Stadsnieuws.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 2n Juli 1908.
Vierde jaar. i\r 54.
Staalkundig Overzicht.
PERZIE.
De redding moet uit
Vlaanderen komen.
Aau den boord
van haar graf.
KAMER.
Onze voorlanden.
Eendracht maakt Macht. Vet'SC hij Mende des iËondet'duffS. Vires acquirit eundo.
Men schrijft in bij den Uitgever, bixinudestraat, nr 53, te Yper. l)e aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de NotariaIe en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voorstad: Een jaar, Fr3-50
Men handelt bij overeenkomst.
Staatsaanslag te Teheran.
De beschieting der stad het Parlement
vernield. - Dooden en gehwetsten.
Onthoofdingen.
Dinsdag morgend werden het parle
mentsgebouw en de naburige moskee,
te Teheran, afgesloten door een deta
chement kozakken en door andere sol
daten. Het parlement kreeg bevel de
personen uit te leveren, die op last van
den shah moesten aangehouden wor
den. Het parlement weigerde, en de
leden van eene revolutionnaire ver
eeniging begonnen op de kozakken te
schieten en doodden er verscheidene.
Ten 9 ure kwam er uit het kamp, bui
ten de stad, versterking aan met ka
nonnen. Er werd tot 10 ure onophou
delijk geschoten
Het was Dinsdag morgend dat de
troepen van den shah het Parlement
omsingelden en de afgevaardigden aan
maanden oui uiteen te gaan. D?ze
antwoordden met revolverschoten en
eenige kozakken werden gedood. Het
paleis van het Parlement werd dan ge
bombardeerd. Er werd van uit hét pa
leis en de naburige moskee op de troe
pen geschoten. Deze plunderden dan
de politieke clubs. Het bombardement
duurde van 11 tot 3 ure. Het paleis en
de moskee zijn gansch vernield. De
troepen hebben gevoelige verliezen
ondergaan.
Alle gekende nationalisten, Parle
mentsleden en priesters iubegrepen,
zijn aangehouden.
Men seint later uit Teheran dat 18
leden'der hervormingspartij zijn te
rechtgesteld en dat bij de slachting in
de straten 600 personen door de troe
pen werden vermoord en dat zelfs
vrouwen, kinderen en grijsaards niet
werden gespaard.
De stad is in de handen van kolonel
de Liakhoü, bevelhebber over de bri
gade kozakken Het platschieten der
moskeo heeft het.volk ter neer gesla
gen. De vreemdelingen loopen geen
gevaar.
Het wordt bevestigd dat het de po
litieke clubs of Andjoemans waren, die
Dinsdag het vuur openden op de re
geeringstioepen, maar deze schoten
terug en het geweervuur duurde langs
twee kanten voort, tot de aankomst
van troepenvei otei kingen
De nationalisten openden het vuur
van op de daken en kregen enkele doo
den. Zij wiei pen met bommen naar de
Perzische kozakken, waarvan er 18
officieren en 18 man werden gedood en
3 hoogere officieren en 21 man werd' n
g- wond
De Virlu'zen van het voetvolk zijn
onbekend.
Na den slag plunderden de soldaten
de huizen en beroofden de voorbijgan
gers van al wat zij op zak hadden.
I)i voorzitter van het Parlement,
S iïd Abdoelah en Saï i Mohammed als
ook verscheidene leden der Andjoe
mans en de meest gekende dagblad
schrijvers zijn in bechteii's genomen
en 30 hunner ïu boeien geklonkeu.
Het paleis van het Parlement, de
vergadeizaal der clubs en uaburige
huizen werden totaal lerggepfundeid.
Hij de beschieting van Teheran, op
bevel van den Shah. zijn meerdere
huizen" vernield, het parlementsgebouw
gedeeltelijk verwoest, de moskee
zwaar beschadigd en rond de 200
slachtoffers gevallen.
Heel de buurt van het Parlement is
op bevel van den shah geplunderd en
als heden de bazaars niet openen,
dreigt de vorst heel de stad aau plun
dering over te leveren.
Achttien aanleiders der oproerige
beweging werden geketend tot voor
den shah gesleept, die hen op staanden
voet ter dood veroordeelde zij wer
den dan te midden der schrikkelijkste
folteringen gedood.
De troepen zijn nu weggetrokken en
de stad is min of meer rustig.
Doze woorden van Barazijn allengs-
kens bezig met zich te bewaarhei
den.
