Be werald rond. Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement. Donderdag, 18" Maart 1909. Vijfde jaar. i\r 19. Verschijnende des BMonderdags. Staalkundig Överziehl. Hel klerikale Jubeljaar. De Spoorwegwerkliedeu. Eendracht maakt Macht. Vires acquirit eundo. INSCHRIJVINGSPRIJS Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00. Voor stad Een jaar, Fr. 2-5G Men handelt bij overeenkomst. Men sein ijfi in hij den Uilgever, hixinudeslraai, nr 53, ie Yper. De aankondigingen van ganscli België en 'i huilenland evenals de Notanale en Kecliierlijke aankondigingen mogen gezonden worden ten hnreele van dil blad. Men wonli vriendelijk verzocht alle hoege- iiaauide artikels uiterlijk tegen üijnsdag.middag vrij en ouJeneekend toe ie zenden. Be mijnramp van Sunnysidi. Evasville. Er zijn 5 dooden en 120 gekweststen in de mijnoïitploftïng van Sunnysidi. Aardschokken in Portugal. Lissabon. Aardschokken werden gevoeld in de provincie Algaroe. Tem peesten woeden over bijna heel Por tugal. In het Balkangebergte. Goed nieuws. Weenen. In diplomatieke kringen is men van meening dat de toestand bijzonder is opgehelderd en dat men hoopt de vrede te kunnen blijven be houden. Een adjudant en 20 soldaten van dorst gestorven. Parijs. Het wordt bevestigd dat een adjudant en 20 Senegaleesche scherpschutters in Mauritanië van dorst waren gestorven. Het detachement stond onder bevel van luitenant de Salée. Deze alleen, weerstand biedend aan de kwellingen van een geweldigen dorst, kon den naburig'en post berei ken. Toen men terugkwam, vond men slechts lijken. Een misdadig reeder aongehouden. Hamburg. Volgens de Lokalanzei- ger hield men te Hamburg den reeder Ahrens aan, beschuldigd een machi- chinist en een matroos te hebben op gehitst booten in vólle zee te doen zinken. Drie zonken reeds op die wijze. Voor de vierde boot werd de matroos, verrast toen hij, in vollen Oceaan, kleppen openzette. De machinist werd eveneens aangehouden. Ter gelegen heid der schipbreuk van een steamer had Ahrens, onderhoord als getuige, onder eed verklaard, weken geleden, dat hij daarover niets kon zeggen. OOSTENRIJK. Te Praag wordt de oorlog als onver mijdelijk beschouwd. Het gouverne ment heeft aan zekere telegraafburee- len van den buiten bevel gegeven een bestendigen nachtdienst in te richten, om de mobilisatie der reservisten van het 9e legerkorps, in Bohemen, alle oogenblikken te kunnen doen. Te Budapest ook vreest men alge meen den oorlog. Dinsdag ondergin gen de waarden op de Beurs van Buda pest een aanzienlijke daling, Te Weenen zijn in al de kazernen de soldaten geconsigneerd. De troepen hebben bevel gekregen zich gereed te houden om op het eerste sein te ver trekken. De soldaten en de officiers die in verlof waren, zijn naar hunne garni- zoens teruggeroepen. Negen legerkorp sen zouden gemobiliseerd zijn er zou aan de Weener dagbladen bevel gege ven zijn dit nieuws niet ruchtbaar te maken. Tusschen de negen op oorlogsvoet gébrachte legerkorpsen zijn deze van Weenen, Premysel, Krakauw, Lem- berg en Gratz begrepen. In verscheidene fabrieken van Wee nen zouden de werklieden Woensdag morgend bevel gekregen hebben on middellijk hunne regimenten te vervoe gen. Zij zouden onmiddelijk vertrokken zijn. Er is een post van draadlooze tele- ingericht die toelaat rechtstreeks van Weenen naar Berlijn te seinen. SERVIE. Te Belgrado is de openbare meening voortdurend ooriogsgezind. Men twij felt er niet aan of de botsing kan alle dagen gebeuren. In al de steden van Servie heerscht gene koortsige bewe ging. Het handelsverkeer is schier to taal verlamd. Er komen voortdurend convooien van troepen aan en treinen met krijgsvoorraad. Meestal deze trei nen zijn voor de Bosnische grens be stemd. Het comiteit van de Nationale Verde diging te Belgrado heeft een manifest uitgegeven waarbij de vrijwilligers aan gemaand worden zich gereed te hou den, daar de oorlog alle dagen uitbre ken kan. BULGARIE. Bulgarië schijnt onrechtstreeks Ser vie ter zijde te zullen staan. Men ver meent inderdaad dat er daar een korps van 6000.vrijwilligers, onder de beve len van veteranen van den Servischen- Turkschen oorlog ingericht is. MONTENEGRO. De prins van Montenegro heeft Woensdag de mobilisatie eener leger- afdeeiing Devolen, die binnen kort te Antivan moet aankomen. De Oosienrijksche troepen zijn reeds tot op een kilometer van de Montene- grijnsche grens genaderd. Op de reede van Spezza bevonden zich Woensdag acht Oostenrjjksche kruisers en acht tien torpedobooten. 