I
i
I Wfc
Katanga.
De knechten der
Afgekenrd.
De nieuwe Schoolwet
'S
I "i®lEr^r^w®»’»/ ife.«»w t
Balg..
-NI
7'
f t
I
April UH L
OS Jaargang,
Ar. 14.
!WC
Millie wtötllD VAN DER
HlYDE’S WOE KöFFIE'S, ’tism
hts. Steo^EiibpiiriieFij,
'tr
a
.1.
i
sjii, nie:iêgéns£aaijd'e zjuen groeten
I
1
VERSCHIJNENDE DEN VvUfiNl LAG
BIJ
DE KINDERS BONHOMME-RTpKASÊÏS,
rXicupuortelraaf, 10. Vt-mw.,
-
-
Zondag 19 deter werd in onze stad
eene voordracht gegeven over Katanga,
een dm- provinciën van Bèljfi-ci Congo-
land. tio »r M. Lodewyckx, hoogleeraar
in Zt» d Alrika.
De zaal van den Schouwburg, waar
de voordracht plaats bad was veel te
klein om allen die gekomen waren te
kunnen omvatten. In eene welgepaste
inleidingsrede.- stelde Heer advokaat
Pói. Do Giaeve. M. Lodewyckx, de
aanwezigen voor, die dan ook met
j'jié'iend handgeklap onthaald werd.
M Lódewyaxx neeh in eetri schoons
bijna volkomen zuiver nadérlandsehetaal
gedurende ruim een -uur-er. half,-aan
genaam en bbaftgstellend. de aandacht
zijner talrijke toehoorders merkensweer-
dig uehoril. Mét evenvéy.kyhnis va,aza
ken a s stiptheid van beschouwing sprak
hij ons overgrootheid, sol eenheid eri
rijkdom, van Belgisch Congoland, 80
maal zoogroot als Belgie, waarvan
Katanga alleen 16 maal zoo gioot is als
BjJg'-e. en waar enkel zooveel menschen J
wonen als ia de stad 8*ugge Heel klaar
leg-le bij ut*, hoe bet kom: dat Katanga, j
zoo d ebt bij den evenaar gelegen, een
heel gezond en fr-ssh k imaat bezit
vee! te koel naar negers, goasteti, wat
oorzaak is dat zij ef zoo weinig talrijk
Dat ziin de Ithèrali-ii nok de soeialis
ten. hoówr zij soms ook roemen op
huuri’! zoii<! vrijheid.
Viij zipi ji. te doen wal de vrij-
metse.iirij hum aanbiedt.
De talrijke voorstellen tot herziening
va» artikel 47 der grondwet door de
liberalen herhnaldelijk gedaan, de her
ziening der schoolwel van 1842 en meer
andere poliliekewerking der geuzerij en
der socialisten worden voorat in de Logie
beraamd en besloten vooraleer door-bare
slaafjgbe werktuigen uitgevoérd te wor
den.
Dat 'is geene bloote bewering, neen,
dat is o'tiweeriegbaar bewezen door de
verslagen, van de zittingen der vrijmetse
larij zelve. Die verslagen, welke te lang
zijn om hier uangèlrJald te worden, zijn
dezer dagen in een katholiek blad van
Brussel Igekciidigd en niemand beidt
hel gewaagd ol zal het wagen ze valsch
te verklaren of te logenstraffen.
Die zoo grooté vrijheidsmannen zijn,
in-wezenlijkheid niets anders dan Pier-
Jnn-Klnss>-’t of Marionetten, waarvan de
grootmeesters der vrijmetselarij de
koordekens vast oudt.
de katho ke scholen, die
de lie. ll der kitidere» liét i
o. Met 12.500 fr.
le betalen (lm vrn-'ger zal m-i) 1
i esnelep aan de
;nn ezx.n zij van
Staat en ITm tnrm nap'Ooc.'z 146,000
frank meer toc'i.-gen za! ontvangen.
En dat heot men bet geld der
gemeemten te grabbelen --worpen voor
de pasioorsschoten.
Men moet, waarlijk door partijdrifi
en godsdiensthaat verblind zijn onj met
zulke domme hesr.huid.'gingen voor den
dag te durven kcnit-e
Het groot liberaal blad rinddjiendance
beige v juicht la Chronique toe,
omdat zij gezegd heelt dat de liberalen
bunnen ondergang zouden bewerken
indien zij hardnekkig en als domkoppen
volharden in hunne pp/ nvreterij.
