s|
Stadsnieuws.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 28n Februari 1907.
Derdejaar. Nr 16.
De leening.
Mijnheer Colaert
en de waarheid.
De Sterfte.
Katholieke leveraars.
Wegens de kolen.
Openbare aanbesteding.
Vlaamsche Schouwburg.
Twee burgemeesters
Eendracht maakt Macht. evschijilt'ilde de» iiotitierdtlf/SVires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS:
Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voorstad: Een jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uitgever, üixinudestraal, nr 53, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Nolaria Ie en Uechlerlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten Inireele van dit blad.Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen: 15 c den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr id.
Het Journal d'Ypres verwijt ons ons
advies niet gegeven te hebben nopens
de leening,en het verslag niet kenbaar
te maken van onzen burgemeester,
waarvan een exemplaar ons overhan
digd is geweest.
Dat verslag is uitgegeven geweest
door het Journal d'Ypres, waarom zou
den wij er eene tweede uitgaaf moeten
van geven
Maar hot Journal deYpres gebaart
niet te weten, wanneer het houdt staan
dat wij on* gedacht met. gegeven heb
ben nopens de leening. Wij verzenden
het naar ons nummer van 25 December
11. en aan de vragen die wij dan gesteld
hebben welke het tot hiertoe niet, be
antwoord h^eft
Sedert dien zijn wij steeds op het
zelfde onderwerp teruggekomen, maar
te vergeefs.
Tot hoeveel zal de dienst der leening
beloopen Waarmede zal men hem be
talen
Het Journal d' Ypres heeft niet geerne
dat m n hem spreke over do gaskwes-
tie. En nochtan« de eene is innig aan
de andere gehecht.
Indien ons bestuur de kolossale dom
heid niet begaan had politieke vrien
den geschenk te doen met eene bron
van winsten, die de stad zou moeten
uitgebaat hebben ten haren voordeele,
hetzij rechtstreeks, hetzij in deelne
ming (voorstel Valcke) zouden wij
daar niet gevonden hebben wat er noo-
dig was om te voorzien in den dienst
der leening
Dat het Journal daarop antwoorde,
het zal belangrijker zijn dan ons te
spreken over het verslag van M. Co-
laert, dat zich bepaalt bij aan te too-
nen dat onze monumenten moeten her
steld worden, iets waarover iedereen
t' akkoord is.
Wij hebben herinnerd dat M. Colaert
in den Gemeenteraad verzekerd had,
zonder te lachen, dat te Yper de sterf
te minder was dan overal elders, ter
wijl de tabel der sterfte der gemeenten
van België, uitgegeven door het Bulle
tin de Statislique der stad Brussel, voor
Yper en Rouselare de grootste cijfers
geeft van het iand, hetzij 23,3 en 26.3
overiijdens perduizend inwoners; voor
de brusselsche samenhooping bereikt
dat getal maar 14 2 per duizend
Het Journal d'Ypres is niet tevreden
en beweert dat zonder de geherbergde
ouderlingen, de krankzinnigen en de
groote kindersteifte, onze stad onder
dat opzicht de meest begunstigde zou
z'jn vau het land.
Ongegronde bevestiging alsof in de
andere gemeenten van België er geene
geherbergde ouderlingen of krankzin
nigen waren
Maar M. Colaert is nooit verlegen
wanneer M. Terwagne hem in de Ka-
merwersveet dat het water der stad van
slechte hoedanigheid was(3.000 ko
loniën microben per centili
ter) loochende M. Colaert.
Wanneer meD hem het gebrek van
water aanwees in de modderige grach
ten der stad, loochende M. Colaert nug;
welnu, iu November 11 was een
groot gedeelte van deD Boterplas nog
droog, bij zooverre dat het gras den
tijd had gehad te schieten in de mod
der
Verleden Zomer werd geheel de wijk
der statie welriekend gemaakt door de
smetstof van eene niet gevulde gracht
waarvan het water was bezoedeld ge
weest door de zorgeloosheid van het
bestuur van M. Colaert, en, zoodanig
dat de protestatien der beschadigde
geburen dreigende verhoudingen aan
namen.... De winter kwam gelukkig-
lijk voorlooptglijk een einde stel
len aan die pest.
