De groote meeting
der liberalen
lil de Ra mei*.
Aan de katholieke
Priesters van Bel g ie.
Posljesjaeht.
Werklieden-perisiueu.
op 1 O April 1910, teYper.
Zondag laatst is liet vrijzinnige volk
van Ypër en omstreken getuige geweest
van een der best gelukte en vrucht
baarste meetingen die sedert vier jaren
in ons arrondissement hebben plaats
gehad.
Eene drukke menigte verdrong zich
rond drie ure om het lokaal der Oud-
Pompiers Het stroomde van volk. En
op ieders wezen lag die gulle en opene
blik van hoop en tevredenheid in den
uitslag der strijd welke wij voeren tegen
mannen die den werkman en den ne-
derigen misprijzen en misachten.
Met veel verwondering zagen wij
daar talrijke vreemdelingen uit de na
burige gemeenten toegestroomd die
over enkele jaren het niet zouden aan-
gedurft hebben de schaduw van hun
nen eerweerden herder zonder toelating
te verlaten wij zagen er bijzonder
veel, zeer veel misnoegde klerikalen
wij zagen op hun wezen die opwekkende
gulle vreugdestralen omdat zij, ontrukt
aan den ijzeren band die hun in weer
wil goede rede en verstand vast hield,
zich zedelijk hadden verheft, omdat
zij der slaafschheid ontvlucht waren en
vrij en argloos mochten ademen.
Welk een gedrong van vreemde ge-
buren die over tijd, uit vrees, het aan
gezicht niet dierven toonen.
Inmiddels was de zaal proppensvoi.
Toen de heeren Mechelynck, Persoons
en Nolf hun intrede deden waren zij
onthaald op eenen storm van toejui
chingen.
De heer Nolf nam het voorzitterschap
en in goed gepaste woorden bood hij
MM. Persoons en Mechelynck aan de
talrijke menigte aan.
De heer Persoons volksvertegenwoor
diger van 't arrondissement Sl Niklaas
nam het woord in de vlaamsche taal.
In eene kernachtige, weldoordachte en
gloedvolle rede herinnerde den heer
Persoons aan de vergadering wat de
liberalen gedaan hadden in Vlaanderen
om de vrijzinnige gedachten te ver
spreiden.
Hij legde uit hoe de klerikalen het
land bedrogen hebben en geene enkele
hunner beloften gehouden hebben. Be
lastingen, krijgslasten en meer andere
gingen verminderen; maar integendeel
ze verhoogden ze steeds
Spreker zegde verders nog wat de
liberalen op politiek gebied willen in
voeren en tegen het negatief program
ma der klerikalen Bewarenbeletten,
verbeteren, stelde hij het positief, demo-
kratisch programma der liberalen
voor
Een man, ééne stem.
Evenredige vertegenwoordiging voor al
de kiezingen.
Verplichtend onderwijs, met vrije keus
voor den vader zijn kind te zenden naar
de school die hij verkiest.
Werkmanspensioenen: 1 frank daags.
Het is dit programma, dat ons ver
lossen zal van dit hatelijk bestuur dat
sedert 25 jaar zoo noodlottig op het
land drukt.
Oorverdoovend was het gejuich bij
het einde dier prachtige rede, in eene
heerlijke en letterkundige taal voorge
dragen en wij wenschen den heer Per
soons geluk om het ingewikkeld ver
toon van den politieken toestandop
zoo meesterlijke wijze door den vlaam-
schen redenaar gedaan.
Onmiddelïjk daarna gaf den heer
voorzitter het woord aan M. Meche
lynck, advokaat en volksvertegen
woordiger van Gent-Eecloo.
Na eene hulde van dankbetuiging en
achting toegebracht te hebben aan den
eerbiedigen heer Bossaert, den leider
der liberale partij van Yper, M. Meche
lynck doet de verdeeldheid uitschijnen
der klerikalen. In den schijn zijn zij
vereenigd maar in der waarheid is
hunne verdeeldheid groot. Te Dinant,
Leuven, Mechelen, zijn er twee kleri
kale lijsten. Dat is een genoegzaam be
wijs der verdeeldheid der klerikale
partijZij is gansch machteloos gewor
den wij hebben het gezien in de mili
taire kwestie. Deze hervorming is te
danken aan de liberalen, niet aan de
klerikalen. Het goevernementheeff ons
moeten volgen, want de klerikale partij
was verdeeld op dit punt. M. Woeste
schreeuwde luidop in de Kamer tot M.
