Stadsnieuws. Wervick. Kiezers! hel panachee ren is verboden. Weel ook goed dal de stemming geheim is. De ihermomeler der onwetendheid in Europa. Dubbel spel. Droevig Droevig YPER. TEMEESElY. Altijd lasteraars verdraagzaamheid. ^rat oen ellendigen zittijd heeft zij achter den rug r ffeiegenheid van de 75en verjaar- der Belgische onafhankelijkheid t men zich verwachten aan iets 0)00tsch, aaneen nationaal werk ter gr°Lerii'jking van kunst, onderwijs of ^'tenschap, aan eenen edelmoedigen tregel ten bate van de arbeidende klassen of aan ee ne volksgezinde hervor- Dg die de toenadering van de ver- ®ljillige klassen der maatschappij zon hflvoordeeligen, zooals, bijvoorbeeld t verplichtend onderwijs, of de af- haffing der menschonteerende plaats vervanging, of de vereenvoudiging van Irieswetten voor wat de gemeente en j6 provintie betreft Niets van dit al les hebbende stijfhoofdigereactioDnai- eministers aan het volk willen afstaan. lu 1902 bekenden de ministers dat er ff0l wat meer rechtvaardigheid en ge lijkheid in ons kiesregiem mocht ge tracht worden, doch er waren b, too viogen en straatwoelingen en het kwam oiet de waardigheid van de regeering en van bet Parlement met overeen, e9ne hervorming hoe rechtvaardig o0k onder den drang van het ge weld toe te staan. Men zou zien, later Ia 1905 was het volk rustig en kalm, geheel en al aan de feestvreugde en de vaderlandsliefde. Eu het volk, rust en orde eerbiedigend, bleef aandringen 0p wat meer politieke gelijkheid en rechtvaardigheid. De klerikale ministers bleven doof en de katholieke partij wentelde zich al meer en meer in de schande. Een schanddaad was het die het ju beljaar voorafging door de plaatsver vanging te behouden en delegerinrich ting nog meer te verkankeren met er nog meer huurlingen in te breugen. Een schanddaad was het, onmiddel lijk na de jubelfeesten door de zooge naamde anti-militarische katholieken, door de schreeuwers van Geen man, geen cent, geen kanon meer honderd millioen frank te zien stem men voor nieuwe torten, terwijl men alle hulpgelden weigerde tot verbete ring van het lot der arme bedienden, gelijk allen onderstand aan de slacht- oüers van stormen en overstroomingen. De schandelijke onderhandelingen, tusschenministers en katholieke volks vertegenwoordigers, om de millioenert voor de forten gestemd te krijgen, na men het grootste gedeelte in van den zittijd, terwijl mem spotte met de wer klieden, door geen enkele sociale her vorming in te voeren. Ondertusschen werden de belan grijkste begrootingen op een loopken en bijna zonder onderzoek gestemd. De regeering met de klerikale slaaf- sche meerderheid, bracht de schande- maat vol, mot te stemmen tegen de dagorde, door de vrijzinnige linkerzij de aangeboden, en waarbij werden ge vraagd bescherming van het volks kind door verplichtend onderwijs, ge lijkheid en rechtvaardigheid voor de stembus en voor deu soldatendienst. Na dit brandmerk op de klerikale partij gestempeld te hebben, is de Ka mer uiteengegaan. Op 1000 militianen zijn er Ia Duitschiand 0 ongeletterd. In Zweden 1 In Zwitserland 20 In Holland 36 In Frankrijk 49 België 180 geheel on geletterd. Wie is er verantwoordelijk voor Ons verfoeilijk klerikaal gouverne- menL het eenige in Europa, dat tegen z'Jn eigen onderwijs samenzweert en van geen verplichteud onderricht wil weten Kiezers aan u, daar ver- tiering in te brengen aan te beletten dat uien ons juiger nog, met reden, bet 0,ttstevoikvanËuroi>abeet. (Opgedragen aan M. Colaert en andere peters van Onze Standaard.) Is het de schrik Is het 't laatste wrak waaraan de schipbreukeling zich vastklampt, wanneer alles rond hem verzinkt Het Journal de Bruxellesgedienstig orgaan der klerikale Regeering, doet den volgenden oproep De gematigde liberalen, indien zij willen overwegen, zullen ons van nu af helpen om de volledigste, de schitterendste zegepraal der orde te behalen. Dat zij duidelijk den 27 Mei hunnen wil uitdrukken en de hoop der revolutionnairen zal voor goed vernietigd zijn. Moeten zij dol zijn om zieh alzoo te durven wenden tot dezen die zij in Onze Standaard uitschelden voor on- geloovigen, vrijdenkers, vrijmetse laars en Godslasteraars. Wat moet men gelooven van al wat in de klerikale gazetten geschre ven wordtwelke schelmerij welke aaneenschakeling van leugens En zeggen dat die gazetten de or ganen zijn der geestelijkheid 't Is om er walging van te krijgen. Wanneer zij spreken van een poli- tieken tegenstrever, hoe eerlijk hij ook zij, zij behandelen hem slechter dan eenen