Nieuwjaarwensch
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereexiiging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 6" Januari 1910.
5 centiemen.
Zesde jaar. Nr 8.
D e We erg alm
1909-1910.
Eendracht maakt Macht.
Verschijnende des donderdags.
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr, 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Wen schrijft in bij den Uitgever, hixfnudestraat, nr 53, te Yper. - De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Zooals alle jare wenscht De Weer
galm
Aan zijne lezers en lezeressen eene
kloeke gezondheid, een lang leven
veel geluk en voorspoed gedurende
het jaar 1910.
Aan al de liberalen eene standvas
tige overeenkomst ten einde dit jaar
de beste uitslagen te verwezenlijken.
Aan al onze stadsgenooten veel
voorspoed in handel, nijverheid en
neering.
Aan alle naarstige arbeiders en
verstandige ambachtslieden veel werk
en brood op de plank.
Kloek hand in hand, Yperlingen,
tot verovering van het Staatsbestuur
de spoedige verdwijning van het kle
rikaal bedriegerskraam en de libe
ralen aan het hoofd.
Wakker op liberale vrienden van
Yper en het arrondissement Met
kloeken moed en zonder vrees ten
strijde
Alle onverschilligheid, alle moe
deloosheid van kante Hoog de har
ten! De handen uit de mouwen en den
vijand eendrachtig besprongen Het
waggelend klerikaal kraam moet in
1910 vallen Het moet plaats maken
voor een Staatsbestuur van recht
vaardigheid en onpartijdigheid
De handen aan 't werk, om door
rusteloos werken den toekomenden
strijd voor te bereiden.
De Weergalm zal hieraan zijne
beste krachten wijden en hoopt op de
medewerking van al de partijgenooten
te mogen rekenen.
Gegroet Nieuwjaar Welkom
Het gaat met de jaren net zoo on-
bemerkbaar als met de hoofding
dezes een streepje, een stap en we
zijn van 't eene jaar in 't andere.
Maar zoo komt er ook, zachtjes aan,
een streepken bij aan den reesem
onzer jaren en zien de een' met hoop
de toekomst te gemoet, terwijl de
ander', met genotvol wel of gelaten
wee, terugkijken op de baan en dan
weer vragend naar, het eindpunt sta
ren.
Zes volle jaren is 't geleden dat ons
blad 's werelds schouwtooneel betrad
en plaats nam in de rij der strijders
de drukpers machtig heir Vast
beraden traden we van stonden
aan het strijdperk in, met ontplooide
banier dragend onze leuze
De Weergalm
We streden jaar-in, jaar-uit, met
open vizier, voor ons ideaal van
volksontwikkeling, volksontvoogding.
We wilden eene zaak 's volks
vrijdom
En immer stonden we dan ook
vooraan in 't eerste gelid, strijdend
met de pen, onze volgelingen aan
wakkerend, hen aanmoedigend, hen
aansporend tot volharding, niet rus
tend op de lauweren die gedeeltelijke
zegepralen ons boden, immer voort
hollend, den vijand op de hielen
Vastberaden klampten wij ons vast
aan de valsche goden, de Janussen
der klerikale politiek, de mannen
met hun twee gezichten 't eene
zeemzoet, langs voren 't ander,
venijnig, langs achter, en we
schudden hen, we stieten en we ruk
ten, tot ze hunne tong slokken of,
bedwelmd en beschamd, terugkropen
in het venijnig spat waarmede zij, ten
slotte, hun eigen dan bemorsten
Ah Wat een hemelsch genoegen
als wij die zes jaren van rusteloozen
strijdoverschouwen wat een heerlij k
genot als wij dien stapel van kiemen
de kracht daar, voor ons, vergaard
zien liggen, omlooverend ons Ideaal
met haar geurend jonge groen
Daar daagt eene nieuwe tijdruim
te luchtig treden wij ze in, manmoe
dig stappen wij vooruit, gansch be
reid tot den nakenden strijd. Onze
vijanden zij n ontredderd, hunne legers
liggen hier en daar moedeloos, loom,
ontzenuwd. Zij komen zich onderling
eenen verwoeden strijd te leveren,
waar zij niet zonder bulten of klau
wen zijn vandaan gekomen. Hunne
leiders, beticht van meineed en partij-
verraad, hebben het vertrouwen hun
ner volgelingen zien verbeuren en
moeilijk zal 't hen vallen, slechts ge
deeltelijk zelfs, dit vertrouwen terug
te vinden.
