I
J
IÉ>
i'feW.r
IL/M-T
iiwi I
I
Té
Égg
.5»
SS
iiF
IK
VUT
ted
B
I Onze Sinte Walbnrgakerk.
Van Soorten.
WOENSDAG 22 APRIL 1908.
85 JAARGANG.
d
Luik, doen juist fiet
st ij I Louis XV ge- j
ware
i
I
I
VERSCHIJNENDE DEN WOENSDAG
BIJ
DE KINDERS BONHOMME-RYCKASEYS,
Nieupoortstraat, 10, Veurne.
7al clit ook ecnc stein zijn in de woes
tenij, of zal zij bij höogcr hainl weer
klank vinden X.
INSOHRUVHSIGSPRIJS
Voor de StadIr. 5.00
Met de Postfr. 6.00
Een afzonderlijk nummer 10 c.
Men schrijft in bij den Drukker-Uitgever en in
alle postbureelen.
'ra>'gtln 3I r|e winkels van VANDER-
HEYDE’S gebrande koffi's, j.s ve> rt
de beste S oomkottiuiaudenj, Appd
oiaiki ie Veurne.
Gewone aankondigingen per regel 20 et.
Rechter’ijke eerherstellingen per r.’trel fr. 1.00
Herhaalde aankondigingen, volgens overeenkomst.
tingen op schrikbarende wijze teverhoo-
I gen. Veie lastenbetalers betalen nu hit
dubbel, soms driedubbel van vroegw.
terwijl de gemeenteraadsleden -ze’t wel
zorgen dat ze schotevrij blijven, als er
ontworpen wnien. zouden, in hunne
•(zondering en verbrokkeling, fragmen
ten uitmaken zonder wecid>\ en in
schreeuwende tegenstelling staan met j
den bouwtrant der kerk; tegenstelling
af te dokken is.
En ’t is met zulke mannen dat or ze
liberalen verbroederen en zonden willen
het bestuur van ’t land in banden nemen
’I 7ou er na korten tijd lief uit z.irn
Maar de 1 i >zers zullen dat wel weten
te beletten. XX.
VERANDERLIJK ALS ’T WEÊR.
Over eenige weken was de schrijver 'au
het Advertentie-blad van gevoelen dat het
i openbaar Bestuur van ons land en ties
ook van gelijk welke stad, niets be
draagt tot den algerneenen vooruitgang
en voorspoed, die volgens hem, enkel
te wijten is aan de bedrijvigheid en den
ondernemingsge-’st der inwoners.
IMMERS VERDER Te Suresnes,
in Frankrijk, hebben ze een standbeeld
onthuld van Zola, den vuilsten schrijver
onzer eeuw. liet beeld is gegoten uit het
brons eener klok uiteene kerk. Ziedaar
hoe men in dat land van verlichting (??J
de zedeloosheid ophemelt en veihcer-
lijkt.
Be liberale dagbladen en redenaars
'vat doen zij anders dan de geloofspun-
'yn en de instellingen van den R. K.
Godsdienst bestrijden
"at betrachten zij anders dan de vrij
heid der R. K. Kerk aan banden te leg-
f»en en hare heilzame werking voor
1 geluk des volks te dwarsboomen
Streelt de h orale partij niet onop
houdend om God en den Godsdienst, uit
schohn, uit de gestichten ivan lief-
dadig'hei,), uit de wetten te verbannen,
°>n alles te verwereldlijken, in andere
"oorden te vergoddeloozen 1
'Verken dé liberalen niet gedurig om
j’r'S van ónze godsdienstige vrijheden te
herooven
h.n /(q handelden de liberalen in
'f-Jgie tijdens hunne noodlottige hecr-
^happij (n zoo handelen zij heden nog
^'eral waai zjj ’t bewind in handen
fl^bben.
ie kan er op de :e vingen neen ant
woorden
Bus indien wij, katholieken, genood-
^'>akt zijn den Godsdienst in den politie-
strijd te mengen, 't is -omdat wij
*'<toe verplicht-^ijn tot behoudens van
°ns voorvaderlijk geloof, tot verdedig ng
onzer godsiliefistigé; vrijfi.-d< n'.
baar de liberal! n dén Godsdienst b -
dijden. moeten -wij, katholieken, Hem
'ordedigen. Of zouden wij liet liberale
'otnielingswbrk. met onverschilligheid
boeten antrsclioiiwen, en zotid 'r cenig
'oiweer van ontzentwege, den strijd
h'K'.n a wa: w j lielhtbben tolbezwijkeus
b"1 laten voortzetten
•Veen, dat ware la!b id dat
die inde tegenwoordige schikking niet
n isstaat, en zeil» niet bemerkt wordt
De stukken alzoo verdtoid, zouden
spoedig verdwijnen; want, wal men e.r
ook van zegge, wij zijn overtuigd dat
nooit het verminkte werk zal terug her
steld worden, indien bij geval, men zich
later rekening wilde geven van den be-
ganen misslag.
