Werklieden.
De Vlieger gaat niet op
Zwart gespuis.
i
OS Jaargang,
3 Mei lülf.
Ar. 18.
s f
Vra20t in al de winkels van VAN DER
HEYDE’S GEBRANDE KOFFIE’S, ’tisw
öe luie. StoomkofTibrandepij, Appelmarkt Ie
U oensdag
f
bons op verre na niet a de kosten van
bet onderwijs.
Eene nauwkeurige berekening heeft
uitgemaakt dat. met de nieuwe wét
dt «fficieele scholen aan den Staat, de
provincie en de geneemte nog 60 frank
per leering zulle-» kosten, terwijl de
aangenomen en aanneembare scholen
dezelfde openbare besturen slechts ge
middeld 32 frank per eerling zullen trek
ken En nochtans bewijzen deze laatste
scholen juist dezelfde diensten als de
do tweede plaats van Staatsonderwijs ge-
sproken l.„
heel andere geest die onze staatsmannen
in de jmn d.Ttig bezit Me.
-a v--*
Wilt gij weten wat bet u zou kosten
de macht in de banden te stellen van
uwe zoogezegde vrienden, do socialisten?
Zij beloven u hemel en aarde en indien
zij u niet alles geven, zeggen zij het is
omdat zij nog het volle meesterschap
niet hebben.
In Frankrijk zijn zij meester en daar
bestaat geen pensioen voor den ouden
werkman, zij hebben er geen geld toe.
te betalen. Ieder volksvertegenwoordiger
had daar vroeger negen duizend frs.
’s jaars, wat meer dan het dubbel was
van wat de onze hebben; maar dat was
niét genoeg zij brachten het op voor elk
vijltien duizend.
Van den anderen kant hebben zij geld
genoeg om duizend en duizende van
hunne medehelpers rijk te betalen en
hoog op te helpen.
Van waar komt nu het geld dat daar
toe noodig is
Grootendeels van de werklieden die
niets krijgen maar dagelijks moeten ge
ven van wat zij zoo lastig gewonnen
hebben.
Tot bewijs
Zij slaan geld uit al wat de werkman
niet kan missen.
Een liter petrool kost daar een frank
en hier fr. 0,20, Jus betaalt de werk
man in Frankrijk voor iederen liter
patroo! dien hij verbrandt Ir. 0,80 aan
den Staat. Hetzelfde gebeurt met veel
RIJ
DE KINDERS BCNHüMME-RYCKASEYS
Nieupoortslraat, 10 Veurne.
Ziehier hoe eene kommissie, benoemd
bij konink ijk besluit van 30 \pril 1831
k n samengesteld ui: 'faunen die het ma
en der Grondwet van nabij hadden
gezien, over du onderwijskwestie oor
deelde
a De wet moet zich bepalen bij het
regelen van het onderwijs ten kot te
van den Staat gegeven, voor hel overige
een stelsel aannemende van loehgen
voor de gemeentescholen en voor de
bijlandere scholen.
Duidelijker kan het niet zijn en daar
door is het verwijl van ongrondwettelijk
heid voor goed uit den weg geuimd.
Ree !s heeft men een ander verwijt in
duigen zien vallen, namelijk dat, als
zouden de toelagen door de schoolbons
verleend, een middel zijn om de kloosters
te verrijken. Niet alleen tellen de aange-
nozoH ie en aanneembare scholen een
zeer aanzienlijk getal wereldlijke onder
wijzers en onderwijzeressen, maar daar
:nschrijv ijm qsprh js
Voor de Stadfr. 5.00
5<-t de PuttIr 6.00
1 en alzonderlijk nummer 10 c.
Men schrijft in bij den Drukker-Uitgever en in
alle postbureelen.
die scholen k'itholisk zijn; -Want zoodra
een on Jerwij-ïgesticht telde vrijdenkerij
be’t-o". .'oranderen zij vïn se’se'.