Hier treden we weer op het voor
plan en met de hulp van ons blad
zullen we aan het volk bewijzen dat
de klerikale partij moet weggevaagd
worden van het bestuur van het Land
tot nut der demokratie en tot het
welzijn van iedereen. We zullen aan
het volk betuigen wat al hervormin
gen het te verwachten heeft van eene
demokratische antiklerikale regee
ring, zoo op maatschappelijk als op
fiskaal gebied.
We zullen het heerlijk programma
der vereenigde liberale linkerzijde
ruchtbaar maken, de hervormingen
die het behelst ontleden en doen bij
treden, en deze stellen tegenover het
versleten, verouderd en vermolmd
klerikaal programma, dat dagteekent
van over meer dan dertig jaar en,
sindsdien, uit zijne bekrompen gren
zen niet is getreden.
En dan zal het volk met ons zijn
en zal het jaar 1910 ons schenken
eene antiklerikale volksregeering
MM. Colaert en Van Merris,
katholieke volksvertegenwoordigers
van het arrondissement Yper, hebben
gestemd tegen de afschaffing der
loting, der plaatsvervanging en de
vermindering van diensttijd.
In 1S80, ondei* liet libe
raal beheer, betaalden wij
aan intresten en kortingen,
8S.»ö3,413 frank. InlfKH»,
onder de klerïkalen, betaal
den wij 163,a3o.6a7 fr.,
ot'SO miljoen 982 duizend
244 frank meer of bijna
bet dubbel
t)e kiesstrijd van 1910.
Provincie West-Vlaanderen.
Rousselaere-Thielt
1902 Liberalen 6.982 Klerik. 45.542
1906 10.320 44.427
Op 4 jaar tijd wonnen de liberalen
ongeveer 4000 stemmen, terwijl dekle-
rigalen er 1100 stemmen achteruit
gingen.
De klerikalen hebben 4 gekozenen,
de liberalen 0. Eene nieuwe verplaat
sing van slechts 800 stemmen is vol
doende om eenen liberaal gekozen te
hebben.
Brugge
1902 Liberalen 11.168 Klerik. 26.464
Demokr. 5.295
1906 Kartel 16.142 29.771
De tweede kandidaat van 't Kartel
behoeft hier insgelijks omtrent 3000
stemmen bij te winnen om gekozen te
zijn. Als men nagaat dat thans de kerk
vervolgingen in Frankrijk deerlijk zijn
uitgebrand en niemand in België er
zijn slapen meer voor laat, en dat, an
derzijds, de klerikale partij door hare
verdeeldheid schromelijk is verzwakt
dan mag men, niet zonder hoop, naar
Brugge kijken om eenen tweeden an
tiklerikalen kandidaat te zien gekozen
worden,*iu vervanging van een 'kleri
kaal.
Oostende-Dixmude-Veurne
1902 Liberalen 16.507 Klerik. 32.358
1906 19.037 33.997
Hier zagen de liberalen hun stern-
mental stijgen met 2500 stemmen, de
kierikalen het hunne met nauw 1600
stemmen.
Eene nieuwe stemmen verplaatsing
van 2500 stemmen is genoeg om eenen
klerikaal aan de deur te walsen. De
kolossale propaganda van den onver-
moeibaren strijder, M. Buyl en de aan
winst van stemmen in het tijdverloop
1902-1906, laat ons toe op dit arrondis
sement de rechtvaardigste hoop te ves
tigen.
Yper
1902 Liberalen 11.222 Klerik. 25.944
1906 11.217 28.287
Hier ook, gelijk te Brugge, was de
stilstand van het liberaal stemmencij-
fer te danken aan den veldtocht van
leugen en laster door de kierikalen ge
voerd, naar aanleiding van de schei
ding tusschen Kerk en Staat in Frank
rijk.
Tusschen den liberalen gekozene en
den 3den kierikalen kandidaat was er
een verschil van 2800 stemmen, 't is te
zeggen dat onze tegenstrevers 1400
stemmen zouden moeten verplaatsen
om den liberaal te kunnen vervangen.
