Stadsnieuws, Allerlei Nieuws. Poub la Commission Een woordje over de kieswet. Het gas op den preekstoel Soeiété IIovale des Francs Arbalétriers. GRAND CONCERT Een bedwelmend ontwerp Fit Rousbrugge. Cirque F lége, brengen slechte en goedkoops waren voort drie ellen voor één frank Het vakonderwijs zal ons goede voortbrengselen doen leveren. Naast het onderwijs willen wij ook de Bohoolkleedingen voeding Wij wil len niet van aimoezen die de macht zijn der klerikalen en waarmede zij het hart en den geest van het kind aan boeien leggen. En waarom toch zoo bevreesd zijn van het verplichtend onderwijs De zoon van den armen werkman, kleine burger en boer wordt wel verplicht te leeren schieten en de schoonste jaren van zijn leven in de kazernen over te brengen De stoffelijke hervormingen moeten ingevoerd wouden, volgens de geeste lijke ontwikkeling. Zoowel socialisten als liberalen strij den voor den leerplicht. Wij houden geen rekening van den naam der partijmaar wel van de denk beelden betreffende het heilig recht. Het verplichtend ouderwijs is eene nationale en tevens eene sociale zaak geworden. Onze voorspoed is lange jaren prach tig en heerlijk geweest, maar de tij den zijn veranderd. Op economisch gebied is de toestand van ons land vandaag alles behalve rooskleurig. Andere landen die vroeger voor den uitvoer bijna niet telden, zijn met reu zenschreden op de wereldmarkt voor gegaan. Daarbij komt nog dat andere lauden door beschermwetten voor ons hunne grenzen sluiten. De mededinging wordt alle dagen grooter en grooter en onze nijverheid wordt bedreigd, indien wij onze voort brengselen niet kunnen verfijnen en verbeteren Een werkman die in Amerika met dezelfde werktuigen alb hier arbeidt brengt er meer en fijner werk voort, verdieDt veel meer, en de koopwaar wordt goedkooper geleverd. De oorzaak hiervan is dat de werk man meer ontwikkeld en geleerd is. Het is niet mogelijk te denken dat de sociale toestanden zullen verande ren, indien de eerste vereischte het onderwijs, ontbreekt. Wannneer de katholieke partij het waarlijk wel meent met het land, dan moest zij inzien dat het meer dan tijd is de ontwikkeling van den Belgische burger te bewerken, en indien zij dat niet doet, dat zij dan openlijk bekenne dat zij bevreesd is voor verlichting en volksontvoogding. In Doit8chlaud is het onderwijs ver plichtend tot 14 jaar, maar daar is het onderwijs uitstekend en later heeft men het beroepsonderwijs. Wat is het gevolg geweest In 25 jaar tijd zijn de loonei), die veel lager waren dan bij ons, hooger geworden dan hier. Het onderwijs is een der edelste be grippen voor een volk De laagste burger moet tot de hoog ste rangen kunnen opklimmen. Licht en geleerdheid moeten ter be schikking worden gesteld, zoo voorde armen als voor de rijken Talrijk zijn de personen in onze gemeente die de ingewikkelde kieswet slecht begrijpen of ten minste de toe passing er moeilijk van verstaan 'tis waar de duistere wet is ten voordeele der geestelijken gemaakt, maar 't belet niet dat wij nochtans iedereen hier over zoo goed mogelijk willen inlich ten. Onderstaande uitleggingen zijn vol doende, opdat elke burger nauwkeurig zou kunnen onderzoeken of hij met het vereischte getal stemmen op de kiezers lijsten is gebracht voor wat aangaat de gemeentekieziDg voor 1907. Het ware te wenschen dat al wie dat artikeltje leest, het bewaarde, want de toepassing er van kan ook dienen voor het toekomende ZIJN KIEZER VOOR DE GEMEEN TE EN OP DE KIEZERSLIJSTEN VAN 1907 1908 GEBRACHT. - KIE ZERSLIJSTEN DIE DIENEN VOOR DE GEMEENTEEIEZING VAN OC TOBER 1907. 1. ie stem Zij die de hoedanigheid van Belg bezitten of de naturalisatie verkregen hebben sedert 1 Juli 1903 de gemeente onophoudelijk bewonen. Ten minste 30 jaren oud zijn op 1 Mei 1907. II. stem Krijgen eene bijkomende stem, zij die ten volle 35 jaar .zijn op 1 Mei 1907, gehuwd of weduwnaar met wet tige afstammelingen en ten minste 10 franken in principaal en opcentiemen ten voordeöle van den Staat betalen. III. 3® stem Zoo men bij de twee voorgaande punten eigenaar is van onroerende goederen, hebbende etn kadastraal inkomen van ten minste 48 fr. ofwel als men eene inschrijving op het Grootboek der Openbare Schuld bezit of een spaarboekje van 100 fr. rente 'i jaars, krijgt men eene derde slem. (Er dient hier opgemerkt te worden, dat het kadastraal inkomen van 48 fr. en het routeboekje van 100 fr. rente 's jaars met mogen samengaan, 't is te zeggen dat hij die dezen tweevoudigen eigendom bezit nooit maar eene