Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Vierdejaar. i\r 3.
Gemeenteraad van. Yper.
Brugge en Yper naar
verdienste beoordeeld.
Het Licht verspreidt
zich op den Builen.
Eendracht maakt Macht. Verschijnende des fJonderdat/S. Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS:
Voor den buiten: Hen jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Hen jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uilgever, Dixinudestraat, nr 33, te Yper. De aankondigingen van
ganseh België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege
naamds artikels uiterlijk tegen Üijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c den drukregel
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr id.
Openbare zitting
van den Zaterdag 16 November 1907.
De openbare zitting wordt ten 5 u.
10 m. geopepd.
Zijn tegenwoordig de heeren Co-
laert, Burgemeester-Voorzitter; Struye
enVandenboogaerde, Schepenen; Fiers,
Fraeys, Vanderghote, D'Huvettere,
Vandenpeereboom, Bouquet, Sobry,
lweins, Lemahieu, Raadsleden M.
Gorrissen, Secretaris.
Het proces-verbaal der laatste zit
ting wordt goedgekeurd.
De heer Voorzitter deelt aan de verga
dering het besluit mede der bestendige
Deputatie van 5 November 1907, de
gemeentekiezingen goedkeurende der
stad Yper. Deze kiezingen, zegt M.
Colaerthebben geene aanleiding ge
geven tot eenige reclamatie. (1)
Het Schepencollege stelt voor den
steenweg gaande van de Statie naar
de Capronstraat de Statielaan te noe
men.
Wij hebben, zegt de heer Voorzitter
eene Statiestraat, eene Statieplaats,
wij zullen nu de Statielaan hebben
Goedkeuring.
Vooraleer over te gaan tot de dag
orde, vraagt M. D'Huvettere om een
voorstel te doen aan het College Het
achtbaar lid begeerUdat de kwestiën
van een zeker belang vooraleer bespro
ken te worden, door den gemeente
raad, eerst onderzocht worden in de
afdeelingen en dat er een verslag van
gemaakt zij gelijk dit gedaan wordt
in menige gemeenteraden des lands.
M. D'Huvettere drukt den wensch uit
den vader der stad de vergadering te
zien bijwonen van al de burgemeesters
der steden van eene zekere aangelegen
heid, die zal gehouden worden te Brus
sel, niet het doel aan de vreemdelin
gen meer en meer de monumenten en
de zeldzaamheden van het land te
doen kennen.
Yper, zegt M. D'Huvettereis gan-
schelijk in dat geval, de nijverheid
breidt zich niet uit. Men moet eenen
oproep doen tot de vreemdelingen op
dat de vreemdelingen naar onze stad
zouden komen en het komt den Ge
meenteraad toe dit initiatief te nemen.
De heer Voorzitter antwoordt op de
eerste vraag met te zeggen dat bij al
de groote kwestiën er altijd een ver
slag is ter staving der genomen beraad
slagingen door den Raad. M. Colaert
weet niet waarop het achtbaar lid
zinspeelt.
M. D'Huvettere. Het komt er op
aan verslag te doen over al de kwes
tiën die den Gemeenteraad voorge
steld worden. De helft van den tijd
zijn de Raadsleden geroepen om te be
raadslagen over voorstellen die niet
bestudeerd zijn geweest ol die zij maar
half kennen.
M. Colaert. Maar er zijn bijna
altijd verslagen. Heden zal ik u ver
slag doen nopens de leening van
850,000 franken.
Wat dë kwestie van de vergadering
der burgemeesters van de groote ste
den betreft, dsheer Voorzitter ■weet niet
of de stad Yper zal geroepen worden
om deel te nemen aan deze vergade-
(1) Het is om fier te zijn over den koopdag
gehouden den 20 Octuber II.
Men moet een eiken aangezicht hebhen en
alles durven om er zich over te beroemen.
(N. d. R.)
ring. Al wat wij kunnen doen is de
grootste ruchtbaarheid mogelijk ge
ven om de vreemdelingen in onze stad
aan te lokken. Indien de nijverheid
zich hier niet inplant, wij kunnen er
niets aan doen onze pogingen strek
ken om eene grootere uitbreiding te
geven en iedereen heeft kunnen be
merken dat de stad fraaier wordt. Wat
er van zij, wij zullen trachten recht te
doen aan de vraag van M. D'Huvettere.
M. D'Huvettere komt op zijne vraag
terug en dringt aan opdat men rucht
baarheid make om aan de vreemde
lingen de schoonheden der stad Yper
te doen kennen.
