Belangrijk Bericht.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Kort vöör elke kiezing komen honderden
burgers klagen aan onze vrienden of op het
Bureel der liberale Associatie dat zij niet in
geschreven zijn op de kiezerslijsten of dat zij
er niet op voorkomen met het getal stemmen
waaraan zij recht hebben.
De liberale Associatie van het arrondisse
ment Yper, waarvan de zetel gevestigd is te
Yper, Seminariestraat, verzoekt hare poli
tieke vrienden haar de kiesreclamaties ken
baar te maken opdat zij bij hoogdringendheid
de noodige maatregelen kunnen nemen om er
in te verhelpen.
Nieuwe kiezerslijsten moeten binnen kort
verschijnen en zullen dienen voor de ge-
meentekiezingen van 1907.
Het is dus de plicht van al de kiezers van
nu af de noodige voetstappen te doen om
hunne inschrijving te overzien.
Onze lezers zijn insgelijks verzocht aan de
liberale Associatie de klerikalen kenbaar te
maken die ten onrechte ingeschreven zijn
op de kiezerslijsten.
Wij kunnen niet genoeg onze vrienden
van het arrondissement aanmanen eene
ernstige kontrool uit te oefenen. Dit werk
moet gedaan worden zonder vertoeven.
Het bureel der Associatie is open voor'de
kiesreclamaties van 8 u. tot 9 u. 's morgens
en van 5 tot 6 ure s avonds. Het Oomiteit.
Onderlingen Bijstand
voor vrouwen.
NA DE VOORDRACHT
kostelooze Tombola
IN DE KAMÉR.
Donderdag, 18n Juli 1907.
Derde jaar. l\r 36.
I er schijnende de» iïondertiags.
Alzijdig Volksonderwijs.
De liberale gedachten
op den buiten.
Het Liberalism us.
Eendracht maakt Macht.
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS:
Voorden buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Ecu jaar, Fi3-50
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uilgever, üixmudestraal, nr 53, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en't buitenland evenais de Notarialé en Bechlerlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag Vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Zondag 31 Juli ÏOOT,
om 4 ure,
IN DE ZAAL DER BEURS,
Cartonstraat.
V OORDRACHT
door M. EMIEL PRIMO van Gent
voor- de werklieden.
Sedert eenigen tijd, hebben de libe
rale gedachten veel vooruitgang ge
daan op de buitengemeenten
Eertijds haddon de landlieden een
gansch verkeerd gedacht over het
doelwit dier partij Zoo waren vroeger
de liberalen, op den buiten, afgeschil
derd als slechte handlangers, die maar
gced waren om alle maatschappelijke
instellingen omver te stooten, om
Priesters en nonnen te vervolgen, enz.
Deze dwaling kwam voort uit de
slechte leerstelsels en onderrichtingen
der klerikalen en van sommige geeste-
i'jken.
Was er op een dorp, iemand die
durfde opmerken eu tegenstrijdig was
met de klerikale bazen, zijn vrij ge
dacht uitte, dan was dien persoon aan-
zi0u als een slecht mensch, als liberaal.
Doch, die valsche meeningen hebben
opgehouden. Iedereen overweegt he
dendaags verstandiger.
Te lande, begint men de liberale ge
dachten te verstaan, de strekkingen
vau het iiberalismus te waardeereu en
boog schatten Ieder weldenkend bur
ger weet dat een liberaal slechts tegen
strijdig is tegen i de overheersching
der geestelijkheid in burgerlijke za
ken r. De kerk moet van het stadhuis
gescheiden worden.
Niettegenstaande het volk het libe-
ralismus verstaat, mag het niet opent-
lijk zijne gevoelens laten hooren. Som
mige alleenheerschers, die op vele
dezer gemeenten baas spelen, hebben
het hooge woord, en zoo kan de her
bergier, de werkman, de landbouwer,
niet spreken, uit vrees van gebrood
roofd te worden, want op de dorpen is
de broodwinningjilles.
Daar waar invloedhebbende libera
len zijn, moet er gezorgd worden, dat
de vrijzinnige gedachten tot in de
kleinste hut binnendringen, dat de
minderen ondersteund worden, de libe
rale vrienden bescherming krijgen.
In de buitengemeenten ziet men ook,
dat al wie van naar of verre, in be
trekking is met sommige klerikale
meesters, nooit op een liberaal blad
mag geabonneerd zijn, zelfs het niet
lezen mag Slechts vuile klerikale
schirnpbladen. lasterende strooibrief
je» die de eer en reputatie van deftige
on eerlijke lieden onbermhartig door
den modder sleuren, mogen den dorpel
van het huis overschrijden.
Neen, liberalen der buitengemeen
ten, 1 >at geeue gelegenheid voorbij
gaan, waar ge kunt bet goede woord
verkondigen, de liberale gedachten
voorenstaan. Doet eene ijverige pro
paganda, beveelt de liberale dag- en
weekbladen aan. alzoo zult gij mede
werken tot de heropbeuring van het
liberalistnus. Voorwaarts
Hel liberalistnus is de zucht van
het geweten naar rechtvaardigheid en
vrijheid en het is de waarheid.
Deze weinige woorden vandengroo-
ten minister Frère Orban kenschetsen
de liberale partij met al haar edel
streven.