Eindelijk, wanneer men in de Kamer
aan M. Colaert verweet een vervallen,
slecht ingericht gasthuis behouden te
hebben te midden van woningen, loo
chende M. Colaert met dezelfde vast
heid
Moet men het Journal d'Ypres zelf
onder zijnen neus leggen, van over een
tiental jaren, dat met ons dat ongezond
gasthuis veroordeelde, welk verschei
dene eeuwen oud is
Maar M. Colaert zal altijd looche
nen
In het midden der leden van het
Parlement komt zich een geneeskundi
ge groep te vormen, samengesteld uit
liberale, katholieke en socialistische
geneesheeren. Wij vragen dat die hee-
ren zich wel willen gelasten met een
parlementair ondei zoek te doen nopens
de oorzaken «Ier schrikkelij
ke sterfte der klerikale ste
den van Yper, Rouselare en Pope-
ringhe.
Het Journal had onzen franschen kon
frater en medestrijder, uitgedaagd,
twee of drie katholieke lastenbetalers
te noemen, die, ten tijde der liberalen,
aan de openbare gestichten leverden.
Le Progrèsom te bewijzen hoe wei
nig partijdig deze waren, heeft daarop
geantwoord, en 13 kooplieden en win
keliers, opentiijk gekend als toebehoo-
rende aan de klerikale partij, laten
kennen.
Het weinig rechtzinnig Journal be
weert dat er maar vijf of zes te vinden
zijn. (En dat het twee dezer personen
daarover ondervraagd heeft en zij ge
loochend hebben ooit iets geleverd te
hebben.
Hoe loijaal niet waar
Ondanks deze ontkenning van het
Journalheeft Le Progrès staande ge
houden al wat hij over de leveringen
der katholieken aan de openbare ge
stichten ten tijde der liberalen (van
1845 tot 1890) heeft geschreven.
Om zich van de waarheid te overtui
gen hoeft men slechts de rekeningen
met de bewijsstukken van dit tijdvak,
te raadplegen.
Het Journal heeft, in een zijner laat
ste nummers gezegd, dat de liberalen
moeten bekennen, dat de stad nu de
openbare aanbesteding laat doen voor
de levering van kolen benoodigd voor
Pet Waterkasteel.
Zeer wel, maar zulks hebben de libe
ralen nooit geloochend maar wat zij
bevestigen is, dat onze meesters slechts
sedert 1904 tot dezen maatregel hebben
besloten, en nog mogen zij daarmee
weinig of Diet boffen, vermits zij, om
zoo te zeggen, er toe gedwongen zijn
geweest door de katholieke kooplieden
zelve. Dezo vonden waarschijniik dat
Burgemeester Colaert sedert te lange
jareu deze leveringen gaf aan denzelf-
den politieken vriend, een schreeuwer
van het klerikaal Volkshuis.
Het Journal zegt ook nog, dat de li
beralen de openbare aanbesteding van
dit belangrijk artikel van verbruik,
zouden willen uitbreiden en toepassen
aan al de openbare gestichten van de
stad afhangende.
Ja zeker, dat valt in onze manier van
zien, en hierin zijn wij eens met M.
Sobry. 't Is dit achtbaar raadslid dat
eerst er van het voorstel heeft gedaan
in den gemeenteraad van 13 Mei 1905,
zonneklaar bewijzende welke aanzie-
uelijke besparing het voor de stad zou
wezen. Maar M. Golaert heeft alsdan
aan M. Sobry doen opmerken dat er
verschil bestaat tusschen kolen en ko
len, en dat in zekere gemeentegestich
ten in de bibliotheek bij voorbeeld
men anthracite brandt, die lan
ger duurt dan de gewone steeukoien.
Welke ellendige en belachelijke
voorwendsels waarmede men de belan
gen der stad miskent
Uit het gezegde van Mter Golaert
moet men gelooven dat elke overste of
bestuurder der menigvuldige gemeen
tegestichten, desoort van kolen vraagt,
volgens gril en wil terwijl in de acht
gestichten van de Hospicec een en de
zelfde soort verbruikt wordt.
Niettegenstaande het liberaal beheer
nooit uitsluitende is geweest, zooals
ouze tegenwoordige stadhuisbazen het
zijn, het Journal is van gevoelen dat
het evenwicht, volgens hetzelve, ver
broken geduiende 50 jaar, moet her-
ateld worden, en dat aizoo de katholie
ken nog 35 jaar lang moeten bevoor-
deeligd worden
Begrijpende, zonder twijfel, al het
hatelijke van het stelsel van bevoor
deeling en partijdigheid dat onze kle
rikale kopstukken sedert 15 jaar uitoe
fenen, het Journal verhaast zich te
zeggen Intusschentijd, men rekent
bij tientallen de liberalen die aan de
tegenwoordige katholieke besturen le
veren.