Schollaert, kabinetshoofdWij zullen
met de naaste kiezingen ten strijde
trekken met andere hoofden
Ehwel, tegen die verdeeldheid heb
ben wij eene sterke vesting de volle
dige eendracht der oppositie, met haar
demokratisch programma. En dit pro
gramma zal zegepralen op 22e" Mei aan
staande, spijts al de listen door de
klerikalen gebruikt.
De heerschzucht der geestelijkheid
is onverdraaglijk geworden. Wij weten
hoe de kleineren vervolgd worden. De
vrijheid bestaat niet meer in ons land.
Zondag nog moest eene betooging
plaats hebben te Brussel, door al de
bedienden van post-, telegraaf en
spoorwegen ingericht. De minister ver
bood ze vier dagen voor dat zij moest
plaats hebben.
En met de inhuldiging van onzen
nieuwen koning, wat zagen wij
Mgr Mercier, aartsbisschop van
Mechelen, ter gelegenheid van den Te
üeum in Sl Gudulskerk te Brussel,
zegde tot den KoningMajesteit,
gisteren hebben de beide Kamers' voor
u gebogen, vandaag komt Gij u buigen
voor ons
Welk eene beleediging voor het
hoofd van ons land Zoover gaat die
heerschzucht der geestelijkheid. Tot
op den koning toe willen zij heerschen.
Wal moet het dan zijn met de kleinere,
machtelooze burgers.
Wij willen vrijheid. En deze vrijheid
zal slechts bestaan alswanneer de kle
rikale partij zal ten gronde geveld
worden.
Er hoeft niet gezegd te worden op
welk gejuich de slotrede van den on-
vermoeibaren strijder werd onthaald.
Na een dank- en aanmoedigings
woord, in naam der liberalen van Yper
en het arrondissement door M. Nolf
uitgesproken, wierd de zitting, om 5
ure, in volle geestdrift geheven.
De indruk die deze vergadering te
weegbracht is groot. Wie er naar toe
kwam is met moed naar zijn dorp te
ruggekeerd. Hij voelde dat de gelukzon
aan den politieken gezichteinder aan
het rijzen is en dat het klerikaal kraam
dat zich op den boord des afgronds
bevindt, onvermijdelijk den dieperik
in moet.
Hoogde harten dan, beste vrienden
en strijdmakkers. De partij, die met
logen en bedrog, het land zoo lang in
hare klauwen hield is verdeeld en rot
Eene enkele poging op 22°" Mei moet
haar doen verdwijnen om plaats te
maken voor eene partij wier enkel doel
is Vrijheid en broederlijkheid te doen
heerschen door het stoffelijk en zedelijk
welzijn van het Belgische volk te verbe
teren.
MM. Colaert en Van Merris,
katholieke volksvertegenwoordigers
van het arrondissement Yper, hebben
gestemd te§g©n de afschaffing der
loting, der plaatsvervanging en de
vermindering van diensttijd.
In 't rechteroog van onze
Kapelaantjes-voorvechters
Ziehier de woordelijke verklaring
dezer dagen, in de Fransche Kamer af
gelegd, door den heer volksvertegen
woordiger Lasies, een der hoofdman
nen van de katholieke partij in Frank
rijk
>>De strijd moet voor «Ie ivereltl-
lijken zijn. De rol van «len pries-
ter is zieli te huig-en over «Ie
gekwetsten na «len strijil en hun
allen te zeggen s ltemiiit elkan-
o «Ier.
Doet liet his<loin«len kiesstrij«l
leiden 'f 8k antwoord Neem
omdat zulks gevaarlijk ware
voor «Ie gods«lienstig«^ helangen.
