Lantaarnaansteker, w at een volksoptelling kost. Aura dr IiIx-i*;»Ie vrienden. .Hengel werk. 83 LOTGEVALLEN EENER WEES Silene slalisliek. Opslag van den koffie. DAGKLAPPER. DE Uit liet Engelsch Om een gedacht te geven hoeveel wordt gedronken, laten we hiernaast een tabel verschijnen, het jaariijksch middengetal gevende der verbruikte dranken in de verschillige landen. De Deen drinkt 104 liters bier, weinig- wijn en 24 liters brandewijn. De Zweed 36 liters bier, weinig wijn en 9 liters alcool. Noorwegen, het gematigste land, verbruikt per inwoner 31 liters bier en 3, liters brandewijn. De Rus drinkt 4 liters bier en 5 liters vodka. De Franschman 32 liters bier, 10 liters brandewijn en 108 liters wijn. De Belg 221 liters bier en 9 liters alcool. De Hollander 38 liters bier en 8 liters alcool. De Oostenrijker en de Hongaar 114 liters snaps, 19 liters wijn. De Oosten rijker 80 liters bier, de Hongaar 11 liters bier. De Italiaan drinkt het minste bier 2 liters, en het minste alcool1,3 liter, maar integendeel 98 liters wijn. Van Duitschland kan moeilijk een middengetal worden vastgesteld. In het geheele Zollverein, Luxemburg inbe grepen, is het verbruik van 118 tot 125 liters per inwoner, 7 liters wijn, 6 1/2 liters alcool, maar als men deze streek afzonderlijk beschouwd, dan vindt men dat de Noord-Duitscher en de Alzasser 98 liters bier drinkt, terwijl er 158 noodig zijn per inwoner van Baden, 169 voor den Wurtemberger en 240 voor den bewoner van Beieren. In de groote steden Berlijn, 200 liters per inwonerMaremberg, 325 liters Frankfort, 432 en Munich spant de kroon met S'yo liters. Men zal weldra met de bewerkingen tot de tienjarige optelling der bevol king beginnen. Deze van 1900 kostte aan het land 746,600 fr., verdeeld als volgt80,000 fr. drukwerk 67,000 fr. aan de bedienden van het tijdenlijk middenbureel in het ministerie van binnenlandsche zaken 12,000 fr. aan de bedienden derprovintialebesturen; 21,000 fr. voor het afkondigen der uit slagen en 566,000 fr. aan de agenten opstellers, door de gemeenten be noemd, onder toezicht van den gouver neur der provintie. In 1900 waren er 6,713 optellings agenten. Zij werden betaald met eenige centiemen per bulletijn. Het drukwerk voor de laatste volksoptelling bevatte 8,000,000 persoonlijke brieven 3,000,000 huishoudens - bulletijns 195,700 opnemingsbrieven 194,000 herhalingstafels 185,000 bijzondere bulletins 93,000 omslagen 218,000 afdruksels van ministerieele besluiten 10,000 inventarislijsten 20,500 onder richtingsboekjes 24,000 verklaringen voor de gemeenten en 10,000 plakkaar ten om de volksoptelling aan te kondi gen. Dees jaar zal de volksoptelling onge twijfeld een millioen frank kosten. De prijs van de koffie is omhoog ge gaan en dreigt nog te stijgen, tot groo te ergenis en schade der huisvrouwen. Ziedaar het gevolg van de beruchte kwestie der valorisatie van de kof fie, waarmede, een paar jaar geleden, door de bevoegde kooplieden zoo zeer gelachen werd en dat zich thans doet gevoelens. Men zal zich herinneren, dat toen door de koffieplanters van Brazilië mil- lioenen zakken koffie gezonden werden naar Antwerpen, den Havre en Ham burg, die niet mochten verkocht wor den dan na verloop van een bepaald getal jaren. De koffieplanters rekenden op een slechten oogst en die is nu, zegt men, gekomen, zoodat de verwachte gele genheid zich aanbiedt, om de bewaarde koffie aan duren prijs aan den man te brengen En 't zijn nu de valorisateurs die het leste maar het beste lachen. Zeventien uren dienstHet onder zoek over de spoorwegramp van Me chelen, heeft bewezen dat de machinist van den trein uit xAntwerpen reeds 