Stadsnieuws.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 7n Mei 1908.
5 centiemen.
Vierde jaar. l\r 26.
Akelige Toestand
Herbergiers
j\aar het bankroet
Eere-nola rissen.
Een nieuw Stortbad.
Eendracht maakt Macht. Verschijnende des /donderdags. Vires accpiirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voorden buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voorstad: Een jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den .Uilgever, bixtmidestraat, nr 53, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Heehterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijosdag middag vrij en onderieekend toe te zenden.
De Belgische Staatsrenten veroordeeld
Bet Belgische krediet ten gronde gebracht
door de klerikale Regeering
Waar blijven de klerikalen nu met
hunne ophemeling van het zoo vernuf
tig en wij8 beheer aer katholieke re
geering Waar zijn zij nu met dat al
gemeen onbeperkt vertrouwen dat zco
gezegd heel de wereld door ten opzich
te van België's financieel beheer be
toond werd Waar blijft nu dat onbe
grensd vertrouwen in België's krediet
De hooge koers der Belgische staats
renten was in de bescheiden meening
der klerikale tripoteurs het bewijs van
de hooge achting betoond voor het
spaarzaam en verstandig geldelijk be
heer der Belgische regeering en het
was ook in hun gedacht, het bewijs
van den welstand van ons land, want,
zegden zij, er bestaat altijd eene
zekere verhouding, een nauw ver-
band tusschen den welstand en de
financieele welvaart van een land en
de hoogte van den koers gehouden
door de staatsrenten van dat zelfde
land. b
Onze staatsrenten stonden zooveel
hooger dan de renten van menig ander
land, en daaruit werd natuurlijk dan
ook afgeleid door onze klerikaleschrij-
velaars dat vele landen onder geldelijk
oogpunt niet zoo bloeiend waren als
Belgie, en dit dank aan den slimmen
overleg en aanleg van onze knstene
Joden Regeerders.
Thans heeft echter iedereen het dui
delijk bewijs dat die bloeiende toe
stand enkel maar eene begoocheling
was, en dat de klerikalen hun door en
door slecht beheer aan het bloote oog
gedurende lange jaren hebben weten
te onttrekken door alle soorten van
knoeierijen. In werkelijkheid was onze
schatkist in handen van godvruchtige
financieele frutzelaars en werd onp
land nooit slechter beheerd dan onder
het klerikaal bestuur.
Voortgaande op hun hooger aange
haald princiep dat de kwoteering
eener staatsrent de uiting is der fi-
nancieele waardeering van een lauds,
hebben wij wel het recht er zoo over
te denken. Want ziet tot welken be-
spottelijken lagen koers onze staats
renten der drij reeksen, gedaald
zijn. Op minder dan een jaar verliezen
zij acht punten.
De toestand moet er werkelijk ake
lig uitzien om tot zulke gevoelige da
ling aauleiding te geven, als wij na
gaan dat zelfs in de dagpn toen Rus
land te vuur en te zwaard stond en dat
alle dagen er de Republiek kon uitge
roepen worden zijue staatsrente-n nog
zulke daling niet kenden als nu onze
staatsrenten.
De klerikalen worden gewaar dat zij
in 't nauw zitten en bewust als zij
zijn der groote verantwoordelijkheid
die zij opioopen willen zij doen geloo-
ven dat de ooi zaak dier groote daling
toe te schrijven is aan de algemeene
Grids lie ingevallen is, en waaronder
de staatsrenten vau alle landen ge
drukt gaan
Maar neen, jongens, dat pakt niet
Gij zijt er nevens, klerikale onge
luksvogels, want hoe legt gij dan uit
dat sinds die crisis iet wat verzachtte,
de staatsrenten van andere landen zoo
niet naar omhoog sloegen dan toch ten
minsten hunuen koers behielden ter
wijl onze belgische renten maar immer
bleven zakken
Er is maar eene gekende oorzaak,
klerikale regeerders, van den neteli-
gen financieelen toestand van België,
ea die is uw geknoei met 's lands geld,
die is uwe slechte beheering der Bel
gische schatkist, en die is ook nog
uwe geldverspillingen.
