Strijd tegen den
Godsdienst in Congoland.
Maatschappij FLORA,
TE VEURNE.
Tegen het Onderwijs.
De Huisklok.
8
Woensdag 15 Februari 1911.
GS Jaargang,
Nr. 7.
fene.
Vraagt in al d& winkels van VAN DER
H FYDE’S GEBRANDE KOFFIE’S, ’t is verre
de teste. Stoiirkcffibranderij, Appelmarkt Ie
1
door den heer KESTELOOT, over Snoei
van Appel en Peerehoomon.
Daarna tombola voor do tegenwoordige
leden.
BIJ
DE KINDERS BONHOMME-RYCKASEÏS,
Nieu poortstraat, 10. Veurne.
Cp Zondag 19 Februari 1911,
om 3 ure namiddag, in de RHET0R1CA
M.’Wiimotte, leernar in de hongeschool
van Luik, is een-hevige aanhanger der
verspreiding van liansche taai en zeden
in Belgie, hetgeen men vulgarisa-
tetirs noemt, volgens de naain der
franschgezinde maatschappij Sociétc
Volgens de laatste statistiek, door het
ministerie van wetenschappen en kuns
ten afgekondigd, beliep in 1909 het
getal lagere scholen in ons land 7.135
tegen 6,844 in 1900 In dit getal zijn
alleen de gemeente, de aangenomen en
de vrije ondersteunde scholen begre
pen, en niet de talrijke vrije scholen,
die nog geen de minste toelage van de
openbare besturen ontvangen. Het getal
bewaarscholen beliep 3,060 tegen 2,310
in 1900 en het getal scholen voor vol
wassenen 4628 tegen 2843
Het getal leerlingen in dc lagere scholen
nog cens, de niet ondersteunde vrije
scholen niet meegereekend beliep
923,386 in 1909 tegen 793,91b in 1900
In de bewaarscholen waren er 268,803
kinderen tegen 218,702 in 1900.
De oflicieele uitgaven van het lager
onderwijs beliepen in 1908 de kolossale
som van 31,713876 Ir. tegen 40,475,312
in 1900.
Zoo kan men in cijfers uitgedrukt
vinden, hoe dat de Katholieke Regeering
tegen het onderwijs is, zooals de libe
rale gazetten durven drukken.
uwe
Drie
hem
hij voedsel noodig heeft. Kortom
gehandeld worden
Wanneer het huis in rouw is over het
verlies van een geliefd wezen, slaat ze
komt eene jusge bruid dronken van
geluk het huis binnen geloopon, dan ook
1 J 1- 1'-.-w» Vx 11f c'f/irsilc’
Gewone aankondigingen per reg»>l 20 ,,f-
f’; cbteilijkë eerherstellingen per regel Ir. l .O i
Herhaalde aankondigingen, volgens overeenkom«i
Voor de Stadfr. 5.00
Mel de Postfr 6.00
Een afzonderlijk nummer 10 c.
Men schrijft in bij den Drukker-Uitgever en in
alle postbureelen.
o
De belgische liberale bladen, die verslag
geven over M. Wil motto’s voord; acht te
Parijs, en erbij smekken, melden verders
dat deze liberale strijder erbij gevoegd
heeltNu dal Belgie eene kolonie bezit,
is bet oogenblik gekomen om ook bij
ons het voorbeeld van Frankrijk te volgen
en op onze beurt een "eik te stichten
gelijk de Wereld ijke Zending
Als er iemand is dio bewondering
verdiend voor zijne zelfopoffering, dan
is ’t zeker wel den katholieken zendeling,
die alles verlaat wat hem duurbaar is,
om in verre wilde sin ken, le gaan leven
en sterven te midden onbeschaafde
volkeren gedurig blootgesteld aan de
grootste gevaren. Ehwel, zulke heldhaf
tige mannen zelven, vinden geen genade
in de oogen onzer vrijdenkers
—o
Als we aan dc liberalen, in ons/and,
verwijlen dal zij gedurig onze priesters
aanranden, dan antwoorden zij De
priesters moeten hen maar met geen
politiek bezighouden.
De priesters bekommeren hen maar in
zooverre met de politieke of dat de poli
tieke zelve baar met godsdienst bemoeit,
en den invloed van den godsdienst van
jongs af wil vernietigen en uitroeien.
Houden de katholieke zendelingen hen
misschien ook met politieke bezig, in
slaat ze, /och hare stem blijft steeds
dezelfde; ginds is ze niet vrool^ker noch
treuriger dan lier: bare slingeringen
zijn steeds dezelfde, niet haastiger of ook
niet langzamer De zieke aanschouwt
baar en k'aagt omdat haar zang zoo
vreesc'ijk traag is; de gelukkige werpt
o; Laar een vlucliHgen oogslag en zegt
dat ze vleugelen heeft. Geen van beide
is in de waai heid de klok heeft haren
gang n >cli verhaast noch vertraagd
hel is de gang van dui lijd, onwankel
baar vast en die nooit achteruitgaat.
Wat la van or.derricbtingen zijn aan
dat nuubel, aan dien tiouwen levens
gezel, wiens nut voortdurend is, ver
houdt n! Tot waar strekken zijne ver
wittigingen, lot waar wcêrklinkl zijne
stem
De huisk'ok is niet enkel ge'ast de
uren van 's mcnschen sterfelijk leven af
te met'n en hem tot gids te dienen,
d tars door den dwaalt in des tijds,
hare zending is veel verhevener; het is
de vervroegde weêrgalm der trompet
welke de dooderr zal wekken.