Welke eene verhevene en waardige
taal I
Welke schitterende hulde aan de po
litiek, die wij altijd gevolgd hebben
de verwaanduhouding van onze onder
pastoors laken, die onze kiesstrijden
leiden, den haat tusschen medebur
gers verwekken en tweedracht in de
huisgezinnen zaaien.
Ja, dat is gevaarlij k voor den gods
dienst.
Dat ontneemt den priester zijne waar
digheid.
Waarom hebben de Belgen 't al
gemeen zuiver stemrecht niet
Iri de zitting van 22 Maart 1910, stel
de M. NOLF, aan den heer Minister van
't inwendige en van landbouw de vol
gende vraag
Bij vonnis van het beroepshof van
Gent, in datum van 14 Maart1907, werd
de genaainde A. gemeentesecretaris van
Woesten, voorwaardelijk veroordeeld
tot vijf maanden gevangzitting en tot
eene boete van 60 frank of eene subsi
diaire gevangzitting van vijftien dagen
om bedriegelijk ten nadeele der ge
meentekas van Woesten of andere pen
riingen te hebben achtergehouden die
gegeven waren geweest voor een be
paald gebruik of voor eene juiste be
stemming gepleegd met een bedrie
gelijk inzicht der vervalschingen in
openbare en huiselijke geschriften
gebruik te hebben gemaakt der ver-
valschte stukken.
Ten gevolge dezer veroordeeling zet
te de gemeenteraad van Woesten bij
besluit in datum van 27 April 1907,
gezegden heer A... af van zijne bedie
ning van gemeente secretaris en, door
een ander besluit in datum van 12 De
cember 1907, weigerde hij het ontslag
te aanvaarden door den heer A... aan
geboden van deze zelfde bediening.
De bestendige deputatie van West-
Vlaanderen vernietigde den 17 Januari
1908 bet besluit van de gemeenteraad
van Woesten dat den heer A... afstel
de.
De gemeenteraad van Woesten in
beroep gegaan zijnde tegen deze beslis
sing van 31 Januari 1908, zou de heer
Minister ons niet willen het gevolg-
laten kennen dat behouden is geweest
aan dit beroep
Aatwooï'tl vim «len minister.
Het onderzoek is niet geëindigd. Ik
verwacht een aanvullend verslag van
den gouverneur.
In 1M8Ü, <>n«iei- liet lilie-
raal belieer-, betaalden wij
aan intresten en kortingen,
83.^^3,413 frank. Inl906,
onder «Ie klerikalen, betaal-
len w i j 103,i>3a,4iö7/ IV*.,
ofSO miljoen 982 duizend
2-S4 frank meer of liïjna
bet dubbel
«Gij zult uwen God beminnen...
En uw Evenaaste gelijk uw Eigen zelf.
Dit is het grootste der Tien Geboden Gods.
In deze dagen van politieken strijd,
herrinnert u het verheven karakter
van uwe geestelijke èn goddelijke
zending herrinnert u de leering van
Christus, waarvan gij de waardige
discipelen wezen moet, zwicht u van
de menschelijke driften en laat u in
den politieken strijd niet medeslepen
met afstand te doen van uwe christe-
ne gevoelens.
De katholieke priester mag zich
niet als kiesagent aanstellen in
zijne schriften, in zijne aanspraken,
in den biecht- of predikstoel mag hij
zich niet overleveren aan dubbelzin
nigheid, aan leugentaal of aan laster
om liberalen en socialisten te bevui
len. De godsdienst staat boven de
politieke zienswijze verheven
Christus is gestorven voor alle
menschen. Katholieken liberalen en
socialisten zijn broeders voor denGod
der Christenen en moeten het ook
zijn vöór de katholieke kerk. De
priester die zich veroorlooft de men
schen, zijne broeders, aan te vallen
of kwaad te willen, op gelijk welke
manier, is een slechte priester op
hem zijn de verwijtselen toepasselijk
welke Christus aan de Phariseërs
toerichte die priester doet meer
kwaad aan den Godsdienst dan den
grootsten vrijdenker.
