buyl de belangen onzer streek weet
ie beuirtigen, en roemt Uena eenen
barduekkigen verdediger van ocs Veur-
ne-Ambacbi
Veurtte Ambacht kin ïulkcu verdedi
ger best missen
Ba voordracht van M. Buyl.
M Buyl had al de vrijzinnige ulte li-
be'’ale kiezeis van ons arrondissement
^'ger.oodigd tol eene voordracht, wolk»
*uj zou geven in do Bhetorika, ie
[cjUrn°, op Zondag 24 Februari laatst-
Wij dachten dat bel eerste deel van
11 bbeical (eest ging bestaan in het uil
eelen dor jaarwedde van den liberalen
'(,'ksveriefor.wooidtgor. Iedereen zai
lc'i nog wal herinneren dat in zijne
Menigvuldige maetingen in dot pen en
‘sleden, vóór do ktexihg, heer Adolf
lfl B’uote woorden en ronkend# ziusno-
Sneden beloofd heelt, zijne jaarlijksche
^gelding van vier duizend (ranken, aan
21Jhe kiezen; uit te deelen.
Al brdrogon die gekocht hebben
’i Buyi f oudt ïijne duizende franken
®P zak; en die hew optyn woord ge
hold uchben. zijn cens te moer gefopt.
M.'itr, heeti fci Buyl geene centen uit-
Ssdeoid, hij heèft zijné schade ingehaald
';-m zij (.en eigen persoon lof 10e te dee-
‘;i;; er. dai beejt hij voorzeker gedaan,
i wonderlijk boffersialcut waar-
■‘•u hij schijnt het monopool te bezit-
Hij heeft can zijne kiezers zijno werk-
'a®licden doei? kennen, en hun doen
.ler* de menigvuldige vragen welke bij
4ll(de ministers gesteld heeft. Maar hij
a»en
Ij w«s; en dm op aanvraag der
t> verlvgenwoordigeis, die min w„
b» “l (I1 beslag maken, er teeds aan de j katholieke ouders die
'ai ghebben'ieu v<
'•‘''ikeri.
M.
3® Strijd tegen de doode hand tri» einde
hel uitbreiden der klcoster-rijkdommtn te
bepti ken.
Sedoii dat de liberalen der fransebe
Kamer een ontwerp nedergelegd heb
ben om do kloosie:orden in Frankrijk
at te schaflen, en hunno goederen ver
beurd te verklaren, hebben onze libera
len geen ruste meer. Zij, die het on-
«echiveerdig en willekeurig wetsvoor
stel goedkeuren, en met beide handen S
loejuiclien, bunkeren reeds naar het
oogenblik op welke zij, meester var; hei
S'.aaisbesiuur, op we& looze kloosterlin
gen hunner; godsdiensthaat zullen kun
uen bot vieren.
Wij kunnen niet begrijpen boe dat
iemand, omdat bij in een klooslei
woont, in rechte, mm recht zou hebban
om iets te beziuen, dan een andere
die ui de wereld blijft loven.
Ook de socialisten keuren deze eerste
i'bieuk op privaten eigendom, goed.
Eersi het goed der kloosters, roepenzij,
dat is de eerste stap; en dan, als natuur
lijke gevolgtrekking, het goed der an-
deie kapitalisten, alles aan den Staat!
En die gevolgtrekking is logisch! En
onze liberalen, door hunnen gods
diensthaat verblind, lecnen hunne bao
den lol een spel, waarvan zij laior zelve
de slachtoffers zullen zijn
Men noemt de kloostergoederen, goe
deren der doode-hand, omdat zij, bo-
Tccrt men, nooit iets meer voortbren
gen voor den Staal, en nooit meer in
oen handel gebracht worden.
Goederen die waarlijk tot de doode-
hand behooren, dat zijn de goederen
loebehoorendc aan openbare besturen,
cn aan maatschappijen cf' gestichten dio
de burgerlijke verpersoonlijking bezit
ten. Zulitc goederen worden nooit ver
der van een grondig en degelijk onder- j kocht en brengen bij het overlijden dor
wijs, bijzonderlijk voor de volksklas- beheerdars, in erfenisrechten, niets op
,,c - sen; maar wij denken dat men dit kan
it-..*er bij te voegen, dat hij bekomen zonder dwangmiddels tc rnoe-
v -t>kvs te laai k .v.-m. en dal zijne ten gebruiken, middels dio bijzonderlijk
tegen ons, katholieken, zouden gericht
°P z;j betrek hadden, reeds ver- zjjü.
Wij, katholieken, wij hebban onz« dtn naam van den eenen ot deo andeicn
scholen, en bet zijn de kinder» met van - burger of kloosterling, en bij zijn over f
leti. er reeds aan do j katholieke ouders die uiees; uit de lijden, moet tr voor erleniaieclnen-aan
g werd ge- i school afwezig zijn. Maar de liberalen den tima cei.e som van tr 13.80 per veiscuemcHu. i« va« stuw.cc h, -h «.uh
denken, in het verplichtend onderwijs nondeid ben aid '-o.dea, op ad ge- waarlijk, gelijkheid eb tecbiveerdigLe’.d
öuyf beeil ondei andere eene teen nieuw middel gevonden to hebben, schatte weerde der g-sederen aan hem dbea bee^cheo.
Ia hel tweede deel zijocr voordracht
heeft M. Buyl hei liberaal kiesprogram
ma uiteengezet.
De bijzonderste punten er vzn slaan
in hel vei slag van het Adveitemie blad
vermeld.
Wij tullen die panten vaa het liberaal
programma, eens in hot korte bc preken.
1® Hei vorming van hel onderwijs dal
veiplie/ilend moei worden.
Het verphchtead onderwijs, in zijn tel
ven en alt theorie be-ebouwd, is geene
slochto tuak. Maar, indieu do liberalen
bet verplichtend onderwijs vooremtaan,
dan ia nat niet om alle ktndeteu te ver
plichten eene school bij te wonen, maar
wel om ia ons l»nd*t verplichiend wereld
lijk ouderwijs te kunnen inbrengen, aan
de ouders de vrijheid ontnemen van
hunne ktnders te zenden naar scholen
van hunnen keus, en hen te dwingen
dezelve toe te vertrouwen aan gösiicb-
icn waar een zeo gezegd onzijdig on
derwijs gegeven wordt.
Hetgeen ie Brussel en in alle liberale
steden gebeurt, waar men allo ra ddels
inspant, om hot aanteeren van den caie
ctiismus te bcietien, en den priester uit
de school te bannen, is ei een klaar,
<en doorslaands bewijs van.
Wal meer is, in Fianki ijk en Dniisch-
land bestaat hei verplichiend onderwijs,
en de sia;is;ieken bewijzen dat er in dm
landen meer kiuders uit de school weg
blijver, dan iu ons land, waai die dwang
niet bestaai.
Meer dan iemand zijn wij voorstaan-
der van een grondig en degelijk onder- j kocht
ten voordecle van den Staat.
h het we! alzoo met de kloostergoe
deren?
In bet gebeelo niel.
1 .11 C 1- -X- A A 0 I 1 1 1 1 m VA -1 4» zx Z. S D. 1
o
»4 r. «■«->>-. /V i .x r. x 1- z4 «i vut i A
^2' •iftxx-ÜGÜt m ub ii—urn
l- - -
'X:<:ii(
^eiM
k fr H(’i l/^-WKÏV"” w vr.j V JJ- r