Wij mogen- ze:fs zeggen voegt
l’lndépend rbij dat wij tot die I
zeldzame Itben.le bladen behooren die
geene gneomg hébben om de al te
u gemakkelijke luonijk der priesters-
schandalen u uit te baten, en die
weigeren in de zwakheden van eetten
priesh-r iets anders te zien dim pér-
sooniijke fouten, die in niets afbreuk
doen aan den godsdienstigen geest.
Het liberaal hhid gaat zoover te zeggen
dat, alhoewel het onge'oovig is, zijn
anti-klerikalisrn nooit zoover zal gaan den
katholieken godsdienst aan te randen.
Ijat ons de afkeuring en den blaam
pnstippen gericht tegen de talrijke geu-‘-
zenbladen die zich me niets anders dan
metpapenvrelerij bezig houden, doch
onthouden wij ook- dat. la Chronique
de eerste daarmee begonnen is en dat
a rindépendaiiee ahijd partij 'heeft
gekozen voor de gm'sdienstvèrvolgérs,
zopwe! hier als in ..Frankrijk, Porlugaal
en andere landen.
Overigens, van liet oogenblik, dat hei
liberatismus den godsdienst niet rust zal;
laten zal het geene reden van bestaan
meer hebben.
^■•r.d^.wojjdp pijzer tegenstrevers t
5
rijkdom van naiuu», can wasden», en
mijnen van allen aard, isanr vuoiai ijzer
en kopermijnen die er ?ei! beele iieigen
vormen. Skiërs en tnn neriie-teu, weten
nu. dat tn Katanga het werk beu ie
j wichten strti’. Q«i itel landhrn-tuiir voor
hm voordeelige v#oi w.<a<’tra inaukt vuu
overvielen ai-.nkoni-i, du' ze tr ge
makkelijk na uluek v«i> iiosteu van
onderhoud en verblijt. die hoog vallen,
20 loi 25 fianken dagelijks kunnen
be-pareu.
Bouwkundigen en aennesieis en al wie
maar goeden geest en begrip heett vau
onderneming en wet keu, kunnen et
gouden zaken maken; Landbouwers ook
zullen er fortuin maken, doeh deze
dienen best nog wat te wachten.
Heer H. Hommelaere ia hun baanbreker
en zal grond en plaatse geiend maken
tol landbouw. Plaats is éi- voor velen, en
velen zijn er noodig, die rr ongetwijfeld
rijke zaken zullen doen*, ILDjci: moeieu
het zijn en voorn! Vtsniitgyu, j>mge.
gezonde, kloeke lieden, die niet batig
I zijn van wat ongemakken en laat, geen
zuipteelen noch kwistekuls geen dweept»
tappen noch treu'elaars, ma v vrom<5
mannen, kloek van hert en geest, die
goed begrijpen dat, om hooger veo'Utt
te komen in hel leven, bet noodig i«
werkzaam, eerlijk en spaar/, n a i j i.
Koene werkers, die wel vmstaan dat
fortuin en achting hun me: zulten toe-
stroomen wijl zij smooren ziiien’pimen
drinken. Met gelald dus weetdgs
Vlamingen, tot vreemden de eetste en
beste plaatsen zoutje» ingenomen heb
ben; hier voural mag bet r-t<*’ zijn dat
vreemden en vooral Engel ehen de
Belgen het j<aaq van hun brood zouden
nemen immers weest ar zeker van zoo er
geen Belgen, geen Vamuigen gaan, dan
zullen’er wel vreemden gaart en zie i r ijk
maken in onze schoone gioot^koloiiie
waar niets ontbreekt dan koene werker
In Elisaheivilie. hootdstad van Katanga,
komen wij aar< op 28 dagen tijds, waar
590 blanken ons zeker gulhartig zullen
ontvangen en blijde onze aaiikma.-t
vieren, vooral zoo wrj in groepen aan
komen. Heer hoogieeraar Lodówytx
die er de zaken van bij kent wcehc'u.
daler dees jiaruog ten minste fOÖO
van die moedige, weerdige Vlamioge»
in Katanga zich gaan vestigen, borg
«oast hij er voor dat ze zekerlijk goede
zaken zullen doen. e« moest't buiten alle
ot under verwaebtingen tal vao legen-
dagen een dezer moedige maooen over
vallen, ongetwijfeld zou het Beigiadi
fandbestuur deze weerd ge landgenootea
macntig oadersieu nee en btfip bieden.
Zoo wist Heer Lodewyoks m ksime.
koele laateijfie toehootdets teoverö geu
en op te wekken tot iaedew&'k ng in
deze groobiche en sdioonc laak irr he-
i
l|;,ltc :i bet nog moest bewezen worden j
*Lt tie icheia’eii er. socialisten die zich-
'Zli'én <Jr; kampvechters der vrijheid
‘foemen. met kunnen verdragen dat de
iisrscMitijviKrG-si’Kijs
voor de Stadir. .‘i.pO
Met de Postfr (i.00
Lfn afzonderlijk nummer 10 c.