17 uren dienst deed en nevens hem stond een stoker van weinig ondervinding. Zeventien uren En aan werklieden, die zeventien uren dienst verrichten', vertrouwt men het leven van honder den reizigers. Het is eene ware schande Kiesbaren voor den Senaat. Om kiesbaar te zijn voor den Senaat, moet men Belg, 40 jaar oud zijn en 12,000 fr. rechtstreeksche belastingen en paten ten ofwel een kadastraal inkomen van 12,000 fr. betalen. Brabant telt 413 van die bevoorrech ten Oost-Vlaanderen, 237 Antwer pen, 200Henegouw, 184West- Vlaanderen, 178 Luik, 147 Namen, 95 Limburg, 15 en Luxemburg, 19. Maatregelen tegen de cholera. Het Staatsblad bevat een koninklijk besluit betrekkelijk de cholera in Rusland, om te bevelen dat de reizigers uit Rusland vijf dagen lang onder geneeskundig toezicht zullen staan wanneer zij in een Belgisch gasthof afstappen. Dezelfde maatregel was reeds voor geschreven met het oog op reizigers uit Italië. Zonderling nieuws. Een blad meldt dat M. Schollaert een minister van Spoorwegen gevonden heeft. De naam wordt geheim gehouden tot de terugkeer des Konings. Het schijnt dat de minister een ambtenaar zal wezen. Dit zou ons niet verwonderen, daar leden van de Kroonraad, vooral* eer minister te worden, zich uitgedrukt hadden ten voordeeie van een onpoli- tisch ministerie van Spoorwegen. Dit was het geval van M. Renkin in zijne hoedanigheid van verslaggever der begrooting van Spoorwegen. Wie het beleeft, zal het zien Rousseau en de Jezuïeten. Zekeren dag ontving J. J. Rousseau het bezoek van twee Jezuieten die, om hem aange naam te zijn, hem vroegën hoe men het aan boord moest leggen om zoo heerlijk te schrijven als auteur van de Nieuwe Héloise, Rousseau antwoord de Dit geheim kan u niet van nut zijn, mijne heeren, het bestaat name lijk daarin dat ik niets anders schrijf dan ik denk. De jacht op de spelen. Spa heeft ook, als Oostende, het nachtelijk be zoek van het parket ontvangen, dat zich naar de Casino begaf. Terwijl het parket van Verviers langs de groote deur binnentrad, omsingel den gendarmen de speelzalen, waar een tiental spelers van beider kunne baccarat speelden. Het onderzoek heeft den ganschen nacht geduurd en het parket is dan vertrokken, na alle meubelen en deu ren van den kring verzegeld te hebben. Wordt Voortgezet. Van zulk eene regeering moet ieder rechtschapen man, ieder eer lijk burger genoeg hebben Dat ha telijk geknoei moet een eind nemen 't Is hoog tijd dat die schandalige verkwisting onzer zuur gewonnen penningen ophoude 't Wordt tijd dat wij ons geldwezen redden, want Belgie is op zeer goeden weg naar het bankroet De financieele onder gang staat voor de deur Kiezers Zult gij dat laten gebeu ren Zult gij ons land laten te kort kom'en aan zijne goede faam Uit artikels in klerikale gazetten verschenen, is voor liberale strijders en propagandisten eene heilzame les te putten Sedert een twintigtal jaren heeft men getracht de overheersching der klerikale partij te bestendigen, dank dan het nieuwsblad. Men zou België met katholieke strijdbladen overstelpen en de vijan delijke pers te niet maken Kardinaal Mercier van Mechelen riep zelfs uit Liever een dagblad ge sticht dan eene kerk gebouivd. He wel, ondanks al den iever die is betoond, ondanks het geld met volle handen toegeworpen, ondanks dreigementen en broodroof, moet de katholieke pers heden bekennen dat deze beweging is mislukt. Niet alleen heeft men de vijande lijke pers niet doodgekregen, doch de kleri kalen hebben den kamp moeten opgeven, niet bestand ge bleken zijnde om de liberale en de socialistische drukpers het hoofd te bieden. Ook spreekt kardinaal Mercier niet