Politieke voordracht
WERVICK.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereniging van Yper en het Arrondissement.
Het Wilde Meisje.
Donderdag, 15® Haart 1906.
5 centiemen.
Tweede jaar. iV 18.
ZONDAG 18 MAAKT,
Aan de vrienden van
de Weergalm
DE WEERGALM
De politiek
en de godsdienst.
Ai les voor het geld.
Kamer der
Volksvertegenwoordigers
Eendracht maakt Macht. Werschijnende de® EEonderdug®. Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 2-50
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uilgever, Dixinudestraaf, tv 53, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Ven wordt vriendelijk verzocht alle boege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
om 5 1/3 ure,
in de zaal
der Muzikale kring-.
Sprekers
M. Ijamberty,
advokaat,
provinciaal raadslid, Gent.
M. IVolf,
advokaat, uittredend kamerlid.
M. Jul. Vandenbulcke,
plaatsvervanger.
op de derde bladzijde van heden het 6°
vervolg van ons boeiend mengelwerk
Wij doen eenen warmen oproep
total onze liberale vrienden am ons
blad te helpen verspreiden. Deze op-
proep spruit geenzins tul geldzucht
voort, maar wel uit iever om onze ge
dachten te verspreiden en onze pro
paganda tegen leugen, bedrog en ver
drukking overal te'doen doordringen.
In den strijd legen onze volksfop-
pers, beeft De Weergalm zich steeds
beijverd om zijnen plicht te doen-
Wij blijven getrouw aan de blauwe
vlag, getrouw aan de liberale grond
beginselen van verdraagzaamheid en
streven naar vooruitgang.
Wij verdedigen in de eerste plaats
de rechtvaardigheid voor allen en in
alles, rechtvaardigheid voor arm en
rijk, voor burger en werkman.
De Weergalm is het orgaan van al
de vooruitstrevende liberalen van bel
arrondissement Yper, die het pro
gramma der liberale pdrtij verdedi
gen, die onbeschroomd op de bres
springen voor het behoud onzer libe
rale vrijheden, en die uil al hunne
macht zullen strijden om te beletten
dat ons land nog langer in de banden
blijve der klerikale dwingelanden,
s'aven der geestelijkheid.
De Weergalm verdedigt het ver-
Pachtend onderwijs, omdat het de bron
is der grootheid van een volk, en wij
ee.n vaderland wenschen, dal door
fijn onderwijs eene eereplaats zou
Hekleeden in de rij der natiën.
'De Weergalm verdedigt de grond-
wettelijke vrijheden, waarop de
oaensch met fierheid m sg wijzen als
°P 'Jen triomf der rede over verdruk-
Klng en fanatisme.
De Weergalm verdedigt den boer
n werkman tegen al wie ze onder den
^er slavernij zou willen verplet-
De Weergalm trekt niet ten slrij-
i®1" hel pnvaat leven, hij bespreekt
phts de openbare daden.
Liberale vrienden, will gij onzt
'opagau ia ondersteunen, wilt gij
bewerken tot onze algebeele vrij
making, wilt gij helpen strijden voor
rechtvaardigheid en waarheid, neemt,
een abonnement en maakt bij uive
kennissen propaganda voor
dat slechts 3 franken 's
j aars kost
Zienswijze van allen liberaal
Wat er het Journal d' Ypres ook over
denke, er is geen aanstootelijker
schouwspel dan, in de-kerk, den pries
ter den preekstoel te zien beklimmen
om eene politieke aanspraak te doen,
de tempel verdwijnt alsdan om de
plaats over te laten aan den club. De
kerk verandert van aanzien, hare ge
welfbogen hebben min edelheid, hare
gewei ven hebben hunne geheimzinnige
plechtigheid niet meer en de nederige
dorpskerk, zoo gunstig voor het gebed,
verliest al hare poëzij. De priester, in
volksredenaar veranderd, verbittert
zich, zijne stem ontleent de schreeu
wende tonen der meeting, en men ge
voelt in zijne bewijzen departijdigheid
der partijgazetten. Het is mij gebeurd
zulke kiespredikatien te hooren, en ik
zou niet kunnen zeggen welke droef
heid zij mij veroorzaakt hebben. De
kerk, deze plaats die de voorbijgan
ger tot de medidatie uitnoodigt, waar
hetniet noodig is een vast geloof teheb-
beu om zijn denkbeeld te voelen zuive
ren, deze schuilplaats welke de wijs
geer geerqe bezoekt geiij k den dichter,
den kunstenaar, alwie eindelijk een
ideaal belijdt, nam in mijne oogen een
vijandig uitzicht aan. De standbeelden
grijnsden, de voorwerpen van den
eeredienst, van hunne zinnebeeldige
eigenschap afgewend, veranderden in
oorlogstuigen Ten de.tempol, geopend
voor de woeling van het marktplein,
vervulde zich met verbittering. Wat
den priester aangaat, die, in plaats van
het Evangelie'uit te leggen, de kandi
daten uitschold, het was mij niet meer
mogelijk in hun eenen ieeraar te zien
van eenen godsdienst van vrede en lief
de. Het was geen vertrooster meer,
maar een twister bij wien de honing in
gal, de zachtmoedigheid in geweld, de
gelijkenis in schimprede veranderde.
