Stadsnieuws.
Nichtje's gaze.
Overdenking.
Grappige
stoutmoedigheid
De voordeelen
der Intercommunale.
Ze zijn te beklagen.
Op eene dagorde.
De Gaskwestie.
Carnaval.
aan 't hoofd op touw gezet, heeft tot
niets geleid.
In geen enkel kanton is het cijfer be
reikt. De provintie Antwerpen heefter
slechts 148 op de 217 vereischte gele
verd. Brabant, 248 op 830. West- Vlaan
deren 111 op 222. Oost-Vlaanderen, 188
op 276. Henegouwen, 61 op 319. Luik,
102 op 214. Limburg 46 op 67. Luxem
burg, 39 op 59 Namen, 50 op 90.
En die nieuwe legerwet kost ons 30
millioen per jaar.
En alle slippedragers der pastoors
en aanhangers van geei^ man, geen
kanon meer hebben de vermeerde
ring van krijgsuitgaven zonder aarze
len gestemd.
Kluchtigaards
Wie is er te beklagen
Wel de geestelijken.
Hoe dat
Wacht ik zal 't u gaan uiteendoen.
Luistert
Het budget van justitie voor 't jaar
1905, maar onder de godsdienst begrepen
is, bedraagt 27 millioen 578 duizend
800 frank, of 299.700frank meer dan in
1904.
De aartsbisschop van Mechelen trekt
jaarlijks 21 000 fr. en elk der andere
bisschoppen 16.000.fr. vaste jaarwed
de daarenboven hebben zij nog de
bijwinsten van secretariaat, van om
reizen, en vooral van missen en kerke
lijke diensten. Deze bijwinsten bedra
gen meer dan hun vast traktement
De eerste voorzitter van het Verbre
kingshof, die het hoogste wereldlijk
inkomen heeft, ontvangt slechts 17.000
fr. zonder bij mins ten, en deze heeft een
huisgezin van vrouw en kinderen te on
derhouden, terwijl de bisschoppen
maar voor hun eigenzelven en voor
hunne dienstmaagd te zorgen hebben.
Zoo iemand deze belangen in den nek
geschopt heeft,dan is hei wel de katholieke
partij.
Onze politieke tegenstrevers hebben den
toupet te durven beweren dat zij den handel
en de nijverheid hebben doen herleven en
nooit heeft de kleine burgerij meer te kl igen
gehad dan sedert de opkomst van d - katho
lieke partij in 1884.
Reeds in 1886 bevoól de regeering een
onderzoek over den toestand van de wer
kersklas voor de kleine burgerij en nering
doenden werd het onderzoek slechts bevolen
in 1903.
Sedert dat de werkman iets te bateekenen
had in de verkiezingscijférs, ging de belang
stelling .de geïnteresseerde belangstelling
natuurlijk van de clericale >olitiekers
bijna uitsluitelijk tot hem over de kleine
burger en de neriigdo nde waren bij de
katholieke partij van geenen tel meer en zij
stoorde er zich niet aan eene massa werken
te stichten waardoor de kleine burgerij erg
banadeeligd werd Kwestie van de werklie
den-kiezers in het net te vangen.
Het is toch met het wetje op de zondags
rust niet dat de clericale partij het kwaad
zal herstellen hetwelk zj rechtstreeks en
onrechtstreeks aan de kleine burgerij b' rek
kend heeft
Het laatste punt van de dagorde is PO
LITIEKE INRICHTING VAN DE KA
THOLIEKE PARTIJ.
Als verslaggever daarvoor is aangewezen
de heer A. Ligy, viool-solo en generaal van
de Gentsche burgerwacht.
Ziedaar wel l'homme de la situation
Alhoewel een generaal van de burger
wacht zonder afstand te doen van zijne
politieke denkwijze, indien hij er eene bezit
zich niet op den voorrang zou moeten
stellen in den politieken strijd der partijen,
zien wij er geen bezwaar in dat meester
Ligy hier een airke kome spelen. Indien hij
de katholieke partij weet in te richten gelijk
hij geholpen heeft om de burgerwacht te
ontredderen, dan verdient hij wezenlijk
zelfs zonder Karnavalstoet op Cora in
triomf rondgevoerd te worden.
