BERICHT
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 50n Juli 1908,
3 centiemen.
Vierde jaar. Nr 38.
Sa vaanstraat, 27 en 29
GENT.
De rechtvaardigheid
zal zegepralen.
De Belgische rente.
M. Vandervelde
naar Congo.
Leve de Kloosterscholen.
Op vreedzame manier.
KAMEI1.
Vaart van de Leie
naar de Yperlée.
Eendracht maakt Macht. Verschijnende des donderdags. Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft, in bij den Uitgever, bixtoudestraat, n1 53, te Yper. •- De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en liechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Ter gelegenheid van
TUINDAG, zal De Weer
galm aanstaande Woens
dag niet verschijnen.
Jonge Dames en Jonge Heeren
Wilt gij den Zondagmorgend van 8
tot 1 uur of in de week kosteloos
vreemde talen of wetenschappen lee-
ren Vraagt prospectus TUiig-liscli
Club,
0j»fning Zondag 15 September.
Onze Financiën
De Belgische schuld bedraagt thans
de kolossale som van drie miljard en
hall' of drij duizend vijf honderd mil
joenen franken. Waarlijk eene groote
som, waarvan men zich moeilijk een
gedacht kan vormen.
Weet wel, dat gezegde som van drie
miljard erf half in gouden geld van 20
franken betaald, ongeveer 1 miljoen
129 duizend kilos zoude wegeD, of be
ter gezegd, de Belgische schuld, in
goud omgezet, kan slechts 'geladen
worden op ongeveer 113 wagons van
tien duizend kilos ieder
Eene andere vergelijking Een stuk
van 20 fr., heeft eene doorsnede van 21
milimeters indien men met derge
lijke stukken den grond wilde beleg
gen, alle stukken tegen elkander pas-
Bende, zou men eene oppervlakte van 7
hectaren kunnen beleggen om de kolos
sale som, welke onze nationale schuld
vertegenwoordigt, te kunnen betalen.
Indien wij aannemen dat Belgie
thans eene bevolking telt van 7 miljoen
inwoners, dan mogen wij zeggen dat
opdeschouders van iederen Belg, man,
vrouw of kind eene schuld drukt van
nagenoeg vijf honderd franken.
Wanneer in 1884, de liberalen het
bestuur des lands moesten verlaten,
beliep onze schuld sléchts 1768 miljoen
franken. Een bewijs dat de klenkalen,
met den zoogenaamden grooten geld
man de Smet de Nayer aan het hoofd,
van 1884 tot 1908, dus gedurende een
tijdperk van 14 jaren, de openbare
schuld verdubbeld hebben, of gemid
deld op een jaar er 64 miljoen franken
nieuwe hebben gemaakt. Om den in
trest en die aflossing van die schuld te
betalen, ïser jaarlijks voor de aflossing
enden intrest dier schuld de som te
betalen van 19 franken.
V olgens de wet, wordt et- jaaril jks 10
a 12 miljoen van die som afgelost
maar wat beteekent zulk-, als men in
tegendeel 74 miljoen nieuwe leeuingen
aangaat.
Wat zoudt ge zeggen van een land
bouwer, die alle jaren twee beesten
verkoopt en er maar een bij kweekt ot
bij koopt Natuurlijk zou deze boer
g iuw met eenen ledigen stal zitten,
zoudt gij zulken boer voor eenen ver-
standigen man aanzien
Neen, niet waar, gij zoudt zeggeo
de plaats van zulk een kerel is in het
zothuis.
Weluu, zoo bestuurt de klerikale re
geering, niet gelijk de boer, met zijn
eigen geld, maar met de centen van 't
land, met de penningen van iedereen.
Is zulks een verstandig, een wijs be
stuur Neen, zulke retteering kan het
vertrouwen der natie niet blijven be
houden de oogen der belastingschul
digen gaan open, en deze zijn de geld
verspillingen der klerikalen moede.
Het rijk der klerikalen is aan 't val
len zij kunnen niet meer door hunne
schuld, en daarom roept de Heer Hu-
bert, verslaggever van het budjet der
ijzerenwegen dat de lasten dienen ver
hoogd te worden.