De politiek is noodlottig voor den
godsdienst en het kan niet anders zijn,
aangezien de politiek een hevige twist
is, waar de erglist, de eerzucht, de
slechtste driften hunne rol hebben, en
dat het onmogelijk is den goedsdienst
in dezen twist te mengen zonder hem
te verlagen en te kwetsen sommige
priesters wanen zich zeer behendig,
wanneer zij, uit al hunne macht op de
gewetens wegende, van eene stemming
een geloofspunt makende, een kiessuc-
ces bekomen hebben. Zij zien niet dat
zij den godsdienst in gevaar gebracht
hebben met hem in het strijdperk te
stooten, dat het onderste van hun wit
kleed bevlekt is met slijk en dat het
bloedt van de slagen die het bekomen
heeft, 't Is dat, inderdaad, dat vermin
derd en overwonnen is, want het ge
beurt, dat deze" die zich alzoo er van
bedienen, met een doel van overheer-
sching harde politieke wederwraak
veroorzaken, otwel dat zij de^ onver
schilligheid doen ontstaan. Is het niet
eigenaardig dat de bisschop van Brug
ge, onder eene Regeonng die hare gun
sten aan de geeste'ijkheid rijkelijk be
deelt, genoodzaakt z>j te betreuren dat,
in de Vlaanderen zelve, de naarstig-
hei 1 der geloovigen in het bijwonen
dxf? mis 's Zondags verminderd ia Ka
ais men deukt aan don strijdlust der
geestelijkheid der Vlaanderen, is het
niet natuurlijk dat zeifs eene geioovige
bevolking,langzamerhand den priester
min acht die zich tot kiesagent verne
derd heeft en den godsdienst min eer
biedigt weiken men van de spits van
het idealisme heeft doen afdalen in de
diepliggende gronden der politiek
De paus Pius X schreef onlangs aan
Mgr Lacroix,bisschop van Tarentaise
Wanneer ik bisschop was van
Mantua, en later Patriark van Ve-
net.ië, heb ik kunnen beslatigen
dat, als er levers twist ontstond tus-
schen de inwoners en hunne pries-
ters. deze oneenigheden altijd hun-
nen oorsprong hadden in kieskwes-
tiën.
In zulke zaken zijn de menschen
uitnemend gevoelig, en wanneer
een priester het wagen durft zijnen
invloed te gebruiken, om ze aan te
wakkeren in dezen of genen zin te
stemmen, en bijzonderlijk wanneer
de priester aan de menschen hunne
politieke zienswijze durft verwijlen,
verwekt hij onmiddelijk eene hevi-
ge misnoegdheid die hem in zijn
priesterlijk ambt uiterst nadeelig is.
Dat de priesters van hunne bur-
gerlijke rechten gebruik maken om
te stemmen volgens hun geweten,
zulks is rechtvaardig maar indien
>v zij de onvoorzichtigheid begaan zich
in den kiesstrijd te werpen, zij ver-
minderen onmiddelijk hun ge-
zag, en verliezen den eerbied en de
genegenheid van het volk, welke
hun onmisbaar zijn in het uitoefe-
nen van hunne geestelijke zending.
