KUNST- EN LETTERNIEUWS.
Dit en Dat.
geweest door eene ziekte dat spoedige hulpmiddelen ver-
eischte, dezen Dehaene, wel is waer, heeft my en
anders geene als veearts van zyne hoeve,maer in myne
afwezigheid, die zeker genoeg gekend was, heeft hy zich
tot mynen Colega, ook veearts alhier, gewend, ten einde
hem te verzoeken zyn peerd te gaen bezichtigen den
beleefden man, naer eenen hoop ongerimdheden, dat ik
t'zyner eer hier niet noemen wifjj ten mynen laste uitge-
bragt te hebben, heeft het verzoek van Dehaene gewei
gerd, en het peerd is aldus, zonder hulp van eenig vee
arts, moeten bezwyken
Ik laet het publiek oordeelen over deze verstandige
daed, terwyl er verder zal gezocht worden of wel een
veearts in zyn regt iszyne kunstin zulke omstandigheden
te weigeren.
Aenveerd,Mynheer, de verzekering myner hoogachting.
D. Chiek, Rylcsveearts.
Verschenen VLAEMSCIIE BIBLIOGRAPHIE, of Lyst der
Nederduitsche boekenvan 1830 tot 1855 in België uit
gegeven. (Uitgave van het Willems'-fonds. Nr 26.)
Dit nuttig werk by drukker dezer verkrygbaer, kan
geene betere aenbeveeling bekomen dan met de sluit
woorden van d'heer F. A. Snellaert 's inleiding van het
zelfde boek
Heeft reeds de letterkunde betrekkelyk veel op het veld
van nitspanning bezorgd, minder wel staet het geschapen
ten aenzien van het pratiscli leven. Niet alleen de hoogere
wetenschappenwaerin toch nooit veel zal geleverd w or
den zoolang de tael uit het hooger onderwys gebannen
blyft, maer zelfs voor 't geene den ambachtsman het noo-
digst is, voor het wetenschappelyk kennen van zyn eigen
bedryftoonde deze halve cenw een volslagen gebrek aen
boeken. Sedert Fernand, die op 't laelst der jaren zeven
tienhonderd te Gent drukte, is weinig of niets gedaen om
in gezegde behoefte te voorzien. De reglsgeleerde en ge
neeskundige wetenschappen, voorzoo ver zy onmiddelyk
tot het volk spfeken, zyn nog karig vertegenwoordigd.
Het praktisch sociael leven,wanneer de geloofsleer er niet
onmiddelyk tusschen komt, ligt zoo goed als geheel ver-
waerloosd. Wat de werken van godsgeleerdheid betreft,
moeten wy met droefheid bekennen dat de oorspronkelyke
nog dagelyks eerder schynen af- dan toe te nemen. Men
zou haest zeggen dat de kerkwelsprekendheid in Vlaen
deren geheel heeft opgehoudenen de predikstoel der
Massemin's, der Verslypen ingeruimd is voor doortrek
kende fransche predikanten.
Wat er ook van zyde tegenwoordige lyst diene tot
maetstaf van onze armoede gelyk van onzen rykdom.
Onder de ongunstigste omstandighedenonder de meest
regtstreeksche tegenwerkingen heeft de vlaemsche geest
zyne wedergeboorte aengekondigd. Die geest heeft thans
zyne bestendige tolken in meer dan zeventig tydschriften
en nieuw sbladen, waeronder menig een in oorspronkelyke
redeneering en onafhankelyke beschouwing de fransche
bladen van onze gewesten vooruit is; en by eene verstan
dige werkzaemheid kan de tyd niet ver meer afwezen, dat
het vlaemsche volk zegevierend uit den kamp voor cigen-
zelvigheid komen zal.
Dat men in die betrachting de handen in eikander sla.
Zien wy onbevangen wat er nog gebrekkigs by ons in de
letterkunde is; trachten wyingewyden in welk vak ook,
de gapingen voor het praktisch leven aen te vullentoonen
wyredenaers op den predikstoel en voor de balie, dat
ook in de negentiende eeuw, ten aenhoore van het keu
rigste publiekde Tael de dolk is voor de verhevenste
waerheden. Spannen wy onze vereenigde krachten in,
om de dwalende, die schynen vergeten te hebben dat de
volkstael degrondslagis van eene echt christelyk-nationale
opvoeding, tot verlichtere, hart en verstand meer bevre
digende, gevoelens terug te brengen. Dat elk zyne plicht
doe zyne plicht in betrouwen en liefde.
