yww
>wWBsf
t 'O
iü|
HM-
17
nr;
t
65 JAARGANG-
Kr. 5.
.i—.m sb
O zm®0' ,B
W01NSDAG 5 FtBRUARÏ 1908,
e
onderwijs in België.
Hoe inen.schlievcnd
Rationale (Dilicie.
j
fa
A
VERSCHIJNENDE DEN 'WOENSDAG
BIJ
DE KINDERS BONHOMME-RYCKASEYS,
Nicu poortstraat, 10, Veurne.
ben de 8 katholieke kollegien 7 ondertj
scheidingen behaald in de wiskunde; de
28 staatsscholen slechts 18. Twaalf
staatsscholen werden zelfs niet qens ge
noemd op l et gebied der wiskunde.
X X
ir'<:
Voor de Stadfr. 5.00
•Met de Postfr. 6.00
Een afzonderlijk nummer 10 c.
Men schrijft in bij den Drukker-Uitgever en in
alle postbureden.
if i
goddeloo.’.en voet ingericht.
Ziedaardèn wezenlijken toestand. Zijn
wij, katholieken, goed gewapend om te
strijden tegen het geweld der vijandenn?
De handen uit de mouwen doen de
tijden zijn voorbij van alleenlijk kristen
en ka tholiek te zijn voor zijn eigen zej-
ven; men moet optreden altijd en overal,
dus ook in ’t openbaar, als katholiek; het
geldt immers de verhevenste belangen.
Met woord en daad moeten wij eendrach
tig Kerk en Godsdienst ondersteunen.
De tijden zijn voorbij van onverschillig
te zijn, van maar alleen op eigen bestaan
gemak en ruste te denken van enkel ver
maak en plezier na te jagen. Zoo wij niet
allen, elk volgens vermogen, tot het al
gemeen welzijn, tot de goede zaak mede-
helpen, zullen rust, gemak en vermaak
ons ontnomen worden, tijdens troebele
tijden die noodzakelijk zouden volgen en
ons in de plaatse ellendige dagen zouden
mede! rengen.
Voor do moderne talen is de uit
slag der katholieke kollegien niet min
schitterend.
In den wedstiijd van Fngdsch <4
Duitscb werden 30 leerlingen behoor ton
tot de 28 staatskoMegien en 16 tot de
8 katholieke kolleg en, zoodat ten
minsten 54 staatsscholen niets behaal
den
Uit bovenstaande cijfers komt de
voortreffelijkheid van het vrij onderwijs
in Be'gio duidelijk aan het licht; de
katholieke kollegien zijn er op de hoogte,
der tegenwoordige wetenschappen ten
minsten zoowel als de inrichtingen van
den Staat en zij moeten voorzeker ook,
onder opzicht van opvoeding-ea zedelijk
heid, voor deze laatste niet onderdoen.
Moord van den Koning en den
Kroonprins van Portugal
Zaterdag av'nd werden de Koning en
de Kroonprins van Portugal in volle straat
vermoord. De koninklijke familie kwam
zaterdag, rond 5 ure namiddag, terug
van haar buitenverb'ijf te Villa-Viciosa.
De koning Carlos en de koningin Amelie
zaten langs achter in eene opene koets;
de twee prinsen Lodewijk en Manuel
zaten voor hen. Toen het rijtuig van de
Handelsplaats in de Ar enaalstrast reed,
werden verscheidene vuurschoten op de
koninklijke familie gelost. Eene schrikke
lijke verwarring ontstond.'Dekoninklijke
koets werd onm ddelijk naar het Arsenaal
der marine gev.erd. De geneesheeren,
naar het verbandhuis ontboden, konden
geene hulp bijbrengen de koning was
reeds dood en de kroonprins leefde nog
slechts vijf minuten
De koning had veel bloed verloren; hij
was door twee kogels getroffen geweest
de eene was onder den rechterschouder
ingedrongen, de andere slak in den
ruggegraat.
De kroonprins had de rechterwang
doorboo/t door een kogel, die langs den
neus was uitgevlogen; de andere kogel
had het borstbeen getroffen en de long
doorboord.