Wij weten wel dat men ons zal op
werpen dat het doksaal, welk thans
den koor sluit,het hoogaltaar ontrekt
aan een deel der geloovigen in dö kruis
beek gezeten. Maar, men het ft wel lang
gewacht vooraleer deze engn tegenheid te
ontdekken, aangezien gedurende drie
eeuwen de goddelijke diensten in deze,
voorwaarden gedaan werden, zonder
eenige tegenspraak te ontmoeten. Ten
anderen, zulke 'schikking van den koor
bestaat in vele-plaatsen; wij hm ben er
voorbeelden van rondomons, namrnt-
lijk in Sint Jacobskêrk te Antwerpen, in
St. Gommarüskerk te Lier cn e'dpri? nog-
Indien men te Veurne, aan dezen étaat
van zaken wil een éinde- stellen, 'na't
het inzicht van'de gelóovigen toe te
laten beter de goddelijke diensten ‘te
vólgen, dal men trahit ar,dei e schikkin
gen te inden, manr dat men toch géén
kunstgewrocht vernielt 'van un.'-ciialbare
weer- e. Er verandering aan. toebrengen
is, zijne vernietiging bewerken, en te
gen zulke gèbeurteiijklmid kunnen wij
niet krachtdadig genoeg veizet' aantet-
kenen.
Een voorbeeldig Bestuur.
Brest, erne zesstad in Frankrijk, wordt
sedert 4 jaar bestuurd door de socialis
ten; de horlogeur Aubert is er i urge-
meester.
Natuurlijk was hunne eerste werking
gericht tegen de Kerk berechtingen,
kerkelijke begravingen werden verbo
den en afgeschaft.
Intusschen ook verspeelden zij de gel
den der gemeentekas,die, hij hunne
aankomst in 1904, een half millioen
bevatte.. Rond de 100,000 Ir. werd be
steed om zelfs de belachelijkste werksta
kingen te ondersteunen. Voor het uit-
I deelen van melk aan de arme familien
werd eene som van 35,000 fr. gestemd.
Zulk werk is schoon en liefdadig, maar...
men deelt 17,000 fr. melk uit en de
overige 18,000 fr. zijn onkosten voor
bestuur, papier... enz. Die katjes mogen
daar melk, hé
Om de putten te vullen zijn de fameuze
bestuurders verplicht geweest de belas-
afkeurlijk pliciitver.-aad
Dat de geuzerij van allen deesem
ophoude de Kerk cn den Gods dienst te
bevechten en de wensch zal voldaan zijn
van dezen welke verlangen datde'gods-
dienstfjge be'angen 'nimmer het oorwerp
zouden wezen van or.ze partijtwisten.
Het openen van den koor en het ver-
I plaatsen van het doksaal in onze colle
giale kerk schijnt meer en meer, niet
I alleenlijk bij onze bevolking maar zelfs
I het land door eenige opspraak te ver-'
I wekken.
Ziehier wat wij diesaangaande lezen in
het groot Antwerpse!) dagblad La
I Méir<pule, van Dinsdag 14 dezer.
Herstelling te Veurne.
Een pennetwist. is in verscheidene
I brusselsche dagbladen ontstaan belrek-
kelijk de iieistellingen, of beter gezeid
I de voorgestelde veranderingen aan de
I Sinte Walburgakerk te Veurne.
La Chronique had'het ontwerp dfde-
keurd van Iml mobilier in Renaissance
stijl, dat de koor versiert, te vervangen
door eene reeks nieuwe meubels in
gothieken bouwtrant. De A’A' Siècle
antwoordt daarop dal er geen spraak is
de oudemeubels af te wijzen, maar alleen-
I lijk en enkelijk als proeve, Je ziltens en
I het doksaal te verplaatsen ih 'den acbtër-
I grond der kei k.
De zaak zoo genomen, aanzien wij dit
I ontwerp nog als zeer slecht. De koor, te
j Veurne, is afgesloten met doksaal en
I orgel, waarvan het houtwerk even als
de leuning, versierd met beelden, met
lijntrekken en trophëcn van muziekin-
I strumenlen, eene wezenllijk waarde van
I uitvoering hebben. Maar, wal meer is,
I de koor is langs drie zijden omzet van
ziltens met dubbele reek gestoelten, van
eene merk weerdige uitvoering, die zouden
I kunnen dagteekenen van hel einde der
XVI' eeuw.