Mvu schrijft in bij oen Drukker-Uitgever on m
alle postbureelen.
Voor St. Gillis-bij Br-jssc’, daaren
tegen, z.t <1tiien vn we eene verminde
ring van uitgaven va:i 000 frank ver
oorzaken. Voor «.nder'echl. is dn uit lag
dezelfde. Deze gemr-enie z:r> min d<: mm
neembare schub ti 16.777 frank lieta en
juaurdaarentegen,'.ui St ut en l’roviticie
23,123 frank i«ee; l'ielèg-n ontvangen j
Dus, zuivere wiii'-t o.dhr frank
Dezelfde liet-r-lumitig tsj geinaakt vrmr
de stad Anl w<n p<o <he tot nu toe, «rn
niij'i-n 135 «luizend trunk aan hare
«rtlicieelre scholen li>M.ti><I-l'! grenen
i (tenthui min
tiau ongeveer
j onderwijs ver->. mtfl'
t inner
138 500 fr. kinitun
'■•'t-hóli.-'k -Q zelfs onder een katholieke aaiiiiecmb.irc s- h i en.
i|r7eering gelijke rechter, en gelijke
v‘ ijheid genieten als zij, dat bewijs zou
t‘n overvloede geleverd worden door
hunnen geweldigen en geheel en al on I
>-ftwettigden tegenstand tegen ’t ontwerp
'-m nieuwe schoolwet.
Alles wat zij aan dat ontwerp lei laste
'Kgcn kan geen oogenblik de proef
'i>ei' ernstige rudenecring doorstaan.
Sedert lang cischen zij, op alle tonen
bil crplichteitd onderwijs. Het ontwerp
schrijft maatregels voor die, zooniet
rechtstreeks ten minste onrechtstreeks pe
°uders verplichten hunne kinderen naa r
’le school te zenden. Zijn zij daarover
te vreden’ Neen.
Dij hoog en lang verzekeren zij dat zij
’h'u huisvader vrij willen laten zijne
hinderen te zenden naar de school die
vi'^ktef,!. (ititwé’p bn’digt en
i fitig; <‘ie vtöhenl hij middel der
'M,,‘"<>!i>’His. Xfnnen -/ij dtit aan Neen,
Liberalen en socialisten zijn ervoor
dalile staat meer en meet de kosten van
hi‘l on lerwijs op zich neme, ter ontlasting
■‘er gemeenten. Welnu, do ir het stelsel
‘r schoolbmis v.-erdt die uitdag ver
Mt-gen. Zijn zij de ng.ering daar dank-
h-’arvoor,? Wel ijnteg. nd.-i'i
aarzelen niel arm de regeering te
'erv>jjieo dal zij. dour haar ontwerp de
gelden der gemeenten verkwist ten vo)r
deele der aangenomene en vrije scholen
Die domme beschuldiging wordt echter
,e'> hoilen ingeslogcn donr de on weerleg*
*"re berekeningen die ge.ma'ki zijn over
f-tn toestand waarin, bijvoorbeeld, dé
Hrusselscbe voorsteden door de nieuwe
s-wioolwet zullen geplaatst worden.
Veor Schaarbeek komt die bereke'
nmg uit op eene verbooging van uit'
gaven van iets meer den 6,000 frank,
gansch onbeduidend voor eene gemeente
die jaarlijks 372.000 trank betaalt voor
hire gemeentescholen alleen. Maar ziet
f?e, de anneemhare scholen zullen voor
•;r aandeel 22,000 franken trekken.
Wf’-? -- - -
Gewone aankondigingen per regel 2«> el.
il» vhterlijke eerherstellingen per regel tr. 1.0*.»
fkrfmlde aankondigingen, volgens overeenkomst.
j
ju .romn
i
l
AM.ue ifcwj
i.
i
«xvu&JS&W 1 --
■O^ fc
■—-'"“Sc;’'™
.j - -U-K.--r
L
JNT J£O ÜO X G-l JSlO-_rJ£xT
\'U( - - Alle artichen bij ons gedrukt, worden EENS onverguld opjfe
nemen De aankondigingen voor Reln-e en huiwnl-D J
(be>de Vlaanderen uitgezonderd- worden ontvangt» 4 den OFElcK
ui-. PübLICITÉ, Magdalcnastrait, 4O, te Bnizsei.
A