meer van het bouwen van ker ken te verdagen om dagbladen te stichten, doch hij geeft de pijp nog niet aan Marten. Wat niet gelukte door het nieuws blad, zal worden bewerkstelligd door de school. En daarin ligt het geheim ver scholen van den verwoeden strijd die thans tegen al de officiëele scholen wordt gevoerd, van het voorbereiden door M. Schollaert van eene nieuwe schoolwet en van de oorlogsverkla ring aan alle niet katholieke nor maalscholen gedaan. Het machtig wapen der drukpers is hun ontsnapt zij zullen dan den geest en 't herte van 't kind in hunne scholen kneden, zoodanig dat zij er in 't latere leven meester over blij ven. Tj OF DE TWEEDE DEEL. Zevende Hoofdstuk. Eene nieuwe kennis. D u <loe ik ook maar 'k had opgemerkt dat in de dameskajuit een koel windje door speelt. Hier werd de redevoering der goede vrouw door de hartelijke begroeting van dokter Gryseworthalgebroken. die eerst met zijnen rug naar het gezelschap gezeten,zioh op het hooren van Amelia's welluidende stem had omgekeerd, welke eens gehoord eenen onuitwischbaren indruk ophet gnheu gen naliet. Toen hij allen de hand had ge geven, drong hij mevrouw Jeremy om zij ne plaats te nemen en tegelijk stond een ander op, wian ons gezelschap, door hetge- drang ophet dek, nog niet had opgemerkt bood met eene beleefde buiging Amelia zij nen stoel aan en ging toen snel heen, Het was de vreemdeling, dien zij aan ontbijt hadden gezien. G iertrui herkende zijne scherpe, donkeroogen, eer zij nog de zondeilinge kleur van zijn haar had opge merkt en terwijl zij hem bedankte eri A- melia op de a aangebiien stoel liet plaats n^men, voelde zij dat zij onder zijnen ern Uit die bekentenissen is voor ons, liberale strijders, veel te leeren. De aanhoudende propaganda voor de vrijzinnige beginselen, het dag aan dag doordringen in de geesten van princiepen en feiten die de oogen openen van de moedwilligste blinden, moet op alle wijzen, ten koste van alles, in de hand worden gewerkt. Mits er de kleri kalen den dood van op 't lijf hebben, verspreidt de libe rale drukpers zij is het beste tegen- vergif van de klerikale dweeperij. Liberale vrienden, partijgenoten aller rangen, wanneer gij uw vrij zinnig dag- of weekblad gelezen hebt, werpt het niet nutteloos weg geeft het aan een vriend of zendt het aan een kennis van den buiten, die gij weet er geen te ontvangen. Uw plicht is onze bladen niet alleenlijk te lezen, maar te helpen verspreiden. stigen blik eenen blos kreeg De dokter GryseWorth trok terstond daarop hare aan dacht door zijne dochters bij te brengen en deed haar oen vreem ieling voor het oo- genblik weder vergeten De jufvrouwen Gryseworth hadden bei de een schrander uitzicht de ouste, pas uit Euro|ta teruggekomen, dat zij met ha ren vader doorreisd, werd voor buitenge meen elegant en ze-r geestig gehouden, en beide namen Geertrui dadelijk in door de beleefdheid en hartelijkheid, waarmede zij de kennis aanknoopten, en nog meer door de medelijdende en lieftallige oplettendheid die zij Amelia bewezen. Toen dokter Jeremy terugkwam, met den eenigen stoel, dien hij had kunnen be houden, bevond'bij dat Geertrui en dokter Gryseworth, door het behendig overleg van den laatstenreedsgemakkelijk gezeten waren, en had dus niets meer te doen dan insgelijks te gaan zitten, en zich weder in dien staat van onbezorgde tevredenheid te verplaatsen, die zoo wel inet zijn vroolijk en vriendelijk karakter overeenkwam Lang voordat de boot West Point bereik te, waar de Jeremy's aan land zouden gaa,n, was het geinakkelijk te zien dat er reeds eene uitmuntende verstandhoudingtusschen Geertrui en de jufvrouwen Gryseworth be