Belangrijk bericht. Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement. Dondeidag, 14 September 190o. 5 centiemen. Eerste jaar. 44. De kiezerslijsten voor 1906-1907 liggen ter inzage van het publiek tot 31 October, laalslen nut tigen uitstel voor de le maken reclamation. Het is de plicht van alle liberaal, na le zien of zijn naam op die lijst voor komt met hei getal stem men waaraan hij recht heelt en eventueellijk alle vergissing kenbaar te ma ken aan het Comiteit der liberale Associatie, Semi nariestraat. De Katholieke partij. De politieke toestand. Eendracht maakt Macht. g er Schijnende des /donderdags. Vires acquirit eundo. Men schrijft in bij den Uilgever, üixinudestraat, nr 53, le Yper. De aankondigingen van gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Kechteilijke aankondigingen mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle lioege- naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. INSCHRIJVINGSPRIJS Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-QO. Voor stad Een jaar, Fr. 3-50 Men handelt bij overeenkomst. "Wanneer een liberaal iets tegen de katholieke, ot liever klerikale, politie kers schrijft, dan schreeuwen de ka tholieke gazetten dat wj zulks doen uit louteren priesterhaat, ofschoon wij wel weten dat hunne bewering valsch is. Ware het volk goed onderwezen wist het zeer goed wat de klerikalen tegen den boer en den werkman en den bur ger gedaan heeft, ons dunkens zouden er nog weinig Vlamingen den moed hebben voor zoo eene partij te stem men. Laat ons hier eenige punten in 't kort aanstippen Wat hebben zij gedaan op het poli tiek gebied Zij hebben aan de rijke 3 en 4 stem men gegeven, aan den werkman maar ééne. Draden zij daarom in 't leger drij ransels Neen, want de arme duivel moet optrekken voor zijn lot de rijke koopt zich vrij Betalen zij daarom drijmaal meer lasten Neen, want de lasten worden voor de 4/5 betaald door de werkmon- schen, boeren en kleine burgers. Voor de gemeente hebben zij den ouderdom om kiezer te zij n gebracht op 30 jaren om nogmaals zooveel werk- menschen en boeren van hun kiesrecht te berooven. Maar de zoons der rijken mogen rechter, burgemeester, volksvertegen woordiger, provinciaal raadslid, enz. zija van hun 25 jaar ze mogen officier worden van hun 18 jaar substituut v&u 21 jaren, enz. De boer en de kleine burger is te dom om over de belangen zijner gemeente te oordeelen zoolang hij geen 30 jaren oud is. Men heeft de kiezingeu gesteld op tijdstippen, waarop 60.000 vlaamsche werklieden in Frankrijk zijn om hem zoo te beletten van hun stemrecht uit te oefenen. Hoe is 't mogelijk dat nog een enke le werkmau zijne stem geve aan de be houdsgezinde katholieke Wie heeft er het Beknopt verslag d0r Kamers van fr. 1 50 opgeslagen tot 4 frank De klerikalen. Waarom Omdat het volk het Be knopt verslag veel begon te lezen en zoo kon nagaan' op welke wijze de katholieken zich in de Kamers gedroe gen. Waarom moeten de arme jongens optrekken naar 't legeren de rijke- mans zoons niet Is het geen dwaas heid menschen aan het hoofd van een land te zetten, die met willen dat hun ne eigene kinderen soldaat worden om dat land te verdedigen Wie is de grootste steunpilaar der katholieken De buitenmenscheu en vooral de boer. Wie word er meest door de klerika len gefopt De boeren. Wie weigert er eene wet te maken die de lasten, gelijk het redelijk is, ook op den eigenaars legt De katho lieken. Wie weigert er de jachtwet af te schaffen De klerikalen. Wie heeft deze wet verstrengd zoo danig dat het eene moordwet gewor den is De katholieken. Wie weigert er eene vergelding te doen toestaan aan de boeren voor de boomen, die de eigenaars op den grond der pachters plant en voor de verbete ringen die hij aan zijn land brengt De klerikalen. Wie behandelt de boeren als slaven Wie wil dat ze voor hen kruipen? Wie houdt hen in den band Uuze katho lieke kasteelheereu en de priesters. Wat doen de klerikalen voor den boer Niets. Wat doen zij om het stij gen der pachten te verhinderen. Wie weigert er de regeling der pachten in te brengen gelijk de engelsche wet dit doet in irland De klerikalen. Wie neemt er de ijzerwegen over der groote maatschappijen, maar wie wei gert er een deel der kalsijden onzer