De inlaut Manuel is ook lichtelijk ge
kwetst
Koning Carlos 1, zoon van koning Lo
dewijk 1 en van de koningin Mana-Pin,
was te Lissabon geboren den 22 Septem
ber 1863. Hij was den 22 Mei 1886 te
Parijs in den echt getreden met prinses
Maria-Amelia, dochter van den graaf en
van de gravin van Parijs
Uit dit huwelijk waren twee kinderen
geboren: de kroonprins Lodewijk-Philip,
diezoo vreeselijk aan zijn einde gekomen
is en de infant Manuel. Koning Carlos
hadden 19 October 1889, bij de dood
van zijn vader den troon beklommen
De kiconprins Lodewijk-Philip, was
te Lissabon geboren den 21 Maart 1887.
De jonge prins bad van zijne moeder
schitterende gecstes- en harte gaven ge
ërfd.
De infant Manuel werd zordag tot
koning uitgeroepen. Daar hij sedert 18
November laatstleden den ouderdom van
18jaren bc eikt heeft, is bij vo'gens de
portugeesebe grondwet,- meerderjarig en
mag hij dus he bewind fn handen ne
men Zijn oom, de infant Alfonso, hertog
van Oporto, werd kroonprins.
Al de verschiliige Mogendheden he' ben
Wanneer de liberale bladen soms van
onze geestelijke collegien gewag maken,
dan is hel enkel om ze uit te geven als
dompersgestiditen, die, op het gebied
der wetenschappen, verre beneden de
ofticiêcle scholen staan. En nogtans,
wanneer wij den uitslag gadeslaan van
den algempenen wedstrijd van 1907 voor
het middelbaar onderwijs in Belgie, dan
blijkt klaar en duidelijk dat de geestelijke
onderwijsgestichten voor, de ofliciëele
geenszins moeten onderdoen, maar deze
laatste wetoens vooruitstreven.
Aan dien wedstrijd namen slechts 8
katholieke kollegien deel en28atbeneums
van den Staat. Pc 8 katholieke kollegien
hebben 218 onderschei iugen behaald,
terwijl de 28 Staatsscholen er 351 be
haalden, zoodat g. middeld de katholieke
kollegien 31 en de Staatsscholen slechts
12,6 ten hotidcid o derscheidingen ver-
kreg' n.
Om aan de re 'erlaag van hun onder
wijs een schijn van verontschuldiging te’
geven, I eweren de li’erale b'adeu dat
de Staal.-athcnucms weinig leerlingen
hadden; maar volgens het laatste verslag
had de studieafdeeling, die in den wed
strijd meedoet te Luik 210, te Brussel
128 te Antwerpen 130, te Bergen 108
leerlingen. Welnu geen der katholieke
kollegien telt zooveel leerlingen in zijne
afdeeling als Luik.
^Verders komen de liberalen dikwijls
af met het vertelsel, dat de katholieke
kollegien achterstaan en de wiskunde
cn in de moderne talen.
Men oordede zelf. Verleden jaar heb
In de laatste k.imerbespreking over
het onderwijs heweerl de socialist Dem-
blcn dat de socialistische partij zoo goed
de vrijheid van geweten verdedigt als
de libeiaton. Dat is waar als ge de zaken
gor d vei staat de liberalen inderdaad
In bl cn nooit anders gedaan, als het in
hur.ne n acht was, dan die vrijheid onder
de veeti n getreden.
Maar wat waarlijk te verre gaat, bet is
dal Pciiiblon in dezelfde bespreking waar
1 ij de wijbeid beweert te verdedigen op
e< ne dolzinnige manier, den man eigen,
uitvalt li-gen de zusterkens der armen,
heldinnen van liefdadigheid, die kost,
kleedden, huis en dak bezorgen van
honderden armen, versletene en kranke
menschen, ten koste, God weet van
welke opoffering.
Hij zou willen aan die zusterkens ver
hit den van bij de rijken rond te gaan om
vcor oude afgesloofde menschen in Gods
naam ten weinige van hunnen overvloed
af te I edelen; hij juicht het onherinhcr-
tig besluil toe door de liberale stad Luik
gene men, waai bij het aan die zusters
verboden is bun heldhaftig werk van
liefde uit te oefenen.
In 'Jenzelfden zin beeft Anseele, an
der kopstuk der socialisten in de Kamer
gesproken.