Welke bittere spotternij
Wat denken onze liberale vrienden
en lastenbetalers er van
En zeggen dat onze klerikale hoofd
mannen, toen zij het Stadshuis be
klommen, plechtiglijkbeloofden, al de
Yperlingen, zonder onderscheid, gelij
kelijk te behandelen, 't is te zeggen
met rechtveerdigheid en onpartijdig
heid.
Moet iedereen niet bekennen dat
hier, gelijk elders, de klerikalen, op
weinige uitzonderingen na, van slech
te trouw, leugenaars en volksbedrie
gers zijn
Het Journal d'Ypres vlecht kronen
aan het gemeentebestuur, omdat het
zijne toevlucht neemt tot de openbare
aanbesteding voor de levering der ko
len van het Waterkasteel.
Wij hebben altijd het stelsel der
openbare aanbesteding verdedigd voor
de leveringen aan de stad te doen.
Wij zeggen dus dat het gemeente
bestuur gelijk heeft gehad er zijne toe
vlucht toe te nemen in het geval dat
ons bezig houdt.
Maar aangezien het Journal d'Ypres
er voorstander van is, waarom heeft
het dat grondstelsel niet verdedigd
wanneer het de vernieuwing der vergun
ning van het gas gold, zaak die veel
gewichtiger is dan de levering van
eenige wagons kolen voor het Water
kasteel
Waarom is hetzelfde grondstelsel
niet toegepast wanneer het leveringen
geldt cUe te doen zijn door de ver
schillende ambachten
Voor de schilders, bijvoorbeeld
M. Vandenboogaerde heeft het
woord.
-
Ziehier dat het Journal d'Ypres den
Spuwbak (alias het Weekbladin alles
navolgt en Le Progrès verwijt geen ver
slag uit te geven over de vertooningen
der Vlaamsche Ster.
Het komt wel het Journal d'Ypres
toe, officieel orgaan onzer meesters,
zich met deze zaak te bemoeien,
die altijd en in alles ons klerikaal be
stuur verdedigt, welk hardnekkig
weigert de hulpgelden aan onze too-
neelmaatschappij toe te staan die zij
aan de vreemde genootschappen geeft
Het is 't geval te zeggen dat de kiezin
gen naderen, maar niemand zal zich
laten beetnemen aan die kortstondige
sympathie van het Journal.
Wat er van zijLe Progrès kan
slechts aan het Journal d Ypres het
antwoord geven dat wij aan het Week
blad gegeven hebben, m woorden die
alle tegenspraak onmogelijk maken.
Le Progrès en de Weergalm hebben
altijd verslagen gegeven van onze
vlaamsche vertooningen en dezen die
t het tegenovergestelde beweeren, lie-
gen wetens en willens
Maar sedert wanneer zijn het Week
bladen het Journal d'Ypres verzoend
Welke is de geheime overeenkomst
die onder hen bestaat om zich te ver
mengen in eenen zelfden veldtocht van
zwartmaking tegen ont
Wat zijn de tijden veranderd
Onze lezers kennen nu de schoone
voorwaarden, bekomen door M. Motte,
burgemeester van Robaeis, voor de
verlichting der stad.
Wij moeten er bijvoegen dat de
maatschappij die de vergunning beko
men heeft zich insgelijks verbonden
heeft aan de inwoners van Ilobaais de
elektrieke verlichting te geven. Deze
verlichting zal zeker duurder kosten,
aangezien de inkoopprijs duurder is.
Het is een licht van pracht dat bijna
dubbel zal kosten. Maar hier nog
wordt de gunstige voorwaarde toege
past dat alle uitvinding die den in
koopprijs zal verminderen zal moeten
aangenomen worden door de Maat
schappij en de versparing die er uit
zal spruiten uitsluitelijk ten voordeele
der abonnenteu zal zijn. Men voorziet
dus zekere verminderingen in de toe
komst voor de twee wijzen van ver
lichting.
Onze studie van hetgeen elders ge
daan is geweest en dat wij ons als eenen
plicht aangerekend hebben aan onze
medeburgers kenbaar te maken, moet
in het hart der Yperlingen de veront
waardiging nog versterken die de zon
derlinge handelwijze van den Burge
meester heeft doen onstaan.
De eenige afgetrokkenheid van dezen
is geweest van alle mededinging te
verwijderen en met dit doel heeft hij
gebruik gemaakt van al de slinksche
streeken die men kan uitdenken,
zelfs niet terugdeinzende voor geene
bevestiging, hoe valsch zij ook zijn
mocht.