Wandel-Concert
bericht.
Die Heei en
Het gas
en hel Journal d'Ypres
Hel gas van Yper
Ten propooste
der begraving- van M.
Surmont de Volsberghe.
De Sland van Yper.
Vlaamsch Tooneel.
Maatschappij
Oud-Pompiers.
Het drama van den nacht
van 11 lot 12 Juni 1906
te Dickebusch.
Zedenzaak,
volgens de ontleding van den heer
Doctor Teirlynck
Geèwavelde w aterstof 3 gr. 26,
hetzij bij benadering 25 1. per k. m.
Ammoniak o gr.27. te naasten bij
O 1. 3, per k. m.
koolzuur 2. 5 °/o 9. te naasten bij
25 1. per k. m.
Vrij Oxy geen 5 °/0, te naasten bij
23 1. per k. m.
Stikstof 2. 3 °/o, 23 1. perk. m.
Zware gassen. Gekend'maar
niet afgemeten.
Dat overtreft alle palen
Geen een dezer grondstoffen mag zich
in het verlichtingsgas bevinden. Deze
ontleding bewijst dat de fabriek Co-
laert ons het gas opdient zooals het
uit de destileerkolfen komt. Welnu
dit is nog geen verlichtingsgas, het
is vuiligheid, en wat erger is, een
schrikkelijk vergift. Gezwavelde wa
terstof, a?ntnoniak, koolzuur, stikstof,
zwaar gas, alles is er. Ons gas bevat ten
minste io per cent stoffen vreemd aan
het gas en schadelijk aan de gezondheid
der verbruikers.
Indien onze Burgemeester de me
destander en de gevangene niet ware
van Debrouwer, hij zou aanstonds de
fabriek sluiten ter oorzaak van open
bare gezondheid, tot dat de zuive-
rings toestellen werken.
Wij zeggen het stout weg. In niet
eene andere stad zou het stadsbestuur
zulken toestand dulden.
Het is een waar schandaal.
De openbaringen van le Progrès
hebben onze gasuitbaters in eene on
beschrijfelijke ontroering gebracht.
Men zou zeggen eenen steen die in
een puitengracht gevallen is.
Ah die schoone Heeren leefden
in zulke zoete rust
De Raadsheer Vanderghote fabri-
keerde gas aan 4 centiemen den ku-
biekmeter
M. De Brouwer onderwees de delf-
stofkunde in het instituut van Gem-
bloers, terwijl hij zijne jaarwedde van
bestuurder trok te Yper
De Deken ging voort met de wel
denkende aanstekers op te dringen
aan de gezegende fabriek van zijnen
duurbaren neef
De Heeren aandeelhouders der
gascommissie ontvingen schoone di
videnden uit de beurs der goede
Yperlingèn
M. Colaert en zijn Raad, vol ver
trouwen in de aangeboren weten
schap van hunnen collega Vander
ghote leefden met gerust hart en ge
weten, het publiek latende schreeu
wen
Het Journal d'Ypres, eindelijk
sliep altijd den slaap des rechtvaar
digen
Maar, helaas Ie Progrès waakte
en, het schrikkelijkste bedrog ont
dekkende in de uitvoering van het
verlichtingscontrakt, maakte het
zich eenen plicht aan zijne medebur
gers te openbaren hoe, met de mede
plichtigheid onzer stadhuismannen,
de vreemde concessionnaris, die aan
de stad opgedrongen werd, de vijf
frankstukken draineert.
Het bedrog is ontdekt en de gehee-
le gasstam is in doodsnood.
M. Vanderghote, eene mogelijke
ondervraging vreezende in den Ge
meenteraad, waar de heeren D'Hu-
vettere en Sobry zetelen, loopt van
huis tot huis om een bewijs van vol
doening te vragen poging opwelke
hij in geheel de statistieken zal reke
nen.
Dat zal niet beletten dat het gas
vrij slecht is en de vereischte voor
waarden niet zal vervullen.
Zal de Burgemeester in het geval
de boeten niet toepassen, ofwel zou
hij tegenover de concessionnarissen
in zulken toestand van afhankelijk
heid zijn dat het hem niet mogelijk is
het lastenkohier toe te passen
Hewel, in dat geval, dat hij heen
ga
P. S. Het schijnt dat men dezer
dagen de beroemde gascommissie zal
vergaderen, die de maatregelen zul
len moeten onderzoeken welke in de
ze schrikkèlijke omstandigheden zul-
len moeten genomen worden.
Wij zullen in het toekomend num
mer het verslag geven der zitting
dezer geleerde vergadering.
Het Journal d' Ypres van Zaterdag
11. is zeer wel ingegeven.
De kwestie van het gas komt on
verwacht voor den dag het geldt
eene der ernstigste dingen die van
's menschen geheugen in Yper ge
beurd zijn, misschien.
