es»
T?
Over Onderwijs,
Wat zullen de nieuwe
kieswetten zijn
S
/Vn
31.
Woensdag
70 Jaargangi
6 Augusti S913.
L
Voor de Stadfr. 5.00
Met de Postfr 6.00
Fen afzonderlijk nummer 10 c.
Men schrijft in bij den Drukker-Uifgever en in
alle postbureelen.
en al de vrouwen op 80 jaat.
Vinat men dan den invloed vart de
vr«0w nog’ te groot, men zou kunnen
geven aan al de mannen é&ie stem op
'25 enne tweede stem op 30 of 35 jaar
en aan de vrouwen eene op 30 jaar.
Men moet immer aan nemen dat de
mannen meer in openbare zaken thuis
zijn dan de vrouwen Men zou ook bet
vrouwenstemrchl kunnen beperken me1
alleen de vrouwelijke gezinshoofden aan
te nemen, of ook met voor vrouwen een
kiesexaam in ie richten. In dit laatste
geval zou men haar zeker niet kunnen
verwijlen dat zij onbekwaam zijn; haar
kiezerskorps zou dan geleerder zijn dan
dit der marim-n.
.5' Een laatste. e'u zeker niet het
slechtste, kiesstelsel, willen wij beschou
wen? het zou luiden; alle en alleen de
gezinshoofden, mannelijk en vrouwelijk,
hébben kiesrecht.
Dit stelsel had het gewezen Hollandses
ministerie voofuitgezet voor de laatste
verkiezingen, echter met uitsluiting def
vrouwen. Die uils'uilmg is onredelijk,
maar anders is het gedacht heel recht
vaardig. immers, de Staat is samenge
steld uit huisgezinnen, eh ieder menseh
is lid van eh gezin.
M--t dus de gezinshoofden te vertegen
woordigen, vertegenwoordigt men heel
het volk. En wie is beter in staat om
mee ie werken aan bet bestuur der
groote maatschappij van het volk, dan
Ibrhterlijke eer’ilcfStelliogCil per re*rel H-. l.t'l!
IJe.-baaliio a;inkondlgihg>-n. Wilgens OV<-t'jjeiikofnst.
stuurt. Op hem drukken rechtstreeks al
de kosten van den Slaat; bij heeft het
grootste belang bij de opvoeding der
kinderen, bij de openbare zedelijkheid,
,enz Natuurlijk moeten dan de vrouwe
lijve gezinshoofden meekiezen anders
zou een déél des gezins ontvertegeti-
woordigd blijven l'och de kiesmaebt
der vrouw zou op die manier niet over
wegend blijven.
Er bleve de vraag wat verstaat men
door een gezin Men zou daardoor het
geta twee w kunnen vereischeh dus
man met vrouw moed r of vader met
>ind man of vrouw met meid, enz Met
dit stelsel zouden er veel kloosterlingen
en priesters wegvallen, evenals vele ka-
zerhe-ófficieren, maar het kiezerskorps
in zijngeheel zou waarborgen bieden
van ordelievendheid en gematigheid.-
Men-weet dat de Kamer van Volksver-'
woordigers jzich tegenwoordig bezig
houdt met het bespreken der begrootmg
van/l ministerie van landbouw en open
bare werken. Om tijd te verliezen en de
bespreking van de nieuwe wel op het
8e XXXl gaan dus beraadslagen over
nieuwe k eswetten voor ^Gemeente en
Provincie. De zaak is belangrijk, te meer
daar datgene |wat de Commissie zal
vooruilzetten voor Gemeente en Provincie
later wellicht ook zal in aanmerking
komen voor Kamer en Senaat.
Zou h< t niet goed zijn, dat, terwijl de
hun verstand samenbrengen, ook heel
het land zich met de zaak bezighielde f
bezondc gndaphten kunnen zich lucüt-
Seven onder het volk en aanwijzingen
hevaufjii voor onze-parlementairen.
fhn die volksraadpleging te verge-
’"«kkelijken zouden wij kunnen eenige
kasstelsels in oogenschouw nemen, die
hier of Iders reeds bestaan of vooruit*
gezet werden.
zijn in hare toepassing, zoodat zij Weinig
plaats late voor betwistingen of kiesbe
drog. Zij zou ook zóó de deur voor vit
terij moeten sluiten dat zij kon gelden
als eene definitieve oplossing.