M. Colaert. Wij zijn t'akkoord.
De stad Yper moet van haren vroege-
ren roem leven. Alzoo voor de
kwestie van S' Maartens klooster zal
men ons goedkeuren. Indien ik deze
zaak verwaarloosd had, men zou het
ons verweten hebben.
Eene verwarde bespreking heeft
plaats tu8schen de heeren D'Huvettere
en Colaert. Eindelijk M. Struye ver
klaart dat het College zal beproeven
maar hij 13 niet zeker dat de burge
meester van Yper zal ontvangen wor
den bij deze vergadering.
1Lager onderwijs. Lijst der kin
deren die recht hebben aan het koste
loos onderwijs 1 907-1908
Er'volgt uit eene beraadslaging van
het Weldadigheidsbureel dat het getal
kinderen, aangenomen tot het koste
loos onderwijs in 1907-1908, vastge
steld is op 1450, hetzij 8 fr. per hoofd.
Eene som van 11,000 fr. zal inge
schreven worden op dé begrooting van
1908 om te voorzien in deze uitgaven.
Goedgekeurd.
H. Colaert komt terug op de vraag
gedaan door M. D'Huvettere, betrekke
lijk de verslagen.
Eene lange redekaveling vangt aan
over dit punt tusschen de twee acht
bare leden, die tot geen besluit leidt
M. Sobry. Aangezien er spraak is
van het kosteloos onderwijs, ben ik
voornemens in de naaste vergadering
van den Raad, een verslag neêr te leg
gen volgens hetwelk de stad de kinde
ren die recht hebben op het kosteloos
onderwijs zou aannemen bij de pen
sioenkas, met voor hun 3 fr. 's jaars te
storten te rekenen van 1908, met voor
behouden kapitaal ten voordeele der
stad.
M. Colaert stelt voor dat ontwerp
voor onderzoek te verzenden en maant
M. Sobry aan de noodige middelen
aan te wijzen voor dat ontwerp opdat
het College het geld hebbe om deze
uitgave te dekken.
2. Huishoudschool gehecht aan de
Mariaschoolrekening 1906-1907 en
begrooting 1907-1908.
De rekening en begrooting beloopen-
de in ontvangsten en uitgaven tot de
som van 1,940 fr. worden goedge
keurd.
3. Burgerlijke Godshuizen aan
koop van grond te Locre.
De Hospicen vragen om bemachtigd
te worden aan M. Volbrecht, eigenaar
te Waasten, eenen grond te koopen
gelegen te Locre, om het gesticht
Godtschalck te vergrooten dat in deze
gemeente is opgericht. De schatting
is van fr. 4,855-40 voor 85 aren 20 een
tiaren. Er zal eene vergoeding van
850 fr. toegestaan worden aan den
pachter Leroy, gebruiker van dien
grond.
M. D'Huvettere vraagt waar het geld
zal gepomen worden om dien onkost te
dekken.
M. Colaert. Dat geld zal genomen
worden op de fondsen Godtschalck.
Het gesticht opgericht te Locre is een
gesticht dat in tweede orde moest op
gericht worden Het is het eenige ant
woord dat ik aan M. D'Huvettere te
geven heb.
De Raad brengt een gunstig advies
uit. De heeren Fraeys en D'Huvettere
onthouden zich
4. Burgerlijke Godshuizen over
dracht van credieten
üp de uitleggingen van M. Colaert
brengt de Raad een gunstig advies uit
over de verschillige overdrachten van
credieten op de begrooting der Bur
gerlijke Godshuizen.
M. D'Huvettere onthoudt zich omdat
hij geene kennis gehad heeft van het
verslag. Er is niemand, zegt het acht
baar lid, die zich kan rekening geven
waarvan er kwestie is. (1)
5. Stadseigendommen Vraag om
vergunning van een doorgangsrecht.
De heer Voorzitterde stukken in zijn
huis gelaten hebbende, ziet zich ver
plicht de bespreking uil te stellen tot
eene naaste vergadering.
6 Stadsfinanciën leening van
850,Oüü franken.
De heer Voorzitter. De voorgaanden
dezer zaak zijn gekend. Men heeft be
raadslaagd over de noodzakelijkheid
eeue leening van 850,000 fr. aan te
gaan. Eéne commissie is benoemd ge
weest om de zaak onder al hare ge
daanten te onderzoeken en er is beslist
geweest de leening aan te gaan met
het bestuur der Godshuizen.
M. Colaert geeft lezing van bet ont
werp vau overeenkomst. De leeüing
zal van 850,000 fr. zijn, aflosbaar in
66 jaren aan den taks van 100 voor
100. De intrest zal van fr. 3-25 zijn. Er:
zullen 850 obligatiëu zijn van 1000 fr.
en de intresten zullen twee maal 's
jaars betaalbaar zijn. Volgens de over
eenkomst is het College bemachtigd
de leening vóór den tijd weder te ge
ven, te rekenen van het tiende jaar
volgende op het in omloop brengen.