Zucht naar rechtvaardigheid, naar
broederlijkheid, naar naastenliefde,
moet altoos het doel wezen van de
vrijzinnige partij. Alle menschen zijn
broeders, moet immer de hoofdregel
wezen, welken ieder vrijheidsgezind
karakter moet voor oogen hebben
Hij, die zijne medemenschen om
hunne geringheid, om hunne armoe
de, om hunne geloofsbelijdenissen
versmaadt, is den naam van liberaal
onwaardig hij, die do deugd enkel
beoefent om aanzien en roem te ver
werven, is in de groote liberale partij
niet op zijne plaats.
De liberale partij erkent geenen
godsdienst, maar eerbiedigt alle ge
loofsbelijdenissen Onze denkwijze
brengt alleen hulde aan hem, die de
deugd beoefent, en bekommert zich
geenszins met de godsdienstige over
tuigingen der memchheid.
Hoe zouden wij naar rechtvaardig
heid kunnen streven, indien wij alleen
deze menschen beminden, dieloteene
van de duizende geloofsbelijdenissen
behooren. welke er op de wereld be
staan Neen, dit ware onrechtvaardig
en strijdig met de menschelijke waar
digheid.
Zucht naar vrijheid is ook een der
kenmerken van de vrijzinnige partij.
De vrijheid is de grootste schat, wel
ke de mensch geniet deze vrijheid
inkrimpen, dezelve bestrijden en ze
zoeken aan banden te leggen om ze
des te gemakkelijker te kunnen ver
smachten, kan wellicht hetdoel wezen
eerier partij die zich op godsdienst
beroemt, maar geenszins het ideaal
-wezen, waarnaar elke mensch moet
haken.
De vrijheid is die heilige pand,
door onze voorvaderen ons ten koste
van hun bloed nagelalen, zouden wij
zoo ondankbaar zijn dit onschatbaar
kleinood ons te laten ontrooven Voor
de gewetensvrijheid hebben duizen
den martelaren hun leven geslachtof
ferd, voor de gewetensvrijheid hebben
onze voorouders gestreden met lijf en
zielvoordegewetensvrijheid werden
de vroegere Beigen verdrukt en als
slaven verkocht, voor de gewetens
vrijheid joegen onze vaderen de
vreemde verdrukkers van den vader-
landschen bodem.
Welnu, wij moeten toonen dat wi)
de waardige opvolgers van die kloeke
helden zijn, en dat gezegde vrijheid
ons zoo heilig is als het kostbaarste
juweel, dat wij bezitten.
De liberale partij strijdt voor de
waarheid.
Tegenover onze partij bevindt zich
een leger, dat de gewetensvrijheid
voor zich alleen wil behouden, dat
zijne tegenstrevers beschouwt als
echte parias, dat niet tevreden met
zijne vijanden te miskennen, de schan
delijkste, delaagste middelen gebruikt
om de liberalen verachtelijk te maken,
dat zijnen toevlucht neemt tot leugen
en lastertaal om de vrijzinnige partij
te dooden, dat de andersdenkenden
op allerlei wijzen zoekt te verdruk
ken, te vervolgen en te broodrooven,
om aldus zijne alleerheerscbappij te
bevestigen.
Dit is de partij van leugen, laster
en bedrog, die onder den dekmantel
van den godsdienst den schandelijk
sten aller aanslagen bedrijft tegen de
gewetensvrijheid en tegen de liefde
tot de waarheid, en die het kenmerk
der deugd onder een valsch masker
zoekt aan te prediken.
Tegen deze schijnheilige partij trek
ken wij ten strijde met het wapen der
waarheid wij zullen deze valsche
profeten en hunne verderfelijke lee
ring aan den schandpaal spijkeren om
het volk le doen zien dat dergelijke
geloofsverkondigers geene dienaars
der waarheid maar apostelen van
valschheid, van leugen en bedrog
zijn, en weldra zal de Jag aanbreken
dat, dank aan de verspreiding van
het onderwijs, het volk de oogen zal
openen voor de rechtvaardigheid en
de waarheid, dat dezelve klaar, als
het licht der zon, voor hen ook zal
schijnen, wier oogen thans door den
nevel der onwetendheid en der valsche
leeringen zijn verduisterd, en dan zal
de wereld bereid zijn om op eenen
nieuwen en effen weg te wandelen,
te weten den weg der gerechtigheid,
der vrijheid en der waarheid.
Vragen gesteld door M. Nolf aan
don heer minister van kunsten en we
tenschappen, in zitting van 5 Juli
A) Krachtens het art. 1 der wet van
15 Juni 1883, het gebruik regelende
der vlaamsche taal voor het middel
baar onderwijs in het vlaamsche ge
deelte van het land, moeten de leer
gangen der voorbereidende afdeeiin-
gen gevoegd bij de middelbare scholen
van den Staat gegeven worden in het
vlaamsch, maar het onderwijs der
fransche taal moet er zoodanig inge
richt worden om de leerlingen geschikt
te maken met vrucht de fransche leer
gangen der middelbare afdeelingen te
volgen.
De voorbereidende afdeelingen, zes
studiejaren bevattende, en elk jaar
van 27 tot 30 uren leergang per week
toelatende, drie of vier uren ten hoog
ste en nog gedurende de laatste jaren
alleen zijn besteed aan de studie der
fransche taal.
Deze bepaling is toegepast aan de
voorbereidende afdeeling gevoegd bij
de middelbare school van den Staat te
Yper en zij is, zoo het schijnt, over
eenkomend met de ministeriëele onder
richtingen. Denkt do achtbare minis
ter dat een zoo beperkt onderwijs der
fransche taal voldoende zij
B) Krachtens art. 2 derzelfde wet,
het gebruik regelende der vlaamsche
EKGAL