Klerikale regeerders, gij en uwe
voorgangers blijft verantwoordelijk
voor het financieel verval van België
en aan u vraagt het verontweeidigd
Belgische volk rekenschap over de
verbeuring van België's krediet, over
de Bankroet waarheen gij ons ééns
zoo weelderig landeken hebt geleid en
waarvan het niet meer of zeer lang
zaam en moeilijk zal opstaan In deze
moeilijke omstandigheden schreef uwe
plicht u voor, Heereu klerikalen, van
alle middelen aan te wendeu om den
toestand toch eenigzins te verhelpen
door bij voorbeeld bijzondere kredie
ten te stemmen bestemd om onze ren
ten in te koopen. Op die wijze zou het
vertrouwen stilaan hebben kunnen
terugkomen, onze beproefde renten
zouden stilaan wat stijging verkregen,
en het krediet van 't Land zou er weer
wat bijgewonnen hebben.
De Staatschuld van België vermeer
dert onder het klerikaal gouverne
ment gemiddeld met honderd miljoen
frank 's jaars. 't Is te zeggen dat er
krot is in de kas.
De kroteniers die ons land regee-
ren, moeten dus naar middelen uit
zien om, zooniet onmiddelijk, dan
toch binnen een kort tijdverloop de
kas te vullen en het bankroet te ver
mijden.
Wie zal de scherven betalen
Wie Wel wie anders dan de her
bergiers
Het spreekwoord zegt immers de
herbergier zal 't al betalen.
Sedert de klerikalen aan 't roer zijn,
hebben de neringdoeners hunne las
ten schrikkelijk zien vermeerderen,
de gewone belastingen, de patenten...
alles is vermeerderd, alle jaren is er
opslag.
Maar geene enkele neringdoener
werd zoo hard genepen als de her
bergier, die in evenredigheid van
zijne winst, vijfmaal (sommigen zelfs
tot tienmaal) meer lasten te betalen
heeft in België dan andere neringdoe
ners en die thans weer bedreigd wordt
in zijn broodgewin met eene wet die
er velen ten onder zal brengen.
O Weest gerust, herbergiers, ge
moet betalen aan den Slaat, aan de
Provincie, taksen, patenten, rechten,
opcentiemen, een heele boel lot na
de kiczingen van Mei, eer zal men u
niet verder plagen, doch zijn eenmaal
de klerikalen weer gewonnen, dan
zult ge weten aan wal prijs
Als we rekenen dat op 1,000 her
bergen er 86's jaars verdwijnen en
door andere vervangen worden, mag
men gerust aannemen dat in een
tijdverloop van 10 jaren, 80 ten hon
derd ten minste der herbergen de
openingstaks van 300 tot 1,000 frank
zullen betaald hebben, en evenveel
herbergiers het vergunningsrecht
Zelfs de herbergiers die plechtig
beloven en teekenen dat ze niets dan
bier zullen tappen, zullen gedurende
drie jaar het groot vergunningsrecht
moeten betalen, en de som die ze
alzoo gestort hebben zal tol waarborg
dienen, voor 't geval ze geknipt zou
den worden voor 'l verkoopen van
een borreltje genever.
Van bankroet spreken zie,
Volgens
geven dan onze inkomsten
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Waar gaat een werkman of kleine
u> 'ingdoener, die door het openen
eener herberg zijn gering inkomen
een beetje wil vermeerderen, al dat
geld halen Wie zal hem die aan
zienlijke sommen borgen Is hel
weeral de kleine man niet die het
ergst zal getroffen worden Zal hem
den weg tot wat meerder welstand
niet afgesneden zijn omdat hij werk
man is of' kleine burger
Zoo zijn de klerikalen Voor den
eenen alles en nog meer, voor den
anderen niets 1
Zijt ge rijk, zijt ge machtig O, dan
krijgt ge een dubbele stem, ge krijgt
zelfs drie en vier stemmen, bijzon
derlijk als men denkt dat ge voor de
dompers kiest.
Maar zijl ge arm, zijt ge nederig,
dan hebt ge eén stemmeken, en dat
wordt u dan nog betwist en ontstolen
als ge ter stembus wilt gaan als een
vrij man, als een onafhankelijke Belg
die zijn burgerplicht in geweten wil
vervullen.
Maar vergeet men u voor het stem
recht, de klerikalen denken dubbel
aan u, voor de lasten uwe zonen
moeten soldaat worden, voor uwen
hond moet ge betalen, voor het licht
dat door uw venster schijnt, voor den
boterham dien gij eet, voor hel glas
bier dat gij verkoopt.
t' Is al betalen wal de klok slaat on
der het klerikaal beheer
dat
gaat de spuitgaten uit. Volgens mi
nister Liebaert hebben wij op twaalf
jaar tijds 1,500 miljoenen meer uitge-
bedragen
(een nijveraar die zulks zou doen,
zou onmiddelijk in failliet verklaard
worden) de staatsschuld is op schrik
barende wijze gestegen de kas is
ledig Liebaert dringt ten zeersten
op vermindering der uitgaven loons
verbetering der arme slaven van den
ijzerenweg kan niet bekomen wor
den Nilcheoo roept de minister uit,
ik heb geen geld. Maar toelagen aan
vreemde paters en nonnen, daarvoor
zijn er wel centen
In afwachting daalt de staatsrente
maar altijd voort.