Deze regels voegt deH. Vader er-
bij, zijn niet alleenlijk toepasselijk
in Italië en in Frankrijk, maar in
alle landen waar het algemeen of
een uitgebreid stemrecht in voege
is
Ziedaar zeker wijze woorden en men
zal ons in het ultramontaausche kamp
niet verwijten geenen goeden schrijver
aan te halen. De zuivere godsdienst,
men zou het niet genoeg kunnen herha
len, heeft, eigenlijk gesproken, geene
tegenstrevers. Waarom zou hij er heb
ben Wie zou genoeg van gevoelen
ontbloot zijn om kwaad te zijn op de
zen die gelooven en die in hun geloof
eenen steun, eene versterking, eene op
wekking vindt om wel te leven En
waarom zou men kwaad zijn op de
priesters die hunne geestelijke bedie
ning uitoefenen zonder zich te bemoeid
en met de politieke beweging, alleen
lijk bezorgd om te zegenen, tetroosten,
eene betere wereld te leeren kennen
aan dezen die lijden De rol van den
pastoor die zich in de partijtwisten
werpt en er den godsdienst mede in-
sleept, ontbreekt zooveel aan waardig
heid en biedt zooveel gevaar aan als
deze van den herder,die den godsdienst
in hoogere sferen houdt, het heiligdom
sluit voor de straatgeruchten, edel en
groot is.
De kiesbeweging is nauwelijks be
gonnen in het land of reeds vernemen
wijergelijke naklanken overde inmen
ging der geestelijkheid in de politiek.
De stoel van waarheid weergalmt van
kiesoproepingon, van geweldige uitgal-
mingen, van vervloekingen tegen de
zen die in dien of in geen zin zouden
8temraen. Indien Mgr Mercier,de nieu
we aartsbisschop van Mechel-n, den
godsdienst boven de politiek verkiest,
iets waarover wij het recht niet hebben
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
te twijfelen, zal hij zeker de zoo voor
zichtige vermaningen van Pins X qyer-
wegen en hij zal eenen ijver van slech
te hoedanigheid beteugelen die maar
aan de geestelijkheid de achting en de
sympathie kan doen verliezen die zij
noodig heeft om zich met vrucht van
hare geestelijke zending te kwijten,
't Ia de politieke geestelijkheid die het
combisme gemaakt heeft. Wie
strijd zegt, zegt nederlaag en nalaten
schap. Men moest den godsdienst niet
in den strijd werpen, indien men hem
wilde de slagen doen vermijden die in
allen strijd vallen Deze alleen verwek
ken tegenstrevers aan den godsdienst
die hem aanvallend maken en er een
politiek wapen van maken. Ook zou
den de dagbladen die onopoudelijk het
schrikbeeld van het combisme in Bel-
gie bewegen, beter doen de onthouding
der kuiperyen die er to8 leiden, aan da
geestelijkheid te bevelen. Dat men de
les van den Paus overwege zij is zoo
veel te beter daar de Heilige Vader de
ondervinding heeft der gebeurtenissen
van Frankrijk. Doet den godsdienst
weer in den tempel treden en hij zal
vrij en geëerd zijn.
Verscheidene handelaars der stad
Leuven, ontvingen, de vorige week,
het bezoek van eene soort mollebroer,
die hun stalen toonde van lijnwaad
aan eenen prijs beneden alle mede
dinging.
Lenige dagen te voren, deed zicli
hetzelfde geval voor te Tbienen, waar
verscheidene handelaars niet weinig
verwonderd stonden het bezoek Ce
ontvangen van een pater, die hun al
le soorten van blokken Le koop aan
bood, aan uiterst voordeeiige prpzen.
liet gaat er goed, zooals men ziet
Na de zusterkens-waschvrouwen,
strijkters, naaisters enz., na de pa-
ters-drukkers, boekhandelaars, boek
binders, brouwers, stokers, de paters-
commis-voyageurs, in laken en blok
ken 1
Welhaast zien wij aan de deur der
koffiehuizen gezeten, de paters rond
leurders met postkaarten, manchelte-
knoppen en... Engelsche artikelen.
Zitting van Woensdag 7 Maart 4906.
M. Nolf heeft aan den heer minister
van spoorwegen de volgende vraag ge
steld
Zou de heer minister ons willen me-
dedeelen in welke gevallen zijn bestuur
een dubbel spoor legt Welke moet
daartoe de belangrijkheid van het ver
keer zijn, namelijk, het verkeer dat
werd vastgesteld op de lijnen waar on
langs een dubbel spoor werd vastges
teld, benevens de belangrijkheid van
het verkeer der lijnen, waar men zich
voorstelt een dubbel spoor te leggen
Er zal op deze vraag geantwoordt
worden.
De plicht van alle liberaal
is vasi zich te ahoimeereu
aan De Weergalm
WEERGALM
