Lantaarnaansteker,
Stadsnieuws.
Het werk
van het Willems-Fonds.
Mengelwerk. 16
LOTGEVALLEN EENER WEES
Het
herkasseien der stralen
door de gasmaatschappij.
De Stand.
het volk verslapt 't is de priester die
de politiek boven zijne roeping stelt,
die oorzaak is dat het volk zich van
hem keert, en dat er twist, oneeuig
heid in de parochie heerscht, waar hij
zoo gemakkelijk broederliefde en
eensgezindheid hadde kunrjenstichten.
Wat zien wij nochtans op onze da
gen Op menige plaatsen heeft de
priester bijna gansch zijnen goddelij-
ken roep vergeten um zich uitsluitelijk
met de politiek bezig te houden. Is het
dan te verwonderen dat het gezag der
priesters van dag tot dag vermindert,
dat den priester den eerbied niet meer
geniet, welke hem toekomt, wanneer
hij zelf begint met zijn persoonlijk ge
zag met de voeten te trappen.
Is het te verwonderen dat de gods
dienst, door zulke pïichtvergetende
leiders aangevoerd, verflauwt en met
verval bedreigt is Is het te verwon
deren dat het volk de tempels schuwt,
als het bemerkt dat de priesters van
het huis des gebeds eenen winkel heb
ben gemaakt om hun heerschzuchtig
doelwit te bereiken
Neen, de priesters dragen de verant
woordelijkheid van de miskenning van
hun gezag, van het verval van den
godsdienst, van den twist en de twee
dracht, die er in de maatschappij
heerscht, en van al de gevolgen welke
zulke toestand kan na zich slepen.
Op Zondag, 8 November a. s. houdt
het Willems Fonds zijn jaarlijksche
algemeene vergadering te Gent, in het
Lakenmeter8huis.
Behalve de vervlaamsching van de
Gentsche Hoogeschool staan nog ver
schillende andere belangrijke punten
op de dagorde o. a. een voorstel strek
kende om jaarlijks een vergadering
van de boekbewaarders der afdeelingen
te houden, ten einde meer eenheid te
brengen in het gezamenlijk werk, en
daar ook de noodige uitbreiding aan
te geven. Vermelden wij ook punt nr
VIII, uitgave van boeken geschikt
voorden huiselijken kring en punt VI
Opnieuw aandringen bij het staatsbe
stuur om verbetering te bekomen in de
spoorwegverbinding van Gent met
Antwerpen en met Holland.
De leden hebben dezer dagen ont
vangen, 1°) De schoolverwoesting in België
van 1884 tot 1908 zijnde nr 5 van het
Julius Vuylsteke-Fonds, 2°) Vlaamsche-
België sedert 1830le deel, eerste stuk,
(met 29platen),zijnde het vervolg (1889-
1904) van de Schets eener geschiedenis
der vlaamsche beweging door Paul
Fredericq, (Nr 3 van het Victor de
Hoon-Fords). Het is het 289st® boekdeel
aan de leden van het Willems-Fonds
sedert zijn stichting in 1851 uitge
deeld.
DE
or DE
Uit het Engelsch.
Dertiende hoofdstuk.
Eene ontmoeting
en een ongeluk.
Als hij niet bij eenen apotheker geplaatst
kon worden, wilde hij iets anders begin
nen.
Maar wat zou hij beginnen Dit was de
vraag. Hij had lange gesprekken met zijne
moeder daarover. Zij gevoelden dat zijne
talenten en opvoeding hem aanspraak ga
ven om eene betrekking ten minste gelijk
staande met die waarin hij geplaatst was
geweest, en kon de gedachte niet duiden
dat hij zich tot lagere diensten zou verne
deren. Willie, zonder zich zeiven al te hoog
te schatten, dacht eveneens. Hij wist dat
hij in staat was om genoegen te geven in
eene betrekking die meer handelstalent
vereischte dan zijne werkzaamheden bij den
heer Bray ooit hadden gevorderd maar
indien hij geene plaats kon bekomen gelijk
hij verlangde, wilde hij maar nemen wat
hij krijgen kon. Hij deed dus alle mogelijke
navraag, maar had niemand om een goed
Woord voor hem te doen, en hij kon niet
verwachten dat iemand vertrouwen zou
stellen in een jong mensch van wien hij
niets wist.