De kalholieke partij heeft haren generaal
Boum gevonden(Vaderland).
geheel het arrondissement en dat
waarschijnlijk ad vitam ceternain voor
het eeuwig leven.
Hij ontvangt dan, buiten zijn deel
in de winsten als actionnaris van de
helft van het maatschappelijk fonds,
hetzij 550,000 fr. de volgende voor
deden, als eerste aandeel
i° De vaste jaarwedde van Bestuur
der, oorspronkelijk vastgesteld op fr.
25.000, cijfer dat niet meer te voor
schijn komt in het beslissend con-
trakt, maar dat moet vastgesteld
worden door den bestuurraad, sa
mengesteld uit vrienden van de vrien
den (art. 14).
20 5 °/o aan het personneel en aan
het bestuur (art. 39).
30 500 genotsaandeelen die hem
recht geven aan 15 op de winsten.
40 De Brouwer staat zijne fabriek
af aan de intercommunale Maatschap
pij aan den inkoopprijs vastgesteld door
de boeken (littera C verklarende aan-
teekening der art. 3 en 6).
Dus a) De aflossing der verlopene
j aren wordt ver anderd i n zuivere winst.
b) Wederbetaling van al de groote
kosten van onderhoud die in de boe
ken zullen overgaan in inkoopprijzen
c) De kosten spruitende uit ver
gissingen van bouwing, uit de *her-
doene gebouwen, enz. zijn geen
verlies meer, maar eene ware inleg
d) Men zou in de boeken den in
koopprijs kunnen overdrijven
e) Overname der gebruikte fabriek
aan den prijs van nieuwe.
50 Daar de gemeenten de helft
moeten storten van het kapitaal, dus
550.000 fr. en dat de fabriek ten
minste 625.000 fr. zal gekost hebben,
prijs aan welken hij ze verkoopt
(zonder de nieuwe te verlengen ca-
nalisatie te rekenen) zal de conces-
sionnaris ofwel een groot kapitaal in
gereed geld ontvangen, kapitaal dat
zal moeten door de gemeenten alleen
gestoi-t worden, ofwel als de gemeen
ten niet in staat zijn hunnen inleg te
storten leent de concessionnaris hem
aan 6 (art. 7).
6° Benoeming met jaarwedde, van
eenen controleur, te benoemen door
den concessionnaris 3, art 6) die
controleur zal natuurlijk De Brouwer
zelf zijn, benoemd door hem en zijne
deelgenooten.
önreclit'streeksclie
voordeelen.
i° De gemeenten blijven vrij de
intercommunale te doen. De conces
sionnaris is verbonden, maar alleen
lijk in verhouding van het goedge
keurd contralet.
Dus indien de tusschen te komen
wetgeving tegenstrijdig ware met
een der bedingen van dat contralet,
waarschijnlijke mogelijkheid, is De
Brouwer niet meer verbonden
Dus, in feite is De Brouwer niet
meer verbonden dan de gemeenten.
20 Het lokaas der intercommunale
heeft hem toegelaten de concessie
van het gas te hebben te Yper, aan
min voordeelige prijzen voor de
Yperlingen dan de voorstellen zijner
mededingers.
Iedereen weet dat bij de laatste om
werkingen van den Gemeenteraad, de
Burgemeester het zoo geschikt heeft
om zich te omringen van goede kleine
schapen, niet zeer slim, integendeel,om
de kleine kudde blindelings en welwil
lend na zich mede te slepen voor de
uitvoering zijner duistere ontwerpen.
Ook heeft men bemerkt, in de ern
stige. gaskwestie, dat, bij den eersten
oproep van den Burgemeester en van
Fraeys, bloedverwant van den aanne
mer in kwestie, zonder een woord
tespreken, al de schapen gedwee de
herders gevolgd hebben
Heeft men niet juist de twee onaf
hankelijkste, en ontegensprekelijk de
bekwaamste en verstandigste mannen
van den gemeenteraad een ernstigen
weerstand zien bieden aan den Burge
meester en vlug den sluier zien oplich
ten die deze geheimzinnige zaak be
dekt
Welnu, openhartig, alle klaarziende
en onpartijdig nieusch zal met ons oor-
deelen dat de beredeneerde en bestu
deerde weerstand der heeren Sobry en
D'Huvettere zedelijkerwijze honderd-
maat meer waarde heeft dan de stil
zwijgende goedkeuring der kudde. Hij
vernietigt naar innerlijke kracht de
bewilligeen onbewuste jads uitgespro
ken door al de Lemahieu's, Vande-
voorde'n en andere Bouquet's.