Dj vrije vja Brassil,
Een ander verwijt dat zonderling klinkt
in den mond onzer tegenstrevers is dat
zij, met de nieuwe wet, zullen verplicht
zijn niet alleen te betalen voor de on
zijdige scholen die hun aanstaan, maar j maar zij hebben er om zich zelven zot
ook voor de katholieke scholen welke zij
niet kunnen verdragen
Maar, als dat eene reden is om de
nieuwe wet verwerpen, wat te moeten
wij katholieken dan zeggen Niet alleen
hebben wij altijd, nevens liberalen en
socialisten moeten betalen voor een on
derwijs dat wij voor onze kinderen niet
konden aannemen, maar daarbij moesten
wij dan nog het onderwijs van onze
kinderen in zijn geheeï, zelf bekostigen;
zonder daf de staat daar voor eenen
centiem in tusschcn kwam.
Wat willen onze tegenstrevers dan F
Heel eenvoudig bewezen zij dat de vrije
scholen ’t zij aangenomene of aan
neembare -hoegenaamd geen recht
hebben op eenigo toelage van Staat-pro‘‘
viueio of gemeente.
bestuurd.door vrijmetselaars, irakt mild®
toelagen van de stad Brussel en van de
provincie Brabant.
Het vrij n atheneum van het Can
trum, gesticht door den libers'an vrijden
ker Warocqué trekt jaarlijks 20,000
frank van de provincie Ihnegouw.
Het vrij vrijdenkersweezenbuis
van Vorst (Forest) trekt toelagen van de
provinciën Brabant, Henegouw e- Luik
van de stad Brussel en van de voorsteden
Anderlecht Schaarbeek, Etsene, enz.
De c« vrije wereldlijke ;sclio!en van
Binche worden door de provincie Hene
gouw met toelagen ondersteund.
Geen enkele geus geen ënkee soeia
list heeft d ar ooit verzet legen aange
tekend 't Zijn alleen de katholieke vrije
scholen, die van alle toelagen moeten
uitgesloten zijn. De katholieken zijn, vol
gens hen geene burgers die eeuig recht
te doen ge’den hebben, ze zijn enkel
lastenbelalers.
Maar., de katholieken zijn de meer
derheid in België en dulden niet langer
dat zij overal buiten gesloten worden.
Neen, zoo gaat do vlieger niet op
den de makers der Grondwet bet vrij I vincie of gemeente.
onderwijs voorop gesteld cn slechts in Maar, in stilte voegen aij erbij als’
do tweede plaats van Staatsonderwijs ge- r.
i heb’en Neen, T was een ge
heel andere geest die onze staatsmannen
Opmerkelijk verschil is ’t dal aldo
tegenwerpingen welke liberalen en socia
listen legen de nieuwe schoolwet aan
vieren geen steek houden en, met een
enkelen blaas als kaartenh uisjes omver
tuimelen
Eerst werd uitgebazuind dat het tticuiv
schuolontwerp ongroudweltelijk was.-
En waarom Omdat, volgens die uit
leggers der Grondwet het onderwijs wel
vrij is, zoadat iedereen mag school hou
den, maar c’at de Staat moet doen alsof
bij geen vrij onderwijs ‘kende,- ’t is te
zeggen; zelf een onderwijs inrichten dal
alleen van de staatsgelden mag genieten
Waarom dan, als het zoo ivare, cou-
Gewone aankondigingen per regel 20 ct.
Rechterlijke eerherstellingen per regel fr. t .00
Herhaalde aankondigingen, volgens overeenkomst.
Over eenige dagen hebben liberalen,
Socialisten cn allerhande vrijmetselaars en
Vrijdenkers te Brussel eene vergadering
gehouden t-'gen de nieuwe schoolwet.
