Stadsnieuws!
De wereld rond.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 17" December 1908.
Vijfde jaar. i\r 6.
Dure lijd.
Herbergiers.
Wij zullen de gebroken
potten mogen betalen.
Aangaande bet niet
herstellen der straten.
Eendracht maakt Macht. V t't'Sf'/iijllt'tlffc f/t'S O tt di't 't/tlf/SVires acquirit eundo.
Men schrijfi in bij den Uitgever, biximidestraat, nr S3, te Yper. De aankondigingen van
gansch Helgi.ë en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naanide artikels uiterlijk legen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
INSCRIJ VINGSPRIJS
ifooR den buiten Eeu jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50
Men handelt bij overeenkomst.
m
Aanslag van de zwarte hand in Rusland.
De misdaden der Zwarte Hand hon
den niet op De akelige bende had ge
poogd geld van een koopman af te per
sen. De poging mislukte.
Wat deed de Zwarte Hand Uit
wraak wierp zij eene bom in een zooge
naamde huurkazerne. De bom ontplof
te en kwetste 20 personen, waaronder
vijl' zoo vreeselijk dat men voor hun
leven niet instaat.
Vijf herten en een auto.
Bij de Pruisische grensstad Eupen,
in het Belgisch Hertogenwald werd de
automobiel van een heer uit Mahnedy
door vijf herten aangerand. Daar de
chauffeur wilde uitsteken, rolde de au
to in eene 'gracht langs de straat. De
heeren die in de auto zaten werden er
uit geslingerd, doch zij hadden enkel
lichte wonden.
Hierop namen de auti-autoinob.il is-
tichte herten de vlucht.
N. B. (Vermits de Belgische.regee
ring geene maatregels tegen de dood
rijders durft nemen, beginnen de her
ten er zich mede te bemoeien. Dit zal
M. Daens genoegen doen.)
Opstand in Venezuela
Uit Nieuw-Yot'k wordt gekabeld dat
aldaar een kabelgram uit Carcacas, de
hoofdstad van Venezuela is aangeko
men, meldend dat in Venezuela een
opstand uitgebroken is, gericht tegen
president Gastro, die thans te Parijs is
aangekomen.
Anderzijds wordt dit bericht door
het gevolg van den lialf-bloed presi
dent.
Een volksvertegenwoordiger in een
herberg krakeel.
UitZenta wordt gemeld dat de Hon-
gaarsche afgevaardigde Josa Mrksity in
eene herberg te Ada in. twist geraakte
met een Servischen landbouwer. Ge
durende het krakeel sloeg de boer met
een pintglas den volksvertegenwoordi
ger den schedel in.
In Per zie.
Gonstantinopel. Men zegt dat de
Shah overtuigd is niet langer de kroon
te zullen behouden. Hij zal dus de gast
vrijheid vragen aan Turkije te verblij
ven te Danias. Men denkt d'at een zij
ner agenten reeds daarover onderhan
delt te Gonstantinopel.
Drievoudige terdoodveroordeling
Algiers. Drie inboorlingeu, be
schuldigd in de misdaad van Daya,
waarin drie boschwachters werden ge
dood, werden ter dood veroordeeld.
In Marokko. Haf id en zijne broeders.
Tangiers. Een brief uit Fez meldt
dat op papieren, hinderend voor talrij
ke Marokaanscheambtenaars en hande
laars, beslag is gelegd geworden in de
reiskoffer^ van Mouley Mohammed.
Uafid besloot dus de samenzweerders
streng te kastijden.
Uit het paleis verjoeg hij gisteren zij
ne drie andere Broeders Mouley, You-
saf, Mouley, Othman en Mouley Bel-
ghitt, welke in vuile huizen van Fez
werden opgesloten.
Al de opperambtenaars waarmede de
militaire fransche overheid de bevredi
ging van het land had bewerkt, vielen
dus in ongenade.
Gevaarvolle reis.
Brest. Tijdens den laatsten storm
leed het Duitsclr zeilschip Somati »K
varend naar Port Said, zware avarij
waardoor het verplicht was te Brest
binnen te-varen. De lading; riggels van
het schip was verplaatst door het ge
weld der baren. Het water drong in
de stookkamer en veroorzaakte schade
aan machienen en buizen
De 3e Officier, Whalen, werd door
eene stortbaar omgeworpen en het
been verbrijzeld.
Over liel huwelijk
van den -Koning van Portugal.