Nog een kolossale leugen op welken
er misschien niet genoeg aangedrongen
is geweest 111 deze duistere kwestie van
verlichting.
Ditmaal is het geen woord onvoor-
zichtiglijk uitgesproken dat men zou
kunnen zoeken nadien te draaien en te
veranderen, uit noodzakelijkheid des
gebods.
Neen, scriptd manent, ditmaal is het
geschreven van de hand van onzen voor
tref elij ken Staatsman
Inderdaad, hij schrijft den 29 No
vember 1904 aan de heeren der groep
Yperlingen (zie hunne brochuur bi. 8j
Gij zult ons wel zonder vertoeven
v de voorstellen willen toezenden waar-
van gij spreekt 111 uwen brief van 21
November, en binnen de drie dagen
die zullen volgen op de vergadering
van den Gemeenteraad ons uwe
voorstellen laten geworden betrekke-
lijk het stichten eener intercoromu-
nale maatschappij, zonder wel te ver-
staan, dat uwe mededeelingen de
oplossing kan verachteren van eene
kwestie die sedert meer dan
een jaar. aan de dagorde onzer open-
bare zittingen is
Nu, dat is valsch, 't is den 3 De
cember 1904, dat de kwestie der
verlichting voor do eerste maal aan da
dagorde der openbare zittingen is ge
bracht geweest
't Is den 3 December dat het lasten-
kohier besproken, bewerkt en gestemd
is geweest het is daarenboven den 12
December nog gewijzigd geweest.
Wat meer is, dat men zegge wanneer
er eenen oproep gedaan is geweest tot
de concurrentie
Nooit
Men heeft schoon de zaak te keeren
gelijk men wil, hoe meer men ze on
derzoekt, hoe meer zij verstomt.
Nooit van ouderlings geheugen, zag
men op Carnaval eene zoo duivelsche
vroolijkheid als deze welks wij dit
jaar genoten hebben.
Zeker zullen de Bals en de koffijhui-
Z3n goede zaken hebben gemaakt.
Eene hoeveelheid maskers en vele
schoone maskers.
De intrige was 111 vollen gang het
11 Gaz en het groot proces waren 6r
de bijzondere oorzaken van örocq-
en-jambes en Colaert-Gas.
De bijval van het lied Le Gaz de la
Cousine dat wij overgedrukt hebben,
heeft de dichters met gloed vervuld
een tweede is verschenen en heeft op
zijne beurt den grootsten bijval beko
men Een derde en vierde is de twee
eerste komen vervoegen en ziehier een
vijfde en zesde, ditmaal in 't vlaamsch,
dat men ons verzoekt over te nemen.
(ZangwijzeMadame Angot.)
I.
Men ziet aardige toeren
Gebeuren in de stad,
De vreemdelingen boeren
En leggen Yper plat.
De handel is aan 't kwijnen,
De nijverheid is dood,
De welvaart gaat verdwijnen,
En Yper komt in nood.
Refrein.
Vreemde ratten, t
Rolt uw matten,
Colaert, Brouwer en zoo voort,
Geene vreemden j I
In onz' beemden
Wij werpen u overboord.
II.
Om de stad te verlichten
Roept men een Bruggeling
Met de gaze van nichte
Is dat geen aardig ding
Men noemt eene Commissie
Die niets kent van het vak
En die ons, met permissie,
Wil steken in den zak.
Refrein.
De zeven-en-dertigste zittijd van den
Bondder katholieke'en grondwettelijke Ver-
eenigingen, der katholieke kringen en der
werkmansvereenigingen, moet dees jaar te
Gent plaats hebben, op 29 en 30 April aan
staande.