bijko mende stem hiervoor kan hebben.) IV. 4e stem Eene vierde stem wordt toegewezen aan deze die eigenaars zijn van onroe rende goederen hebbende ren kadas traal inkomen van ten minste 150 fr. Dragers van een diploma van hooger onderwijs, of personen die een getuig schrift van voiledigen leergaDg van middelbaar onderwijs van den hooge- ren graad bezitten, verkrijgen twee bijkomende stemmen. Voorwat het kadastraal inkomen betreft, het bedrag ervan staat om hoog links geschreven op het belas tingbiljet, dat de eigenaars jaarlijks van den ontvanger der rechtstreeksche belastingen bekomen. Over drie jaren, tijdens eene zen ding in St Maartenskerk, klom M. de deken De Brouwer op den preêk- stoel met een bladje papier in zijne handen en, na eenige aardige mimiek, hief hij de armen op en met een wan hopend gebaar riep hij op een boer- tigen toon Mijne lieve parochianen, ik had u willen lezing geven van de orde der oefeningen van de heilige zending maar helaas, het gebrekkelijke gas dat wij te Yper hebben, belet het mij. Die oorlogskreet van op den stoel der Waarheid geslaakt, werd ge hoord Yper geniet sedert dien het schitterend licht dat de broeder van onzen deken over on$ uitstort. Nu dan, Zondag avond, verdrong zich eene opeengedrukte menigte in de hoofdkerk, aangetrokken door de welsprekendheid van een vermaar den prediker. Spijts de zestig Auerbekken die men voor de omstandigheid ontste ken had, bevonden de geloovigen zich in de onmogelijkheid het minste j letter van hunnen kerboek te ontcij- feren en waren genoodzaakt hunne rozenhoedjes af te ritselen Voor het overige, het was dank aan het licht eener waskeers die op i den preekstoel geplaatst was, dat men gedurende het sermoen de we- 1 zenstrekken van den geestelijken re- denaar kon onderscheiden I M. de deken heeft nog niet gepro- testeerd op den preekstoel tegen de j nieuwe inrichting. Heeft de christe- 1 lijke liefdadigheid misschien eene bloedverwantelijke voorkeur Het is gelijk, indien dc gaskwestie vele slachtoffers gemaakt heeft te Yper, zij heeft ook een groot getal wonderlijke houdingen veropen baard. van een nieuw ontwerp voor het aan- leggen van den te bouwen Schouw burg. Ik geef het u te raden in hon derd, ik geef het u in duizend Welnu, het is in het noorder gedeel te der Halle, dat tot hiertoe altijd dient voor de prijsdeelingen. Er was reeds een groot gevaar deze bovenmatige groote estrade daar te laten staan, metharetooneel- versieringen in geschilderd lijnwaad en hare houten beschotten, op twee stappen van eene bewaarplaats van archieven welke onschatbare rijk dommen bevatten. Het was ook te veel, ter gelegen heid van banketten, beweegbare keukens in te richten tegen de wan den in latwerk derzelfde bewaar plaats. De eenige opwerping tegen dit al les is, dat die staat van zaken altijd bestaan heeft. Aangezien het een gevaar geldt, wij denken dat het maar te lang geduurd heeft en dat de reclamaties die, naar het schijnt, zouden gedaan geweest zijn door den ambtenaar die aangesteld is om de ze verzamelingen te bewaren, maar te zeer gegrond zijn. De reeds te talrijke gevaren van brand nog vermeerderen, schijnt ons eene onwaarschijnlijke zaak. Men kent het lot van al de schouwburgen t' einden een zeker getal jaren. Zou men reeds het gevaar vergeten heb ben dat de Halle geloopen heeft over omtrent twee jaren Dit wonderbaar ontwerp is ge sproten uit de hersenen van den Raadsheer Sobry. Lundi tü Dècembre 1906. Tir aux Oiseaux. lr Oiseau. Lejeune G. 2« Oisean, Van Nieuwenhuyze C. - Fédébation belge de gymnastiqde Soeiété Les Infatigablts Dimanche 16 üècembreprochain a 7 heures précises da soir. SUIVI IJK REDOUTE, eu la salie dés Anciens Pompiers. Le ff. Sécrétaire, Le Président. G. BEESAU. J. D1DJKR. N. B. Prix d'entrée pour les étran- gers 1 lr. par personae. La tenue ci vile est de rigueur. Wij vernemen dat de Gemeente raad, in af deelingen vereenigd, Maandag 11. kennis genomen heeft VRIJHEID OF DWANG. Sommige katholieken hebben zich vrij eu vrank aangesloten h:j da bewe ging ten gunste van den leerplicht, niets raadplegende dan hunne overtui ging. Ia sommige gemeenteraden hebben de katholieken zelfs met liberalen en socialisten ean voorstel gestemd om aan de Kamers de invoeriag van den leerplicht te vragen. Het getal katholieken dat de nood zakelijkheid van den leerplicht begint in te zien, groeit alle dagen aan. Zelfs op den buiten, m da kathobekste dor- pan, zien wij dat do hervorming aan hangers wint. Indien er nog vele ka tholieken