I
il
/Vn
70 Jaw-Mne,
L//’G7^7L/VD.
17.
Woensdag 30 /Ipril 5913,
Grondwet»
s
I
Ki
Voor de Siad fr. 5.00
Mel de Bostfr 0.00
Fen afzonderlijk nummer 10 c.
Men schrijft in bij den Drukker-Uitgevcr en in
site postbnreelen.
VEHSCHIJNENDE DEN WOENSDAG
ru
DE KINDERS BONHOMME-RYCKASEYS,
Nieupoortstraat, 10. Veurne.
>--d;
mannen.
Langs den eenen kant weeklachten
aanheffen over de stremming in den gang
van handel en nijverheid en het nadeel
daardoor toegebracht aan de neringdoen
de burgerij langs den anderen kant,
om het kartel te redden en de Regeering
in eenen moeilijken toestand te brengen,
aan de rooden hunne ondersteuning toe
zeggen cn de edelmoedigheid der libe
rale burgerij inroepen ten bate der
werkstakers en hunner familien, Nooit
hebben wij eene Staalkundige partij
k leinzieliger, hatelijker cn ^schijnheiliger
houding zien aannemen dan diezelfde
vooruifsirevende literaten die hunne
jammerklachten lieten opgaan, nadat zij
eerst drie maanden lang tot de ajbeiders
geschreeuwd hadden Zoo men uw
recht niet geven wil, moot gij het maar
nemen,
De liberale burgeiij, de burgerij die
handel en nering drijft, de burgerij dip
in de nijverheid een „erlijk bestaan vindt
de burgerij die werkt voor baar brood,
heelt tot die oproei wekkers tot die storm-
zaaiers den mggtkeeid. De liberale
politiekers zijn veroordeeld (lopr lipn
eigen vrienden.
Voor dp Regeeripg is dit mislukken
een zegepraal.
Men waande dat geheel het arbeidende
volk t°gen de katholieke meerderheid zou
Opslaan, me» waande dat geheel het nij
verige land als een man rijzen zou tegen
dezen die krachtens alles recht van ge
zag en vpn meerderheid in België hef
roer van (hn Slaat m banden houden,
men droomde -an eene mobilisatie, van
het geheide volk tegen hep die hel be
sturen. Hei aphvourd is gekomen. De
overgroole meerderheid van het Belgisch
volk blijft trouw aan de zjepswij e die
verleden jaar zoo plechtig werd uitge
drukt, h t wil de katholieken aan hpt
hoofd des lands.
In den grond Jer z.aak steunt deze
meeningop een duidelijk begrip van toe.
stand Een toestand die den katholieken
eene zware verantwoorde.ijkhc:d oplegt
maar die voor h» p ook zeer vereerend
is, en het onvermijdelijk gevolg van de
mislagen der ojiposietie partijen er is
in Belgie. slechts één», regferingsparlij
meer, en dat is de katho ieke partij. Als
minister de Broqueville zegde lot de
minderheid Zoo gij een staalkun
dig recht wil veroveren tracht hel te ver
overen langs w.ettelijken weg.. be
leefden wij een oogenblik dat beslissend
geweest is, Eepe partij die den wettelij
ken weg niet volgen wil, die dezen weg
verlaat om zich moedwillig op onwette
lijke wegen te begeven, verbeurt alle
rech; tot aanspraak op de uitoefening
van hpt wette’.ijk gezag
En liberalen ep socialisten hebben be.
Daar in deze hm’perde omstandighe
den, de zaak vpn herziening onzer grond
wet doop de socialisten gedurig op het
tfipijl gebracht wordt, dll >r ep door de
zonderlinge debalfep van misverstaan
van den heer Broqueville veel gedachten
ip de war gebracht zijn, in zoo ver dat
ze den toestand niet meer begrijpen, is
het nood'g dat wij de zaak eenigzins
verduidelijken, om alle misverstaan weg
te nemep.
Tien in 1830 door de 200 notabele
burgers, uil alle streken van Belgie do
standrcgels van ons nationaal bestaan,
onze grondwet werd opgesleld.
