Het Gestolen Kind,
Stadsnieuws.
Kamernieuws.
Mengelwerk. 9)
StadsgTonden
en Kapitalen.
Disch en scholen.
den scepter zwaaiden dit getal is ten
gevolge der laatste gemeentekiezingeu
gelukkiglijk wat geminderd.
De brave lieden onzer buitenge
meenten, kenden deliberate partij niet
aüders dan door de leugens en de las
teringen onzer tegenstrevers als zn
van liberalen hoorden spreken dachten
zij aanstonds op iets duivelsch, iets
monsterachtigs. Dagelijks werden zij
in die gedachten gesterkt door den
dorpsherder, die hen van op den stoel
der waarheid met allerlei dwaze
verzinselen en ongerijmdheden de
hersenen vult.
Zoo werden haat en afkeer jegens
eerlijke en deftige meuschen in de har
ten der buitenlieden gekweekt, zoo
worden gansche geslachten in dweep
zucht en onverdraagzaamheid opge
voed. Hebben wij er in de vroegere
kiesperioden niet meer dan eens het be
wijs van gevonden, door dorpelingen
op weerlooze liberale propagandisten
gepleegd
Tegenover zulke stelselmatige geest
verstomping bleven de vrijzinnigen to
taal onmachtig, ware het niet, dat zij
een vredelievend wapen ter hand heb
ben om trots tegenkanting en vervol
ging hunne leerstelsels tot in de ge-
duchtste vestingen van het klerika
lisme te doen doordringen.
Dit wapen is de pers. Daar ligt het
middel om de domperspartij te bekam
pen, te ontmaskeren en te overwinnen.
Door het dagblad moeten wij voortgaan
met licht te brengen, waar het duister
is, moeten wij waarheid strooien, waar
logen heerscht. moeten wij hoop doen
stralen, waar verdrukking den toon
voert.
Licht werpen, licht doen schijnen
ziedaar, liberale strijders van den bui
ten, onze taak.
Vergeet, niet, dat de strijd over eeni-
ge weken hard was en nog hard zal
wezen in de toekomst. Want vergeet
ook niet dat de paitij der duisternis
immer vaardig staat om de versprei
ding van het licht te verijdelen en dat
zij alle klaarte welke wij in deze laat
ste tijden doen flikkeren hebben, zal
zoeken te dooven.
Dus niet gedraald. Verspreiden wij
het licht met nog kwistiger handen,
verspreiden wij de liberale dag- en
weekbladen en eens die taak verricht,
laat dan de klerikalen maar tieren
t Schuwt het licht, dat u begoochelt
en u ten eeuwigen verderve voert s>
Dat alles kan hun arm zieltje niet
meer baten. Schijnen zal het licht,
groot schitterend, onverdoofbaar als de
glanzende zonne aan het firmament
Het nieuw kamerlid voor Brugge. M.
Thooris, deed Dinsdag 12 Nov. zijne
intrede, in de Kamer.
Ta/ereelen uil het
Rotterdamsehe Volksleven.
III.
De Kermis-Zaterda^nacht.
De keur van Rotterdams burgerij na
eenigen tijd aan de pret te hebben,
spoedt zich opnieuw naar, «den Doel
wordt daar weder vergast op muziek en al
lerlei andere vermaken, en verlaat in de
grootste ongewondenheid het groene loof,
de ruime zalen, om zich nogmaals onder de
massa's te werpen en met haar zich te ver
lustigen, tot de dag aanbreekt. Nu heeft de
beweging haar grootste punt bereikt, dat
zich handhaaft, tot het morgenrood de moe-
gedanste kermisgasten huiswaarts drijft
van nu af siddert de grond onder de voeten
der duizenden, en beven de huizen op hunne
grondvesten van nu af zijn de brandpun
ten der kermis tot stikkens toe ongevuld, en
heeft zich de chaos van liederen, kreten,
gezangen opgelost in den éénen schreeuw,
die uit de straten opgaat, hoven de stad
zweeft en aan den verren omtrek mededeelt,
dat men te Rotterdam den kermis Zaterdag
nacht doorbrengt, den kreet hossen
hossen hossen
Ouder de groepen, welke een uur na
middernacht den Doel verlieten, behoorden
ook Karei met de familie Schuurman-; ver
rukt door 't prachtige schouwspel, dat zij
hadden bijgewoond, waren vooral de jonge
lieden onuitputtelijk in lofreden op het
schitterend vuurwerk, dat de plaats van den
M. Thooris is een der sympathiek-te
personaliteiten van het liberale Vlaam-
sche land. Omstreeks 50 jaar oud, zeer
groot van gestalte, met kalmen bbk,
schijnt hij een stalen wil te b-zitten te
oordeeien naar de uitdrukking des ge-
lats.