aarzalen, dan is het omdat zij misleid werden door de valsche be dreigingen der clericale gazetten, die willen doen gelooven dat de ouders zouden gedwongen worden hunne kinderen naar de officieele scholen te zenden en dat men de vrije scholen zal sluiten. Deze vrees is zoo ongegrond als deze weike dezelde clericale gazetten bij hunne lezers in 't leven houden met te doen gelooven dat de kerken in Fran n gaan gesloten en do inventarissen opgemaakt worden met het doel zich van ae kerkt ieraden meester temaken, alsw»nneer het juist integendeel voor ooel heeit aan de kerkvereenigingen bat vrij gebruik der kerken en het on verstoorbaar bezit van deze sieraden te verzekeren. De vrijheid van onderwijs wordt aan 1 de katholieken in België gewaarborgd door de Grondwet en 't zal nog al wat duren eer er, door het akkoord der partijen, tot eene herziening van de Grondwet zal kunnen overgegaan wor den Daarbij, da liberalen denken er niet aan deze vrijheid te belemmeren. Indien zij moesten terug komen aan 't i bewind wat niet laug meer zal du ren, en indien zij over het noodige I getal stemmen konden beschikken om i tot Grondwetsherziening over te gaan, i zouden zij stellig de vrijheid van on derwijs ongeschonden in de Grondwet behouden. De leerplicht, zelfs door liberalen ingevoerd, zal bijgevolg de ouders niet beletten de kinderen te zenden in de scholen naar den keus dezer ouders, zooals hij de katholieken niet zal be letten zooveel scholen te openen als zij maar willen. De clericale gazetten loopen hoog op en met 'tgtoot getal scholen dat door de katholieken opeigen kosten!.., zoogezegd werden gesticht, en met 't groot getal leerlingen die er inge schreven zijn. Dit groot getal is meer dan betwist baar. Leerlingen inschrijven is niets. Maar leerlingen regelmatig en doelma tig de school doen volgen, dat is wat anders. Indien men het ernstig wilde nagaan, zou men vaststellen dat op den buiten de helft der ingeschreven kinderen zeer onregelmatig naar school gaan en zeer. zeer ondoelmatig onderwezen worden. Van daar het groot getal ongeletter- den, gelijk het onbetwistbaar wordt vastgesteld bij de jaarlijksche examen van de miliciens. Is het overigens niet wraakroepend dat in sommige gemeenten, sedert meer dan 25 jaren, uitsluitelijk door katholieken bestuurd, 't getal ongelet- terden met een derde is aangegroeid Wat de zoogenaamde vrijheid der huisvaders betreft, waarop de clericale gazetten zich beroepen, deze tegenwer ping kan door niemand meer als ern stig aangenomen worden. De katholie ke regeering bekommert zich niet met de vrijheid der ouders hoe arm zij ook ziju om den ouderdom te bepa len waarop hunne kinderen eu geen dag vroeger in een werkhuis zullen mogen komen om een stuksken brood te verdienen. Waarom dan moet zij er zich mede bekommeren om den ouder dom te bepalen wanneer het kind de school zal mogen verlaten... om te be letten dat het een onwetende, een luiaard en een vagebond worde Boulevard Jatnar, Brux. (Midi) Le Cirque Plège bénéficie des faveurs du public qui assiège les guichets a chaqne représentatiou. Le programme est, d'ailleure, des plus aürayants et les débnts de Vendredi ont encore été applaudis d'enthousiasme. On répète activement une pantomi me nouvelle dont on dit le plus grand bien. Pour rappel Dimanche, a 3 heures, matinée. Les enfants en dessous de 7 ans paieront demi-place. uien schnhtooneel in een circus. Uit Berlijn wordt ons geschreven Maandagavond had een nieuw sehriktoo- n e! (i den circus Busch plaats. Des morgens w as de dierentemmer Peters v or een publiek genoodigden voor de eerste maal sedert zijne genezing opnieuw opgetreden De dieren hadden door kwispelstaarten hunne \fougde over het ferugverschijnen van hun heer uitgedrukt. Ook de groote leeuw die hem onlangs gewoed had, hield zich gansch rustig. eters had hem zelfs een stamp gegeven zonder dat hij zich veroerd had. 's Avonds wierp zich het monster, zoodra hij den tem mer zag, op hem. Peters droeg zijn go- kwets en arm nog jn een band. Ouder het buitengewoon talrijk publiek ontstond eene vreesehjki paniek. Men vreesde dat de leeuw de grootste onheilen zou aanrichten. Allen vluchtten van de plaatsen Onmiddelijk sprong Peters' helper in de manege en slechts met de grootste moeite gelekte hij erin door schoten het dier te doen deinzen, zoodat verder onheil verme- den werd Gelukkig was dit het laatste nummer en zoo kon het verschrikte publiek do plaats ontruimen.

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1906 | | pagina 2