Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Zij zitten mei schrik.
Donderdag, 24° Maart 1910.
5 centiemen.
Zesde jaar.
\Tr 19
V erschijnende des SPonderdags.
De Werk mi a ii i
België.
Kiezers
De stemmit/g is geheim
Het Goede Woord
Het Ypersche Volk
Kieshistorie.
Eendracht maakt Macht.
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50
Men handelt bij overeenkomst.
Men schrijft in bij den Uitgever, biximidestraat, nr 53, te Yper. De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale ea Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle boege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onJerieekeml toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen I fr. id.
Wel nemen de klerikalen een toon
aan alsof zij zeker zijn bij de aanstaan
de wetgevende kiezing de meerder
heid te behouden, maar dat is maar om
de gaanderij te verblinden. De waar
heid is dat zij met angst de kiezing te
gemoet zien.
En ze hebben waarlijk reden om in
enge schoentjes te zitten.
Bij elke gedeeltelijke kiezing vermin
derde telkens de klerikale getalsterkte
van 20 is zij thans op 8 man gedaald, en
de gemoedsgesteltenis des lands doet
ons verhopen dat de thans bestaande
meerderheid dees jaar nogmaals met
eenige cijfers zal verminderen, om ge
heel te vallen.
Want, men moet ziende blind zijn
om niet te bespeuren dat de liberale
partij overal veld wint. Het vroeger zoo
klerikale Limburgzendt twee vrijzinige
afgevaardigden naar de Wetgevende
Kamers de katholieke stad Mechelen
stuurt een liberalen vertegenwoordiger
naar den provincialen raad kortom,
het land is ontwaakthet is de klerika
le heerschappij moede en wacht het
oogenblik af om deze af te schudden.
De klerikale kopstukken, de ver
deeldheid bespeurende welke in het
katholieke kamp heerscht, blazen
alarm.
En hoe kan het anders De maat is
vol, zij loopt over.
Overal heerscht er misnoegdheid
de klerikalen, die met allerlei beloften
de teugels van het bewind hebben ver
overd, luisteren niet naar de verzuch
tingen der bevolking; zij blijven doof
voor de stem der rechtvaardigheid en
der gelijkheid zij vervullen geen en
kele hunner beloften, terwijl zij het
geld der natie met volle handen rond
strooien in den schoot van nooit ver
zadigde geldwolven, die met de klach
ten der natie den spot drijven.
Noch de werkende klas, noch de
kleine burgerij, noch de handelaars
hebben van de klerikalen eenig voor
deel genoten integendeel, men heeft
het werkvolk bespot met eenige faga-
dewetten te vervaardigen, en hun een
armzalig pensioentje toe te werpen
de kleinhandel wordt verdrukt onder
de samenwerking der Boerenbonden,
die doodende konkurrentie aan de
neringdoeners verwekken de herber
giers lijden ouder een schandig on
recht hun worden alle rechten ontno
men, zij moeten enkel helpen om de
ledige geldkas te vullen.
Een enkele klas geniet voordeelen
het is die der geestelijkheid, die rijke
lijk put uit de openbare kassen, en voor
wie alle voorrechten worden gescha
pen.
Moet dan in ons vrije Belgie de onge
lijkheid der burgers een wet blijven
moeten enkelen alle voordeelen genie
ten, terwijl de geringe man zijn zuur
gewonnen geld en zijn leven prijs moet
geven om de voorrechten van anderen
te beschermen
Neen, dat wil het Belgische volk niet
meer verduren, en daarom zijn de kle
rikalen met angst voor de toekomende
kiezingen zij weten dat het uur der
gerechtigheid is geslagen.
In 1HH<onder liet libe-
i'aal beheer, betaaltlen wij
aan Intresten en kortingen,
«3.333,413 frank. InlOOÖ,
onder de klerikalen, betaal
den wij it-.,
of J*Att miljoen U82 duizend
^44 frank meer of bijna
het dubbel I
is
Wij zeggen en herhalen dat de werk
man ondanks de fagade wetten door
de klerikalen vervaardigd, nog verre
is, al de rechten te genieten, die hem
toekomen.
Want
In ons land is de stem van 't volk
onderdrukt door eene wet die het be
stuur verleent aan eene klerikale min
derheid.
Hoe armer alhier een burger is, hoe
kleiner ook zijn stemrecht.
Onze klerikalen wilden altoos den
soldatendienst alleen ten laste leggen
van de arme volksjongens.