Arme menschen, werklieden, ont
houdt die handelwijze,onthoudt die
woorden var de hoofdmannen der socia
listen. Ja, zij komen tot u met zoetzee-
mende'woorden, zij beloven eenen hemel
op narde; maar hunne handelwijze ge
tuigt genoeg dat zij u tot de droevigste
ellende willen brengen om alzoo uwe
gemoederen te verbitteren en oprocr en
omwenteling te veroorzaken. Nu, tegen
woordig, arme lieden, is de kristelijke
dadigheid daar nog die op honderdvou
dige manieren u helpt en bijstaat, die
uwe zieken bezorgt cn u voedsel, klee-
ding en woning verschaft in uwen ouden
dag; maar later, mnest de vijand ooit
moester worden, zoudt gij, volgens Dem-
blon zelve, schier lot den hongerdood
veroordeeld worden.
Gij Oo'(, burgers en allen die hel nog
goéd ir cent, onthoudt de woorden van
de socialistische lioo'dmanncn., zij Ico
nen maar al te wel dat geheel hunne
werking gericht is tegen den godsdienst
met al zijne weldaden.
Zoo zij de zusterkens der armen willen
doen verdwijnen, wat zou er dan niet
gebeuren met al deze die zich met kriste-
lijk onderwijs en opvoeding bezig hou
den Er^er nog nou het gaan dan in
Frankrijk ballingschap en vervolgingen
zouden an het orde van den dag zijn.
Laten wij ons niet bedriegen; op
schoolgebied hebben zij een duidelijk
programma in twee punten
1° Verplichtend onderwijs
2° Verwereldlijking van het onder
wijs, ’t is te zeggen het onderwijs op
Vianet in al de winkels van VANDEN
BEYDE’S gebrande koffi’s, 't is vore
de beste. Stoomkoflioranderij, Appel
maikt te Veurne.
Nummers leden getrokken door de
j< 1 gelingen van \curne die aan de
loting hebben moeten deel nemen. Het
laagste nummer was 36 het hoogst 192.
1(0 A< rleboul Ernest
165 Allo Camiel
49 Baeselen Emiel
77 Boeve Camiel
132 Bruloot Eugecn
181 Bulled August
120 Deburchgraeve Desideer
81 Decrop Amant
Dekamp Maurits (vrijwilliger)
126 Depoortcr Milo
174 Dessever Maurits
155 de Spot Albert
151 Destrooper Kard
52 Duyck Proper
66 Foucke Hector
109 Gesquicre Eugecn
127 llaentjens Edgard
99 Harteel Julius
91 Ilauwedc Omer
Ilendryckx Marcel (vrijwilliger)
158 lluyghe llieronimus
65 Huyvnert Cyriel
53 Lemahieu Luciaan
108 Madou Bomaan
-7 Maerten August
86 Maescn August
Morad Prosper (vrijwilliger)
192 Mortdez Theophiel
178 Note Hendrik
157 Odeyn Arthur
162 Paulyn Hector
164 Beynaert Germaan
87 Reynaert Omer
56 RillofFrancies
61 Rods André
190 Ryckewaert Louis
121 Sackenpré Emid
189 Schallier Hendrik
176 Seys Oscar
36 Vandamme Camiel
Vandenbussche Eduard (vrijwil.)
93 Vanderkeulen Maurits
183 Van Oost Kard
38 Vanremoortele Juliaan
129 Vanzeebrouek Hendrik
153 Vereecke Raphael
83 Verhaeghe Camiel
106 Warmoes Camiel
Gewone aankondigingen per regel 20 ct.
Rechterlijke eerherstellingen per regel fr. 1.09
Herhaalde aankondigingen, volgens overeenkomst.
T
WmHj
lira i
h
I .v-.-i
PTOS&cnrrê^
■■■utKsenaat --'X-
-«uitren af-
liet katholiek
(beide Vlaanderen uitgezonderd) worden ontvangen door den OF F IGF
DE PUBLICITÉ, Magdalenastraat, 46, te Brussel.
affichen. bij ons gedrukt, worden EF.NS onvcrgeld
nomen De aankondigingen voor Belgie en Buiter.l.tnd
PUBI.ICITÉ, Magdalenastraat, 46, te Brussel.