ge meente over te nemen om ze zoo wat te ontlasten De katholieken. Wat doen de klerikalen voor de klei ne burgerij Niets. Wie kent er eene wet die hen verdedigt tegen de con currentie der groote naamlooze maat schappijen Niemand. Wat doen zij voor de werkmenscher, voor het volk Wie behoudt er de lasten op den tabak Op het bier, de suiker, de leder, enz., al waren die 't volk noodig heeft Wie trekt er jaar lijks tachtig millioen uit den druppel van den werkman De klerikalen, al hadden zij sedert 1884 beloofd de las ten af te schaften of te verminderen. Wie maakte er den werkman 't vier de van een mensch door eene slechte kieswet? De katholieken. Wie weigert er den ouden afgesloot- den werkmaneeuordentelijk pensioen, van 1 frank daags De katholieken. Wie laat al de wetten ten voordeele der weklieden op de zolders van de Kamers liggen om eerst en vooral voor de belangen der grooten en der kerk te zorgen De katholieken, die wel door de Vlamingen als volksvertegen woordigers of als senators willen geko zen worden, maar ons volk verachten. Wie heeft nog dewetten zoogemaakt dan een Vlaming in zijn eigen land fransch moet leeren om iets te kunnen wordèn, terwijl dat de Waal geen Vlaamsch moet kennen om aan de hoogste bedieningen te geraken De rijke katholieken, de verachters van het volk. Hoe menige Vlaamsche jongen wordt er in den bak niet gestoken en op de korrektio gezet, omdat zijne oversten geen Vlaamsch verstonden; door wiens schuld? Door de katholieken. Z^gt vriendeu, is het dan geen- el waa held voor den Vlaamschen boer et*-berkman voor die klerikale volks haters te stemmen Voor hen stem men is het niet stemmen tegen zijn eigen belang Wat was het bestuur der klerikalen Eene aaneenschakeling van wetten tegen de kleinen voor de grooten, tegen de armen voor de rijken, tegen de boeren voor de kasteelheeren. Ja zoo is het 't Is 't belang van de werkende standen, van boer, werk man en burger, zich van de klerikale partij af te scheiden en er niet meer voor te stemmen. De kiezers, zoowel van den buiten als van de stad, die hunne eigene be langen behartigen zullen toekomende jaar stemmen voor de liberale lijst, voor de lijst van M. Nolf, onzen knap pen volksvertegenwoordiger, die vrij en openhartig de belangen van boer, werkman en burger verdedigd. tiet interparlementair congres. Congo-aangelegenheden. De zaak der gebroeders Hall. Sedert tal van jaren heeft de politieke we reld niet met zulk groot ongeduld der her vatting der parlementaire werkzaamheden tegemoet gezien. In plaats van zich alleen bezig te moeten houden met het regeerings- ontwerp, zal de Kamer twee andere ont werpen hebben te onderzoeken, waartoe het ontwerp der regeering aanleiding heeft gegeven het voorstel van den heer Helle- putte betreffende de overwijlde uitvoering van het bassijnkanaal met dokken, en het voorstel van den heer de Lantsheere, strek kende tot de benoeming eener commissie van onderzoek. Deze beide laatste ontwerpen moeten den geregelden weg volgen, 't is te zeggen, on derzocht worden in de afdeelingen en terug gezonden aan de tniddenafdeeling, die het regeeringsontwerp heeft ontleed en den lieer Delbeke belasten zal een nieuw verslag uit te brengen. De uitslag van dit onderzoek is reeds vooraf bekend. De middenafdeeling en haar verslaggever zullen de voorstellen Helieputte en de Lantsheere verwerpen, vermits deze afdeeling en haar verslaggever de vurigste partijgangers zijn van het ontwerp de Smet de Naeyer. De heer de Lantsheere en de andere on- derteakenaars van het voorstel wenschen dat het regeeringsplan verwezen wordt, niet naar eene parlementaire comm'ssie, doch naar eene commissie, samengesteld uit bijzondere mannen, die ieder op eigen verantwoordelijkheid uitspraak zouden doen. Er is volstrekt geen sprake van zeggen de indieners van het voorstel het ontwei p te onderwerpen aan de goedkeuring of blaam van personen, gekozen buiten het parlement, die voor dit lichaam en in zijn plaats zouden beslissen. Er zal tot geen enkele stemming zélfs niet tot 6ene conclusie aanleiding wezen. Men ziet het, de heer de Lantsheere en zijne vrienden hebben alles gedaan wat ze konden om hun voorstel onaanneemlijk te maken. Nimmer zullen de leden der Kamer er in toestemmen hunne rechten en preroga tieven af te staan aan eene extraparlemen taire commissie. Doch bij deze voorstellen zal zich, naar men verzekert, nog komen voegen een voor stel tot verdaging, dat, zoo het wordt aan genomen, de voorstellen der heeren Helle- putte en de Lantsheere opheffen en den val van het ministerie ten gevolge hebban zou. Maar ik geloof niet aan deze mogelijkheid Graaf de Smet en zijne vrienden hebben de twee vancantiemaanden gebruikt om de ver dwaalde schapen in den stal terug te bren- AANKOND1GINGEN Aankondigingen 15 c. den drukregel. Reklamen 25 c. Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id. gen. Het is niet zonder reden dat het kabi- netshoofd Brussel niet verlaten heeft uit de Wetstraat valt het hem gemakkelijker zijne batterijen op te stellen en zijn veld tochtplan te bestudeeren. En het zou mij sterk verwonderen indien hij zich niet bij de Kamer aanbood, gewapend met nieuwe combinatiën, voorstellen, geschikt om velen die ontevreden, zelfs onverzoenlijk waren, te hereenigen. Het interparlementair congres is Zater dag met een uitstapje naar Oostende geslo ten. Het kon niet op betere wijze eindigen dan in deze badstad, waar alles in vreugde is, vooral sedert het sluiten van den vrede. Ik vraag niettemin vergunning een geval aan te halen, dat zich in de tweede zitting heeft voorgedaan. Daar het congres zich had bezig gehouden met het zoeken naar middelen om de oor- logsplaag zon k'ein mogelijk te maken had de heer Graaf Goblet d'Alviella, gesteund door de liberalen en bestreden door de ka tholieken, voorgesteld de strijdende partijen tot den hongersnood te brengen door ze voor hunne operatiën het neodige geld te weigeren. Duidelijk is het dat het weigeren van el ke leening in het buitenland de strijdenden weldra zou genoopt hebben de wapenen meier te leggen. Het is eene oplossing die velen zich hadden voorgesteld, doch dat het voorstel van den heer Goblet d'Alviella uitging, was voor de clericalen "voldoende er eene doorgestoken kaart in te zien tegen Rusland ten profijte der joden. Dat ge lijktijdig met den oorlog, de binrienlandsche revolutie in RusLnd ontketend is, schrijft een clerieaai blad, is geschied op een bevel der loges, en de heer Gob'et d'Alviella had geen andere 1 edoaling dan de moeilijkheden der russische regecring tot het uiterste te brengen. De groote woorden van vrede en menschlievtndheid waren slechts bedriege- lijke etiketten, bestemd om het groote pu bliek te verblinden Hieruit, blijkt, dat de politieke geesten van het clericalisme onder hun afgoden den god des oorlogs en den haat der vrijmetse laars en de Joden teilen. Dit is zeker, want hoe zouden ze anders den oorlog kunnen voorstellen als een straffe Gods en hoe zou men dien als goddelijk kunnen stempelen Maar wat vooral uit deze regelen blijkt, is, dat er volstrekt geen gezond oordeel, geen recht te verwachten is van hen die door fa natisme zoo verblind zijn. Moet men zich dan verbazen dat de par tijgangers der vrijheid al hun kracht in spannen om een regeering om te werpen dio zich laat laiden door de leerstellingen van zulke vrienden De Engelsche Congohaters beginnen hun nieuwen veldtocht krachtiger dan ooit te voeren. Van alle zijden geven ze vuur. On der voorwendsel dat de internationale com missie van onderzoek haar verslag nog niet volledigd heeft de openbaarmaking van dit verslag was tegen den 17n Augustus aangekondigd heeft de Congo Reform, Association een vlugschrift uitgegeven, waarin zijn afdrukt alle ongunstige getui genissen die voor de onderzoekscommissie werden afgelegd. Met de gunstige getuige nissen is geen rekening gehouden, en na tuurlijk steunen du Engelsche bladen al leen op de getuigenissen waarvan ik gewag maak, en vallen den Staat op ongehoorde wijze aan. Wat een bewijs te meer geeft van de par tijdigheid dezer lieden, is het stilzwijgen dat ze bewaren omtrent de gruweelen in Fransch Congo bedreven, voor dewelke de daders, twee officieren van het Fransehe leger, veroordeeld zijn tot vijfjaren gevan genisstraf. Toont dit niet ten duidelijkste dat zij, die den veldtocht voeren tegen den Onafhanke lijk Congostaat door andere gevoelens wor-

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1905 | | pagina 1