Voor de klucht, heeft men er werkmans
vereenigingen bijgezet, want iedereen weet
(lat de christene Volksbond uit d'Oudburg
tot hiertoe STELSELMATIG buiten de fede
ratie der katholieke kringen werd gehouden.
Het congres zal geopend worden met eene
aanspraak van den voorzitter, M Woeste,
die in den laatsten tijd zoo goed-gewerkt en
op 't Vatieaan doen werken heeft om de
christene democraten en in 't bijzonder
de gedomestikeerden uit d'Oudburg een
bolwassching te doen bekomen die bijna op
eenen pauselijken banvloek gelijkt.
Het is zeker daarom dat de dagorde, als
punt II, onmiddel.ijk 11a de aanspraak van
den leekenpaus Woeste, een adres aan den
H. Vader opgeeft.
Onder de verdere punten van de dagorde
zijn er nog een drietal die kenmerkend zijn
voor de bekommeringen van de katholieks
partij zoo liet verslag van den heer Lefe-
vere de ten Hove over DE WERKEN
VOOR MILICIANEN EN VRIJWILLI
GERS.
De wetopbet vrijwi'ligerschap heeft voor
de clericale partij niet gegeven wat zij er
van verwachte. Ondanks de fameuze aan-
wervingscomiteiten, geleid en voorgezeten
door priesters kiesdravers en zielverkoo-
pers, laten de boerenjongens zich maar geen
zeem aan den baard strijken. Het is hen
moeilijk in te krijgen dat de kazern en de
soldatendienst nu zooveel voordeelen en aan
trekkelijkheden zouden ambieden, wanneer
diezelfde kazern en sol 'atendienst zoo vele
jaren door dezelfde clericale partij en door
de politieke geestelijkheid werden afgeschil
derd als galeien, als poelen van zedeloosheid
en verderf, als het rampzaligste dat een
christen mensch zich voors^Ilen kan
Dat een groote politieke partij de werken
voor milicianen en vrij v illigers op hare dag
orde durft brengen, bewij t hoe het elerica-
lisme zich in on/e legerinrichting zoekt le
dringen De verkwezeling van het leger
wordt stelselmatig doorgevoerd en de mi
nisters leenen de hand aan deze verstom
pende infiltratie, alhoewel zij zouden moeten
begrijpen dat het leger buiten en boven de
ondernemingen en den invloed der politieke
partijen zou moeten staan.
Op de dagorde van het ka'holiek congres
komt ook nog v«or BELANGEN DER
KLEINE BURGERIJ.
De bedreigingen van M. Qolaert in
zijn geheimen brief naar de bestendige
Deputatie doeu de Yperlingen hartelij k
lachen. Ja, hij werpt zijne waardig
heid en zijne sjerp in de weegschaal
Ja toch men zal ze hebben zijne
sjerp
Iedereen weet hoe zeer hij er aan
houdt.'
Wat denkt Mijnheer Surmont er
van
Wat zijne waardigheid betreft, zou
zij dalen omdat hot tioogere gezag
eene bestuurlijke daad wil te recht
wjzen die te onwettelijk en te onregel
matig was, die bestaan heeft in het ge
ven eener belangrijke concessie aan
vreemde vrienden uit loutere begun
stigingen zulks aan rampspoedige voor
waarden, wanneer men er uitmuntende
kon bekomen bij medeburgers
Maar aan dien prijs, waarin zou zich
de rol der Deputatie bepalen, indien
zij, onder zeer ïjdele bedreigingen van
omkeeriugen der bestaande zaken,
geene der besluiten van de gemeenten
mag afkeuren
Maar men zal haar voordeeliglijk
vervangen, aan dien prijs, door een
eenvoudig bureel van rechtsbekrach-
tiging
Gij zijt. stoutmoedig, M. Colaert, wij
weten bet, maar eerbiedig ten minste
de overheden
De aannemer der Intercommuna
le (kozijn De Brouwer) zal niet te be
klagen zijn.
Ziehier een klein uittreksel der
voordeelen die in zijnen korf zijn ge
legd geweest in den nacht van 31 De
cember 11. bij wijze van nieuwjaars
geschenk.
Rechtstreeksclie voordeelen
Hij zal het monopolium hebben
van den verkoop van het gas in bijna
o-<=-