Getreden uit de Hoogescbool van
Geut, waar hij in 1883 zijn diploma
van doctor in de rechten verwierf,
aarzelde hij geen oogenblik zich bij de
liberale rangen aan te sluiten, clan
wanneer zoovelen het zeil naar den
wind hingen eD de meesters van den
dag naar de oogen blikt' n.
Gedurende twintig jaren voerde hij
onverpoosd den strijd voor de goede
zaak in West-Vlaanderen, rnet voor de
eer of de profijten, maar om de grond
beginselen. De Liberale Associatie van
Brugge telt hem gedurende reed-
zeventien jaar aau haar hoofd als secre
taris en zoo de partij te Brugge nog zoo
spriuglevend is, mag het wei aan hem
worden geweten.
Was hij steeds de eerste aan den ar
beid, nooit streefde hij naar lauweren
en 't is bijna zijns ondanks, dat de ge
beurtenissen hem in de Kamer hebben
gebracht.
Hij zal er, onget wijfeld, goed wetk
verrichten en er zijn man weten to
staan.
De Kamer der Volksvertegenwoordi
gers telt 166 leden, verdeeld als vo'gt
89 katholieken, 46 liberalen, 30 socia
listen en 1 daensist.
De katholieke meerderheid bedraagt
erdusBlechts 12 stemmen
De Senaat bestaat uit 83 leden, door
het kiezerskorps gekoz-n, en 27, geko
zen door de provinciale raden. De ze
tels zijn verdeeld als vogt
62 katholieken, 34 liberalen, 3 pro
gressisten en 11 socialisten.
Klerikale meerderheid 14 stemmen.
De Kongokwestie.
Het is zeker (lat het wetsontwerp
maar zal neergelegd worden toekomen
de week. Voor be'geen de Commissie
der XVII betreft zij heeft nog hare
bezigheden niet voleind.
De aklen van den burgerstand.
M. Mabille komt een voorstel
neer te leggen, het recht eischende dat
voor de vrouwen, om te mogen getui
gen in al de akten van den burger
stand.
De verdediging der kindsheid.
Voor hetgeen do wet betreft over de
verdediging der kindsheid waarmede
eene sectie in bezit is, is nog niet- be
sloten. De kwestie zal door en door
onderzocht worden.
Ondervraging
M. Mecbelynokzal ondervrageu over
het schoolschip. iudien de kweotie die
gesteld is geen bevredigend antwoord
geeft.
Doel eenigee tijd een tooverachtigen gloed
en luister had bijgezet. Met hijzonder wel
gevallen spraken zij over het Bengaalseh
vuur, dat nu eens den omtrek rood, dan
weder blauw gekleurd, soms ook den nacht
in den hnldersten dag veranderd had. Onder
deze en dergelijke gesprekken had men het
Haagsche Veer verlaten en was in de Wa
genstraat gekomen waar de volksmassa's al
dikker en dikker werden. Om niet van
elkander gescheiden te worden, gingen
Karei en Amelie vooruit op hen volgden
Schuurman en zijne echtgenoote, terwijl de
kleine trein gesloten werd door Frederik
Schuurman, die aan iederen arm eene zuster
had Daar het doel rechtstreeks naar huis
voerde, waar men nog eenigen tijd in gulle
vroolijkheid hoopte door te brengen, was
men voornemens gew eest den weg over de
Kaambrug te nemen, doch het dringend
verzoek der meisjes, dat door Karei onder
steund werd. had ten gevolge dat men een
kleinen omweg maakte, om zich te verlusti
gen in het buitengewone schouwspel van
een hossende menigte.
De drie paren haddén werk genoeg om
bij elkander te blijven van alle kanten
drongen lange rijen tegen elkander in als
winden, de uit verschillende hoeken naar
één punt stroomen, wierpen zich door en in
elkander, voegden zich te zamen tot eene
massa, en deze bleef eenigeoogeriblikken op
de plaats, danste en hoste ongeveer als een
troep wilden van een der Australische
eilanden, onder den duizendmaal herhaalden
schreeuw, waaropzij zich weder verdee'de
in de rijen, die haar hadden gevormd en nu
elk haars weegs gingen. Dikwerf geheel
onwillekeurig vereenigden zich op die wijze
scharen van inenschen, die elkander nooit
hadden gezien, óm eenige oogenblikken den
doortocht geheel te versperren soms echter
De socialistische linkerzijde.