Het Evenredig Stelsel maakt lang
zamerhand, maar zeker, zijnen weg,
niettegenstaande de hardnekkige be-
kamping van den noodlottigen man
Woeste, zal het weldra toegepast wor
den bij al de kiezingen.
De toepassing der E. V. bij de pro
vincie verkiezingen is in de middenaf-
deeling van do Kamer gestemd met 3
tegen 2.
M. Nerincx, ondervoorzitter der Ka
mer werd verslaggever benoemd.
Laat ons hopen dat weldra dat
rechtvaardig stelsel toegepast worde.
De dompersbladen durven schrijven
dat onze kiespolemiek omtrent deze
rente erg overdreven was.
Is de rente 3 nu nog, ja of neen,
bijna 4 frank lager dan over eenige
maanden
Het .gouvernement moet in 't kort
eene nieuwe leening aangaan om de
vele millioenen schatkistbons te beta
len. Zal de rente dan stijgen of dalen
Donderdag is de leider der Belgische
werkliedenpartij naar Congo vertrok
ken. Hij wil met eigene oogen eens
zien hoe de zaken daar zitten en tevens
kennis maken met zijne zwarte broe
ders.
Deze afreis is wel besproken en
maakt veel ophef in den socialitischen
wereld.
Wij wachten kurieus op zijne terug
komst.
Uiteen statistiek gemaakt in het 4e
linieregiment te Brugge, nopens den
graad van geleerdheid der klas van
1907, blijkt het volgende
Op 360 man, die onderzocht werden,
vond men Totaal ongeleerd 85 man
enkel lezen 14 man enkel schrijven
8 man lezen en schrijven maar niet
rekenen 180 man lezen en schrijven
en de vier hoofdbewerkingen in 't re
ken 70 man middelbaar onderwijs 3
man.
Niet waar lezers, de klerikalen had
den reden de officieele scholen te slui
ten en die te vervangen door vrije derm-
persschoolen.
Leven de kloosterlingen
Leve de plaatsvervanging
Leve het katholiek ministerie
De Franschen overmeesteren tegen
woordig ons land.
900 Parijsche socialisten te Brussel
waar zij op koninklijke wijze ontvan
gen werden.
Bezoek aan de broeders van Gent en
Antwerpen.
Een Parijsch dagblad heeft een
goedkoope reis naar Belgie ingericht.
2000 Parijzenaars zijn te Oostende
van de bijzondere treins afgestapt en
brachten er twee dagen door.
Dat doet de neering draaien.
Die reist verteert nogal gemakkelijk
wat geld.
Vraag gesteld door MNolf aan den
heer Minister van openbare werken
Dagbladen, die gemeenlijk wel inge
licht zijn kondigen aau dat de achtba
re minister zou beslist hebben de
kwestie der voltooing van de vaart der
Leie naar de Yperlée aan eene mede-
strevende aanbesteding te onderwer
pen. Zij voegen er bij dat verschillende
veronderstellingen zullen moeten be
schouwd worden en dat eene'belangrij
ke premie zal verleend worden aan den
maker van het beste ontwerp.
Zou de achtbare minister ons niet
willen zeggen wat er nauwkeurig is in
deze tijding ons namelijk zeggen in
geval hij dezelve zou bevestigen, wan
neer, in welke voorwaarden en op
welke grondslagen de aanbesteding
weskwestie zou gedaan worden
Antwoord van den minister.
Om de voltooiing der vaart van de
Lei naar d'Yperlee te verhaasten en
terzelfder tijde de belaDgen van den
Staat te beschermen, heb ik besloten
over te gaan tot de aanbesteding door
middel van mededinging der werken
die blijven uit te voeren aan den over
tocht van den verdeelingstop tusschen
de Lei en den Yser.
Het programma dezer mededinging
zal twee veronderstellingen bevatten
in de eene den voorzienen waterspiegel
der waterverdeeling zal behouden
worden en, in de andere zal dezen wa
terspiegel opgehoogd worden.
De andere voorwaarden en grond
slagen der mededinging maken tegen
woordig het voorwerp uit der studiën
van den bevoegden dienst.
Mijne meeninh is tot deze mededin
gende aanbesteding over te gaan in den
loop van het toekomende jaar.