IJdele hoop De liberalen hebben er
zich krachtdadig aan 't werk gesteld
en, de klerikale verdeeldheid helpen
de, mogen wij er op betrouwen dat den
liberalen volksvertegenwoordiger van
Yper met klank zal herkozen worden.
Provincie Antwerpen.
Antwerpen
1902 Liberalen 40.971 Klerik. 76.442
1906 52.723 75.263
1902 Socialist. 14.303 Demok. 5.237
1906 14.504 1.176
De kierikalen zijn van meening dat
daar de toestand dezelfde zal blijven.
Nochtans, als men nagaat dat op 4 jaar
tijd de liberalen er 12.000 stemmen
gewonnen hebben, dat de klerikale
partij er gansch is verscheurd, dan
mag men vast betrouwen op de aan
winst door onze vrienden aldaar van
ten allerminste éénen zetel.
Mechelen
1902 Liberalen 14.431 Klerik. 36.383
Socialist. 4.664
1906 Liberalen 21.653 Klerik, 38.760
De liberalen zeggen de kierika
len, moeten 5000 stemmen winnen
om ons eenen zetel te ontnemen ter
wijl tusschen den 3d,n kierikalen geko
zene en den 2den liberalen kandidaat
slechts een afstand was van 2100
stemmen. De laatste provinciale kie
zing gaf aan onze vrienden eene aan
winst van 4000 stemmen Wie zou er
dan niet ééntje durven verwedden voor
eene liberale zegenpraal in Mei a. s.
Turnhout
1902 Liberalen 7.372 Klerika. 33.597
1906 8.734 33.755
Onze vrienden wonnen dus aldaar
1500 stemmen, terwijl het klerikaal
stemmental haast niet veranderde. Dit
arrondissement zou wel eene verras
sing kunnen voorbehouden aan de kie
rikalen.
Provincie Namen.
Namen
1902 Liberalen 13.567 Klerik. 36.536
Socialist. 23.374
1906 Kartel 43.235 Klerik. 38.471
Op de tijdruimte 1902-1906 won het
Kartel dus 6200 stemmen, tegen 1800
door de kierikalen gewonnen. Het Kar
tel wederom gesloten zijnde, zoo mo
gen de kierikalen den zetel welken zij
in 1906 verloren, totaal als onoverwin-
baar beschouwen.
Dinant-Philippeville
Geene verandering te voorzien.
Provincie Luxemburg
Noch winst noch verlies van zetels
te voorzien.
Provincie Brabant.
Brussel 1902
Liberalen 59.817 Demokrat. 11.779
Kierikalen 98.154 Onafhankel. 9.821
Socialisten 57.434 Dissidenten 6.027
■1906
Liberalen 89.179 Onafhankel. 11.280
Klerikal. 109.590
Socialist. 57.520
In 1906 wonnen de liberalen dus
30.000 stemmen, terwijl de kierikalen,
M. Hellinckx, welke in 1902 alleen
optrad, inbegrepen, slechts 11.000
stemmen vooruitgingen.
Konden zegt een klerikaal blad,
de katholieken hier samengaan met
de onafhankelijken, dan wonnen zij ze
ker eenen zetel terwijl het vast staat
dat, in Mei a. s.de liberaleu te Brus
sel éénen zetel zullen winnen, mis
schien twee.
Nijvel
1902 Liberalen 16.629 Klerik. 27.610
Socialist. 20.037
1906 Kartel 39.779 Klerik. 30.210
Het verschil tusschen het stemmen
tal van den 2den kierikalen gekozene en
den 3deQ kandidaat van het Kartel is
slechts 1900 stemmen. Het volstaat
2500 stemmen te verplaatsen om den
2de" klerikaal door eenen antiklerikaal
te vervangen.
Leuven
■1902 Liberalen 18.092 Klerik. '45.547
Socialist. 13.112
1906 Antikler. 33.491 Klerik. 49.296
Om eenen vijfden zetel te bekomen,
zouden de kierikalen de cijfers van
1902 tot bazis genomen aan de anti
klerikale lijst ongeveer 9000 stemmen
moeten kunnen ontnemen.
De antiklerikalen,, daarentegen,
moeten slechté 1900 stemmen kunnen
verplaatsen om hunnen derden kandi-
WEERGALM
VAN