stond, en er alleen nog maar- tijd noodig was om de kennis tot vriend-c.hap te doen r'J pen Geertrui behoorde niet onder die meisjes welke bereid zijn om iedere bekende van hare eigene jaren terstond haar vertrouwen te schenken. Zij maakte daarin veel onder scheid. en hoewel altijd beleefd en vriende lijk. was zij zelden genegen urn nieuwe le den in haren heiligen kring van vrienden op te nemen Zij wasechter vlugin hetherken- nen van een gemoed, dat met het hare over eenstemde, en wanneer zij er zulk een vond opende zidaarvoor haar hart met eene blijdschap alsof zij eene bloedverwante had gevondenDeze z >o snel geknoopte band, werd achter niet gemakkelijk weder los gemaakt of verhrokenWie Geerirui eens lief bad, die had zij lang en trouw lief on begrensd was hare dienstvaardigheid, har telijk hare sympathie voor dingenun wier- belang en gnluk de vriendschap haar even dierbaar als haar eigen deed worden. Misschien vermoedde Helena Gryseworth dezen trek van haar karakter, en erkende zij de waarde van zulk eene oprechte en standvastige gei.egenheid, want zij gaf zich voorzeker veel moeite om die ie verwerven en haar vader die Geertruides geschiedenis van dokter Jeremy had gehoord, zag met eenen goedkeurenden glimlach hoe zijne fijn beschaafde en tamelijk goedhartige dochter zich inspande om zien aangenaam te maken bij een meisje, welks maatschap pelijke rang geene eerzucht bij haar kon opwekken e i dat alle-n haar voor-komen, haar geest e,. hare ma»ieren tot aa-iheveling had. Zij hadd en omtrent een uur in het genot van elkanders gezelschap en liet gezicht van eenige der schoonste natuurtoooeeleo in de wereld doorgebracht, toen Netta Gry- seworih hare zuster aan den arm stiet, en haar, naar eeo ander gedeelte der hoot zien de. toefluisterde Helena, vprzo k mijnheerPlilips toch om terug te knm»n en zich aan jufvrouw Dlint te laten voorstellen. Zie eens hoe een zaam ile goede rnan daar schijnt t,e zijn. Geertrui volg.Ie de richting van Neüa's oogen pn Ie» i vroom Ming van dien morgen I, np eenig" i afstam), meteen ern- stig maar verstrooid uitzicht, langzaam op en neêr stappen. Hij is in geen uur bij ons geweest, zegde Netta. Ik vrees dathij weer tnelanco- liek wordt. Ik hoop dat wij uwen vriend niet hebben verjaagd sprak Geertrui. Oneen, waarlijk niet, antwoordde Helena Hoewel wij mijnheer Philips nog nier lang kennen, hebben wij toch reeds ondervonden dat hij een zoo fvizelvig en somtijds zoo zonderling mensch is dat het mij nooit meer verwondert of verstoort als hij mij eensklaps alleen laat. Er zijn inen- schen gelijk gij weet voor wie het altijd eene voldoende verontschuldiging in als men zegt Het is hunne manier zoo. Il£ werisch- t i echter wel dat hij zoo goed wilde zijn om we Ier bij ons te konen ik ziu gaarne umt, hem bekend willen maken, jufvrouw Flint. Hij zou u niet bevallen, zegde Net- la. Neen, dat is ne niet mooi, Netta, riep hare'zuster uit, dat ge jufvrouw Flint een onroordeel tegen mijnen vriend wilt geven. Gij moet u nief aan haar storen, vervn'gde zij zich naar Geerirui keerende. Zij he--.fr, hem niet half zoo lang gekend als ik, en k kan volstrekt niet zeggen dat, hij in j ni»r, bevalt. Mij e eigenzinnig zusje hovdt nooit van menschen dia iets zomJerl ngs hebben, eu ik moet bekenn&n dat mijiiher Philips veel eigenaardigs heeft maar oin die reden boezemt, hij mij des te meer belang in, en ik houd mij overtuigd dat gij in vele opzichten met elkander Zondt overeenstemmen. P >a kunt ge dat zeggen. Helena sprrk Netta hierop. Ik geloot dat zij zeer van e kauder verschillen.

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1910 | | pagina 2