'PERZIE De toestand in Perzië blijft voordu rend zeer akelig talrijke Russen, die in Perzië verblijven, veriaten dat on gastvrije en onveilig oord om terug te keeren naar hun vaderland. De inboorlingen der provinciën van den Kaucasus nemen de wapens op. De hoofdmannen der Shahgezinden te Tabriz nemen weer de wapens op en verhinderen dat de teiëgraaf-toe- stelien der Indisch-Europeesche com pagnie, welke afgebroken waren, -her plaatst worden. De nationalisten hebben eene over winning behaald te Kazuin. Wij zijn in 't klerikale jubeljaar, 't Is vijf en twintig jaar geleden dat onze tegenstrevers aan het bewind kwamen. Ais een echtpaar zijn zilveren bruiloft viert, dan is er feest in huis en ook wel in de beurt. Als iemand in een of ander bestuur of werkhuis vijf en twintig jaren dienst telt, dan vieren zijne mees ters en oqk zijne kameraden die ge beurtenis. En de klerikale!! die zijn ook vijf en twintig jaren in dienst, en dan wel in den oppersten dienst van 't vaderland zij zijn zoolang reeds gelast met het oppergezag, de hoogere lei ding van België. Vijf en twintig jaren lang zeggen zij heeft het volk, wiens lasthebbers, vertegenwoordigers wij zijn, onszijn vertrouwen geschonken». Welnu, als dat zoo is, en dat schijnt wel zoo, vermits de klerikale partij zoolang aan 't roer zit dan moet er gevierd, gefeest worden. In elke ge meente van minder belang moeten alle volks- en andere maatschappijen de handen ineen slaan Otn zich tot eene grootsche, algemeene betoogiug voor te bereiden en de helden der partij, die het zooverre gebracht hebben, ti^omfan lelijk uit hunne huizen te halen ze ju stoet door stad en dorp te leiden èb ze allen tegelijk in eenen onmete- lijken optocht met honderden muziek maatschappijen en duizenden vlaggen, wimpels en banierendoor de rijk-ver sierde straten der hoofdstad, naar het paleis der natie te vergezellen, dat even als ai de paleizen der ministeries, in feestehjken dosch zal prijken. De ka nons moéten donderen aan de vier windstreken des lands om aan de na burige landen de heugelijke gebeurte nis kond te doen. In de kamers,- in de provinciale hotels, in al de stad- en gemeentehuizen, groote en kleine, moeten redevoeringen vol dankbaar heid en gioiende vaderlandsliefde uit gesproken worden, die al de dag- en weekbladen van heel de wereld zullen overnemen in alle talen en spraken. Kortom dat zilveren jubbeljaar onzer meesters moet als eenig in zijne soort gevierd worden opdat heel de wereld zegge Zie dat kleine België Hoe tier het is op zijne regeerders en hoe goed en deugdelijk zij dat iandeke regëe- ren Welnu daar komt niets van. Onze meesters zijn daarvoor veel te nederig. Ge zet groote oogen op ge denkt mis schien Als het volk wil, waarom zouden de meesters weigeren Zie dat is het juist maar daar is nog veel van af te doen. Zou het volk wel willen Daar denken zij aan. Wees zeker dat al menige geheime vergadering van kleri kale kopstukken heeft plasts gehad, waarop ze die vraag gewikt en gewo gen hebben, en de slotsom is geweest Niet feesten in 't openbaar Een ju- beiinisje en een kongresje, zoo iets als een retraite, waar veel zal gepredikt, maar niet zal mogen geredetwist noch tegengesproken worden. Maar dat is kaal zult ge zeggen, echt kaal na vijf en twintig jaar meesterschap. Ja, dat is kaal, maar dat is, dat kan niet anders. Onze re geerders hebben de gunst des volks niet. Zij hébben ook niets gedaan om de liefde des volks te verdienen. Dat weten zij. Zij hebben een ieeiijken kerfstok, waarop zooveel kwaads en niets goeds staat aangetekend. Om daarvan overtuigd te zijn inoetgegeene gazetten lezen, die in die vijf en twintig jaar verschenen zijn gazetten kunnen soms wat overdrijven, zoowel in 't goe- de als in 't tegendeel. Ge moetdaarvoor maar ollicieele stukken raadplegen de annalen en het bondig verslag, b. v. waarin hunne daden besproken worden zooais dat in de Kamers ge schied is. Daarin zult ge onder ander vernemen dat onze meesters in 1884 aan 't bewind kwamen met de belofte dat zij geene lasten meer zouden hellen en dat ze tegenwoordig honderden miliioenen meer dan vroeger eischen dat onze Staatsschuld van 2 tot bijna 5 milliardeh geklommen is dat onze meesters het echt nationaal onderwijs vernietigd hebben dat zij ons leger hebben laten vervallen tot eene niets- beduidende instelling, waar men in den vreemde mee lacht dat zij verplicht zij n geweest verbetering-scholen, lucht huizen en gevangenissen te vergrooten AANKONDIGINGEN Aankondigingen 15 c. den drukregel. Reklamen25 c. Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id. bij te maken en het getal gendar- of er men hebben moeten verdubbelen dat zij het materiaal der ijzeren wegen heb ben verwaarloosd en tengevolge daar van jaarlijks miliioenen franken scha deloosstelling moeten betalen voor on gelukken, die anders misschien niet zouden gebeurd zijn. En al die dingen werden hun in volle kamerzittingen gezegd veelal nog door hunne eige ne vrienden zonder dat zij daartegen iets ernstigs wisten in te brengen Maar zult ge zeggen, ze bleven toch vijf en twintig jaren, aan 't bewind. lioe kan dat bétaan als ze het vertrou wen des volks niet hebben Heel- eenvoudig. Ze hebben de kies wetten verknoeid en zoodanig naar hunnen zin gekneed dat ze tegen den wil des volks in," bij kiestijden, zege pralen behaalden, die zij enkel aan allerlei vervalsching en bedrog te dan ken hebben. Zij hebben met de kiezers lijsten gekonkelfoesd dat het een aard had. Zij hebben duizenden en duizenden kiezers bijgemaakt, die geene reden van bestaan hebben. Zij zijn niet de ge kozenen der natie, maar van hun be drog. Ziet ge, ze weten dat alles en daarom durven zij voor het volk op straat niet verschijnen. Zij hebben het vijf en twintig jaren lang bedrogen en uitge kozen, bedreigd en gebroodroofd. Daarom gaan er in 't land geene stem men op om hun jubelfeest te vieren. Zij hebben de openbare meerling door hunne partij wetten, hunne verkwis tingen en de bescherming van allerlei kreaturen getrotseerd, en nu zijn zij er bang van. En nu moet ge niet gaan denken dat hier partij kwestie in 't spel is en dat onze meesters hunne tegenstrevers zouden vreezen indien zij goed be stuurd hadden Wel neen zij staan hier voor het grootste deel der Bel gische natie, het intellectueele het ver standige deel, dat zij op alle manieren hebben achteruitgezet, verwaarloosd en tegengewerkt omdat het niet slaafs dansen wilde zooals zij pijpten en on der de oogen van dat verstandig ge deelte onzer bevolking durven zij geen feest vieren. Het zou ook wat ai te kras zijn dat de achterkruipers den versier den kop zouden omhoog steken ais al wie in den lande den vooruitgang mint steeds roept Voorwaarts op de baan der verlichting voorwaarts om door het onderwijs tot den voorspoed te geraken. Het zou onzin zijn moesten de voorstaanders van dwang en ge weld komen pronken te midden van eene bevolking, die niets wenseht dan vrijheid en vrede. Ja, dat alles weten zij en daarom gaan zij in stilte feest vieren, bij middel van een kongresje en misschien ook wel een banketje. En daar zal zelfs niet mogen gesproken worden over groote partijaangelegen heden over algemeene belangen. Dat durven zij niet omdat ze ook van eik ander bang zijn want ook onder hen hebben zij misnoegden gekweektook onder hen is verschil van meening in vele zaken. En daarom zal het klerikaal jubel feest een zeepbiaasje zijn, waarvan zelfs binnnen een jaar niet meer zal gesproken worden. 't Is in alle geval jammer dat zoo'n gelegenheid, zoo'n gebeurtenis moet onopgemerkt voorbij gean. Maar wiens schuld is 't De middenafdeeling der Kamer had aan minister Helleputte de volgende vragen gedaan Hoeveel spoorwegwerklieden zijn er die minder dau 3 fr. daags verdie nen Welk krediet zou er noodig zijn om hun minstens 3 fr. daags toe te kennen De heer Helleputte heeft aan de af- deeling dit antwoord gegeven. Het aantal spoor weg werklieden die minder verdienen dan 3 Ir. daags is 9,(127. Er zou een krediet van 978,029 fr. noodig zyn om hun 3 fr. daags te geven. DE WEERGALM BBRBBBEMMMRfl

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1909 | | pagina 5