Indien de stad vóór de tien jaren eene
nieuwe leening aangiug, de voorkeur
zou gegeven worden aan de Godshui
zen. Er is vastgesteld dat indien het
Weldadigheidsbestuur het noodig oor
deelt, het de goederen der stud- zal
mogen te pande zetten.
M. Fraeys zou in de overeenkomst
willen zien lasschen dat de titels van
1000 fr. verdeeld zijn in kleinere dee-
len den dag dat de Hospicen het go-
schikt zullen oordeelen ze onder het
publiek in omloop te brengen.
Het College zal twee exemplaren
dezer overeenkomst aan elk lid doen
uitdeelen opdat het deze overeenkomst
kunne onderzoeken met zorg en eene
afdoende beslissing zal genomen wor
den in eene naaste zitting.
Dö openbare zitting wordt ten 6 ure
geheven.
Een goed liberaal abon
neert zich aan DE WEER
GALM.
(1) Verwacht u. M. D'Huvettere dat uw voor
stel naar het jaar blok zal verzonden worden,
gelijk zoovele andere die een zeker nut hadden.
De Vader der .stad is geen voorstander uwer
vraag
Dat de achtbare lieer D'Huvettere geduld
hebbe en wachte, 't is het beste dat hij doen
kan. (N. d. R
Wij lezen in het a Vaderland
Alle man kent Brugge, da stille
doodsche stad, waar de middeleeuwen
nog herleven, waar de hedendaagsche
plaag, de nijverheid die nachtmerrie
der klerikalen, nog niet binnengedron
gen is.
In plaats van fabrieken, stijgen er de
kloosters uit den grond, gelijk padde
stoelen.
En hoe stelt daar het armbestuur
Brugge telt 55,000 inwonersrond de
tien duizend zijn door die onder
steund Een man op vijf komt er
aan de nooddeur kloppen van de stad
Nevens Brugge, de grootsche wereld
stad van vroeger, vindt men Yper.
Daarook, heerschte rijkdom en weel
de in vroegere jaren. De nijverheid
was er zoo uitgebreid, dat in 't jaar
1310, er 92,500 stukken laken gemaakt
werden.
Deze welvaart verdween langzamer
hand nij verheid en handel verkwenen,
't. luilekkerland der Papen verscheen
zooals te Brugge rezen de kloosters op.
Van de vroegere dichte bevolking,
telt Yper thans maar 17,000 zielen meer
vier duizend zijn er ondersteund
door het armbestuur, 't zij 1 man op 4
Nog b9ter dan Brugge.
Stichtend niet waar
En nu Gent.
Zoo wij Brugge kenDen met hare
doode straten, verouderde huizen, in
gesluimerde vaarten, verlaten kaaien,
nog beter kennen wij Gent, het woe
lige Gent met hare breéde straten hare
ii verige inwoners, hare krioelende dok
ken, hare uitgebreide fabrieken.
Alles getuigt er, spreekt er van leven
en weelde
De nijverheid heefter de bovenhand.
Het welzijn is algemeen.
Op 100 inwoners onderhoudt
het armbestuur er vier
Vergelijkt dit met Brugge, waar dit
cijfer stijgt tot 20 t. h. en Yper tot 25
t. h Zij'zes maai meer
Schoone reputatie niet waar, die wij
in den vreemde bezitten
Armoede en klerikalen zijn zuster
en broer 1
Dat het licht weze sprak de Heer,
en het licht was. Aldus verhalen de ge
loofsverkondigers de wording van het
licht.
Dat het licht weze Ja, dat hét licht
strale door ganscb ons Arm Vlaande
ren, tot in de verborgenste hoekjes der
gemeenten en dorpen. Dat het licht
neerdale in de verachterste breinen
onzer buitenlieden, dat het helder
schijne voor hen, die niet ziende blind
niet hoorende doof willen blijven 1
Ziedaar wat wij liberale propagan
disten van het platteland, moeten be
trachten en aanhoudend voor oogen
moeten houden.
Het eerste middel ter bereiking van
ons doelwit is de pers. Het weekblad
is de toorts, het vlugschrift is de straal
die als de schicht des bliksems de duis
ternis doorklieft.
Onze tegenstrevers zijn machtig zij
hebben voor hen de priesters/het geld,
den invloed, den dwang en de brood-
rooverij. Talrijk waren de dorpen,
waar zij schier met onbeperkt gezag