De rugleuningen bestaan uit hoogs
I [.aneeien, door geribde kolommen ge-
I scheidëtG cn eene vooruitspringende
kornis dragende De friesen, de paneelen
I van bet beschot, de schachten der kolon-
nen zijn versierd met menigvoudig
beeldhouwwerk van uitmuntenden stijl
en met eene groote kunst bewerkt. Drie
portieken, waarvan de bekrooning en de
I vleugels der deuren in merkweerdige
decoratic-molifs van i
beeldhouwd zijn, geven toegang op liet
Sanctuarium. De meübeleeiing is volle-
digd door tenen predikstee1, van het
zelfde tijdstip dagteekenende.
Het g heel vormt een kader van groote
weerde, van eene volmaakte eenheid, en
van een onbetwistbaar kunstgeha'te. Er
de samenstelling van i reken, zcohls men
het nu voorenstelt, zou zonder twijfel er
de onschatbare weerde van vernietigen.
De verminkte ziltens, de portieken, weg
gerukt uit den kader voor wélken zij
Poiitiek-Godsdienst
Somtijds boort meii zeggen ’t Ware
beter dat er in den pohtieken strijd zoo-
'eel niet gesproken wierdc over den
Godsdienst. De godsdienst is te heilig
verheven om hel voorwerp der partij
t'visten te wezen, maar dat men zich
■[•tegendeel hekommere met do stofte-
lijke belangen, met de algemeeiie wel
vaart te bevorderen.
De ménsch heeft riiet alleen stoffelijke
belangen maar ook Z’ delijke die uit het
oog niet mogen verloren worden.
Hel burgerlijk gezag heeft zich niet te
bemoeien in zaken die rechtstreeks den
Godsdienst en zijne leering raken; het
burgerlijk gezag moet de stoftelijke be
langen behertigen, namelijk, de open
bare rust verzekeren, de wellen :doen
eerbiedigen en den voorspoed ten algc-
meene welvaart behertigen, maar dit
zonder de rechten van |hct kerkelijk
gezag te hinderen of te schenden.
Indien het burgerlijk' gezag altijd
aldus handelde, dan zou er in den po t-
tieken strijd van den Godsdienst geen
spraak meer kunnen zijn
"are het zoo, hel zou ons, katholle
ken, verheugen, maar ongelukkiglijk
zoo is’t niet. I)e liberale partij, samen
gesteld uit doctrinairs rfidikalen. socia-
bsten, enz. heelt tol uitsluitelijk doelwit
de R. K. Kerk en den Gods lienst Ie be
strijden om hare goddelooze lieersctiappij
'oor altijd te vestigen.
Oor ng aan 't K.eriralismus, oorlog aan
de Kerk, z e laar haar ordewo >id.
Liberalen en Gelijkheid-
Wanneer de liberalen roepen en
schreeuwen legen liet vrij onderwijs en
vlakaf alle toelagen weigeren voor dit
onderwijs, dan hebben zij het enkel
gemunt op de KATHOLIEKE vrije scho
len.
Het LIBERAAL vrij onderwijs ah
dat is wat anders. Voor de liberale vrije
scholen zijn er hulpgelden hij overvloed.
De Provincieraad van Henegouwen,
t antiklerikaal tot in 't m>-rg der beend -
w ren, doet' den werkman 10 fr betalen
voor zijnen velo en schenkt, milde toe
lagen aan menigvuldige liberale vrije
scholen, ja zelf? aan liberale scholen, die
buiten de provincie liggen, zooals aan
de rationalistische school van Vorst cn d
framassons Hoogeschool van Brussel.
De twee and.-re liberale Provinciera
den, Brabant en
zeilde.
Zelfs de liberale Gemeenteraden zoo
als Elsene, b v. waar heerschap Bnyl,
de apostel van gelijkheid on verdraag-
zaamheid-sehepen is, stemmen een bu!: -
geld voor de vrije rationalistische school
van Vorst, maai- weigert n de minste toe
lage of gunst' aan de katholieke scholen
hunner eigene gemeente.
Met hot geld der lastenbetalers ver-
leenen zij toelagen aan de vrije onder
wijsgestichten die vlakweg liberaal zijn,
maar onmeêdoogend verstoöten zij de
arme katholieke kinders.
Zi, daar hoe die liberale fanatiekers de
gelijkheid verstaan en toepassen 11!
XX.
Nr 16.
,^3>
I
Ih
I’
>4
ILWE
Z”--* f».3 »Ar- Xn
AA>T T< O TST Ü2> T GrI>T G2-S7ST
(nb...iapAlle affichen. bijens gedrukt, worden E-'MS vergeld 'pge-
norren.He aankondigingen voor Beige en Huitenlatid
(beide Vljander T>,uitgezonderdl worden ontvangen door den Ofr’HCE
DE PlJbl.l'-iTÉ, Magdalcnastraat, 46, te brussel
- ~- tkjemwkmhmbmj ciaïaSBaniiaiaM(ïiKmM>3sn*»aMkM>7nw»UT:
'EïW
MM». WCk
---ruaSSXEHt'-x-—-
A-