Zoo ook heelt het de Kerk verstaan
die e klok op de spits barer torens ge
plaatst heeft. Van op de hoogte onzer
torens spreekt de klok tot allen dezelfde
taal; ze verspreidt in de lucht hare
steeds statige en ernstige verwittigingen,
opdat de landbouwer op het veld, de
inwoner der stad, de werker in het
werkhuis, dc reiziger op de baan, de
zieke in zijn bed zich zouden herinne
ren dal het leven hier op- aa’d enkel
eene bedevaart is, opdat allen zich zou
den herinneren dat hunne uren geteld
zijn en dat elk bestaan, evenals de zwakke
Leek, verloren gaat in den onmetelijken
afgrond, die eeuwigheid heet.
Wij lazen op zekeren dag op eene klok
deze twee woorden Uliiina lalel, hel
laatste uur is onbekend. Wat zou een
voudige waarheid, indien ze minder
vergelen werd, oene groote verandering
brengen in het gedrag van het meeren
deel der mcnschen
Congoland ’t Ware belachelijk hel te
beweren de zwarten toch zijn geen
kiezers en in Congoland is geen kie-
zing. De katholieke zendelingen hebben
dus, enkel en alleen, voor oogen en voor
doel Zielen winnen voor Christus,
arme wilden bekeeren, en door bet
inplanten van ebristene zeden, in ver
vanging van heidensche gebruiken, hen
zelfs onder stoffelijk oogpunt een beter
bestaan te verzekeren.
Ehwel, ook deze katholieke zendelingcu
moeten, volgens onze vrijdenkers
bevochten worden zooveel als onze prie
sters. 't Is dus wel, in den zendeling
gelijk in den priester, den godsdienst
dien ze willen treffen.
pour la vulgarisa ion de la langue
fran^aise
Die JI. Wi'moite komt een uitstajje
ie doen <i:i»r Parijs, er» beeft daar Zelfs
voordrachten gegeven om hi t doel der
franschg z.indui van zijn slaeh beter te
doen kennen.
M. Wilmotle heeft kaart op tafel ge
speeld. Zonder cr doekjes aan te winden,
heeft hij het gedachi doen ke nen dat, bij
Item en zijne aanhangers, transchdolheid
en vijandschap aan cliristene beschaving
moeten samengaan Hij heeft te Parijs,
deelgenomen aan het Feestmaal der
Wereldlijke Fransche Zending onder
voorzitterschap van den Franschen Minis
ter van Openbaar Onderwijs.
Wereld ijke Zending Mission
laique wat is dat We) eenvoudiglijk.
dit hier Tegenover dc katholieke zende-
I ling<n, die de wilde volksstammen het
licht van liet g<-loof en het geluk eener
christene beschaving brengen, hebben
de Fransche Framassons een soort van
wereldlijke» zendingen ingesteld om de
werking der katholieke missionnarissen
te dwarsboomen. Ziedaar wat men ver
staal door de Wereldlijke Zending
’t Is eene vollediging, eene uitbreiding
van het Wereldlijk Onderwijs ten
behoeve der wilden van Afrika en andere
verre streken.
Er zijn weinig huizen, ol men vindt ir.
dezen of genen hoek dit zonderling zoo
opmei kensweerdig en toch zoo weinig
«[•gemerkt meubel.
Wij zeggen zonderling meubel, omdat
de klok onder al de meubels het eenige
is dat de beweging heeft. Wanneer al liet
overige onbeweeglijk bleef, gaat de klok;
wanneer alles zwijgt, spreekt ze, En
hare beweging is gcene doollooze, haar
woord, hare tik tak, is geen ijdele klank,
g'’en onbeduidend gerucht. Al hare slin
geringen heb' en hunne weerde; niet eene
harcr klanken gaat nutteloos verforen,
voor dezen die ze verslaan.
De huisklok bemoeit zich met de werk
zaamheden g< durende den dag en ook
mtldeiusi van den nacht. Aan elkeen
herinnert ze d<n te vervul en plicht,
gelijk ze ook <fe bedrevene faut verwijl
en opmerkzaam maakt op den verloren
lijd.
Onvermoeibare werkster, laat ze niets
vergeten, 's Morgens roept ze tot den
luiaard Het uur is daar om den slaap
at te breken sla op ’s Avonds zegt ze
tot den vermoeibaren werkman Uwe
dagelijksche taak is voltooid, ga
krachten herstellen in den slaap.
of viermaal daags verwittigt zij
wanneer
wanneer er moet gehandeld worden
of gerust, uitgegaan of teruggekeerd
ofwel iets gelaten worden is de
klok daar wé'ke de dag scheidt, den
tijd en het leven verdeelt; steeds komt
hare zilveren stem, met ongeëvenaarde
nauwkeurigheid, het oor treffen, de aan
dacht wakker maken cn de zinnen van
den menseb in spanning houden.
Zonderling, en laten wij het herhalen,
slecht begrepen meubel, geheime getuige
van alles wal in de famillie gebeurt,
wijst de k'ok de geboorten, de ziekten,
de overlijdens, de vercenigingen en de
scheidingen de droefheid en de vreugde
aan; altijd is ze kalm, altijd is ze streng
en onbuigzaam. Of hef oog dat op haar
nederziet schittert van vreugde of ver-
duisderd is door tranen, het is voor haar
om het even; ze wijst aan ieder den tijd
aan waarop hij vreugde heeft genoten
waarop hij geweend heeft.
i
i
VERSCHIJNENDE DEN WOENSDAG
-3?—-—
-A. A. 3ST KOND IG-X JSIG-EN
ITFyr.-k-, AVc -tflkhen bii ceJrtifct. worden EENS nnve rgeld r’? P
A nc 1 e ahVnn f‘ringen voor Belg’C en Baitcnliptf
(be;de 'Hnanderen uiW’Eon 'le’xJ worden ontvangen do den OEbl(-^
DE PUBLICITÉ, Magdalenastraat, 46, te trusael