En het Journald' Ypres heeft geen
woord te zeggen
M. Colaert doet niets en het wacht
woord is zwijgen
De belangen en de gezondheid der
Yperlingen, bekommert dit het
Journal d'Ypres niet
Dat bekommert nochtans zijne le
zers, indien het zijne meesters niet
bekommert
Maar zie De katholieke hoofd
mannen hebben zoodanig poeier in
de oogen geworpen, zoodanig de po
litieke kwestie met de gaskwestie
gemengd, dat, de gasfabriek aanran
den gelijk staat met den Godsdienst
en onze Moeder de H. Kerk aan te
vallen....
Dan, gelijk in één woord Colaert
en zijn gas niet verdedigbaar zijn,
het Journal heeft liever niets te we
ten.
Even als Pontius Pilatus, wascht
het er zijne handen uit.
(Yïinn(yxffK)fin)oonfXf)nfX)f)0(xx)(X)po(M)ogp(xx)()f)fXXf(Xxy)()onpipj(t
De plicht van alle liberaal
is van zich te abonneeren
aan De Weergalm.
en zijne abonnenten.
Van verscheidene kanten is er de
ze week gevraagd geweest aan le
Progrès of de abonnenten van het gas
machteloos zijn tegenover de Maat
schappij De Brouwer.
Wij denken van neen.
De ontleding, in dit nummer ken
baar gemaakt, stelt vast dat ons gas
verscheidene grondstoffen bevat wel
ke aan een gasfabrikant niet toegela
ten is er in te laten
Het koolzuur en de stikstof zijn
schadelijk aan het licht en de ge
zwavelde waterstof, de ammoniak en
de zware gassen zijn ter zelfde tijde
schadelijk zij vergiftigen de perso
nen, tasten de schilderijen en de be
hangsels aan, en bevuilen en vernie
tigen de bekken en de kousen.
Ons gas bevat met zijne zware
gassen ten minste ioper honderd
dezer verbodene stoffen.
Welnu, dit alles teekent op zijn gas
meter en wordt dus aan IJ centiemen
den kubiekmeter betaald! Wij betalen
uitdien hoofde reeds 10 per cent te
veel.
Maar er is meer. Die zelfde stof
fen, de gaswetenschap leert het ons,
verminderen de verlichtingskracht
van omtrent 55 per cent, hetzij meer
dan de heft. Gelijk wij het verledene
week zeiden die vermindering van
verlichtingskracht is vergoed door
eene vreeselijke pressing die de
hoeveelheid verbruikte kubiekmeters
buitengewoon verheft. Daardoor ver
bruiken wij schrikkelijk veel gas te
veel. Om veel beneden het ware cij
fer te blijven, zeggen wij dat wij er
alzoo 25 ten honderd meer gebruiken
dan indien het gas gezuiverd ware.
De Yperlingen hebben dus recht te
reklameeren.
Dat is onbetwistbaar.
De fabriek is inderdaad verplicht
het gas te zuiver en. Zij isplichtig indien
zij het niet doet, het is niet aanneme
lijk dat zij zich verrijke door de
schendingen. Het is volstrekt alsof
een koopman in guano voor 35 ten
honderd aarde in zijne koopwaar
mengde.
De Stad heeft den rouw aangeno
men ter gelegenheid der begraving
van Mijnheer Surmontde Volsberghe.
Zij heeft wel gedaan en wij denken
er geenszins aan haar te hekelen. Op
geheel den doorgang van den stoet
waren de lanteerns met rouw bekleed
geweest.
Ware het niet welvoegelijk ge
weest en logiek dien dag, gedurende
de rouwplechtigheid, het carillon
niet te doen spelen.
Het is, wij begrijpen het, bij on
achtzaamheid maar het heeft niet
temin een zonderlingen indruk ge
maakt.
Uittreksel uit de redevoering, Zon
dag 4 November uitgesproken door
den heer Minister van binnenlandsche
zaken in de prijsdeeling van den
schietwedstrijd van 1906.
M. de Trooz herinnert de schitte
rende uitslagen van den wedstrijd
van het verjaringsfeest der Onafhan
kelijkheid. Dezen van 1906 zijn ins
gelijks overtreffend. 1180 schutters
meer dan in 1904 hebben zich aange
boden tot de proeven die er 4585 ver-
eenigd hebben. De minister eindigt
met te zeggen
Verscheidene gemeentebesturen heb
ben het nut begrepen der Stands. He*
is alzoo dat Aalst eene volmaakte schiet
baan heeft, Oostende, Namen en Spa,
volgen dat voorbeeld.
Hoe uit te leggen dat de Minister
verwaarloosd heeft Yper te melden?
Zou onze Burgemeester nog zijne
uitstekende inzichten niet medege
deeld hebben aan M. de Trooz, dan
wanneer hij sedertzes jarende Yper
lingen fopt.
Ofwel hecht de Minister niet meer
geloof dan wij aan de beloften van
M. Colaert
Geheim Het woord is
Journal d'Ypres.
aan het
Maandag 11. gaf de Touneelkiing
Br ey delsZonen, van Brugge, op onzen
schouwburg eene prachtige vertooning
bestaande uit De hoogte in, drama in
drie bedrijven, door Miel Frantzen, en
Een valsch bericht, vermakelijke zeden
schets door Lievevrouw-Coopman.