Te gelijk gaf het muziek-comiteit
van het "Willems-Fonds de 25ste reeks
van zijn Nederlandsche zangstukken met
klavierbegeleiding uitDie 25ste reeks bevat
acht uumers van de volgende compo
nisten J. Anderson, Jan Blockx,
Karei Gandael, Paul Gilson, Paul Le
brun, M. Trent68eau. Mcj. Gatharina
van Rennes en L. A. Van Tetterode.
Sedert 1871, toen Vuylsteke de eerste
reeks dier zangstukken met Gevaert's
beroemden Philips van Arlevelde opende,
zijn er alzoo ongeveer 300 liederen
door de zorgen van het Willems-Fonds
verschenen, waaronder eenen kolosa-
len bijval verwierven, als Willem De
Mol's. Ik ken een lieddat op meer dan
2200 exemplaren tot hiertoe verkocht
werd. Daarenboven verscheen ook, ter
gelegenheid van de 25e reeks, een Lie
dekens albumop gedichten van Herru.
Broeckaert getoonzet door Fi. Van
Duyse, de ziel van het muziokcomiteit
van het Willems-Fonds. Dit Liedekens
album is door den componist opgedra
gen aan zijnen vriend, Prof. J. Ver
coullie.
In een der laatste zittingen van
onzen gemeenteraad, hebben ver-
scheide leden, nogmaals, de aandacht
van het Schepencollege getrokken,
op den slechten staat waarin onze
straten liggen ten gevolge van het
plaatsen der nieuwe gasbuizen, en
hebben gevraagd dat men, zonder
uitstel, eenige van deze zouden doen
opstikken en de putten aan te vullen,
ten einde ongelukken te vermijden.
De Burgemeester hierop antwoor
dende heeft, onder ander, verklaard
dat hij de gasmaatschappij in be
dwang zal stellen het vereischte te
doen, en dat voor wat het overige
betreft de stad zorgen zal.
Is het noodig te zeggen dat nie
mand daarop rekent
Nogtans, volgens de bepalingen
van de overeenkomst, kan het Sche
pencollege den concessionnaris ver
plichten aan zijne verbintenis te
voldoen.
Inderdaad, het artikel io zegt
De grachten of uitgravingen zul-
len onmiddellijk toegelegd en ge-
damd worden bij lagen van io
centimeters. De kassei zal volko-
men effen gemaakt worden. Zij zal
ten minste twee maal opgestikt
Hij zag zich dus overal afgewezen, en
kwam dagelijks stil en neerslachtig naar
huis terug. Na elke nieuwe teleurstelling,
washij bang om zijne moeder en zijnen
grootvader weder te zien. Het geduldige,
door zorgen vermagerde gezicht der eerste
zag met zulke stille hoop naar hem om, dat
hij het bijna niet over zich verkrijgen kon
haar door het bericht eener nieuwe teleur
stelling te bedroeven en het ongeloof van
zijnen grootvader aan de mogelijkheid dat
hij ooit weder iets te doen zou krijgen was
even onaangenaam, zoolang hij geen ge
grond vooruitzicht had om hem van het
tegendeel te kunnen overtuigen. Na verloop
van een paar weken, vermeed jufvrouw
Sullivan hem na den afloop van den dag te
vragen want hare werkzame oogen zagen
wel hoe smartelijk deze navraag hem viel,
en zij wachte daarom maar dat hij haar
zijn nieuws zou mededeeien, indien hij iets
nieuws te berichten h&d.
Somtijds werd er dus geen woord ge
sproken over de wijze waarop Willie den
dag had doorgebracht en menige vernede
rendeafwijzing werd er door hem verduurd,
zonder dat. zijne moeder er iets van wist.
Veertiende hoofdstuk.
Betere vooruitzichten.
Deze omstandigheden waren geheel iets
nieuws voor Willie en mochten wel de
zwaarste beproeving heeten, die hem kon
worden opgelegd. Hij stond haar echter
moed en standvastigheid voor zijne
bekommerde moeder en zijnen zwaarmoe-
digen grootvader verborgen, en besloot
manmoedig zelfs tegen hoop te blijven ho
pen Geertje was nu zijn beste sfeun. Hij
Heelde haar al zijn leed mede, zoo jong
als zij was, was zij eene uitmuntende
troosteres. Alles van den heldersten kant
worden en zoo lang als er inzak-
kingen zullen gebeuren. De werf
der werken zal zich niet verder dan
50 meters mogen uitstrekken.