baanstrooper. Die politie ke tegenstrever heeft noch hart, noch zedelijkheid 't is een schaam- telooze die maar misprijzen verdient 't is een ongodsdienstig mensch die niet beoefentdie zelfs zijne kinde ren niet doet doopen, wanneer hij niet getrouwd is. Het is met zulke wapens dat de klerikalen denken den tegenstrever te bestrijden dien zij vreezen, maar die niet feilt en die altijd veld wint. Bij het lezen hunner vuiligheden, trekken verstandige menschen de schouders op en verklaren luidop dat het gedrag onzer geestelijkheid wal gend en van aard is om een groot deel van het kiezerskorps, dat tot nu toe getrouw gebleven was aan de klerikale partij, van haar af te wenden. Vele personen en de minste niet dezer partij, betreuren dat in dien schandigen strijd, tegen de liberale kandidaten gevoerd door eene schaamtelooze geestelijkheid zonder eerbaarheid, de jongelingen van goe den huize, er behagen in vinden deze school van kwaadsprekendheid en laster te volgen. Reeds ondeugend en nog zoo jong, 't is wel ongelukkig Moeten de ouders niet met droefheid en spijt hunne kinders zulke slechte gevoe lens zien deelen kan de dweepzucht al de buitensporigheden van zeggen en schrijven te verschoonen. Men is dan verwonderd dat eene beweging zich meer en meer aftee- kent in het land tegen de geestelijk heid om ze te beteugelen en op hare plaats te zetten hare geweldena rijen zullen er andere verschaffen en zeker is het dat hij zal oogsten wat hij gezaaid heeft. Niemand zal haar beklagen Zij zal het niet gestolen hebben Onzo vrienden hebben verleden Zon dag een propagandadag gehad waar over zij zich mogen verblijden. Geen eene der talrijke meetingen op dien dag door de klerikalen ingericht, die de wereldlijke en geestelijke sprekers van het arrondissement en van den vreem de ter hulpgeroepen hadden, heeft den bijval welken M. Nolf behaald heeft in volle Vrijbosch, te Langemarck, streek die tot nu toe ontoegankelijk was voor de liberale gedachten. Onze volksvertegenwoordiger, voor eene ver gadering van buitenlieden van bij de 500 personen (wij overdrijven niet) heeft het liberaal programma ontwik keld en heeft het proces van het gou vernement gemaakt. Hij is verplicht geweest in open lucht te spreken, het lokaal veel te klein zijnde om die me nigte te bevatten. Spijts de aanwezig heid van een groep van een dertigtal mannen uitgezonden door de geeste lijkheid, die zichtbaar tegen ons wa ren, is alles in de volmaukste orde af- geloopen. De toehoorders hebben zeer aandachtiglij k de aanspraak van onzen volksvertegenwoordiger aanhoord, die een grooten indruk verwekt heeft. Deze vergadering was ook bijge woond door kiezers die in velo geko men waren van de naburige gemeenten. De tijding der vergadering was met eene ongehoorde snelheid verspreid geweest. Mer zag het aan de beweging en de nieuwsgierigheid die verwekt was door het voorbijgaan van het rij tuig dat M. Nolf en zijne vrienden heeuvoerde. Men had als een gevoelen dat de aankondiging dezer meeting eenigzins de onrust geworpen had in die klerikale streek tl ie onder het juk des priesters ligt Een incident moet gemeld worden. Bij de terugkomst is een klerikale agent, die het rijtuig in velo volgde, rekening gaan geven te Langemarck van hetgeen er gebeurd was, aan een jongen onderpastoor, die zich aan zijne deur bevond. Het gesprek was zeer le vendig, en te oordeelen naar degebaren die het vergezelden moest men er uit besluiten dat de voldoening niet groot was van den onderpastoor. 's Namiddags namen de heeren Nolf en Laheyne het woord op het andere uiteinde van hét arrondissement, te Ploegsteert, fransche grens, en deden er zich toejuichen door talrijke toe hoorders, terwijl de klerikale meetiDg, die een uur vroeger had plaats gehad en voor dewelke men tweesprekers van Gent had doen komen, vergezeld van den Burgemeester van Waasten en de geestelijkheid der plaats, in alles 15 personen had waarvan 7 kiezers. ELIXIR D'ANVERS stilt maag- en buikpijn. Zekere heer heeft zich toegelaten in eene kiesmeeting de gemeente scholen van Meesen aan te randen, die met zooveel reden vermaard zijn. Het onderwijzend personneel, om die valsche beschuldigingen ontsteld, heeft de volgende protestatie getee- kend. Aan de bevolking van Meesen, en aan de Ouders der leerlingen van de Gemeente scholen. Volgens geruchten die onder het publiek in omloop zijn, zou men ons in zekeren meeting onzer omstreken beschuldigd hebben slechts eenen schijn van godsdienstig onderwijs te geven in de Gemeentescholen van Mee sen. Wij