De socialistische linkerzijde, Vrijdag
laatst, vergaderd is gesteld bet wets
voorstel aangaande het herstellen van
het kr.iis op de lijkwagens, te stem
men, op de voorwaarde dat de vrijden
kers het zinnebeeld mogen gebruiken
die hunne denking uitdrukt.
.VI. Van iervelde zal een voorstel ne-
derleggen betrekkelijk het algemeen
stemrecht voor de provincie en de ge
meonte.
Voor wat het kartel betreft, zonder
eert zeker besluit te nemen, denkt de
vergadering dat het kartel moet ver
wezenlijkt worden voor de aanstaande
wetgevende kif zingen.
Omdat wij gezegd hebben dat de
gronden bij de Statie mochten ver
kocht worden, zou het Nieuwsblad
aan zijne lezers willen doen gelooven
dat wij thans onze tot hiertoe gedane
beknibbelingen intrekken.
Hoegenaamd niet. Wij hebben
niets herroepen noch te herroepen.
Integendeel, wij houden staande
wat wij vroeger over de zaak gezegd
hebben.
Onze kritiek droeg enkel op het
onwettelijk gebruiken van aanzien
lijke kapitalen van die gronden
voortkomende.
Het Nieuwsblad bekent dat de stad
nooit gevraagd heeft om de verkoop
prijzen er van te mogen verteeren,
en in zijne wijsheid, beweert onze
tegenstrever dat zij het niet moest
vragen omdat de wet het niet oplegt.
M. Surmont was van een geheel
ander gedacht.
In zijn verslag over het onderzoek
der rekening en begrooting van het
liberaal beheer, drukte hij zich aldus
uit
Alle kapitale waarde moet als
dusdanig gebruikt worden. Dit
vereischte de wet, zoo niet zouden
de gemeenten volstrekt meester
wezen hun hebbenschap te ver-
kwisten.
Anders doende vervolgde hij,
zij overtreden de wet die niet toe-
laat dat de kapitalen ontvreemd
worden van hunne natuurlijke be-
stemming, ten ware dat zij door
eene bijzondere en uitdrukkelijke
beraadslaging, de bemachtiging
gevraagd en bekomen hadden om
was een onbeduidend toeval, een koopman
in rate's, een appelvrouw, een afzichtelijke
Jodin het middenpunt, waarom zich een
honderdtal schreeuwers en dansers versa-
melde.
Na langen tijd voortgeduwd, gedrongen,
gestooten te zijn, bereikte eindelijk de fa
milie Schuurman de Hoogstraat, waar zij
een weinig kon 'ademhalen wel waren
tnk hier de drukte en 't gewoel bijzonder
groot, doch de vele straten, die op de Hoog
straat uitkomen, ofschoon nieuwe massa's
aanvoerende, namen ook dikwerf bonte
groepen op, zoodat er nu en dan opene
plaatsen ontstonden. De meeste winkels
waren gesloten nog hier en daar specu
leerde een enkele op den kooplust der menig
te, doch zonder veel gevolg, want men dacht
hoofdzakelijk aan hossen en drong alle an
dere overwegingen op den achtergrond. Het
licht, dat uit die enkele winkels naar buiten
drong, gevoegd bij den ble ken glans der
straatlantaarns, hulde de menigte in een
half duister en gaf den door genever en
brandewijn verhitte aangezichten een zieke
lijke bleekheid, die eensklaps in Sea vuur
rood overging, zoodra zij in de onmiddel
lijke nabijheid der straatlantaarns kwamen.
Karei rukte moedig voorwaarts, allen te
genstand zoekende te ontduiken of dien
moedig tegemoet gaande, om hem te verbre
ken. Amelie hield zijn arm vast omklemd,
om niet io het gedrang verloren te gaan of
medegesleept te worden door de massa's,
die haar eerst na eenige oogenblikken en op
grooten afstand zouden loslaten. Op eens
stonden beiden stil ais door den donder ge
troffen een groep, ongeveer uit een tien
tal mannen en vrouwen uit d -n lageren
stand bestaande, rukte aan en bood plotse
ling een tooneel van onbeschrijfelijke treu-
r gheid. Een man, die reeds bejaard scheen,
aan het kapitaal eene andere be-
stemming te geven.