Ten einde dat belwerk onzer onafhanke
lijkheid tegen de wispelturige verande
ring der partijen te beschermen en te
vrijwaren,’ schreven zij daarin, dat er
aan de grondwet tgeene veranderingen
mocht toege bracht worden, tenzij de
beppakje verandering door de 2/3 der
wetgevende Kamer was voorgesteld.
Eene algemeene kiezing zou dan op die
bepaalde verandering bewerkt worden,
en zoo de nieuwe Kamer, Constituante
geheeten, die zich met niets anders bezig
te houden heeft, die verandering stemt
met 2/3 meerderheid, is ze een voltrokken
feit, komt ze aan de 2/3 der stemmen
niet, dan blijft de grondwet onveranderd
De socialisten, daar zij in de in aanmer-
king-neming van hun voorstel ter hir
ziening zoo deerlijk onder d-'Qr gevallen
w’aren namen hunnen toevlucht tot ge
weldige on onwettige mid,dels byitnn
de Kamer c.n stelden de Algemeene werk-
Gew’nne aankondigingen pér r gel 29
Rechterlijke eerherstellingen per rego! fr. 1 I'D
Herhaalde aankondigingen, volgas overeenkomst.
I
kend dat zij tegen de wet zijn ingegaan.
Inderdaad, wat zegt de dagorde wel
ke de Kamer schier eenparig goedkeur
de 138 stemmen tegen 2 en 38ontlmu
dingen onthoudingen welke enkel
het tweede gedeelte der dagorde betrof
fen, waarin de werkstaking werd alge-
keurd
Dat de Kamer akie neemt van de
Verklaringen, door de Regeering op 12
Maart, 15 en 17 April 1913 uitgebivcht.
Dus, de verklaringen door minister
de Broqueville afgelcgd voor het uitroe
pen der staking, name'ijk den 12 Maart,
bevredigen al de partijen
Dit vooral is goed in acht te nemen,
Want die dagorde goedkeurende, 1 e-
kennen en de liberalen, en de socialisten,
van revolutionnair standpunt ingezien
dat de algcmcepe werkstaking geen*
reden van bestaan had, hoegenaamd niet
te rcehlveerdigen en een m sdadige op
stoopentrekkerij was van welke de kwa
de gevf/g<m onberekenbaar zijn vpor ql
de standen der samenleving, iq de perste
plaats voor hen die ’t minste tegenkun
nen. voor de werklieden zelf.
Van af den eersten dag heeft men ge
rust hel mislukken der algemeene werk
staking mogen vastste Jen.
Hel zwaard waarmede de keurbenden
van de revo'utie maanden lang gt
schermd hebben, is in de handen den
genen die het zwaaiden, stuk gespron
gen als glas.
De bedreiging die tegen wil en dank
van lien dm ze eerst geuit hadden, door
de tweede klas menners uifgevoerd vrerd
is gr barsten als een zeepbel.
De algemeene lijnen van den toestand
bekende zich zeer duidelijk af; de sta
king was noch algemeen noch ontzag
wekkend. He', komt uit zeoals het te
voor/ien was: Viaamsch Belgie deed niet
mede. Zelfs ia Gent het socialistische
bolwerk was de staking ver van alge
meen B- halve in de metaal en in de
weefnijverheid was mep overal qan den
arbeid. Bij de Walen was het getal sta
kers aan/.ienlijker. Dit is hegrijpelijk
voor die met den toestand van ons land
h> kiml is. Toch waren er ook in het
Walenland veel min stokers dan men
verwacht had.
Bij de socialisten is de ontgoocheling
slgt'meer..
Onder dezen die met het eigenlijke
volk leven zal niemand zich over dezen
uitslag verwonderen. Daar was geen
geestdrift onder de arbeiders. Vooral in
boze Vlaainsche streken hield men er
hoegenaamd niet aan in staking te gaan,
l,iet oin hooger loon, niet om betere
arbeids voorwaarücn. maqr louter nil
Staatkundige berekening, louter uit poli
tiek om eene Regeering omver te werpen
die het land bestuurt, goed bestuurt en-
111 rechte bestuurt, krachtens eene meer
derheid van ruina honderdduizend stem
men.
Zeker treft du mislukken de socialisti
sche partij als een verpletterend vonnis.
gevolgen zullen voor Laar niet uit-
Büjvcn. De wegloopers uit de socialisti
sche rangen, de deserteurs van het roode
cger zullen tqlrijk worden.