Onderzoeken wij nu denige k'dswet
vormen .en stippen wij met enkele
woorden aan, wal er voor of tegen is.
om alzoo onze lezers op den weg te zet
ten tol een nauwkeuriger wikken en
wegen,
VERSCHIJNENDE DEN WOENSDAG
PIJ
DE EINDERS BONIIOMME-RYOKASETS,
Nieupcortslraat, 10. Veurne.
I* Zuiver algemeen stemrecht öftnnl
de marmert van *21 jaar Dit is eenvoudig
en na zulke oplossing fenn er geene
spru.-if: meer zijn nog verder te gaan
voor de mannen. Maar de vrouwen zijn
uitgesloten.en ’t is toch zeké’ daler
in liet m lalsdiappelijk leven veel vrou-
wmibelang.-ii zijn, die door de mannen
minder goed b diertigd .wordert. Daarbij
voor de m innen zou dit stolsel zooveel
macht toekennen aan den s'éelitsten
de veroordeelden natuurrijk uitgezon
derd a's rau de besten, aan vlasbaar
den zonder ondervinding als aan ervaren
en nadenkende burgers,
2' Algemeene stemrecht voor öiahnen
op 2" jaar. Dit ia al iets beterwant
ofschoon vele jongelingen ook voor 25
jaar bekwaam zijn tot êene oordeelkundige
stemming, toch brengt ondervinding
doorgaans ineer bezadigheld en rijpheid
Tóch blijven de hoofdgebreken van het
vorige stelsel bestaan. Anderzijds schijn;
hel ook niet mogelijk den ouderdom nog
hooger te stellen dan 25 jaar, vermits
nu reeds die ouderdom aangenomen was.
3“ Algemeen stemrecht voor mannen
op 25 jaar, met een dubbele stem op 30
of op 35 jaar. Dit zou den invloed ver
meerderen der gezette menschen. Zulk
voorrecht zou aannemelijk zijn, omdat
het geenen stand in T bijzonder bevoor
recht. Doch de vrouwen bleven nog uit
gesloten. .Men zou ook nog de tweede
stem kunnen loestaan. niet aan de man
nen van zekeren ouderdom, maar aan de
getrouwden of aan de gezinshoofden.
Die hebben immers meer belang van een
goed bestuur van 't land.-
4" Nemen wij nu, wat billijk is, het
vrouwentiemrecht aan, dan kunnen Wij
dit weer op1 verschillige manieren met
rnannenstemrecht samenvoegen,- Men
kan het stemrecht toekennen aan al de
viouwen die m dezelfde voorwaarden
zijn als de mannen, maar dan zouden ,de
vrouwen .opeens het overwicht krijgen
vermits er ruim zooveel vrouwen zijn en
onder haar minder afwezigen geene
zeelieden geene Eiansehmans, enz.
dhderwijs te lielemmureiij liebbeh de
linkerzijden drf.’i nieuw systeem uitgö-
vofidt-n, dat bestaal iii de naamafroepitig
te dschen ieder milill er gestemd moet
worden. D'oensdag hebbed zij hét lol
li.-keb voor gde I iii gang gestoken, etl
voor de stemming van ieder artikel de
nanm oproeping gevraagd.
De ri-cliWrziide was op post, etl, op
hare beurt, belemmerde zij hel Inkluut
van de listen barer tegenstrevers. Eens
te meel' kunnen de werkers besta'igert
wie er slokketi in ’t wied -steekt. is te
zeggen, wie et belet dat.dé WerkersWeU
ten in dé Kamer besproken worden irt
bet loöbertde jaar. En Waarom al die
schobbejakkörij Oïn eed deel Delgen
te beroöven vah hun recht öp subsidiên,
ten einde de kinderen op te vöedeh zoo-
als zij het begeeren,
De linkerzijden gévëd dis tede op vad
hunne vijandschap jegens liet wetsont
werp, dat de gemeentescholen vo’döertde!
afijn om Let onderwijs aart alle kinderen
te verschaffen, en dat er tdilli ënen eiï
millioenen in de kassen der kloosters
zouden te recht komen. Al Dauwen praat.