Aangaande den verkoop van eeni
ge perceelkens grond door het libe
raal beheer in 1889 gedaan, voor de
som van 3488 fr., zegde hij dat het
gebruik van dit kapitaal niet toe-
gestaan was geweest en had moe-
ten op rente geplaatst worden.
En betrekkelijk het voorstel van
op de begrooting voor 1891, een
krediet van 15,000 fr. in te schrijven
voor verkoop van gronden bij de
statie, verklaarde hij, dat, volgens
de wet, deze som moest geplaatst
worden als kapitaal, tenzij de
vraag te doen om dit anderzins te
mogen gebruiken. Wanneer een
bestuur een deel van zijn kapitaal
vervreemd, het moet daartoe be-
machtigd worden.
Onder de stadseigendommen
voegde M. Surmont erbij, is een
deel dat zou mogen verkocht wor-
den dit ware een middel om zich
geld, te verschaffen, maar ten zelf-
den tijde vergeten wij niet dat wij
alzoo onze gewone inkomsten ver-
minderen.
Dit is duidelijk, denken wij.
Wanneer M. Surmont zijn verslag
in 1891, in den Gemeenteraad voor
droeg, kende hij zekerlijk, zoo wel
als het Niéuivsbtacl^eszeXt'è meesters,
de gemeentewet en de veranderingen
er aan toegebracht door de wet van
30 September 1887.
Zal het Nieuwsblad nu de bestuur
lijke kennissen van den overleden
Burgemeester betwisten, wiens be
kwaamheden het altijd zoo hoog
heeft geprezen
Of wel zijn 's lands wetten thans
maar toepasselijk meer aan de libe
rale gemeentebesturen en niet aan de
katholieke die dezelve mogen ver
draaien, uitleggen en overtreden
volgens de omstandigheden en hunne
politieke belangen het vereischen
Men zou het waarachtig moeten
gelooven wanneer wij ons klerikaal
en partijdig Staatsbeheer alles, hoe
onregelmatig en onwettelijk ook,
ziet toelaten wat zijne partijgangers
kan bevoordeeligen.
Onder dezen titel kraamt het
Nieuwsblad eene reeks onwaarheden
uit, en, volgens zijne oneerlijke ge
woonte, beschuldigt valschelijk de
liberalen van kwade inzichten te heb
ben nopens de priester- en klooster
scholen, terwijl de zoogenaamde
katholieken, geholpen door de stad
begon op eens te waggelen als een eik,
waarvan de bijl haar laatste slagen toe
brengt, verbleekte en zonk in de armen
eener vrouw, die hij aan zijne zijde had,
terwijl een lange bloedstroom hom uit den
mond sprong. De lieden van het gezelschap,
waartoe hij behoorde, grepen hem haastig
vast en trokken hem naar de huizen, waar
zij hem op een stoep nederzetten. De menig
te stroomde van alle zijden toe en sloot na
weinige oogenblikken de geheele groep in
een betrekkelijk kleine ruimte in. Karei
werd met zijn geze'sohap voortgedrongen
en bevond zich welhaast nabij den zieke er»
zoodanig, dat hij zich wenden noch keereti
kon. Aanstonds vormde zich onder de om
standers een tal van de verschillendste mee
ningen omtrent den aard der ziekte, die den
oogenschijnlijk krachtvollen man zoo plot
seling in een toestand van machteloosheid
had gebracht. Eene beroerte, n riep da
een, a eene bloedspuwing, de andere,
hij is slechts in be/.wijming geval'en,
meende een derde. Hoe verder de faam het
gebeurde verspreidde, des te meer ging da
waarheid over in verdichting. Spraken de
meest nabij zij nden van een bewusteloos
heid, de volgenden schreven die aan dron
kenschap toe. Hij heeft te veel roode je
never gedronken, riepen sommigen
kom, kom, t hernam eene groenvrouw,
die men onder haar m its met zwierige lin
ten moeilijk als zoodanig zou herkend
hebben, het. is kermis, waarom zou
de man geen aalbessenjenever mogen drin
ken ij en een zeer gemengd koor schreeuw
de leve de kermis leve de roode aal
bessen s halen we een kruiwagen, 6ti
rijden we met den man naar zijn huis
vooruit, hossen, hossen t maar voor zoo
min als achteruit was mogelijk. Een weinig
verder heette de man een zakkenrolier, dio