Een werkman krijgt maar eene stem
Andere personen krijgen er vier,
terwijl de klerikalen er alle profijt uit
trekken.
De Grondwet zegt ergens Alle Bel
gen zijn gelijk voor de wet. Bittere
spotternij, want z'hadden er moeten
bijvoegen De wet is niet gelijk voor
alle Belgen
In Belgie betaald den werkman over-
groote lasten op brood, boter, suiker,
geneverkleederen, enz., enz.
Sedert 1884, dus van als de klerika
len aan het bewind zijn, zijn die lasten
verdubbeld, en daarvan staat geen
enkele cent op de lastenbrieven.
De werkman moet zijne belastingen
niet gaan betalen bij den ontvanger,
maar wel bij den bakker, bij den her
bergier, bij den slachter, bij den apo
theker. in den ellegoedwinkel, in den
tabakswinkel.
En waartoe moet dat geld dienen
Om klerikale vriendjes te beloonen,
om klerikale scholen te onderhouden,
om het nationaal onderwijs te onder
kruipen en in den grond te booren, om
't volk in domperskringen te verslaven,
Om den weg tot vooruitgang te sperren.
Wij zeggen het nog eens
Hoe armer man, hoe verder van de
gunsten door het gouvernement uitge
deeld.
Hoe armer, hoe meer de klerikalen
hem willen vernederen.
Hoe armer, hoe min het gouverne
ment voor zijnen ouden dag zorgc.
Hoe armer, hoe meer de lasten op
hem drukken.
Niets hoegenaamd niets, heeft ons
katholiek goevernement over voor den
armen zwoeger.
Werklieden, denkt daarover na,
wanneer gij u op 22 Mei ter stembus
begeeft.
Aan wie hebt gij te danken, dat de
stemming geheim is
Aan wie hebt gij te danken, dat gij
uwe rechten als kiezer moogt uitoefe
nen, op zulke wijze dat niemand kan
nagaan, hoe en voor wie gij gestemd
hebt
Aan de liberalen
't Is zij. die in 1877 aan het klerikaal
Ministerie Malou eene wet afdwongen,
waarbij de gedrukte kiesbrieven in het
kiesgangje werden ingevoerd
Bij het naderen van elke verkiezing,
nemen de liberale bladen de voorzorg
aan de kiezers te herinneren dat ze
mogen stemmen, in volle vrijheid, dat
het geheim der stemming is gewaar
borgd.
Waarom zwijgen de klerikale bladen
hierover
'Ze durven de waarheid niet zeggen.
Ze laten veronderstellen dat het
mogelijk is op te sporen, hoe en voor
wie gij stemt.
Zij rekenen op twijfel en op vrees,
opMwang en op drukking.
Zij rekenen leelijk mis.
Iedereen weet thans dat hij mag
stemmen naar eigen geweten en in
volle vrijheid.
MM. Colaert en Van Merris,
katholieke volksvertegenwoordigers
van het arrondissement Yper, hebben
gestemd "legen de afschaffing der
loting, der plaatsvervanging en de
vermindering van diensttijd.
en
Gij allen die kennis genomen hebt
van het liberaal manifest van 10"
Maart, gij hebt bestatigd met wat juist
heid en rechtzinnigheid het Goecle
Woord de dwaze aantijgingen der
klerikale bladen weerlegd heeft, bla
den waarin de liberalen afgeschilderd
worden als godsdiensthaters en pries
tersvervolgers. Eenige gezonde woor
den zijn voldoende geweest om de
slechte trouw en de huichelarij der
klerikalen, onder dit opzicht klaar te
doen uitschijnen.
Het Goede Woord heeft op meester
lijke wijze al die lasteringen te niet
gedaan niettemin ontwapen de kleri
kalen niet, want immer volharden zij
in hunne handelwijze die bestaat in den
godsdienst te doen tusschenkomen in
de politiek.
Het belangwekkend klerikaal propa
gandablad Het Ypersche Volk komt
weer te verschijnen en, naar loffelijke
gewoonte, schetst het de liberalen af
als eene bende razende ketters.