De Ware rede, waarom Oiize togeuslre
vers, en bijzoaderlijk de node schavui
ten, zoo vuriglijk de riiedwé vvet be
st! ijded, is de verdwijning vmf zekere'
voorrechten waarmede zij de katholieke
scholen bestreden, en o’ok Ciirfda't zé we
ten dat sommige gemeentescholen socia-
M die zelf eene llïeine me^ebeppij b"e- toi!* 1'’'“^^''
- - - - socialiS(es)', Zégde Ansee-é eertijds.
En wat de millioenen voor de kloos
ters aa gaat. lederen onderwijzer of on
derwij/.eres beeft recht on leven, zooveel
de geestelijke als de wereldlijke ed
door wien kan het kristelijk onderwijs
beter gegeve t worden dan door degénes
die er zich heel hun leven' lang mede be
zig houden
VVierden de romfe moester, welk was
dds een hunner eerste werken De af-
schafiing der katholieke scholen, de ver
meerdering der school lasten. Om zulke'
dwinglandij in te brengen, zijn er nog
katholieken die de socialisten aanmoedi
gen om ie strijden voor het zuiver alge
meen stemrecht Sle-'hter werk kunnen
ze niet verrich en. Hun plichtisde looze
streken hunner vijanden aan de werkers
bekend te maken M De Baets, wij ho
pen het. zal aan dien plicht nietten sca
ter blijven, nu, bijzonderlijk, dat hij
dagelijks kan besta'.igen in Vooruit dat
de rooden meer en meer den godsdienst
en de gelood gen belasteren.
EEN WERKER.
Maar eerst do algemeene vraag: Welke
«^danigheden moet ccnc kieswet heb- I
ben
Daarop dient geantwoord dat zij moet
bekken tot welvaart en vooruitgang
*an ’t land.
'an een strik' n.itaurlijk recht kan
"ergeen spraak zijn. Doch aller standen
''l'ben recht het algemeen belang en
Us ook hunne bijzondere belangei; door
k’ckozenen helierligd te zien.
,,p< past dus ook dat alle standen
"'ll" n om die algeveerdigden te kiezen,
11 'b't het kiezerskorps in grorite nreer-
rl*eid besla uit goedbezielde en klaar-
Z|' «'l'- burgers. Wij zeggen in groote
’’'wadvrheid. Want niemand kart b)-
ll,;" dat er ookDnrti I irwu-'ligcu’ en
««bekwamen insluipen, terwijl sommige
(!’'ren er zullen buiten vallen. Wie
’°u hen zoo goed uil elkander ziften
•ootdzaak is dat de gezonde elementen
bovenhand hebben. Dan mogen zelfs
e Ultgeslotenen niet klagen, vermits het
«-'sreebt door nb-mand te beschouwen
a'seen persoonliik oordeel, inaar wel
’keenetaek die b.j motl vervallen tot
gemeen welzijn.
'bit was dus een groote rnzin, wan-
,1W;r de socialisten hen, die slechts eene
$6n> had lm. wilden1 doen doorgaan a's
’"'■''kenden die slechts voor bet derde
'&n ‘-‘ii menseh geteld werden De
na«rheiJ was (lnt (je wetgever tclracht
"'d de beste bestanddeelen van al de
«'ksk assen naar Loven te balen om hun
zeker overwicht te verzekeren Doch
€1 ,A gebleken dut zulke ongelijkheid,
l‘° billijk zij ook is, toch gemakkelijk
'oiksopstO'ers misbruikt wordt om*
^gunst te zaaien. En daarom schijnt bet
^tér daar voorlaan aan te verzaken.
herder moet eene kieswet eenvoudig J
--
Het schijnt dus in felk geval noogdig
hei stemrecht voor vrouwen meer te
beperken b. v. door den ouderdom. Men
zou kunnen nemen al de mannen op 25
fi 7
IKTSCHRIJVING-Sp RIJS
"ii-a
A KRT K O MD IG-T N: G- H JST
Gewone aankondigingen per b-gel cl;
Alle arlichcn bó ri< scM ifw. warden onvergetd
uklKi.*- jlgmcn >e \önr r^iUpe ch HuitèHIa^
Hü'dc Vina1»! «.-n ‘iiigrzopdird worden ontvangen. dóór dan OEFCl
f P r*l M.iQlTÉ, \’ie«nv<t-qntW te russcl
'3v:p^i4rra«^té»g^eTjyn>T,--.
-
4
^7”
hI