Berlijn. Sinds eenige tijd loopt
het gerucht in diplomatieke kringen
dat er tusschen Potsdam en Lissabon
wordt onderhandeld over 't huwelijk
van Koning Manuel van Portugal en
prins Victoria Louise, eenige dochter
van Keizer Willem en thans bijna 17
jaar oud.
Men denkt dat de jonge Portu-
geesche Soeverein zich dra naar Ber
lijn zal begeven.
Over de dgna mie ton tp lo ffing
in Middeiw 1 merika.
Golon. De ontploffing van 27 ton
nen dynamiet voorgekomen aan de
werken van het kanaal van Basobispo
is toe te schrij ven aan èene toevallige
losbranding welke yoorkwam, toen de
werklieden eene laatste mijn vulden.
Door den schok ging de lading der an
dere mijnen af. Er zijn 10 dooden en 50
gekwetste.
Op hel graf van Sgveton.
Parijs. Twee honderd personen
legden Zondag;, op 't kerkhof Montpar-
nasse, kronen op het graf van Syveton,
ter gelegenheid der verjaring van dezes
dood. Eene droeg het opschriftAan
den vermoorden Syveton maar zij
werd dadelijk weggenomen. Eenige
kreten van Dood aan de Joden wer
den geslaakt.
De menschen klagen bitter over
het duur leven, dat bijzonderlijk
veroorzaakt wordt door alle slach
van rechten, welke de klerikalen se
dert 1884 gelegd hebben op alles
wat wij dagelijks moeten gebruiken,
zooals eetwaren, dranken, kleeding-
stoffen, enz. HTaarenbbven werden
de lastenbetalers nog dubbel be
proefd door de gedurige verhooging
der belastingen.
Er zijn nochtans zekere klassen
van lieden, die niet veel te klagen
hebben, bijzonderlijk dezen, welke
aan 't schoteltje zitten en zich aan 's
lands tafel mogen vet peuzelen
alsook dezen, voor welken de open
bare geldkassen jaarin-jaaruit open
staan en die vette jaarwedden en
groote hulpgelden mogen opstrijken.
Men weet immers, dat het Gouver
nement dagelijks nieuwe middeltjes
uitvindt, om vooral aan de kloosters
en aan de klerikale maatschappijen
en instellingen van allen aard gedu
rig meer en meer hulpgelden uit te
deelen.
Voor nuttige werken, instellingen
en doorslaande hervormingen, zooals
een voldoend werkerspensioen heb
ben zij nooit eenen cent over maar,
zij vinden altijd nieuwe middelen om
't geld uit onze zakken te kloppen
voor hunne vrienden en voor hunne
kiesdravers.
Wilt gij nogmaals eenige cijfers
In 1884 betaalden wij, onder de
liberalen, in 't geheel 155 millioen
belastingen.
In 1905 reeds deden de klerikalen
ons jaarlijks 252 millioen betalen
dat is eene jaarljjksche verhooging
van 62 t. h.
De accijnsrechten stegen onder het
klerikaal bestuur van 54 tot 110 mil
lioen dus meer dan het dubbel.
In 1884 bedroeg de Staatsschuld
1,171 millioen; in 1905 bedroeg zi)
reeds 3,498 millioen, dat is bijna 3
milliard en half
En wat zal het nu welhaast gaan
worden met al die millioenen, welke
wij naar Congo zullen te dragen
hebben
Gedurende dezen tijd steeg de be
grooting van den Godsdienst ook op
eene onrustwekkende wijze. w
In 1884 betaalden we daarvoor
maar 4 millioen in 1890 reeds 5
millioen in 1900 reeds 6 millioen
en in 1905 reeds 7 millioen
Voegt daarbij de millioenen en
millioenen die regelmatig verzwol
gen worden door de klerikale scho
len, waar de kinders in de onweten-
heid opgekweekt worden,en ge zultu
zei ven afvragen of dat klerikaal gpel
zoo lang kan blijven duren
Het antwoord is niet twijfelachtig
Indien de kiezers de oogen niet ope
nen en de liberalen in 1910 niet doen
zegepralen, hewel dan zullen de
klerikalen in zeer korten tijd het
land geheel ten onder gebracht en
geruineerd hebben.
En wanneer het kwaad gedaan is
en dat we voor het bankroet staan,
dan zal het te laat- zijn om te klagen
en naar reddingsmiddelen te zoeken.