Kiezers, het zijn die mannen die gij
moet beoordeelen, welker vvonder-
schoone zending bestaat in het predi
ken van vrede en eendrachtmaar die
niet vreezen den naam van God onop
houdelijk te mengen en te doen voor
komen in hunne booze en leugenach
tige aanvallen, in hunne politieke pro-
pagandaschriften, aaneenschakelingen
van laster en huichelarij
Die mannen die niet terugdeinzen
voor de schanddaad, het eerste Com
muniefeest te baat te nemen om hunne
walgelijke politiek te doen binnendrin
gen in de familiën die op zulke dagen
alleen bekommerd zijn met hun hui
selijk geluk, want, wat ook de klerika
len zeggen en schrijven mogen, een
liberaal vader heeft zoowel liet hart op
de rechte plaats, zoo niet beter, als
menige dwepers, en neemt zijn deel in
de vreugde en het geluk zijner kinders.
Ehwel, het Ypersche Volk richt zich tot
die onschuldige kleinen, die van de
communietafel terugkeerenen schaamt
zich niet in die jeugdige harten, zijn
venijn van haat en nijd te storten. Die
verlichte schrijvers, diegeene gezonde
redeneeringen vinden om verstandige
lieden te overtuigen, vallen neer op
vrouw en kinderen, om hunne propa
ganda te doen ondersteunen.
Wat moeten ze van hunne propagan
disten denken, de eerlijke en tre/Jelijke
katholieken, wanneer zij bestatigen hoe
den dag der eerste Communie in ver
band gebracht wordt met den dag der
kiezing.
Het moet dus niemand verwonderen,
wanneer men ziet dat oprechte katho
lieken het propagandabladje hunner
eigen partij met minachting in het
vuur werpen, zonder het nog zelfs
eenen oogslag te gunnen
Het is eenen schoonen titel die de
klerikale propagandisten aangenomen
hebben voor hun manifest, maar wij
vreezen niet te verklaren en te beves
tigen dat de gedachten die er in voor
komen deze zijn van een zeer klein
gedeelte van het eerlijk Ypersche volk.
M. Fraeys had wel gelijk, toen hij
onlangs in het Volkshuis uitriepde
katholieke partij voert eenen strijd die
zij nog nooit te leveren gehad heeft
Inderdaad, nog nooit zag men eene
politieke partij zijnen toevlucht nemen
tot dergelijke middelen, om haar kies-
programma te ondersteunen.
De klerikalen zelve zijn zoozeer
overtuigd van de grieven die wij komen
aan te halen dat zij zich wel wachten
de artikelen van het Ypersche Volk in
hun fransch propagandablad over te
brengen, want zij vreezen te mishagen
aan hoogergeleerde kiezers dan de
lezers van het vlaamsch lasterblad. Dat
zij zich geene inbeeldingen vormen 1
Onder de kiezers die alleen de vlaam-
sche taal machtig zijn, zijn er ook die
klaar zien en men hoeft geen fransch
te kennen om de handelwijze eener
politieke partij na te gaan.
De opstellers van het Ypersche Volk
moeten wel machtig zijn, want het is
de schuld niet hunner fransche con
fraters als zij niet sinds reeds lang ge
muilband zijn
Liberale Kiezers Laat ons niet me
deslepen op zulk terrein, laten wij
onze gedachten kalm en op eerlijke
manier verdedigen, wij hebben al de
vreedzame en oprechte lieden aan
onze zijde.
Katholieke Kiezers Niettegenstaan
de het verbod eeniger dwepers, werpt
eenen oogslag in het liberaal manifest
het Goede Woord en overtuigt u zelve
van den politieken toestand.
Kiezers van het arrondissement
Yper
Leest het Goede Woord Vergelijkt het
met het Ypersche Volk en oordeelt
I»e aanstaande liberale ISe-
geering zal aan de gebrele
lielij ke en bejaarde werklie
den een pensioen van 360
fr. 's jaars verzekeren.
'k Was eens naar de kerk gegaan,
In den preekstoel zag ik staan
Een pastoor, natuurlijk, die
Meeting gaf aan. al die liê^
Zie, zei hun de heii'ge man.
't Voorbeeld dat ik geven kan.
En hij haalde uit zij n zak
Eene noot terwijl hij sprak
Deze noot hier in mijn hand,
Is de politiek van 't land.
't Groene vel dat ge hier ziet
Werp ik weg, dat wil ik niet
't Zijn de socialisten, vrind
D'harde schaal die men dan vind,
Mag de duivel komen halen,
Want dat zijn de liberalen
Wat zal ons Partij dan zijn
Als de kern, hier, goed en fijn
En... hij opende de noot
Maar werd groen en blauw en rood I
Door de wijsheid van het lot,
Was de noot... van binnen rot.
WEERGAL
GS5EWMS3Im^SBUESOBESmBSSXm VUSSWSSBBKSl FOBSSfiKmSOÊ