Hij scheen overtuigd dat het Wa
lenland zijn maximum van anticléri-
calisme gegeven had, wat niet vol
doende is om het land van het cleri-
calisme te redden.
Die redding zou in zijn opvatting
het werk van hef VJaamsche land
worden, van het oogenbhk dat het
liberalisme er den geest van zelfstan-
diheid zou wakker geschud hebben,
die er nu onder den clericalen dwang
versmacht ligt
Dat is nu bozig met stilletjes aan te
gebeuren, doch met zulke zekerheid
dat er aan den einduitslag niet meer
te twijfelen valt. Is de ommekeer
maar traag, dat is voor ons de waar
borg dat de uitslag langdurig zal
zijn.
Sedert verschillende kiezingen zijn
anticlericale partijen in het Vlaamsche
land steeds vooruitgegaan. Nu zitten
onze liberale afgevaardigden Per-
soons, Van Daaome en de anderen
onwrikbaar in den zadel, en we hebben
twee liberale afgevaardigden Peten
en Neven in het tot nog toe on
doordringbare Limburg want het
daghet reeds in den Oosten I
Met rechtvaardiger toepassing van
de evenredige vertegenwoordiging,
ware de toestand nog gunstiger.
We zouden 2 afgevaardigden meer
hebben in West-Vlaanderen, 2 meer
in Hrabant en 1 meer in Antwerpen.
Daarom moet de oppositie, terwijl ze,
zooalsze deze week in de Kamer deed,
aan de regeerende partij alle ontzag
ontkennen omdal deze maareenemin-
derheid vertegenwoordigt, tevens alle
hare krachten inspannen om deze
rechtvaardige evenredige vertegen
woordiging te bekomen.
De provinciekiezingen, die drie
weken na do Kamerkiezmgen plaats
hadden, hebben hetzelfde verschijnsel
vertoond ln Oost-Vlaanderen heeft
men ui acht kantons gestreden, be
schikkende over 22 zetels.
Men weet dat terwijl in al onze
kiezingen de evenredige vertegen
woordiging toegepast wordt de pro
vinciekiezingen nog altijd met het
verouderde meerderheidstelsel ge
beuren Welnu, het slemmental van
de oppositiepartijen was zoo aanzien
lijk, dal zij bij evenredige vertegen
woordiging 4 van deze 22 zetels zou-
gewonnen hebben.
Ja, Vlaanderen ontwaakt Dal be
ginnen zelf onze tegenstrevers in te
zien
Op het feestmaal, onlangs door de
S' Lucas- en S' Jozefsgilden aangebo
den aan hun beschermlid, den heer
Cooreman, algevaardigde van Gent
en voorzitter van de Kamer, heeft
deze verklaard dat ditmaal het Wa-
lenland de katholieke partij' van eene
ramp gered heeft, en hij heeft den
wensch uitgedrukt dat de Vlamingen
het voorbeeld van hunne Waalsche
broeders zouden navolgen, opdat zij
samen de zegepraal zouden kunnen
vieren op de vijanden van godsdienst
en vaderland
Wij zullen met den heer Coore-
man niet vitten over de wijze waarop
hij zijn tegenstrevers voorstelt. Wij
zijn zulke goede vaderlanders als de
clericalen. Wij kunnen onze Grond
wet zonder achterdocht of hypothese
aannemen en verdedigen wij heb
ben nooit den Koning gehoond omdat
hij eene regelmatig door het parle
ment aangenomen wet bekrachtigde
en wij gelooven dat wij meer eerbied
voor den godsdienst bewijzen, met
vrijheid van godsdienst voor iedereen
te vragen, dan met onzen eigen gods
dienst en onze wijze van hem te be
oefenen verplichtend te willen maken
voor allen, op straf van stoffelijke en
zedelijke vervolging.
Wij zijn zelfs zao stout te gelooven
dat de Vlaamschgezinden het grootste
deel aan dien ommekeer gehad heb
ben. Zij hebben onverpoosd gewerkt
met het dagblad, nut het boek, met
het woord toen onder het meerder-
heidstelsel de associaties overal slie
pen omdat ze zich machteloos gevoel
den. Zij hebben het volk leeren lezen
en denken toen de associaties geen
propagandisten konden vinden. Zij
hebben candidaturen aanvaard, toen
de associaties alleen voor de eer van
het vaande) streden
En is in de laatste kiezin^en de an
ticlericale schok nog krachtiger ge
weest, dan was het omdat men overal
boer en werkman is gaan onderhou
den in de volkstaal over de politieke
vraagstukken van den dag.