Christus heeft ons geleerd het
kwaad met goed te loonen en te bid
den voor dezen die ons vervolgen. De
katholieke priester moet zich ten
strengste gevoegen naar deze godde
lijke voorschriften die den grond
steen zijn der Christelijke leering
want daar hij bijzondere gratiën heeft
ontvangen is zijne verantwoordelijk
heid des te grooter.
Horkt, katholieke Priesters, wat
de Heilige Paulus van u zegt
Geven wij aan niemand de gelegen-
lieid ons geestelijk ambt te beknibbe-
len, toonen wij ons als dienaren Gods
door eene groote verduldigheid, zui-
verheid, langmoedigheid zachtmoé-
digheid en eene oprechte liefde tot
onzen evennaaste.
Tracht dat men van u niet kunne
zeggen
Dit volk vereert mij met de lippen
maar hun hart is ver van mij nutte-
loos is de eer die ze mij bewijzen
met menschelijke begrippen en
grondbeginselen te verspreiden
'hoont u waardig van uwen godde-
lijken Meester in plaats van uwe
parochianen in den politieken strijd
op te ruien, onderwijst hen over de
evangelische voorschriften, leert ze
elkander beminnen en den weg der
rechtvaardigheid bewandelen.
Overweegt, in volle rechtzinnig
heid deze woorden van den H. Bona-
ventura (Meditatiën over het leven
van den Zaligmaker) verpletterend
voor den priester die zijne ware zen
ding verwaarloost
Eu niet te min weest maar be-
vreesd. Voor ons die, door bijzonde-
re gratiën, verblijven in het huis des
Heeren, indien wij, in plaats van
zijnen lof te zingen, het ongeluk heb-
ben ons te bemoeien met de tijdelij-
ke zaken, gelijk de kooplieden uit
den tempel ten tijde der Joden, moe-
ten wij terecht zijne gramschap duch-
ten en ons, door Hem, schandelijk te
zien verjagen. Indien gij u dus aan
eene dusdanige mogelijkheid niet
blootstellen wilt, laat u nooit in met
de wereldsche zaken en onderne-
mingen.
Een ware ChrisP'n.
I>e aanstaande liber*ale Ifce-
geering zal aan «Ie gebrek-
kelijke en bejaarde werklie
den een pensioen van 3(iO
ff. 's jaars verzekeren.
Bij de klerikalen wordt tegenwoor
dig het mandaat van volksvertegen
woordiger een middel van bestaan
voor de kandidaten, meest al advo-
katen zonder fortuin noch clientele,
door de bisschoppen en priesters
voorgesteld, om hun te beloonenvoor
hunne dweepzucht, huichelarij of on
derdanigheid aan de dienaars van
onze moeder de H. Kerk.
Nauwelijks zijn zij benoemd en
zetelen zij in de Kamers of ze maken
van hun mandaat gebruik om alle
vétbetaalde en gemakkelijke bedie
ningen van kommissarissen of beheer
ders in alle slach van naamlooze
maatschappijen na te jagen zooals
bankhuizen, ijzeren wegen, trams en
trusts.
Aan de zaken en belangen van hun
arrondissement, maken zij zich wei
nig gelegen zij vergenoegen zich
met ja of neen te stemmen volgens
het de priesters vragen of vereischen.
Zij zijn immers de werktuigen van
dezelve en durven geen ondervra
gingen in de Kamers doen om aan
het klerikaal ministerie, die het land
ruineert, niet te mishagen.
M. Van Merris, die onbekwame
en nuttelooze vertegenwoordiger der
klerikalen van Poperinghe, heeft in
de vergadering van het K. Volkshuis
van Yper, als een ekster nageklapt
al hetgeen de voorzitter van de ver-
eeniging vroeger uitgekraamd had.
Onder andere heeft hij gezegd dat
het noodzakelijk was de liberale
vertegenwoordiger van Yper naar
zijn privaat leyen te zenden. Natuur-
lijk, hij staat hem in den weg. Spre
kende alsdan van de ouderdomspen
sioenen hij heeft voorgehouden dat
de liberalen belooven hetgeen zij
niet kunnen verwezenlijken Zij zou-