Volgens men ons verzekert is een
ambtenaar van 't ministerie van finan
ciën gelast eene nieuwe studie te doen
van het vergunningsrecht, maar hoe
genaamd niet in den zin gelijk het aan
de lastenbetalende herbergiers werd
beloofd.
Nu dat de ontvangsten zoo vermin
deren en er nog zooveel nutte-
looze prachtwerken te betalen zijn, en
dat het ministerie al dieper en dieper
in de krot verzinkt, zouden de herber
giers meer dan naïef moeten zijn, zich
voor te stellen dat de regeering zou
afzien van een bron van inkomsten, al
hoewel het bewezen is dat het vergun
ningsrecht niets heeft bijgedragen tot
vermindering van de dronkenschap.
Het bestrijden van de alcoolplaag
was overigens maar een voorwendsel
om op den rug van de herbergiers en
van de verbruikers eenige millioenen
tneer te kunnen slaan ten einde den
nooit verzadigden gelddorst van de
schatrijke kloosters en van politieke
geestelijkheid te bevredigen.
Verre van het vergunningsrecht af te
schaffen, denkt men er meer dan ooit
aan het algemeen te maken, door het
uit te strekken tot enkele kategoriën
van herbergiers die er tot hiertoe van
ontslagen waren gebleven.
Men zou alleenlijk voor den buiten
de taks een wenig verminderen, ver
mindering welke dubbel en dik zou
ingewonnen worden, ter eener zijde
door de uitbreiding van het vergun
ningsrecht tot de bevoorrechte herber
giers en, ten andere zijde door de
zware hooge rechten welke zouden
geheven worden op alle nieuwe te
openen tapperijen.
Herbergiers, brouwers, eigenaars
van herbergen, een oog in 't zeil.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Kamer en Senaat hebben zich uit
drukkelijk tegen 'de overname van de
Gongoleesche schuld f verzet. Niette
min beweert de regeering dat er geene
rekening van die stemming hoeft ge
houden te worden. De schuld be
draagt meer dan 300 millioen.
Bij die som hoeft men nog het fonds
van 45 millioen en dit van 50 millioen
te voegen.
Waar zal het klerikaal ministerie het
geld halen, des te meer daar groote
werken moeten uitgevoerd worden
Bovendien vragende bisschoppen de
gelijkstelling van hunne scholen met
deze van den Staat voor wat de toela
gen betrpft.
Al de millioenen en mil lioenen ter
wijl de zaken slabakken en wrij de ze
ven magere jaren beleven.
Nog wat geduld en de belastingen
zullen merkelijk vermeerderen.
De schatplich tingen zul len de Gongo
leesche gebroken potten mogen beta
len.
En dit zullen wij te danken hebben
aan het wijs bestuur der klerika
len.
Kiezers, vergeet het niet.
In de openbare zitting van den
gemeenteraad van 19 September jl.
hebben vier zijner leden zeer juiste
en gegronde opmerkingen gemaakt
op den erbarmelijken staat der stra
ten.
Onze Burgemeester verklaarde
alsdan dat de gasmaatschappij in
bedwang zou gesteld worden te doen
wat haar aangaat en dat voor het
overige de stad zou gezorgd hebben.
Men moet denken dat er tot nog
toe geene maatregels zijn genomen
geweest om hieraan betering te
brengen en alzoo de kritiek dienaan
gaande tegen den Schepen en den
werkdienst uitgebracht te doen op
houden, vermits in den gemeente
raad van 28 November laatst, M.
Begerem, die het zij in 't voorbij
gaan aangestipt er zijn vrijgezeg
heeft, den Burgemeester nogmaals
ondervraagde aangaande de wegenis
die, volgens dat het achtbaar raads
lid persoonlijk vastgesteld heeft, al
tijd te wenschen overlaat.
Inderdaad, men ziet nog heden in
onze omgekeerde straten dezelfde
wagenslagen, putten en inzakkingen
waarop over drie maanden eenige
meer klaarziende raadsleden de aan
dacht van het Schepencollege heb
ben getrokken.
Meester Colaert, antwoordende
aan M. Begerem, heeft bekend dat
de grachten gemaakt voor het leggen
van nieuwe gazbuizen, met geene
genoegzame zorge toe gemaakt zijn
geweest en dat de damming en op
stikking zeer dikwijls niet zijn uit
gevoerd zoo als het vereischt wordt.
Hij verklaart dat hij er de op
merking van gedaan heeft aan den
II IIIIlllll III llllll WIWIIIIll
BI WEERGALM
1 ■■■ui.nrmimn