kunnen zulke betijging niet zon der tegenspraak laten voorbijgaan. Zij schijnt op de onderwijzers en onder wijzeressen de afkeuring van het pu bliek te willen roepen, en de ouders te willen afkeeren van de openbare scho len maar zij treft in werkelijkheid de parochiale geestelijkheid van Mee sen. De wet van 15 September 1895, door de katholieke meerderheid gestemd, spreekt, als volgt op het art. 4§3: De bedienaars der verschillende eeredieusten worden uitgenoodigd om iu de lagere scholen, die aan het beheer dezer wet onderworpen zijn, het onderricht van den godsdienst en vaD de zedeleer te geveD, of onder hunne bewaking te doen geven, het- t zij door den ouderwijzer, indien hij hierin toestemt, hetzij door eenen persoon door den gemeenteraad aan- s genomen. Het eerste of het laatste half uur der voormiddag- of der namiddag- school wordt eiken dag gewijd aan dat onderricht. Bij het in uitvoering brengen der wet werd de Geestelijkheid van Mee sen uitgenoodigd het godsdienstig on derwijs in de gemeentescholen te ge ven. Zij antwoordde met te vragen of de onderwijzers en onderwijzeressen het wilden geven onder haar toezicht. Wij aanvaardden allen, en sedert dien hebben mij getrouwelijk dit merk ver richt, de heeren Geestelijken in dat gedeelte van hunne taak vervangende. Alle dagen wordt het eerste half uur,overeenkom stig met de wet, toegewijd aan het ge bed en aan den catechismus. Meer nog, de heeren Geestelijken, gevraagd hebbende om dit onderwijs op een ander uur te komen onderzoe ken. op het einde der voormiddagklas, dit werd hun toegestaan. Daarenboven, roepen de heeren Geestelijken de kinders naar de kerk, gedurende de klasureneenen dag per week, de twee jaren lang waar zij zich tot de eerste communie voorbereiden. En als de eerste communie nadert, dan is het schier alle dagen, dat men ze eenen zekeren tijd van de school af houdt dit is maar half nadeelig als men ze gedurende het half uur van den catechismus neemt en ze niet veel op den tijd der andere lessen behoudt. En telkenmale dat men de kinders te biechten roept, heeft men wel zorg die te doen gaan gedurende de klas uren. Men ziet dus hoe die Heeren dikwijls de lessen van de school storen en er wanorde in brengen. En om ons te bedanken dat wij een werk verrichten welk aan de geeste lijken toekomt, en waarvoor die hee ren benoemd en betaald zijn, en over de toegevendheid die wij toonen met ons niet te verzetten tegen de hierboven aangehaalde misbruiken, men wil aan het volk doen gelooven dat wij ons werk niet op voldoende wijze vervullen. Men brengt eenen schijn van bewijs voor den dag men vertelt dat, op 13 kinders van 9 jaar, 11 hun gebed niet konden als zij voor de eerste maal naar de christelijke leering gingen. Dit is eenen loozen middel, die de schouders doet ophalen. De heereD Geestelijken, en al de ouders die zich bemoeid heb ben de gebeden aan de kinders te doen leeren, weten wel dat men altijd ge makkelijk 95 kinders op 100 zal kun- neD doen haperen iu sommige gebe den, ten ware men ze opzettelijk be reid hadde tot zulk onderzoek. Indien wij het werk, dat wij aan vaard hebben, niet goed verrichtten, dan hadden die Heeren ons daarover opmerking moeten maken, dat was hun rechtwat zeg ik, dat was kun •plicht. Maar, wat niemand het recht heeft te doen, het is ons werk te doen verdenken, het is zeggen dat wij maar eenen schijn van godsdienstig onder wijs geven. Wij zijn fier te durven zeggen dat mij eerlijke lieden zijnen dat, wanneer wij eene zending aanvaarden, mij die getrouwelijk vervullen. Meesen, den 20 Mei 1906. F.-I. DELEU. D. MOENAERT. Vrouw BOSSUE-BAERT. H MOENAERT. Vrouw MOENAERT-DESOAMPS. BALSAM, zuivere kinawijn, verwekt eetlust. Klerikale Een vogel op zijn nest gepakt. Zondag om 1 ure 's morgens hebben zes onzer vrienden een lid der klerika le Jonge wacht, muzikant van 't ge- meeutemuziek, op heeter daad betrapt terwijl hij de plakbrieven der antikle rikalen bij middel van eenen stok aan stukken scheurde. Een politieagent werd kort nadien verwittigd en eene aanklacht Maandag morgend bij den heer politiekommis- saris ingediend. Wat moeten de klerikalen met de poepers zitten, om tot zulke lafe middels hunnen toevlucht te nemen. Om 2 ure was er nog licht in 't lokaal der congregatie S1 Paul. Was er op dit uur misschien verga dering der klerikale Jonge wacht Of leerde men er misschien nog stemmen Op vrije mannen Geene voorrechten meer Armen en rijken, allepian op den-

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1906 | | pagina 3