1-r is J ar bijzonderlijk afgegeven op
Kerk, l’riistors, Paters en Nonnen, na-
’uur ijk. De redevoering van den Voor
?.iüar »>ïnrligdi* zelfritte samenvatting met
<lcn kreet weg met de Kloosters
Nu die voorzit'cr is mijnheer Buis, de
akelige vent die burgemeester van Brussel
"as en hoofd der politie als op 7 Sep
timber 1884 de katholieken te Brussel
onder de oogen der politie gestampt,
gesiooten, geslag-m gekwetst en gedood
derden Hij heeft sedertdien den tijd
Rebad om ouder te worden. Helaas bij
*8 niet wijzer geworden, en a’. rijn
godsdiensthaat zit-nu nog koppiger en
venijniger in zijn vrijmetselaarshert. Die
Btan heeft op die vergadering onbe
scholtheden en straatvagerspraat uitge
schreeuwd. De Journal de Bruxelles
pskl hem Jaarvoor eens duchtig :n huis
en schrijft onder andere
Mijnheer Buis heeft de katholieken
’Met kunnen tegenspreken zonder ze te
Delecdigen, gelijk een ongekweekte
'oerman doet. Dc geestelijkheid en de
kloostergemecnlcn heelt hij uitgescholden
)o°r zwart gespuis cn ongedierte.
JVas zeker om te tonnen dat tegen
P’>» s;er, pater cn non alia geweldmid-
•leltn goed zijn. Als ongedierte uil
'Iti weg moci geruimd worden kijkt
,ncn immers zoo nauw niet voor de
banier waarop men dat doet: men trapt
l|et eenvoudig onder den voel, als men
C" niet vies vnn is En 't is zeker om die
roden dat mijnheer Buis nieuwe uitleg
K’ogen aan onze Grondwet geeft en dat
mijnheer Van der Velde a verdedigings
middelen aanraadt op zijn portugeesch.
Velen onder ons, katholieken hebben
2’ncn, dochters, broeders, zusters under
geestelijkheid of in de kloosters; wij
inzien ze als bet beste deel onzer familie;
1 iijn uitgekozen wezens, dikwijls door
hun v^riiór.d en hunne geleerdheid, altijd
trjeh door dc gevoelens van bun hert;
w,j iten ze eerne en wij vereeren ze;
^vij zïjij er pjeF Op. en wjj meest
^st tij-ben Mijnheer Buis noemt ze
gespuis en orgedi- ite
Ji. Buis voorzitter van bel Verbond
van '1 Onderwijs, ziet toch zoo geerne
de onderwijzers en onderwijzeressen die
hen geheel toewijden aan de opvoeding
der volkskinderen kent hij ondcr de
onzijdige onderwijzers en onderwij
zeressen, mannen of vrouwen die l ij
hunne familie al de gemakkelijkheden,
de g<.Duchten en dj eerbewijzen kenden
genieten welke de rijkdom meebrengt,
en die nochtans verkozen hebben dit
alles te verlaten om zich in huizen waar
ze streng en arm moeten leven, te gaan
toewijden aan de opvoeding van arme
kinderen, ja dikwijls van zulke kinderen
welke de openbare liefdadigheid, de
offijieefe besiuien, zelfs liberale, hun
toeverlrouwen, omdat zij lichamelijk zoo
ellendig zijn dat niemand anders zich
met Ucu duril ut wilt bezighouden
Hadde mijnbeer Buis onder de onzijdige i
onderwijzers er eenige kunnen vinden
die tol zulke opoffering in Maat zijn, bij (n’bovcn vergoedt het bedrag der school-
zou nu nog aan hel boo.d zijn der
Modelschool cn bij zou niet verplicht
geweest zijn dit vrij liberaal werk op
den nek der belastingbetalers van Brussel
te schuiven.... Kent mijnheer Buis ëënen
a onzijdigen onderwijzer wiens zells-
opoflering en iever vour het onderwijs,
voor ue beschaving cn voor zijne wijs
georigo opvattingen, zoo verheven zijn
dat zij hem drijven tot duizenden uren
van zijn Vaderland, op honderden uren
afstand soms \an afie beschaving Bij -
barbaarsche of halfwilde volkstammen,|- ofijCjee|e’j
om bun bet licht van zijn onderwijs, van
zijne ontwikkeling en van zijn geloof te
dragen
4
-. f.
VERSCHIJNENDE DEN WOENSDAG
AANKONDIGIIsIG-EK
iTfr -opAlle affichen bij ons gedrukt, worden EKNS onvergsld opga'
nemen Ue aankondigingen voor Belgie en Buitenland
(be'de Vhanderen uit?-zon ierd worden ontvangen door den OFFICE
I’E PUB1 ICITÉ, Magdalenastraat, 46, u Brussel