Dees week is er niet veel nieuws w ant het is kermis
eventwel bcoeft er toch wat in dit en dut gepraet te zynr
en dat doen wy ook, zonder zelfs nog van het overvloedig
getal kramen, kunstenaerskoten, bals, bals-chainpétres
volksbalen en feesten te spreken hetwelk alhier reeds tc
gemeen is. Inderdaed als men het wel ingaet dit zyn niet
dan menschelyke zmnelykheofeii. Ik weet het nietmaer
het is niy dunkens, zoo aengenaein, zoo treffend en zoo
edel, den dorpgenooten in familiekring vergaderd tc zien
waer Grootvader de eereplaets aen den tafel bekleed en
waer zyne kinderen en kleenkinderenrond hemgeschaerd
zyn, waer men nog het onverbasterd grootvader en groot
moeder, kozyn en nichte hoort noemen en daer de oor
spronkelyke doch zindelyke kleedy der streek my zoo
eenvoudig het bestaen van vlaenderens kinderen nog
waerborgt. Dit moet elk gevoelig mensch aendoening ba
ren; voor my, ik moet het bekennen, liet is my zoo tref
fend dat ik van niet anders wat de kermis aengaet schry-
ven kan. In overeenstemming, met dit echte nateurlyke
schyntalhet overige my enkel blaes en wind Gaen
wy voort, beminde Lezer, ik zal u zeggen dat de jagers
zich grootelyks beklagen over de groote hitte die hun be
let het wild te bewaren dat zy schieten; maer, dank zy
de Hemel, zy mogen hunne klachten staken, alsook de
beenhouwers van Rousbrugge en andere, het weer is
merkelyk verkoeld en wy hebben daerby eene goede teug
regen bekomenhetwelk zekerlyk de oorzaek is dat de
boter op onzen laetsten merkdag 10 centimen in prys
gedaeld is. De eerste nieuwe lioppe is geleden acht
dagen, ter merkt van Aelst verkocht geweest aen 80 fr.
de 80 kilos. Den 17 der volgende maend zal te Mecli-
elcn een kongres van vlaemsche onderwyzer» byeenko-
ïnen, om te beraedslagen over de middelen, die aengewend
zouden kunnen worden om aen het onderwys in de
vlaemsche tael op de volkscholen eene grootere uitbrei
ding te geven. Wy lezen byna dagelyks in de dagbla
den een verbazend getal brandrampen, dat wy in onze
gemeente teregt er mede mogen bekommert zyn. Den
toestand onzer brandblusmiddelen laet niet weinig maer
alles te wenschen over. Ons volkerig dorp zou het eens
duer kunnen boeten, dat men er grondig op denkeen
zorge vooraleer het te laet is, want ziet, te Avelgem,
een dorp byna zoo als het onze, zyn over eenige dagen
acht huizenwaeronder een kantwerkschool afgebrand.
De werkingen in de caoutchoue fabrieke, te Meenen,
die ten verleden jare afgebrand is, zyn op groote schael
hernomen. Het gebouw is nieuw opgebouwd en tegen het
vlier verzekerd. Men zegde dat er in den Dit en Dat
ging staen Yrydag avond miserie op tafel maer het
is zoo niet, miserie voor kermis, hoe zou het dan naer
kermis gaen als alle horzen leeg zyn O het zal beter
gaen als dat, want in de Zooloyie van Antwerpen zal de
Zebra of kaepschen ezelbinnen kort een jong werpen.
De gezondheids toestand van juffrouw Rachel verbetert
geensins, en de beroemde kunstenares denkt meer dan
ooit aen, zich aen het krislendom te bekeeren. Op haer
doopsel, zou een ander sakrament volgen door de inge
ving haer moederhert, en in het vooruitzicht der toekomst
van hare kinderen, zou zy wenschen dezelfde aen eenen
voogd toe te vertrouwen, en zou zy, naer men zegt, be
sloten hebben, in het huwelyk te treden. Ilare bekeering
hondt haer echter het meeste bezig. De vreedheden
in Bengalen zyn nog steeds aen het dagorde de huizen
der ongelukkige landgenooten worden in brand gestoken
de vrouw en kinderen worden den buik opengesneden
en op duizend verschillige wyzen gemarteld.
Nog een woord
De koordedraeijers hebben een vet keun dood gedaen"