In geval van nalatendheid en
ongeminderd de boeten voorzien
bij art. 38, mag het Schepencollege
ambtshalve de werken door den
aannemer der kasseiwegen en ten
koste van den verlichtingsdienst
doen verrichten.
Luidens art. 38, zullen de over-
tredingen aan voormelde schikkin-
gen gestraft worden met eene boete
van 10 fr. per dag en per artikel.
Zoo als men ziet, heeft het Sche
pencollege volmacht den concession
naris te dwingen zich te gedragen
aan het lastkohier.
Waarom doet M. Colaert zulks
niet Is het bij mangel aan gezag
of wel om zijne goede vrienden niet
te misdoen
Het is twee jaar geleden dat er
ook in den gemeenteraad klachten
gedaan werden wegens het toeleg
gen en herkasseien der straten die
alsdan, gelijk nu, in slechte voor
waarden gedaan werden, door werk
lieden die weinig of niets van het
ambacht kenden.
Toen zond M. Colaert, op den 30
October 1906., aan den bestuurraad
der gasmaatschappij, een brief om
deze te waarschouwen dat, te reke
nen van den 3 November daarna, hij
verplicht zal wezen het contrakt
haar in al zijne strengheid toe te pas
sen.
In de zitting van 8 December
daarop volgende, onze stadsmeier
zegde nog Het is onbetwistbaar
dat de klachten van het publiek en
de opspraak of reclamatiën van M.
D'Huvettere gegrond zijn. De
kasseiïng is in een zeer slechten
staat. Hij voegde er bij Het
kontrakt, wel is waar, kent aan de
stad het recht toe, den concession-
naris te vervangen en de werken
in zijne plaats en te zijnen koste te
doen verrichten. Men heeft niet
nagelaten ons aan te sporen ge-
bruik van dit recht te maken, en
wanneer wij neigden ons daartoe
te besluiten, heeft de Maatschappij
ons verklaard dat zij niet beters
vroeg, vermits zij in de onmoge-
lijkheid was goede kasseileggers
te verschaffen.
Als besluit zeide M. Colaert
In den toestand waarin wij ons be-
vinden zouden wij niets meer kun-
nen doen dan den concessionnaris
van toen af moeten wij wel geduld
nemen, al niet ophoudende nogtans
aan te dringen om voldoening te
bekomen.
beschouwende, en altijd morgen meer ge
luk voorspellende, deed zij veel om zijne
hoop staande te houden en in zijne voor
nemens te versterken. Geertje was zoo
schrander en opmerkzaam, dat zij meer dan
de meeste andere kinderen wist van de ver
schillende manieren waarop men dikwijls
iets kon verrichten, en somtijds gaf zij
Willie eenen of anderen raad. waarvan hij
met blijdschap gebruik maakte.
Onder anderen vroeg zij hem eens of hij
reeds bij de commissie-kantoren navraag
had gedaan. Hij had nog niet daaraan ge
dacht, verwonderde zich dat hij het nog
niet gedaan had, en wilde nog dezelfden dag
dien weg inslaaD. Hij deed zulks en ver
heugde zich eenigen tijd in de hoop, die
men hem gaf maar deze hoop bleek ij del
te zijn, en nu zou hij bijna vertwijfeld
hebben, toen hem in een dagblad eene aan
kondiging in het oog viel, die hem nog
eenige kans cheen te beloven. Hij liet het
papier aan Geertje zien. Dat was juist het
rechte. Hq behoefde zich maaraan te bieden
bij was juist de knaap, dien men noodig had,
- vijftien jaar oud, vlug, werkzaam en
eerlijk en er zou ook', als hij de zaak ge
leerd had, kans zijn om deelgenoot er in te
worden. Dit waren de vereischten, en Wil
lie was juist de verlangde persoon hiervan
hield hij zich zeker.
Geertje was vol blijde hoop even als
Willie en toen deze zich den volgenden
morgend op de aangewezene plaats aan
meldde, stond zijn gezicht veel levendiger
dan het nog ooit had gedaan. De heer, die
de aankondiging had laten plaatsen, een
man met scherp geteekende, schrandere
trekken en doorborende oogen, sprak eenigen
tijd met hem, deed menigte vragen, krenkte
den knaap niet weinig door twijfelingen
aan zijne werkzaamheid en eerlijkheid te
Men moet bekennen dat dit kale
voorwendsels zijn, want men vindt
altijd goede werklieden wanneer
men ze wel betaalt.