Vraag gesteld door M. DEBUNNE,
aan den heer minister van landbouw
A Te Meenen aan de Rijselpoort,
waar dagelijks duizenden personen
voorbijgaan, bestaat er een arm van de
Lei die sedert verscheidene jaren niet
gekuischt is geweest. Die arm is een
waarvuilnisgat geworden dat in de
omstreken stinkende geuren verspreidt
en een bestendig gevaar is voor de
openbare gezondheid.
B. Aan de Yperpoort, te midden
vaneen grootgetal werkmanswoningen
bestaat er eene plaats waar men de
vuilnissen der stad stort. Daar ook is
de lucht zeer gevaarlijk voor de ge
zondheid en in den zomer zijn de be
woners gehinderd door gevaarlijke
insecten van allen aard.
Te vergeefs hebben de inwoners
verscheidene keeren de aandacht der
openbare besturen op dien toestand ge
vestigd.
b Kan de heer minister geene maat
regelen voorschrijven om een einde te
stellen aan het dubbel gevaar dat ik
keubaar maak
Antwoord van den minister.
A. De feiten kenbaar gemaakt door
den achtbaren heer Debunne zijn on
bekend in mijD bestuur Op het eerste
zicht schijnen zij aan zijne bevoegd
heid te ontsnappen.
B. Ik heb inlichtingen genomen no
pens deze feiten.
Vraag van M. NOLF aan dqp heer
minister van spoorwegen
a Zou de uurtabel der spoorwegen
niet kunnen ingericht worden zooda-
nig
A. Om te vermijden dat de reizigers
die '8 morgens van Yper naar Blanken-
berghe en Heyst gaan die lange stil
standen hebben die zij moeten onder
gaan in de statie van Brugge, stilstanden
die veranderen van 40 minuten tot 1
uur 48 minuten
B. Om toe te laten dat de reizigers
die van YTper naar Oostende gaan, den
trein te nemen, het zij te Rousselare,
hetzij te Thourout, dieKortrijk verlaat
ten 12 u. 19 m. en te Oostende aankomt
ten 13 u. 20 m.
Zou de heer minister niet willen
zorgen dat er voldoening gegeven
wordt over deze punten te rekenen
van ln Oogst toekomende voor geheel
den tijd der vacantien, in afwachting
dat de studie van de uurtabel der
spoorwegen van West-Vlaanderen, die
op dit oogenblik voortgezet wordt, ons
betere betrekkingen kome geven met
de zeekust, zoowel in 't gaan als in 't
keeren.
Antwoord van den minister.
De gemeenschappen die bestaan, 's
morgends, tusBchen Y7per en Blanken-
berghe en die den kortsten duur van
overtocht dulden zijn bewezen zooals
het aangetoond is in de hiernavolgen
de tabellen
A. Via Cortemarck-Thourout.
3297
V. 6.50
A. 7.58
3195
V. 8 01
A^8^28
D321
V. 8.29
A. 8.47
B. Via Rousselare-Lichtervelde.
Yper
Thourout
Brugge
Blankenberghe
Yper
Rousselare
V.
A.
V.
A.
3682
7.47
8 18
3201
8.27
9 15
3627
10.13
11.02
3207
11.22
12.10
Brugge. D355 3359 3209
V. 9.23 10.05 13.58
Blankenberghe A. 9 50 10 23 14.16
Er volgt uit de aanwijzingen dezer
tabel dat de eerste gemeenschap langs
Cortemarck voldoende is, aangezien
het aan de reizigers maar een stilstand
oplegt vaD vijftien minuten te Brugge,
(slechts 1 minuut den Zondag) dat de
tweede, (langs Rousselaere) een stil
stand meesleept van vijftig minuten
aan gezegde statie (slechts 8 minuten
den Zondag) eindelijk dat voor de
derde alleen'(insgelijks via Rousselare)
de reizigers niet kunnen voortgaan
naar Blankenberghe dan 1 ure 48 m.,
na hunue aankomst te Brugge.
De kwestie de gemeenschappen te
verbeteren in den zin der begeerte van
WEERKALH
LEEST.
a 'j