Het drama bevat zeer schoone zede-
lessen en bewijst dat de hoogmoed, die
bij zekere 'parvenus ontstaat, alle men*
schenlief'de uitdooft en dat men van
een ootmoedigenwroeter, dieeensklaps
rijk geworden is, een trotschen en har-
teloozen vader en echtgenoot kan wor
den.
Die verschillende toestanden werden
zeer getrouw weêrgegeven en wij moe
ten de BreydeW Zonen geluk wenschen
over hunne puike opvoering.
Het blijspel, Een valsch Bericht heeft
getoond hoe vrijgevig de menschen dei-
werkende klas worden, wanneer zij in
het bezit komen van een ongehoopt for
tuin.
Beide stukken hebben wal behaagd
en de toehoorders hebben zich goed
vermaakt in deze vertooning. Jammer
dat zij niet talrijker opgetreden zijn.
Men kondigt ons voor Maandag 19
dezer eene vertooning aan gegevendoor
de Koninklijke Maatschappij de Kruis
broeders, van Kortrijk, en bestaande uit
het drama Liefdedrift in 4 bedrijven
door Nestor De Tière, een onzer guns-
tigst gekende tooneelschrij vers.
De Kruisbroeders zijn voor ons geene
vreemdelingen meer, wij hebben ze
reeds aan het werk gezien met Zwarte
Grieteen stuk dat veel ophef gemaakt
heeft.
Hopen wij datditmaal de tooneeizaal
proppens vol zal zijn en dat het stuk
van Nestor De Tiére zooveel bijval zal
verwerven als dat in de eerste vertoo
ning der Kruisbroeders verkregen.
Met genoegen bestatigen wij dat on
ze dappere Vlaamsche Ster niet behoeft
te wijken voor de vreemde maatschap
pijen en ofschoon het spreekwoord
zegt Niemand is een Sant in eigen
land dat onze medeburgers haar nog
altijd de voorkeur geven.
J. Martin.
Zondag 18 dezer, om 7 ure stipt 's
avonds, Concert gevolgd van Redoute,
met de medewerking van MeJ. De Wil
de (chanteuse légere) M.J.De Wilde,
(baryton) lyrische artiaten van Antwer
pen en van Mej. E. Dedullen, pianiste.
PROGRAMMA
l8 Deel.
1. Tlie Soldiers of the queen,
march, mil. I. Ord. Hume.
2 Concert de Tziganes. X.
3. Silhouettes hongroises, X.
d'après des motifs hongrois,
transcrits par M. H, Moerman.
4. La jol ie villageoise danse
originate,
2e Deel.
f. a) Jocelyn, Berceuse, Godard.
b) L'Eclat de rite de Manon Massenet,
par Mme J. Be Wilde
2. Le Barbier de Seville air
du Figaro, par M. J. Be Wilde, Rossini.
8* Deel.
Les Noces de Jeannette.
Opéra comique en 1 acte de V. Masse.
Personnages.
Jean M. J. De Wilde
Thomas M. D. V.
Jeannette MeJ. Be Wilde.
Petit Pierre M. C. R.
4« Deel.
REDOUTE.
Zondag 25 toekomende, ter gelegen
heid van S' Cecilia, om 11 ure, aubade
bij M H. Moerman, bestuurder der
harmonie.
Van 12 tot 1 uur in het lokaal,
(VRIJEN INGANG)
Het jaarhjksch banket, gegeven ter
gelegenheid van Ste Barbarafeest, zal
plaats hebben iu het lokaal, Zondag 9"
Decembeiten 1 1/2 ure.
De inschrijvingsprijs is 5 fr. de wijn
medebegrepen. De leden der Maat
schappij die begeeren deel te nemen
aan dat banket, zijn verzocht zich te
laten inschrijven bij Emile Degroote.
Deze zaak is den 8 dezer, vóór de
boetstraffelijke rechtbank van Yper
opgeroepen geweest.
Iedereen herinnert zich nog het dra
ma dat afliep in den nacht van 11 tot
12 Juni rond één uur 's morgends op
den weg van Yper naar Dickebusch, in
de nabijheid van le C'afè Francais Een
zekere Fr. Ghysel loste zonder eenige
reden twee revolverschoten op drie
jongelingen die per velo van Dicke
busch naar Yper terugkeerden. De
beenhouwer, L^on verstraete, een der
drie jongelingen, ontving een kogel in
volle borst. De ongelukkige, na gedu
rende verscheidene dagen io doodsge
vaar geweest te zijn, herstelde noch
tans, maar hij had eene onbekwaam
heid tot wei ken van meer dan acht we
ken en tot nu toe is de kogel niet kun
nen uitgehaald worden.
Fr. Ghysel is veroordeeld geweest
tot twee jaren gevang en eene boete
van 200 fr. of twee maanden ge
vang, en 500 fr. schade en intresten.
Voor het dragen van verboden wapens
tot eene gevangzitting van eene maand
en eene boete van 26 fr. of acht dagen.
De rechtbank heeft de onmiddelijkfl
aanhouding bevolen van Ghysel.
-De genaamde Popelier van Moorsle-
de, opgesloten onder aanhoudings-
Y-yClP.^
i