Waar zijn nu die kleppers, die in
1884 aan 't roer kwamen onder den
kreet Weg met de belastingen
Hebben zij die afgeschaft Oneen 1
maar er voor miljoenen en miljoen
bijgevoegd Zij. die ons tot bij dezen
afgrond gebracht hebben, lachen met
onszij zitten in vette kaasjes, die hen
van 200,000 tol 300.000 franks jaar
lijks opbrengen.
Wieieidlhet land naar het bankroet?
Ik geloot wel de klerikalen daarom,
weg met klerikale volksbedriegers en
leven de liberalen
Hst Staatsblad van Donderdag
kondigt een koninklijk besluit af van
27 April, bepalende dat alle ontslag-
gevend notaris, die zijn ambt verdien
stelijk vervuld heeft, mag gerechtigd
worden om den titel van eore notaris
te voeren en. met raadplegende stem,
de algemeene vergaderingen van de
kamer der notarissen bij te wonen.
Wij hebben het Laatste Woord
(Le der nier motonder de oogen, dat
door de katholieke bewarende Asso
ciatie van Yper aan de kiezers ge
richt werd vóór de wetgevende kie
zingen van 27 Mei 1906. Dit docu
ment draagt de volgende handtee-
kens M. Ern. Fraeys, voorzitter
M. Struye, geheimschrijver. Het
geldt hier dus wel een officieel do
cument der Ypersche klerikale partij.
Na eene voorstelling van het pro
gramma luidt het schrift in 't lange
en in 't breede
Openbare werken.
Voltooiing der vaart van de Leie
naar d'Yperlée, beslotenop aanvraag
der heeren Colaert en Van Merris.
Eerste crediet voor het loopende
jaar 400,000 fr.
Bruggetje te Wervick besloten.
Wij hebben gezien door een ant
woord laatst aan M. Nolf gedaan,
wat er van het fameus crediet van
400,000 fr. geworden is.
Het crediet dat zelfs niet ontgin
nen is geweest, is van de begrooting
verdwenen.
De Regeering vraagt heden maar
een crediet meer van 50,000 fr. en
de kwestie der voltooiing van de
vaart is uitgesteld sine die men weet
niet tot wanneer.
Ziehier inderdaad de vraag die
gesteld is geweest door M. Nolf in
de zitting van 24 Maart 1908
VRAAG.
Een crediet van 400,000 fr. werd op de
begrooting van het jaar 1906 ingeschreven
voor de voltooiing der vaart van de Lei
naar de Yperlée, en den 30 April 1907,
liet de heer Minister der openbare werken
weten, (in eenen brief, aan de katholieke
volksvertegenwoordigers, die ruchtbaar ge
maakt werdj, dat hij den dienst van Brug
gen en Wegen van West-Vlaanderen gelast
had hem bij hoogdringendheid voorstellen
te onderwerpen met het oog op de uitvoe
ring ten titel van proefneming van eene
snede der vaart in de groote gracht.
Zou de achtbare minister ons niet wil
len laten weten
A. Welke onder de voorstellen die on
derworpen zijn geweest deze is die aange
nomen is geweest
B. Welke de gewichtigheid is der voor
ziene werken
C. Wanneer het departement denkt de
uitvoering te beginnen
En ziehier van den anderen kant
het antwoord dat er aan gegeven is
geweest en dat wij overdrukken
men zou het niet genoeg kunnen
ruchtbaar maken
ANTWOORD.
Er is erkend geweest dat, zelfs in het
geval dat zij zouden voldoening gegeven
hebben, de beproeving van verdediging in
zand, waarvoor mij voorstellen gedaan zijn
geweest, geen zeker besluit konden geven
tot het oplossen van de zeer netelige zaak
van de voltooiing der vaart der Leie naar de
Yperlée, in behoorlijke hoedanigheden van
standvastigheid.
Vervolgens, vond ik het onnoodig tot
gezegde beproevingen over te gaan, en
voor de voltooiing der vaart heb ik de spoe
dige studie voorgeschreven, van eene radi
cale oplossing die alle vrees van nieuwe
zakkingen zou vermijden.
DE WEERGALM
•K W