Indien, naderhand, herinnerings
brieven zijn gezonden geweest aan
de firma De Brouwer, hetgeen wij
betwijfelen, zij heeft er waarachtig
bitter weinig rekening van gehou
den.
Ook schijnt het dat zij de bedrei
gingen van M. Colaert niet als ern
stig aanziet, wel wetende dat hij zich
zal wachten die uit te voeren.
Het gevolg hiervan is dat de gas
maatschappij zich thans niet meer
dan over twee jaar, schikt aan de
voorschriften van haar contrakt, aan
gaande de herkasseiïngen die ten
haren laste zijn. Ook, durft het sche-
pencollegie de maatregelen ter harer
beschikking gesteld, niet nemen ten
einde aan den staat van zaken, laatst
maal nog in den Raad besproken,
beternis te brengen.
Van haren kant, onderhoudt de
stad hare straten niet, alleenlijk
wanneer ze lang genoeg verwaar
loosd zijn geweest en schier onge-
bruikbaar worden, besluit ons sche
pencollege nu en dan de eene of
andere gansch op nieuw te herkas
seien en stelt er de kosten van op de
buitengewone uitgaven.
Dat is een voordeel en besparing
voor de gasmaatschappij die alzoo
ontslagen wordt de haar opgelegde
kasseivermakingen te moeten doen
ter plaatsen waar ze nieuwe buizen
gelegd heeft.
Zoo is het. Ten gevolge der open-
delving en omkeering onzer straten
en de gekende zorgeloosheid van
den weinig klaarzienden Schepen
dien het aangaat en den gebrekki-
gen toezichtdienst der openbare
werken, zal de stad zeer groote uit
gaven moeten doen om de kasseiïng
overal in goeden staat te stellen.
De tijdingen die wij gegeven heb
ben nopens de mogelijkheid der in
richting van den stand, in 1909, heb
ben eenen goeden indruk in de stad
verwekt. De aanneming van den
afstand van 400 meters, opgehemeld
door den heer Majoor Daune, heeft
bijzonderlijk bevallen aan het gar
nizoen, aangezien hij aan ons ba-
tailjon en misschien aan het garni
zoen van Meenen zal toelaten de
schieting door het reglement voor
geschreven te Yper te doen, aldus
het verblijf op het kamp van 15 (ga
laten blijken en besloot eindelijk met te
zeggen, dat hij zelfs onder de gunstige om
standigheden er niet toe kon overgaan om
een jong mensch aan te hemen, of zijn be
trekkingen moesten genegen zijn om eenige
zekerheid te geven, door voor zijne reke
ning eene geringe som in de zaak te plaat
sen.
Dit was natuurlijk een beding, hetwelk
Willie van de plaats moest, doen afzien,
zelfs al had de man hem bevallen, hetgeen
echter het geval niet was, want in zijn hart
gevoelde hij dat de vreemdeling een schelm
of ten minste niet veel beter was.
Totdus verre had hij nog niet gewan
hoopt, maar toen hij na deze laatste proef
neming naar huis ging, was het hart hem
zoo beklemd, dat het hem onmogelijk voor
kwam zijne moeder onder de oogen te ko
men, en hij daarom rechtstreeks naar de
kamer van True giög. Het was des avonds
voor kerstmis. True was uitgegaan en
Geertje was alleen. Er brandde een helder
vuur in den kachel, en de kamer werd flauw
verlicht door de stralen der ondergaande
winterzon en door den gloed der steenkolen,
dien men door een der openstaande deurtjes
van den kachel kon zien.
Geertje was bezig met eenen hoek voor
den thee gereed te maken een van de
weinige takken der keukenkunst waarin zij
eenige bekwaamheid had verkregen. Zij
kwam juist uit het provisiekamertje met een
bakje vol meel ia de hand, toen Willie de
andere deur binnentrad. De wijze waarop
hij zijne klak op de bank wierp, zich aan
de tafel zette en zijn hoofd op zijne handen
liet zinken, verried Goertje terstond de ne
derlaag, welke de arme jongen in zijn
laatstenkarap tegen zijn rampspoedig lot had
geleden. Het was zoo ongewoou dat Willie