(Het Volksbelang).
De klerikalen maken zich gereed i m
in 1909 de 25® verjaring hunner op
komst aan het bewind te vieren.
Indien het waar is dat de partij van
Willekeur, dwang nu onrecht geduren
de bij na een vierde eeuw haar hatelijk
juk op ons land heeft doen drukken,
zoo is het niet minder onloochenbaar
dat dl Zelfde parti] reels lang hare
heerschappij een einde hadde z'-n ne
men, ware het dat de wil van de meer
derheid iler natie geëerbiedigd Weide
Zij heeft zich tot hiertoe aan liet be
wind gehouden oftchoon het zonne
klaar bew< zen is dat z'j slechts eene
minderheid vertegenwoordigt En ge
durende al dien tijd he ft zij zooveel
eerloosheden opeengestapeld, zooveel
kwaad geslicht, zooveel gewetens ver
gruisd, zooveel karakters ontmand,
dat alle eerlijke lieden zich met walg
van haar verwijderen Hare macht
heeft zij trap-gewijz -zien verminderen
en thans, verbrokkeld en versieten,ligt
zij te zieltogen om weldra d-m genade
slag te ontvangen en plaats te maken
voor eene vrijheidslievende eu volksge
zinde rcgeeriijg
Dat is zoo waar dat niemand er nog
aan twijfelt. Indien de klerikale regee
ring als bij mirakel ontsnapte aan den
geweldigen aanval die zij in 1910 zal
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c den drukregel.
Ileklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
moeten ondergaan, zoo kan het niet an
ders of in 19.12-zalcöwederroepelijk de
doodsklok over haar luiden.
Zitting van den 23 Juni 1908,
Vraag door de heeren Nolf en Van-
devenne gericht tot den heer minister
van openbare werken
u Daags na de rampvolle overstroo
ming, waarvan de oeverbewoners der
Leie in 1894 het slachtoffer waren,
werd het noodig bevonden werken uit
te voeren aan de grensLeie tusscben
Armentiers en Meeneff, en eene com
missie ingesteld om er het programma
van vast te stellen, daar eene overeen
komst met de Fransche regeering noo
dig was.
Kan de achtbare minister ons zeg
gen
A. Of deze commissie, nu bijna
veertien jaar ingesteld, hare werk
zaamheden heeft geëindigd en welke
de besluitselen zijn van haar verslag
B Of de Fransche en de Belgische
Regeeringen het eens zijn over de oit
te voeren werken en, zooniet, over
welk punt men het niet eens is
De gazet onzer stadsbeheerders, in
een artikel handelende wegens eeni
ge openbare werken tegenwoordig
uitgevoerd, schrijft onder ander, het
volgende
Na de herkasseiing, komen de
nieuwe voorlanden. Niets brengt
meer toe tot het gemak der inwo-
ners en voorbijgangers en ook tot
de reinhouding der straten dan een
voorland.
Wij deelen teenemaal in dit ge
dacht.
Onze konfrater zegt dat de Buk-
kerstraat komt voorzien te zijn met
„nieuwe voorlanden, dat er thans ge
legd zijn in de Kaaistraat en dat an
dere straten ook weldra hunne beurt
zullen hebben.
Aangezien het Journal zoo wel
schijnt ingelicht te zijn wegens de
ontwerpen onzer stadsbestierders,
zou het ons niet kunnen zeggen of
deze van inzicht zijn, de oude voor
landen te vernieuwen, namelijk
degene leidende naar het Stadhuis
(noordkant der Flalle), degene langs
den kant der huizen in de Voort
gangstraat, het deel palende aan het
voedermagazijn in de Elverding-
straat, alsook degene in de S' Jans
en S' Nicolaas straten houdende aan
de betalende meisjesschool Al deze
voorlanden, gemaakt met ronde en
wel soms scherpe kasseisteentjes,
zijn hobbelig en zeer ongemakkelijk
vooroude en gebrekelijke lieden en
jonge kinderen die daarom ook het
midden dier straten verkiezen. Het is
dus noodzakelijk deze voorlanden te
verbeteren met platte kasseien.
Dit is een hoogst wenschelijk werk
tegen hetwelk, denken wij, niemand
iets zou te zeggen hebben. Integen
deel.
Waarom doen onze stadhuisbazen
het niet, eerder dan nieuwe voorlan-
BE WEERGALM