"acht slechtseenige weken...
Meer een* partij komt er nog slechter
n,t; het zijn de liberalen, de vooruitstre
vende liberalen, de kartel-liheralen, die
‘-e arbeiders mede tot staken nebben ge
dreven.
Sedert weken openbaren deze men-
•'ichen eene dubbelzinnigheid, eene schijn
flight-id die weerzinwekkend is.
Maanden lang hebben zij de werklie
den aangespoord tot staken. Plechtig
1Vf>rd aan de socialisten de ondersten
h'ug, der liberale partij toegezegd, maar
a's ’t spel op den wagen was, dan begon
schijnheilige handelwijze dier zelfde
staking in, nm i t dp. hr.r/iepir-g öf>r
Const tufii- en het algrntoen stemrecht
geraken, \vel<-nde dat zij 1 et eene zon L-r
hel andere nii-t bekomen konden.
De kQP^t'ikken der sneiabst -n weten
heel gred dat zij c.p eenen onwetiigpu
weg verkeer-n. nrar wal storen zij er
zich aan, indien ’ij ie s niet geweld kop-
j nen winnen of vernielen.
De regeering die a!s hoofdzaak voor
zich had, onze grondwet tegen onwet
tige aanvallen te beschermen, heeft zich
ridderlijk cn hardnekkig daartegen ver
zet, niettemin gis middel van verzoening
den weg aan wijzend om tot oen uitslag
te komen, die door het land of het kie
zerskorps zou goed geoordeeld worden,
eene formuul in zake van provinciale-
pn gem.eeptekiezing.
Om die formuul te vinden, zo; door
het gouvernement eene Comtnisie inge
steld worden, tusschen al de partijen om
tot een vadfT:ai>'jsch akkpord te komen.
Lang heeft men getwist over een dub-
belzinniglieid wel|$e men in de verkla
ringen van M. de Broqueville wilde vin
den, tot de liberalen eindelijk z'ch zelven
tegenspraken en moesten bekennen dat
M. de Rroqneville zich van eer§t af
ridderlijk aan zijn wqord gehouden had.
en geen duim van zijne eerste verklaring
algeweken is
Zoo staan de za.ken nu.
Dit js een schitterende triomf vour de
regeering en vooral voor M. de Broqne-
ville.
Dp Hagier zoo goed a's eenparig,
neemt Woensdag de dagorde van her r
Masson aan, gewijzigd en aangevuld
door heer Liebaert. Katholieken, libe
ralen en socialjstep, door hunne stem
ming, verklaren zich tevreden met de
wporden die baron de Broqueville den’1-
Maart uitpsrak, eep maand yóói ’t qitl
breken der staking. Liberalen m
socialislep b'-'kenngn diis dal de staking
geen reden van beslaan had.
Maandag namjddag hebben de soc'a
listen eene meeting eq koncerf gehouden
in de Beurs op den Kouter, te Gent.
Een spreker heeft daar gezegd dr t
de socialisten het Gouvernement slecht
verstaan hebben (men bedoelde d
verklaring van M. de Broqueville van
12 Maart)hadden zij bet Gouverne
ment goed verstaan, dan zou het niet
hoodig geweeest zijn wer^s'sking te Ijou-
dep.
Het kongres van Woensdag zal de
vyerkstaking opgehpven verklaren cn
Donderdag alle man weer aan het werk.
Zoodal ''e werkstaking eigenlijk uit
geroepen is ornaat de socialistische
hoofd annen niet wel hoqren <f ni<|
wel vprstaan 1
Laat ons de ladder optrekkep 1
T?.TSCHHIJVIXGSPRIJS
wGr.lcn E'-'NS
oar Pelvic
i vangen Joor den OFFICE
us«el
WWMWIMIMMyMMi W-1WUJI1L FlII
I
IN -L-J X I JXf -H x: 1 4
fp. ^3? Alle affichcn bij ns cc IruVt. ,!<;n EU’NS tv-, 'i’ïcl'1 Ke'
iik—•sz nomen - l>e aankop licmcen oor Pcluie en euiten'and
bcule Vlaanderen uitgezonderd wor.tei. on
E PUHI.Kin I*. Nicu'vrtraat. -e.
I
F
